Zone 01: Η πρωτοποριακή Σχολή Προγραμματισμού χωρίς δίδακτρα

Το 2013 έλαβε χώρα ένα ιδιαίτερο project, ύστερα από τη συνεργασία των Xavier Niel και Nicolas Sadirac. Ο Niel είναι επιχειρηματίας στον χώρο της τεχνολογίας και των τηλεπικοινωνιών, ενώ ο Sadirac ήταν από τους πρώτους που είδαν το εκπαιδευτικό μοντέλο να αποτυγχάνει στον τομέα των ηλεκτρονικών υπολογιστών και άλλων τεχνικών επαγγελμάτων, καθώς δυσκολευόταν να προσαρμοστεί στα νέα δεδομένα. Μεταξύ άλλων, ο Sadirac ίδρυσε το 1999 τη Σχολή Ηλεκτρονικών Υπολογιστών Epitech, η οποία και καθιερώθηκε πολύ γρήγορα ως η κορυφαία στο είδος της στη Γαλλία.

Οι δύο άντρες έδωσαν στην κοινή τους προσπάθεια το όνομα «École 42». Το «Σχολείο 42» όπως μεταφράζεται στα ελληνικά, εστιάζει σε ένα μοντέλο μάθησης που βασίζεται στην ομαδική εργασία και στην πρακτική άσκηση, αφήνοντας κατά μέρος τη θεωρητική εκπαίδευση. Στόχος του, η δημιουργία της νέας γενιάς από ταλέντα στον τομέα της πληροφορικής.

Στο École 42 δεν υπάρχουν αίθουσες διδασκαλίας. Τα μαθήματα είναι καθόλα πρακτικά και βασίζονται στη συνεργασία και τη βοήθεια μεταξύ των σπουδαστών. Ένα μικρό βασικό πρόγραμμα σπουδών διδάσκει τις ελάχιστες απαιτούμενες δεξιότητες, ως προς την ανάπτυξη κώδικα. Τα πράγματα σοβαρεύουν στη συνέχεια όταν οι σπουδαστές αρχίζουν να ασχολούνται με πεδία όπως η Τεχνητή Νοημοσύνη, η ασφάλεια στον κυβερνοχώρο και η δημιουργία apps. Οι μαθητές επιλέγουν οι ίδιοι τους τομείς όπου θα αναπτύξουν τις ικανότητές τους, όπως επίσης και σε ποιο σημείο των σπουδών θα σταματήσουν και θα αποφοιτήσουν.

Κάποια στιγμή ο Nicolas Sadirac θέλησε να αναπτύξει το σκεπτικό του σε σχέση με την ελεύθερη αγορά και τις ανάγκες της. Εφάρμοσε έτσι το παιδαγωγικό peer to peer μοντέλο, κατά το οποίο ο μαθητευόμενος προχωρά μέσω της επίλυσης ατομικών και ομαδικών εργασιών, αναπτύσσοντας ταυτόχρονα τις δεξιότητές του. Οι εταιρείες χρηματοδοτούν ουσιαστικά την εκπαίδευση μέσω εργασίας για τρία χρόνια η οποία λαμβάνει χώρα μετά το βασικό διετές εκπαιδευτικό πρόγραμμα. Η Zone01 Athens είναι η μεταφορά του οράματος του Sadirac στη χώρα μας. Ο managing director, κος Χρήστος Αβραμούδης, μίλησε στην Athens Voice για το ξεκίνημα, το πρόγραμμα σπουδών, αλλά και τα μελλοντικά σχέδια της εταιρείας.

«Έχοντας εργαστεί ως μηχανικός παρατήρησα πολλά κενά, ακόμα και σε έναν κλάδο όπως οι κατασκευές που τα πράγματα δεν αλλάζουν από τη μια μέρα στην άλλη. Βγαίνουν ωστόσο συνεχώς καινούργια εργαλεία που κάποιος πρέπει να έχει την όρεξη και την αυτοπεποίθηση ώστε να ασχοληθεί και να τα μάθει. Στον χώρο της τεχνολογίας, τα πράγματα αλλάζουν πολύ πιο γρήγορα. Νέες μέθοδοι και εργαλεία αναπτύσσονται σε καθημερινή βάση. Αυτός ακριβώς είναι ο λόγος που ζητάμε από τους σπουδαστές μας να έχουν εκπληρώσει τις στρατιωτικές τους υποχρεώσεις. Ειδάλλως θα χαθεί το momentum, που σε αυτόν τον κλάδο είναι το πιο σημαντικό, καθώς το πλεονέκτημα το έχει ο ενημερωμένος – up to date όπως λέμε. Ο ένας χρόνος που θα χαθεί λόγω του στρατού, είναι σαν δέκα.

Έχουμε ανοιχτή καμπάνια στην οποία είναι καλοδεχούμενοι όσοι είναι άνω των 18 ετών. Το ιδανικό προφίλ για έναν σπουδαστή μας είναι να έχει τελειώσει το σχολείο και τον στρατό (για άντρες), να ψάχνει τι θα κάνει στη ζωή του ενώ δεν του έχει ταιριάξει η ακαδημαϊκή εκπαίδευση. Κάποιος για παράδειγμα που απολύεται σε λίγους μήνες από τον στρατό, αναρωτιέται ποιο θα είναι το επόμενο βήμα και το σύστημα της παραδοσιακής εκπαίδευσης και των πανελληνίων δεν του ταίριαξε ιδιαίτερα. Για τις γυναίκες προφανώς δεν υπάρχει ο παράγοντας του στρατού.

Μέσα από τα online tests μας μπορούμε να ανακαλύψουμε αν κάποιος ή κάποια είναι «ταλέντο», καθώς επίσης και μέσω της διαδικασίας του «piscine», μιας ιδιαίτερα απαιτητικής δοκιμασίας 26 ημερών που ονομάζεται «πισίνα». Επίσης, όλοι οι σπουδαστές μας οφείλουν να έχουν χρόνο να αφιερώσουν στο πρόγραμμα. Μέσα σε δύο χρόνια, θα βγουν ικανοί software developers στην αγορά εργασίας, για να γίνει όμως αυτό πρέπει να αφιερώσουν πολλές ώρες στο εκπαιδευτικό αυτό project, ασχέτως του πόσο μικρό ή μεγάλο είναι το ταλέντο τους».

Για τις εγκαταστάσεις της Zone01 Athens, έχει επιλεγεί ένα ευρύχωρο ακίνητο στη Νέα Ιωνία, περίπου πέντε λεπτά απόσταση από τον ΗΣΑΠ. Η περιοχή είναι πυκνοκατοικημένη, ενώ σε πολύ κοντινή απόσταση βρίσκονται τα γραφεία εταιρειών όπως η Atcom και η Skroutz, καθώς και το «ψηφιακό εργοστάσιο» της Eurobank. Σύμφωνα με τον κο Αβραμούδη, οι συμφωνίες με τους επενδυτές έχουν ξεκινήσει, ενώ τους τονίζεται ρητά ο κοινωνικός αντίκτυπος της όλης προσπάθειας.

Δίδακτρα δεν υπάρχουν και το κόστος καλύπτεται από την εργασία που ακολουθεί του εκπαιδευτικού προγράμματος. Πέρα από την εργασία για λογαριασμό των συνεργαζόμενων εταιρειών, πολλοί σπουδαστές παγκοσμίως προχωράνε σε ίδρυση δικιάς τους startup, με τη Zone01 Greece να εστιάζει στη συνεργασία με funds και εταιρείες venture capital, για τη στήριξη αυτών των παιδιών. Επίσης, πέρα από την ανίχνευση ταλέντων και την εξειδίκευση στην τεχνολογία, το μοντέλο της Zone01 εφαρμόζεται και σε περιπτώσεις reskilling και upskilling, για στελέχη που βρίσκονται ήδη σε εταιρείες, ή για ανθρώπους που θέλουν να μάθουν νέες τεχνολογίες και γλώσσες προγραμματισμού. Λόγω της εξέλιξης των εργαλείων, πολλές εταιρείες δεν έχουν την ευκαιρία για εσωτερικό training, οπότε η εταιρεία αναλαμβάνει τη σχετική εκπαίδευση. Όλο αυτό φυσικά εφαρμόζεται και σε μικρά παιδιά, τα οποία αντιλαμβάνονται αν θέλουν να ασχοληθούν πραγματικά με το αντικείμενο.

«Στη Γερμανία, υπάρχουν αντίστοιχα σχολεία που χρηματοδοτούνται φέρ' ειπείν από τη Volkswagen. Οι μεγάλες εταιρείες βλέπουν ότι έχεις τελειώσει ένα τέτοιο πρόγραμμα με κύρος, οπότε είσαι άμεσα καλοδεχούμενος. Δεν κοιτάνε αν πρόκειται για bachelor ή master. Γνωρίζουν τις ικανότητές σου, ενώ έχουν events και hackathons όπου παρακολουθούν το κομμάτι της εκπαίδευσης. Όσον αφορά την Ελλάδα, όπου έχουμε απευθυνθεί υπάρχει μια αμφιβολία καθώς το όλο concept είναι κάτι καινούργιο και καινοτόμο. Οπότε πρέπει να τους εξηγήσουμε περί τίνος πρόκειται. Τους λέμε ότι θα φανεί στην πράξη. Λέμε «ελάτε να συνεργαστούμε» και μπορούν στη συνέχεια να πάρουν κάποια παιδιά δοκιμαστικά και να δουν την αξία τους. Τους προτρέπουμε να έρθουν στα γραφεία μας ώστε να διαπιστώσουν το skillset των σπουδαστών. Είναι κάτι αντίστοιχο με έναν μηχανικό ο οποίος δείχνει παλαιότερα έργα του για να καταδείξει τις ικανότητες του» θα πει ο κος Αβραμούδης.

Ο τεχνολογικός κόσμος βρίσκεται μπροστά σε μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις του. Σύμφωνα με έρευνα της Deloitte σε συνεργασία με το Σύνδεσμο Επιχειρήσεων Πληροφορικής και Επικοινωνιών Ελλάδας, οι ειδικοί Τεχνολογίας Πληροφορικής και Επικοινωνίας θα πρέπει να αυξάνονται κατά 15 με 16.000 κατ' έτος και μέχρι το 2030, ώστε να ικανοποιηθεί η στόχευση της Ψηφιακής Πυξίδας της Ευρωπαϊκής Ένωσης και η ανάγκη στήριξης του ψηφιακού μετασχηματισμού της χώρας μας. Μαζί και η ραγδαία ανάπτυξη της Τεχνητής Νοημοσύνης, όπου το 75% των εταιρειών πρόκειται να κάνουν χρήση της στο πλαίσιο του ψηφιακού τους μετασχηματισμού.

Το κενό στην αγορά είναι μεγάλο και επιδίωξη της Zone01 αποτελεί η κάλυψη ενός ποσοστού της ζήτησης αυτής, με απώτερο στόχο τους 8.000 εκπαιδευμένους σπουδαστές μέχρι το 2030. Ο αριθμός αυτός επαφίεται στη στόχευση της εταιρείας για παραρτήματά της και στα υπόλοιπα αστικά κέντρα όπως η Θεσσαλονίκη, το Ηράκλειο και τα Ιωάννινα. Πάντοτε με βάση τις ανάγκες της αγοράς και την απόκρισή της. Εκτός από το τεχνολογικό κομμάτι και την εκμάθηση γλωσσών προγραμματισμού όπως Go, Rust, Python, C++, C# και Javascript, η εταιρεία δίνει ιδιαίτερη βάση στα λεγόμενα «soft skills», οριζόντιες δηλαδή δεξιότητες που έχουν να κάνουν με την ανάπτυξη της συνεργατικότητας και της ενσυναίσθησης, μέσα σε ένα ομαδικό περιβάλλον και πλαίσιο εργασίας. Δεξιότητες απαραίτητες για να απευθυνθεί κάποιος στη σύγχρονη αγορά.

Είναι ακριβώς αυτές οι ταχύτατες αλλαγές στον τεχνολογικό χάρτη που απαιτούν ένα ευέλικτο πρόγραμμα σπουδών, ευμετάβλητο και μόνιμα επικαιροποιημένο.

Ο κος Αβραμούδης θα μας πει σχετικά: «Υπάρχουν δύο κεντρικές ομάδες, σε Γαλλία και Πορτογαλία, οι οποίες συνθέτουν τη Zone01 International. Εκεί υπάρχουν developers, μέντορες και προγραμματιστές που παίρνουν feedback από όλα τα περιφερειακά κέντρα, σε Αθήνα, Παρίσι, Λονδίνο κ.λπ. Οπότε βλέποντας τις τάσεις και τις ανάγκες της αγοράς, αυτοί ανανεώνουν τα projects μας, βελτιώνοντάς τα και προσθέτοντας νέα εργαλεία. Αυτό γίνεται σε εβδομαδιαία βάση. Έχουμε, λοιπόν, την ευελιξία να αλλάζουμε τη διδακτέα ύλη. Φυσικά, προτείνουμε και εμείς από την Αθήνα συνεχώς αλλαγές. Συνολικά, πρόκειται για το συγκριτικό μας πλεονέκτημα σε σχέση με την ακαδημαϊκή εκπαίδευση. Είμαστε ουσιαστικά σεμιναριακός χώρος και κρινόμαστε από το αποτέλεσμα».

Ο ενδιαφερόμενος σπουδαστής πρέπει να ακολουθήσει τέσσερα βήματα:

1) Να κάνει αίτηση για το πρόγραμμα μέσω του website, αφού πρώτα έχει αποφασίσει ότι τον ενδιαφέρει και μπορεί να αφιερώσει τον απαιτούμενο χρόνο.
2) Να παίξει δύο online παιχνίδια μέσω των οποίων οι άνθρωποι της Zone01 Athens θα εξετάσουν τη βραχυπρόθεσμη μνήμη και την αλγοριθμική και λογική σκέψη του. Δεν υπάρχουν οδηγίες για την ολοκλήρωση των παιχνιδιών, κάτι που καταδεικνύει και την αυτονομία σκέψης του ενδιαφερόμενου.
3) Αφού ολοκληρώσει τα δύο παιχνίδια, καλείται στο check-in event όπου γίνεται παρουσίαση για το τι επακολουθεί, ενώ ξεναγείται και στα γραφεία της εταιρείας.
4) Τέλος, να κάνει εγγραφή στο λεγόμενο «Piscine» (πισίνα στα γαλλικά). Πρόκειται για ένα απαιτητικό πρόγραμμα 26 ημερών, με ατομικά και ομαδικά projects και απαραίτητη τη φυσική παρουσία. Στο τέλος γίνεται η διαλογή των επιτυχόντων και τους παρέχεται το σχετικό συμβόλαιο.

Ενημερωμένος για τις τελευταίες εξελίξεις στον τεχνολογικό τομέα, ο κος Αβραμούδης είναι αισιόδοξος για το μέλλον του όλου εγχειρήματος. «Πριν από μία εβδομάδα βγήκαν στην αγορά τα γυαλιά εικονικής πραγματικότητας της Apple. Πρόκειται για αυτό που λέμε "game changer". Τον επόμενο χρόνο, η εικονική και επαυξημένη πραγματικότητα θα είναι το αντικείμενο πολλών startups που θα δημιουργηθούν. Εμείς ευελπιστούμε να πάει καλά το εγχείρημά μας εδώ στη Νέα Ιωνία, ώστε οι σπουδαστές να αποκτήσουν τις απαιτούμενες δεξιότητες και να γίνει γνωστό το Zone01 Athens στην αγορά εργασίας. Επίσης, παίρνουμε συνεχώς μηνύματα από Θεσσαλονίκη, οπότε ο άμεσος στόχος μας είναι να ανοίξουμε πέντε περιφερειακά κέντρα σε πόλεις όπως Θεσσαλονίκη, Λάρισα, Ιωάννινα κ.λπ. Τέλος, ενδιαφερόμαστε για ad hoc πρόγραμμα που να αφορά τους πρόσφυγες, είμαστε σε επικοινωνία με οργανώσεις όπως η Solidarity Now και άλλες αντίστοιχες. Ωστόσο πρέπει να εφαρμοστεί ένα συγκεκριμένο παιδαγωγικό μοντέλο και μετά να δούμε αν μπορεί να εφαρμοστεί και η δική μας εκπαίδευση και εργασία».