Διαβάζουμε καλύτερα στο χαρτί από ό,τι στην οθόνη - Τα στοιχεία έρευνας για την ανάγνωση

Η ανάγνωση έντυπων κειμένων βελτιώνει την κατανόηση περισσότερο από το διάβασμα σε ψηφιακά μέσα, σύμφωνα με μια νέα μελέτη.

Ερευνητές στο Πανεπιστήμιο της Βαλένθια ανέλυσαν περισσότερες από δύο δωδεκάδες μελέτες σχετικά με την αναγνωστική κατανόηση που δημοσιεύθηκαν μεταξύ 2000 και 2022, οι οποίες αξιολόγησαν σχεδόν 470.000 συμμετέχοντες.

Τα ευρήματά τους υποδηλώνουν ότι η έντυπη ανάγνωση για μεγάλο χρονικό διάστημα θα μπορούσε να ενισχύσει τις δεξιότητες κατανόησης κατά έξι έως οκτώ φορές περισσότερο από την ψηφιακή ανάγνωση.

«Η συσχέτιση μεταξύ της συχνότητας της ψηφιακής ανάγνωσης για αναψυχή και των ικανοτήτων κατανόησης κειμένου είναι κοντά στο 0», δήλωσε ο Λαντισλάο Σαλμερόν, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Βαλένθια που συνέγραψε την εργασία.

Αυτό μπορεί να οφείλεται στο ότι «η γλωσσική ποιότητα των ψηφιακών κειμένων τείνει να είναι χαμηλότερη από αυτή που παραδοσιακά συναντάται στα έντυπα κείμενα», πρόσθεσε. Το κείμενο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, για παράδειγμα, μπορεί να είναι συνομιλητικό και να μην έχει πολύπλοκη σύνταξη και συλλογισμό.

Νοοτροπία ανάγνωσης σε έντυπο και ψηφιακό φορμά

Ο Σαλμερόν είπε ότι η «νοοτροπία ανάγνωσης» για τα ψηφιακά γραπτά τείνει επίσης να είναι πιο ρηχή από εκείνη για έντυπο υλικό, με τη «σάρωση» κειμένου να είναι πιο συνηθισμένη. Αυτό μπορεί να σημαίνει ότι ο αναγνώστης «δεν βυθίζεται πλήρως στην αφήγηση ή δεν αποτυπώνει πλήρως τις περίπλοκες σχέσεις σε ένα ενημερωτικό κείμενο».

Η μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο Review of Educational Research, διαπίστωσε επίσης ότι ενώ υπάρχει αρνητική σχέση μεταξύ της ψηφιακής ανάγνωσης και της κατανόησης για μαθητές δημοτικού, η σχέση γίνεται θετική για τους μαθητές της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και τους προπτυχιακούς.

Ο Σαλμερόν προτείνει ότι αυτό μπορεί να οφείλεται στο ότι τα μικρά παιδιά είναι λιγότερο ικανά να περιηγηθούν στους περισπασμούς, όπως τα εισερχόμενα μηνύματα, που μπορεί να προκύψουν με την ανάγνωση σε μια ψηφιακή συσκευή.

«Γνωρίζουμε ότι η ικανότητά μας να ρυθμίζουμε τη γνωστικότητά μας εξελίσσεται κατά την εφηβεία», είπε. Τα μικρά παιδιά «μπορεί να μην είναι πλήρως εξοπλισμένα για να αυτορυθμίζουν τη δραστηριότητά τους κατά την ψηφιακή ανάγνωση του ελεύθερου χρόνου».

Οι συγγραφείς της μελέτης είπαν επίσης ότι τα μικρά παιδιά που ασχολούνται με συχνή ψηφιακή ανάγνωση μπορεί να μάθουν λιγότερο ακαδημαϊκό λεξιλόγιο «σε μια κρίσιμη περίοδο που μετατοπίζονται από τη μάθηση να διαβάζουν στην ανάγνωση για να μαθαίνουν».

«Οι συνήθειες της ψηφιακής ανάγνωσης δεν αποδίδουν τόσο πολύ»

Οι ερευνητές δεν είναι «κατά της ψηφιακής ανάγνωσης», είπε η Λίντια Αλταμούρα, διδακτορική φοιτήτρια που συνυπογράφει την εργασία.

«Απλώς, με βάση αυτά που έχουμε βρει, οι συνήθειες της ψηφιακής ανάγνωσης δεν αποδίδουν τόσο πολύ όσο η έντυπη ανάγνωση. Γι' αυτό, όταν συνιστούν δραστηριότητες ανάγνωσης, τα σχολεία και οι διευθυντές σχολείων θα πρέπει να δίνουν έμφαση στην έντυπη ανάγνωση περισσότερο από την ψηφιακή ανάγνωση, ειδικά για τους νεότερους αναγνώστες».

Ο Σαλμερόν πρόσθεσε ότι ένα αξιοσημείωτο εύρημα ήταν ότι η σχετικά μικρή σχέση μεταξύ της ψηφιακής ανάγνωσης για αναψυχή και της κατανόησης παραμένει ανεξάρτητα από τον τύπο ανάγνωσης στην οποία μετέχουν οι άνθρωποι, τόσο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης όσο και στους εκπαιδευτικούς ιστότοπους, όπως η Wikipedia.

«Περιμέναμε ότι το τελευταίο θα συνδεόταν πολύ πιο θετικά με την κατανόηση κειμένου, αλλά τα δεδομένα μας λένε ότι αυτό δεν ισχύει».

(Με πληροφορίες του Guardian)