30 λεπτά με τον Bobby Roth

Είναι το πρόσωπο πίσω από τις σειρές που έχεις τόσο πολύ λατρέψει: «Prison break», «Lost», «Grey’s anatomy», «Agents of S.H.I.E.L.D», «The Insiders», «The Mentalist». Εκμεταλλευτήκαμε την επίσκεψή του για να μάθουμε τα πάντα. 

Ο Bobby Roth εκτός από εξαιρετικός σκηνοθέτης είναι και καταξιωμένος δάσκαλος, έχοντας παράγει πρωτότυπο εξειδικευμένο εκπαιδευτικό υλικό, με τη μορφή μιας σειράς ντοκιμαντέρ για σκηνοθέτες, σεναριογράφους και γενικότερα επαγγελματίες του κινηματογράφου. Πριν λίγες ημέρες ήρθε για πρώτη φορά στην Αθήνα για ένα masterclass σκηνοθεσίας στον κινηματογράφο Τριανόν, στο πλαίσιο της εκπαιδευτικής πλατφόρμας του Φεστιβάλ Δράμας «Drama Mini Talent Lab» για νέους κινηματογραφιστές, υπό την καθοδήγηση της σκηνοθέτιδας Βαρβάρας Δούκα. Με τίτλο «A Director Prepares», το masterclass περιελάμβανε μία σειρά εκπαιδευτικών ντοκιμαντέρ με θέμα την κινηματογραφική και τηλεοπτική παραγωγή. Η επίσκεψη του πραγματοποιήθηκε με την υποστήριξη του OTE TV, της Finos Film και της Πρεσβείας των ΗΠΑ στην Αθήνα.

Ποιο είναι το πιο δύσκολο μέρος των γυρισμάτων και ποιο το πιο ενδιαφέρον;

Το πιο δύσκολο κομμάτι νομίζω πως είναι να παραμένεις συγκεντρωμένος στη συνολική ιστορία ενώ συντάσσεις μικρά κομμάτια. Το πιο ενδιαφέρον, πάλι, είναι να έχεις μια τεράστια ομάδα ανθρώπων να προσπαθούν να πραγματοποιήσουν το όραμά σου. Είναι καταπληκτικό συναίσθημα.

Νόμιζα πως το πιο δύσκολο ήταν η προετοιμασία...

Νομίζω πως η προετοιμασία δεν είναι δύσκολη, είναι απαραίτητη. Εγώ την απολαμβάνω γιατί είναι από τις λίγες στιγμές που είναι... πολιτισμένες. Δεν έχεις το στρες του πλατό, όταν προετοιμάζεσαι. Είσαι εσύ και το μυαλό σου που προσπαθείτε να βγάλετε άκρη. Προετοιμάσου όσο περισσότερο μπορείς, κράτα σημειώσεις και επικοινώνησε με τους άλλους ανθρώπους ώστε να σε βοηθήσουν με το όραμά σου.

Πόσος χρόνος θα λέγατε ότι χρειάζεται πριν κάποιος μπορεί να πει άνετα: «Action!»;

Λοιπόν, εξαρτάται από το πόσο χρόνο σού δίνουν! Όταν ετοιμάζεις μια ταινία και σου δίνουν 4 με 6 εβδομάδες προετοιμασίας και κάποιος σε ρωτάει μήπως θα ήθελες 7, πάρε 7. Ο χρόνος που θα ξοδέψεις στην προετοιμασία θα σου σώσει χρόνο και χρήματα στο γύρισμα. Στην τηλεόραση έχουμε 7 μέρες να ετοιμάσουμε 8 ή 9 μέρες γυρισμάτων. Τόσο λίγο χρόνο έχεις και γι’ αυτό πρέπει να τον εκμεταλλευτείς στο έπακρο.

Agents of S.H.I.E.L.D

Πώς αποφασίσατε να δημιουργήσετε μια πλατφόρμα για νέους ανεξάρτητους σκηνοθέτες;

Δίδασκα για χρόνια, και όσο περισσότερο δίδασκα τόσο περισσότερο συνειδητοποιούσα ότι η διδασκαλία ήταν μια τεχνική την οποία δεν είχα τελειοποιήσει. Έπρεπε να μάθω, να συνεργαστώ και να διδάξω για να αντιληφθώ το πιο σημαντικό: όταν λες κάτι σε κάποιον, τι πραγματικά ακούει. Άρχισα λοιπόν να σκέφτομαι τη δημιουργία μιας ταινίας που θα βοηθούσε τους ανθρώπους με έναν πιο συνοπτικό τρόπο. Υπήρξα πολύ τυχερός γιατί είχα πολλούς φίλους από παλαιότερες συνεργασίες και εξεπλάγην όταν όλοι δέχτηκαν να μου δώσουν μια συνέντευξη. Ο Χένρι Γουίνκλερ, ο Πίτερ Γουέλερ, η Ροσάνα Αρκέτ, οι πρωταγωνιστές του «Lost», του «Prison break», του «Grey’s anatomy», όλοι συμμετείχαν. Πήρα μια ώρα από τον καθένα και την συνόψισα σε πέντε με δέκα λεπτά. Έπειτα με βοήθησε ο γιος μου να το οργανώσουμε –μιας και είναι καλύτερος από μένα σε αυτό– και το μετατρέψαμε σε κάτι που πιστεύω πως είναι αρκετά αξιόλογο, αφού οποιαδήποτε μέρα μπορώ να δείξω 20' υλικό σχετικά με τα casting, το πώς ο σκηνοθέτης διαβάζει το σενάριο ή το πώς ο σκηνοθέτης διαχειρίζεται το χρόνο του.

Στιμιότυπο από το masterclass του Bobby Roth στον κινηματογράφο Τριανόν, στην Αθήνα.

Ποιο είναι το αγαπημένο σας κομμάτι στη σκηνοθεσία;

Ω, λατρεύω το γύρισμα. Το να δουλεύεις με τους ηθοποιούς τη στιγμή, να σου έρχεται ξαφνικά μια ενδιαφέρουσα ιδέα για τη σκηνή που ίσως δεν βγήκε όπως ακριβώς το φανταζόσουν αλλά «δούλεψε»... Είναι πολύ όμορφες στιγμές. Κι αυτές οι στιγμές είναι το καλύτερο κομμάτι της δουλειάς.

Το πιο αστείο περιστατικό που σας έχει συμβεί στο πλατό;

Αστεία πράγματα συμβαίνουν συνέχεια αλλά δεν μου έρχεται κάτι συγκεκριμένο τώρα. Το πλατό είναι ένα αρκετά σοβαρό μέρος και σίγουρα υπάρχουν αστεία-ειρωνικά στοιχεία, αλλά αστείο με την κωμική έννοια, νομίζω πως είναι πιο δύσκολο. Αλλά συναισθηματικά, αν μου επιτρέπεις να απαντήσω σε μια άλλη ερώτηση, αυτό που με συγκινεί είναι ότι οι παραγωγοί και το προσωπικό αναπτύσσουν ισχυρούς δεσμούς, σαν οικογένεια. Πριν λίγο καιρό ήμουν σε μια σειρά που ακυρώθηκε. Δεν μου είχε ξανασυμβεί, ήμουν στο γύρισμα όταν ήρθε η εντολή ακύρωσης και έπρεπε παρόλα αυτά να τελειώσουμε την ημέρα. Πίστευα πως θα είναι μια άθλια μέρα όπου όλοι θα είναι στεναχωρημένοι και θυμωμένοι αλλά αντ’ αυτού συμπεριφέρθηκαν σαν οικογένεια, ήταν όλοι πολύ ευγενικοί και συνεργάσιμοι μεταξύ τους και μαζί μου..

The Mentalist

Τι θα συμβουλεύατε ένα νέο σκηνοθέτη;

Το λέω όλη την ώρα: προετοιμασία, προετοιμασία, προετοιμασία. Έχεις ένα σενάριο κι αν είναι καλό, τότε οι απαντήσεις σε όλες σου τις ερωτήσεις είναι εκεί. Πρέπει να το ερμηνεύσεις, άρα πρέπει να δουλέψεις σκληρά και να αφιερώσεις χρόνο και ενέργεια προσπαθώντας να καταλάβεις ποιος είναι ο καλύτερος τρόπος να αποτυπώσεις την ιστορία και να οργανώσεις την παραγωγή. Πώς μπορείς να πάρεις το καλύτερο από τους ηθοποιούς σου μιλώντας τους και ακούγοντάς τους. Το πιο σπουδαίο στη δουλειά μας είναι ότι δεν τελειώνεις ποτέ. Υπάρχει ένα ωραίο παλιό ρητό που λέει «οι ταινίες δεν ολοκληρώνονται, εγκαταλείπονται». Μπορεί να πρέπει να το βάλεις στην τηλεόραση ή το σινεμά αλλά πάντα θα σκέφτεσαι τι περισσότερο μπορείς να κάνεις κι εγώ προσωπικά το λατρεύω αυτό. Αν και μπορεί να τρελαίνει τον υπόλοιπο κόσμο! (γέλια)

A Director Prepares: Bobby Roth's Masterclass (Official Trailer) from Jung 'N Restless on Vimeo.

Προτιμάτε τις σειρές ή τις ταινίες;

Όσον αφορά τη δουλειά μου, προτιμώ τις ανεξάρτητες ταινίες. Εκεί ο σκηνοθέτης έχει την απόλυτη ευθύνη, ενώ στις δικές μου ταινίες είμαι και ο συγγραφέας και ο παραγωγός. Βλέπεις, είναι τελείως διαφορετικό να σκηνοθετείς μια τηλεοπτική σειρά γιατί προσπαθείς να πραγματοποιήσεις το όραμα κάποιου άλλου. Είναι μεγάλη πρόκληση να προσπαθείς να παραδώσεις κάτι που θα ικανοποιεί και τους σεναριογράφους και τους παραγωγούς και τους διανομείς και την ίδια στιγμή θα ικανοποιεί και τον εαυτό σου. Μπορώ να πω ότι μου αρέσουν και τα δύο, την τηλεόραση την αγάπησα σταδιακά. Όταν πρωτο-άρχισα σκεφτόμουν πόσο λάθος είναι αυτό, ήταν, ήταν... πφφφ, ας πούμε πως έχω εκπλαγεί από το πόσο άλλαξα.

Έχετε δουλέψει πάνω σε πολλές δημοφιλείς σειρές. Ποια θα λεγάτε ότι είναι η αγαπημένη σας;

Από τις δημοφιλείς –γιατί στην πραγματικότητα οι αγαπημένες μου σειρές μπορεί να μην είναι ανάμεσα στις τεράστιες επιτυχίες– θα πω το «Prison Break». Δούλεψα εκεί για τέσσερα χρόνια, με τους ίδιους ηθοποιούς και σταδιακά τους εκτίμησα, τους αγάπησα. Μου άρεσε το προσωπικό, ο τρόπος που δουλεύαμε, είχαμε πολύ καλή σχέση με τους σεναριογράφους και τους παραγωγούς της σειράς, ήταν μια πολύ καλή εμπειρία. Αλλά υπήρχαν κι άλλες σειρές, όπως το «FlashForward», που μου άρεσαν πολύ αλλά δε ήταν «επιτυχίες». Αλλά οι ηθοποιοί, το προσωπικό, οι παραγωγοί, όλοι ήταν καταπληκτικοί και όταν κάναμε τα γυρίσματα σκεφτόμουν πως πρόκειται να γίνει μεγάλη επιτυχία. Αυτό όμως δείχνει πως ποτέ δεν ξέρεις γιατί εκ των υστέρων βλέπεις ότι ο κόσμος δεν ήταν έτοιμος εκείνη την εποχή. Ωστόσο ήταν μια απολαυστική συνεργασία.

Flashforward

Prison Break

Όσον αφορά την έρευνα, ποια είναι η διαφορά ανάμεσα σε μια σειρά όπως το «Prison Break» και σε μια όπως το «Lost» ή το «Grey’s Anatomy»;

Πιστεύω πως υπάρχουν δύο ειδών έρευνες. Η μία είναι όταν έρχεσαι στη σειρά ως σκηνοθέτης, πρέπει να ξέρεις την ιστορία της σειράς, επομένως ακούς προσεκτικά τους συγγραφείς και τους παραγωγούς και βλέπεις τα προηγούμενα επεισόδια. Αλλά στις σειρές που πρέπει να κάνεις έρευνα, το αστείο είναι... Θα σου πω μια ιστορία για το «Prison Break». Ήρθα στη σειρά τον πρώτο χρόνο και όταν έφτασα στο Σικάγο, με ρώτησαν αν ήθελα να κάνω την ξενάγηση στις πραγματικές φυλακές, οι οποίες είναι οι μεγαλύτερες εγκαταστάσεις υψηλής ασφαλείας στις Η.Π.Α. Υπάρχουν 26.000 κρατούμενοι και κανένας δεν πρόκειται να βγει ποτέ. Είναι ισοβίτες. Πηγαίνω λοιπόν στην ξενάγηση και συμβαίνει κάτι απίστευτο. Ό,τι μου λένε εκεί έρχεται σε πλήρη αντίθεση την ιστορία της σειράς. Οπότε, ρωτάω: «Τι έκαναν οι άλλοι σκηνοθέτες όταν έλαβαν αυτές τις πληροφορίες;» και η απάντηση που παίρνω είναι ότι κανένας δεν είχε πάει ποτέ στην ξενάγηση. Ήμουν ο μοναδικός (γελάει). Αλλά, σοβαρά, με το «Grey’s Anatomy», ας πούμε, έχουν μια καταπληκτική κοπέλα, την Ελίντα Κλάιν, η οποία είναι ιατρική σύμβουλος. Με τη βοήθειά της δουλεύεις πολύ σκληρά την εβδομάδα προετοιμασίας ώστε να μάθεις όλες τις ιατρικές διαδικασίες και τις ακριβείς λεπτομέρειες ιστορικά και επιστημονικά. Είναι σαν να πηγαίνεις ιατρική, όταν τελειώσεις τα γυρίσματα ενός επεισοδίου μπορείς να κάνεις ο ίδιος μια πλήρη εγχείρηση (γελάει).

Grey's Anatomy

Lost

Περισσότερο από ποτέ, οι τηλεοπτικές παραγωγές προσελκύουν ανεξάρτητους παραγωγούς και μεγαλύτερο κοινό. Έχει η μικρή οθόνη παραγκωνίσει τη μεγάλη, κι αν ναι γιατί πιστεύετε ότι ισχύει αυτό;

Θέλω να πάω ένα βήμα πίσω στην ερώτησή σου. Είπες ότι περισσότερο από ποτέ η τηλεόραση προσελκύει ανεξάρτητους παραγωγούς;

Ναι, συγκριτικά με 10-20 χρόνια πριν...

Δεν είμαι και τόσο σίγουρος... Εννοώ εγώ είμαι ανεξάρτητος παραγωγός, αλλά είμαι στην τηλεόραση πολλά χρόνια. Δεν είμαι και τόσο σίγουρος ότι ισχύει για νέους ανεξάρτητους παραγωγούς. Πιστεύω πως οι τηλεοπτικοί σκηνοθέτες δεν προέρχονται από ανεξάρτητες παραγωγές και το ενδιαφέρον είναι ότι η πλειοψηφία των σκηνοθετών, αυτοί που γνωρίζω εγώ τουλάχιστον, έρχονται από άλλες πλευρές της τηλεόρασης. Ηθοποιοί, συγγραφείς ή μέλη προσωπικού –στο Grey’s Anatomy σχεδόν όλο το προσωπικό κατέληξαν να γίνουν σκηνοθέτες–, αλλά δεν βλέπω πολλούς ανθρώπους από ανεξάρτητες παραγωγές να «κάνουν» τηλεόραση. Έχω φίλους που είναι ανεξάρτητοι παραγωγοί και δεν έχουν καμία επιθυμία να κάνουν τηλεόραση γιατί είναι αντίθετη με τον τρόπο που βλέπουν τον κόσμο. Η όλη ιδέα του να είσαι ανεξάρτητος είναι να μη χρειάζεται να ακούς αυτούς τους ανθρώπους.

Έχετε επισκεφτεί την Αθήνα στο παρελθόν;

Δεν έχω έρθει ποτέ πριν στην Αθήνα. Ήθελα να έρθω σχεδόν όλη μου τη ζωή και παραλίγο να έρθω δυο φορές στο παρελθόν, οπότε αυτή η επίσκεψή μου εδώ είναι κατά κάποιο τρόπο η πραγματοποίηση ενός ονείρου. Το να είμαι εδώ και να περπατάω στους δρόμους, να γνωρίζω Έλληνες, να βλέπω την Ακρόπολη, είναι... είναι απλά φανταστικό.

Τι είναι αυτό που σας αρέσει περισσότερο;

Ξέρω πως βρίσκομαι εδώ σε μια δύσκολη εποχή για τους ανθρώπους, γιατί γνωρίζουμε όλοι για την κρίση, αλλά μου αρέσει πολύ το πνεύμα της χώρας και των ανθρώπων της. Είναι όλοι πολύ ευγενικοί και έχουν φοβερή αίσθηση του χιούμορ. Για μένα το πιο σημαντικό είναι πάντα οι άνθρωποι... Ταξιδεύω συχνά και δεν μπορώ να σκεφτώ μια πόλη που να μου έχει κάνει καλύτερη εντύπωση σε τρεις μέρες από ό,τι η Αθήνα.

Φωτό: Κοσμάς Κουμιανός