O Ατλαντικός αισθάνθηκε τη μέγα-έκρηξη ηφαιστείου στον Ειρηνικό

Η τεράστια ηφαιστειακή έκρηξη στον Ειρηνικό πέρυσι έγινε αισθητή σε απόσταση 18.000 χιλιομέτρων στην άλλη άκρη του κόσμου, στον πυθμένα του Ατλαντικού Ωκεανού.

Η κατακλυσμική έκρηξη του ηφαιστείου στις 15 Ιανουαρίου 2022 έστειλε κύματα πίεσης στην ατμόσφαιρα της Γης που συνδέθηκαν με την επιφάνεια της θάλασσας και πυροδότησε 50 πολύ ευαίσθητα σεισμόμετρα, τοποθετημένα 5.000 μέτρα κάτω, στον βυθό της θάλασσας.

Ήταν ένα από τα πολλά ενδιαφέροντα φαινόμενα που εντοπίστηκαν από το δίκτυο οργάνων που τοποθετήθηκαν στην περιοχή Αζόρες-Μαδέρα-Κανάρια Νησιά.

Οι επιστήμονες, με επικεφαλής το University College του Λονδίνου, είχαν δημιουργήσει τους σταθμούς κυρίως για την ανίχνευση σεισμών.

Ο στόχος είναι να χρησιμοποιηθούν τα σήματα από τις κινήσεις του εδάφους, για να απεικονιστεί το εσωτερικό του πλανήτη και να εντοπιστούν οι μεγάλες εξάρσεις μάγματος που δημιούργησαν τα νησιά των πορτογαλικών και ισπανικών αρχιπελάγων.

Το πρότζεκτ ονομάστηκε Upflow, ή UPward mantle FLOW, από νέες σεισμικές παρατηρήσεις.

Η αίσθηση μιας μακρινής ηφαιστειακής έκρηξης μέσω μιας αλληλεπίδρασης ατμόσφαιρας-ωκεανού ήταν απροσδόκητη, όπως και η κακοφωνία του τραγουδιού των φαλαινών, καθώς και η εκρηκτική βύθιση ενός φορτηγού πλοίου που μετέφερε μερικά από τα πιο πολυτελή αυτοκίνητα που μπορούν να αγοράσουν χρήματα.

Τόνγκα: Ταρακούνησε την ατμόσφαιρα η έκρηξη ηφαιστείου

Η έκρηξη του ηφαιστείου στον Ειρηνικό παρήγαγε το υψηλότερο σύννεφο τέφρας που έχει καταγραφεί ποτέ, στέλνοντας βραχώδη σωματίδια στα μισά του δρόμου προς το διάστημα.

Αλλά η ενέργεια που εμπλέκεται ταρακούνησε επίσης την ατμόσφαιρα, στέλνοντας τα λεγόμενα κύματα Lamb προς όλες τις κατευθύνσεις.

Πρόκειται για ενεργειακά κύματα στον αέρα που κινούνται με την ταχύτητα του ήχου, κατά μήκος μιας διαδρομής που καθοδηγείται από την επιφάνεια του πλανήτη.

Πάνω από τον ανατολικό Ατλαντικό προκάλεσαν αλλαγές πίεσης που μεταδόθηκαν στον βυθό της θάλασσας.

Μόλις μια ώρα μετά την έναρξη της ισχυρής έκρηξης, σεισμικά κύματα από τη δόνηση μεγέθους 5,8 Ρίχτερ κυματίζουν στο δίκτυο του Ατλαντικού. Αυτό το σήμα έχει ταξιδέψει γύρω από τη Γη, μέσω του φλοιού της, με ταχύτητα μερικών χιλιομέτρων το δευτερόλεπτο.

Τα βυθισμένα όργανα έφεραν καταγραφείς δεδομένων, πράγμα που σήμαινε ότι οι επιστήμονες έπρεπε να τα ανακτήσουν για να έχουν πρόσβαση και να αναλύσουν τις πληροφορίες τους.

Ένα ερευνητικό σκάφος πήγαινε από τοποθεσία σε τοποθεσία για μια περίοδο έξι εβδομάδων για να πραγματοποιήσει τις ανακτήσεις.

«Τα πρωτόκολλα ήταν σαν μια διαστημική αποστολή», θυμάται η κύρια ερευνήτρια, καθηγήτρια Άνα Φερέιρα.

Στο πλαίσιο της ετήσιας κύριας αποστολής του, το δίκτυο κατέγραψε σεισμικά σήματα από περισσότερους από 250 μεγάλους σεισμούς σε όλο τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένου ενός μεγέθους 8,2 στην Αλάσκα.

Οι επιστήμονες θέλουν να διερευνήσουν τα «λοφία» των καυτών πετρωμάτων που υψώνονται από τα βάθη και τα οποία, όταν διαρρήξουν τον φλοιό, οδηγούν σε ηφαίστεια.

Οι Αζόρες, οι Κανάριοι Νήσοι και η Μαδέρα χτίστηκαν όλες ως συνέπεια μιας τέτοιας δραστηριότητας. Το χαβανέζικο τόξο είναι ένα άλλο παράδειγμα.

Τα λοφία ήταν επίσης υπεύθυνα κατά τη διάρκεια της γεωλογικής ιστορίας για μερικές από τις μεγαλύτερες εκροές λάβας ποτέ. Στη Σιβηρία και την Ινδία, υπάρχουν περιοχές όπου εκατοντάδες χιλιάδες κυβικά χιλιόμετρα λιωμένου υλικού χύθηκαν στην επιφάνεια της γης.

«Αυτές οι μεγάλες πυριγενείς επαρχίες, όπως τις ονομάζουμε, συνέπεσαν με αλλαγές στο κλίμα και επίσης μαζικές εξαφανίσεις», εξήγησε η καθηγήτρια Φερέιρα.

(Με πληροφορίες του BBC News)