Στη Νίσυρο με τον Dan Attias

Οκτώ μέρες με τον Dan Attias, όχι ακριβώς στο σβέρκο του αλλά όσο κοντά χρειάζεται, είναι δέκα (και βάλε) μαθήματα για μελλοντικούς σκηνοθέτες, σεναριογράφους, συγγραφείς και περίεργους. Μερικές φορές γνωρίζεις ανθρώπους και δεν πιστεύεις στην τύχη σου, κανονικά – και ο Dan Attias είναι ένας από αυτούς. Έχει σκηνοθετήσει σεζόν ολόκληρες από υπερ-διάσημες σειρές («True Detective», «Dr House», «True Blood», «The Wire», «The Sopranos», «Six Feet Under», «The Killing», «Entourage», «Homeland», «The Americans», «Big Love» κ.ά.) Είναι τρομερή φίρμα στις σόου-μπίζνες, ΑΛΛΑ επίσης είναι απλός και κανονικός άνθρωπος, γεμάτος με τη σοφία του ανθρώπου που σκηνοθετεί ιερά τέρατα εδώ και τριάντα χρόνια.  Παρακολουθώ διαλέξεις του (στη Νίσυρο στο Mediterranean Film Festival) και κρατάω συνέχεια σημειώσεις, για πρακτικά θέματα και για ντεσού. Ο John Malkovich, ας πούμε, που είναι ηθοποιάρα, όταν τον πρωτογνωρίζεις είναι κρύος και απόμακρος: τον σκηνοθέτησε ο Attias στη σειρά «Blackbeard», η οποία άντεξε μία σεζόν μόνο στην αμερικάνικη τηλεόραση, και όταν του είπε πόσο τον θαυμάζει (για να σπάσει τον πάγο) ο Malkovich απάντησε αδιάφορα κάνοντας «aha…»… ωστόσο όταν ο σκηνοθέτης τού έκανε μια παρατήρηση, ο Malkovich, παρόλο που ξαφνιάστηκε, την άκουσε με προσοχή. Μιλάμε για τον JOHN MALKOVICH σαν να είναι στο διπλανό δωμάτιο! (Τσέκαρα, δεν είναι…)

Εδώ σταματάω με τα «ωστόσο», τα «παρόλο» και τα θαυμαστικά και πάω στα ουσιαστικά: τα δέκα πράγματα που έμαθα από τον Dan Attias, για τη σκηνοθεσία, το σενάριο, τις σόου-μπίζνες και τη ζωή γενικότερα.

1. Το 2017 γυρίστηκαν πάνω από 500 σειρές για την τηλεόραση. Η βιομηχανία του κινηματογράφου ρίχνει όλο και περισσότερο βάρος στις σειρές της τηλεόρασης τα τελευταία χρόνια.

2. Για ό,τι θέλεις να γράψεις, να στήσεις, να δημιουργήσεις ή να γυρίσεις, διαλέγεις ένα θέμα που σε αφορά προσωπικά και σε καίει κιόλας.

3. Η ιστορία σου, το θέμα που σε καίει, πρέπει να διατρέχει όλες τις επιλογές σου.

4. Μη βιάζεσαι να λύσεις ένα σεναριακό πρόβλημα. Μη βιάζεσαι να λύσεις τίποτα, αν σε παίρνει.

5. Να αναθέτεις αρμοδιότητες αλλά να μην αφήνεις τα ηνία σε άλλους. Να συνεργάζεσαι, δηλαδή, χωρίς να χάνεις τον εαυτό σου στις συνεργασίες.

6. Να έχεις υπόψη σου ότι το κοινό πρέπει να είναι προετοιμασμένο να δεχτεί αυτό που θέλεις να πεις, εκτός κι αν είσαι έτοιμος να ξαφνιάσεις το κοινό. 

7. Δεν υπάρχει Τύχη. Το ρητό εικονογραφείται με το εξής παράδειγμα: όταν κάποιος είπε σ’ ένα διάσημο αμερικανό γκόλφερ της δεκαετίας του ’50 ότι «ήταν πολύ τυχερός στο τελευταίο παιχνίδι», του απάντησε «ναι, ένα περίεργο πράγμα, όσο πιο πολύ εξασκούμαι, τόσο πιο τυχερός γίνομαι!»

8. Ψάχνεις τα δυνατά σημεία των άλλων, τους τα επισημαίνεις και δουλεύεις με αυτά. Παράδειγμα: ο Dean Cane στην πρώτη του ταινία ήταν χάλιας, μέχρι που ο  Attias, που τον σκηνοθετούσε, του θύμισε ότι ήταν σούπερ ποδοσφαιριστής, τον είχανε μάλιστα διαλέξει σε μεγάλη ομάδα (αλλά τα παράτησε για να γίνει ηθοποιός). Αυτό δεν έχει αποτέλεσμα αν το κάνεις σε κάποιον που ΔΕΝ ήταν ποδοσφαιριστής, αλλά άμα ήταν, έχεις πέσει μέσα.

9. Η κίνηση συμπληρώνει ή και υποκαθιστά τον διάλογο σε μια σκηνή, σε κείμενο, ταινία ή τηλεόραση: κανένας δεν θέλει να παρακολουθήσει μια «ακίνητη» συνομιλία, ούτε καν να τη διαβάσει.

10. Αυτό που έχει σημασία, πάντα, είναι αυτό που αισθάνεσαι ότι είναι σωστό – what feels right. 

www.danattias.com