Αστεροειδής μπορεί να έχει μετατοπίσει τον άξονα του Γανυμήδη - Τι εκτιμούν επιστήμονες για το μεγαλύτερο φεγγάρι του ηλιακού μας συστήματος
Ο δορυφόρος του Δία, Γανυμήδης, εικάζεται πως μπορεί να μετατοπίστηκε στον άξονά του όταν ένας τεράστιος αστεροειδής έπεσε πάνω του πριν από περίπου 4 δισεκατομμύρια χρόνια, σύμφωνα με μια νέα μελέτη.
Ο Γανυμήδης, το μεγαλύτερο φεγγάρι του ηλιακού συστήματος, είναι μεγαλύτερος ακόμη και από τον Ερμή και τον πλανήτη-νάνο Πλούτωνα. Και προηγούμενες έρευνες έχουν βρει στοιχεία που υποδηλώνουν ότι κάτω από τον παχύ, παγωμένο φλοιό του βρίσκεται ένας αλμυρός ωκεανός που είναι 10 φορές βαθύτερος από τους ωκεανούς της Γης.
Ωστόσο, πολλά ερωτήματα παραμένουν σχετικά με το φεγγάρι και οι επιστήμονες χρειάζονται περισσότερες εικόνες υψηλής ανάλυσης της επιφάνειάς του για να λύσουν τα μυστήρια γύρω από την ιστορία και την εξέλιξη του Γανυμήδη. Βαθιά αυλάκια καλύπτουν μεγάλες εκτάσεις της επιφάνειας του Γανυμήδη και σχηματίζουν ένα μοτίβο ομόκεντρων κύκλων γύρω από ένα σημείο που έχει οδηγήσει ορισμένους αστρονόμους να πιστεύουν ότι το φεγγάρι βίωσε ένα σημαντικό γεγονός πρόσκρουσης στο παρελθόν του.
Η επιφάνεια του Γανυμήδη αποτελεί πεδίο ερευνών, με φωτεινές περιοχές με κορυφογραμμές δίπλα σε αυλακώσεις που διασχίζουν πιο σκοτεινές περιοχές.
Πιθανό να χτύπησε τον Γανυμήδη αστεροειδής 20 φορές μεγαλύτερος από εκείνον που εξαφάνισε τους δεινοσαύρους
Επιστήμονες παρατήρησαν ότι το κεντρικό σημείο του αυλακιού βρισκόταν κατά μήκος του άξονα περιστροφής του Γανυμήδη, γεγονός που υποδηλώνει ότι κάποιο μεγάλο γεγονός πρόσκρουσης προκάλεσε πλήρη αναπροσανατολισμό της σελήνης.
Προηγούμενες έρευνες υπέδειξαν ότι ένα μεγάλο πλανητικό σώμα συγκρούστηκε με τον Πλούτωνα νωρίς στην ιστορία του, γεγονός που αναδιάταξε την κατανομή των πάγων στον πλανήτη-νάνο και οδήγησε στη δημιουργία μιας χαρακτηριστικής «καρδιάς» στην επιφάνεια του πλανήτη. Επιστήμονες πιστεύουν ότι ένα παρόμοιο σενάριο συνέβη στον Γανυμήδη, με το παγωμένο κέλυφος και τον υπόγειο ωκεανό του.
Μια ξαφνική αλλαγή στον τρόπο κατανομής της μάζας σε έναν πλανήτη μπορεί να μετατοπίσει τη θέση του άξονά του ή τη νοητή γραμμή γύρω από την οποία περιστρέφονται τα πλανητικά σώματα. Όταν ένας μεγάλος αστεροειδής πέφτει πάνω σε έναν πλανήτη, δημιουργεί μια ανωμαλία βαρύτητας που αλλάζει τον τρόπο με τον οποίο ο πλανήτης περιστρέφεται. Έτσι, ένας επιστήμονας υπολόγισε τι είδους σύγκρουση θα μπορούσε να έχει δημιουργήσει τον σημερινό προσανατολισμό του Γανυμήδη.
Οι εξισώσεις του αποκάλυψαν ότι ένας αστεροειδής πλάτους περίπου 300 χιλιομέτρων (186 μιλίων) δημιούργησε αρχικά έναν κρατήρα διαμέτρου περίπου 1.400 έως 1.600 χιλιομέτρων (870 έως 994 μιλίων).
Ο αστεροειδής ήταν 20 φορές μεγαλύτερος από εκείνον που συγκρούστηκε με τη σημερινή χερσόνησο Γιουκατάν και οδήγησε στην πτώση των δεινοσαύρων στη Γη πριν από 66 εκατομμύρια χρόνια. Σύμφωνα με τη μελέτη, ο κρατήρας που άφησε πίσω του ο Γανυμήδης είχε το 25% του μεγέθους του φεγγαριού.
Με αφορμή την κυκλοφορία του βιβλίου «Η Γραφειοκρατικοποίηση του Κόσμου στη Νεοφιλελεύθερη Εποχή» της Beatrice Hibou που κυκλοφορεί σε ελληνική μετάφραση από τις εκδόσεις Πλήθος (2024)
5°
