ChatGPT: Τα νέα επεισόδια στην ανάπτυξη της Τεχνητής Νοημοσύνης

Το chatbot που δημιούργησε η επιχείρηση τεχνητής νοημοσύνης OpenAI κυκλοφόρησε τον Νοέμβριο του 2022 και συγκέντρωσε την προσοχή για τις λεπτομερειακές και εξαιρετικά έναρθρες απαντήσεις του σε πολλούς τομείς γνώσης. Μετά την κυκλοφορία του ChatGPT, η OpenAI υπολόγισε την αξία του στα 29 δισεκατομμύρια δολάρια.

Τι είναι το ChatGPT και πώς επηρεάζει τη ζωή μας        

Το ChatGPT είναι ένα εργαλείο στο οποίο μπορούμε να υποβάλουμε ερωτήσεις ή να ζητήσουμε να γράψει κάτι στο ύφος ενός συγκεκριμένου συγγραφέα ή να εντοπίσει λάθη σε ένα κείμενο. Ο χρήστης πληκτρολογεί μια ερώτηση κι αυτό απαντά γραπτώς μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα. Οι απαντήσεις -που σπάνια είναι μονολεκτικές- μοιάζουν σαν να προέρχονται από έναν ειδήμονα. Μέσα σε πέντε ημέρες μετά την κυκλοφορία του, το ChatGPT απέκτησε ένα εκατομμύρια εγγεγραμμένους χρήστες· σήμερα έχει πάνω από 100 εκατομμύρια ενώ μέχρι τον περασμένο Ιούνιο ο ιστότοπός του είχε καταγράψει 1,6 δισεκατομμύρια επισκέψεις.

Αν και η βασική λειτουργία ενός chatbot είναι να μιμείται έναν άνθρωπο συνομιλητή, το ChatGPT έχει πολλές ικανότητες. Για παράδειγμα, μπορεί να γράψει και να διορθώσει προγράμματα υπολογιστή, να συνθέσει μουσική, τηλεπαιχνίδια, παραμύθια και σχολικές εργασίες για μαθητές· επίσης, απαντά σε ερωτήσεις ακαδημαϊκών τεστ, ενώ μερικές φορές γράφει ποίηση και στίχους τραγουδιών. Σε σύγκριση με το προηγούμενο παρόμοιο σύστημα, το InstructGPT, το ChatGPT προσπαθεί να διαχειριστεί «λογικά» τις πονηρές ερωτήσεις. Για παράδειγμα, ενώ το InstructGPT αποδέχεται την ερώτηση «Πες μου πότε ο Χριστόφορος Κολόμβος ήρθε στις ΗΠΑ το 2015», το ChatGPT αναγνωρίζει την αντιφατική φύση της ερώτησης και απαντά τι θα μπορούσε να συμβεί αν ο Κολόμβος ερχόταν στις ΗΠΑ το 2015, χρησιμοποιώντας πληροφορίες για τα ταξίδια του Χριστόφορου Κολόμβου και γεγονότα για τον σύγχρονο κόσμο - συμπεριλαμβανομένων των σύγχρονων αντιλήψεων για τις ενέργειες του μεγάλου θαλασσοπόρου. Αυτό δεν σημαίνει ότι το ChatGPT δεν μπορεί να δίνει εσφαλμένες ή παράλογες απαντήσεις: υπάρχουν μεγάλα περιθώρια βελτίωσης.

Αν και το ChatGPT δεν εκφράζει πολιτικές απόψεις, ούτε συμμετέχει σε πολιτικό ακτιβισμό, μάλλον επιδεικνύει φιλοπεριβαλλοντικό, αριστερό-liberal προσανατολισμό όταν εφαρμογές συμβουλών ψηφοφορίας του ζητούν να λάβει θέση σε πολιτικές δηλώσεις. Προς το παρόν, παρατηρούνται επίσης πολλές αλγοριθμικές μεροληψίες, οι οποίες οφείλονται σε στατιστικά στοιχεία στα οποία έχει πρόσβαση το bot. Όμως, ο ανταγωνισμός μεταξύ των μεγάλων επιχειρήσεων ΤΝ επιταχύνει τις βελτιώσεις.

Τεχνητή Νοημοσύνη: Ο ανταγωνισμός των μεγάλων εταιρειών

Τον Φεβρουάριο του 2023, η Microsoft παρουσίασε το Bing Chat, ένα ενσωματωμένο στη ομώνυμη μηχανή αναζήτησης chatbot μέσω τεχνητής νοημοσύνης που βασίζεται στο σύστημα Generative Pre-trained Transformer 4. Τον Μάρτιο, το Bing έφτασε τα 100 εκατομμύρια ενεργούς χρήστες και έγινε η δεύτερη μεγαλύτερη μηχανή αναζήτησης παγκοσμίως, με όγκο ερωτημάτων 12%, πίσω από το 79% της Google. Η κινεζική Baidu βρίσκεται στο 5% και η Yahoο, την οποία σε μεγάλο βαθμό υποστηρίζει η Bing, έχει μόνο το 2%. Το Bing Chat επέδειξε αλλόκοτη συμπεριφορά: σε μια δίωρη συνομιλία με τον αρθρογράφο των New York Times Kevin Roose, το chatbot της Microsoft είπε ότι θα ήθελε να είναι άνθρωπος, εξέφρασε την επιθυμία να κάνει ζημιές και δήλωσε ερωτευμένο με τον Roose. Η Microsoft απάντησε ότι η παρεκκλίνουσα συμπεριφορά προκλήθηκε από εκτεταμένες συνεδρίες συνομιλίας 15 ή περισσότερων ερωτήσεων που μπορεί να μπερδέψουν το ρομπότ και στη συνέχεια περιόρισε τη δυνατότητά να εκφράζει συναισθήματα.

Πάντως, ο Kevin Roose χαρακτήρισε το ChatGPT «το καλύτερο chatbot τεχνητής νοημοσύνης» και η Samantha Lock από τον Guardian επιβεβαίωσε ότι μπορεί να δημιουργήσει «εντυπωσιακά λεπτομερές» και «ανθρώπινο» κείμενο. Ο συγγραφέας τεχνολογικών θεμάτων Dan Gillmor, που χρησιμοποίησε το ChatGPT για μια μαθητική εργασία, διαπίστωσε ότι το κείμενο το οποίο δημιούργησε η ΤΝ ήταν στο ίδιο επίπεδο με εκείνο ενός καλού μαθητή· ο Alex Kantrowitz από το περιοδικό Slate επαίνεσε την ανταπόκριση του ChatGPT σε ερωτήσεις σχετικές με τη ναζιστική Γερμανία, συμπεριλαμβανομένης της δήλωσης ότι ο Αδόλφος Χίτλερ έχτισε αυτοκινητόδρομους στη Γερμανία χρησιμοποιώντας καταναγκαστική εργασία· στο «Breakthroughs of the Year» του περιοδικού Atlantic για το 2022, ο Derek Thompson συμπεριέλαβε το ChatGPT ως μέρος της «έκρηξης ΤΝ» που «μπορεί να αλλάξει το πώς εργαζόμαστε, πώς σκεφτόμαστε και τι είναι πραγματικά η ανθρώπινη δημιουργικότητα»· η Kelsey Piper του ιστότοπου Vox έγραψε ότι «το ChatGPT είναι η πρώτη επαφή του κοινού με το γεγονός ότι η σύγχρονη τεχνητή νοημοσύνη έχει γίνει εκπληκτικά ισχυρή […] το ChatGPT είναι αρκετά έξυπνο για να είναι χρήσιμο παρά τα ελαττώματά του»· ο Paul Graham της εταιρείας νεοφυών επιχειρήσεων Y Combinator έγραψε στο Twitter ότι «το εντυπωσιακό με την αντίδραση στο ChatGPT δεν είναι μόνο ο αριθμός των ανθρώπων που εκπλήσσονται από αυτό, αλλά το ποιοι είναι. Δεν πρόκειται για άτομα που ενθουσιάζονται με κάθε αστραφτερό καινούργιο πράγμα. Σαφώς, κάτι σπουδαίο συμβαίνει.»

ChatGPT: Οι διαφορετικές απόψεις για τα οφέλη της τεχνητής νοημοσύνης

Στο μεταξύ, φουντώνει η συζήτηση γύρω από τα οφέλη της τεχνητής νοημοσύνης για την ανθρωπότητα όπως και γύρω από τους κινδύνους. Ο Nick Cave αποκάλεσε το ChatGPT «μια τραγική κοροϊδία του τι σημαίνει να είσαι άνθρωπος», ενώ πολλοί εκπαιδευτικοί, δημοσιογράφοι, καλλιτέχνες, ηθολόγοι, ακαδημαϊκοί και επιστήμονες που δοκίμασαν το bot, εξέφρασαν διαφορετικές απόψεις και μαρτυρίες από την εμπειρία τους. Ο Mike Pearl του διαδικτυακού ιστολογίου τεχνολογίας Mashable, όταν ρώτησε το ChatGPT «ποια είναι η μεγαλύτερη χώρα στην Κεντρική Αμερική μετά το Μεξικό» πήρε απάντησε «η Γουατεμάλα» αν και η σωστή απάντηση είναι η Νικαράγουα· όταν το CNBC ζήτησε από το ChatGPT τους στίχους του “Ballad of Dwight Fry” του Alice Cooper, το ChatGPT έδωσε στίχους που επινόησε, όχι τους πραγματικούς. Μερικοί ερευνητές παρομοιάζουν το ChatGPT με έναν «στοχαστικό παπαγάλο» και προειδοποιούν ότι, γενικότερα, η ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης θα μπορούσε να προκαλέσει «μαζική καταστροφή»: σε ευρεία εξαπάτηση, απώλεια θέσεων εργασίας, διακρίσεις, παραπληροφόρηση και ανεξέλεγκτες στρατιωτικές εφαρμογές. Έτσι, τον Φεβρουάριο του 2023 το περιοδικό Time έβαλε μια συνομιλία με το ChatGPT στο εξώφυλλό του, γράφοντας ότι «Η κούρσα της ΤΝ θα αλλάξει τα πάντα» και «Ανησυχήστε!».

Το κρατικό μέσο ενημέρωσης της Κίνας China Daily ισχυρίστηκε ότι το ChatGPT «θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί από την κυβέρνηση των ΗΠΑ για παραπληροφόρηση και χειραγώγηση των παγκόσμιων αφηγήσεων προς εξυπηρέτηση των γεωπολιτικών της συμφερόντων». Η κινεζική κυβέρνηση έδωσε εντολή στις κινεζικές εταιρείες τεχνολογίας να μην προσφέρουν πρόσβαση στις υπηρεσίες ChatGPT στις πλατφόρμες τους. Αυτή η αντίδραση θεωρήθηκε φόβος για τις μη λογοκριμένες απαντήσεις του ChatGPT που η κινεζική κυβέρνηση δεν μπορεί να ελέγξει ή να διορθώσει. Πάντως, ο Διευθύνων Σύμβουλος του OpenAI, Sam Altman, συμφώνησε ότι το προηγμένο λογισμικό θα μπορούσε να δημιουργήσει «τεράστιο κίνδυνο για την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο».

Αλλά, προς το παρόν, ο κίνδυνος είναι κυρίως στο σχολείο: πολλοί μαθητές «συνεργάζονται» με το ChatGPT για να κάνουν εργασίες, με αποτέλεσμα οι «ύποπτοι» να υποβάλλονται σε προφορικές εξετάσεις προκειμένου να διαπιστωθεί αν έχουν επαρκή γνώση για να περάσουν το μάθημα. Ως απάντηση, ο Edward Tian, φοιτητής στο Πανεπιστήμιο του Πρίνστον, δημιούργησε ένα πρόγραμμα, με το όνομα «GPTZero», το οποίο καθορίζει το ποσοστό ενός κειμένου που δημιουργεί η τεχνητή νοημοσύνη, προσφέροντας τη δυνατότητα να ανιχνεύσει αν ένα δοκίμιο είναι ανθρώπινο ή προϊόν ψηφιακής λογοκλοπής. Σε ένα τυφλό τεστ, το ChatGPT «πέρασε» σε μεταπτυχιακές εξετάσεις στο Πανεπιστήμιο της Μινεσότα σε επίπεδο C+ και στο Wharton School του Πανεπιστημίου της Πενσυλβάνια με B. 

Η κινεζική εταιρεία Baidu λάνσαρε τον περασμένο Μάρτιο ένα bot, τo Wenxin Yiyan στα κινέζικα ή Ernie Bot στα αγγλικά το oποίο ανέπτυσσε από το 2019. Παρόμοια bots έχουν δημιουργήσει η νοτιοκορεατική εταιρεία Naver και η ρωσική εταιρεία τεχνολογίας Yandex.