Η Lensa μας μεταμορφώνει - Αλλά πώς;

Εάν έχετε συνδεθεί σε οποιαδήποτε εφαρμογή κοινωνικής δικτύωσης το τελευταίο διάστημα, πιθανότατα θα έχετε δει φωτογραφίες φίλων σας, μεταμορφωμένων σε πριγκίπισσες, νεράιδες, υπερήρωες της Marvel, χαρακτήρες animé ή λογιών απεικονίσεις.

Όλα οφείλονται στη Lensa, μια εφαρμογή που χρησιμοποιεί τεχνητή νοημοσύνη για να αποδίδει ψηφιακά πορτρέτα με βάση τις φωτογραφίες που υποβάλλουν οι χρήστες.

Η εφαρμογή επεξεργασίας φωτογραφιών με το πλήρες όνομα Lensa AI έχει πλέον αποκτήσει τεράστια δημοτικότητα, ενώ το περασμένο Σαββατοκύριακο κατάφερε να κατακτήσει την πρώτη θέση στο App Store της Apple στις Ηνωμένες Πολιτείες.

Διαθέσιμη σε λειτουργικά iOS και Android, η εφαρμογή προσφέρει μια δωρεάν δοκιμή επτά ημερών για τους νέους χρήστες. Ωστόσο, τα Magic Avatars της Lensa, εκείνα δηλαδή που προκάλεσαν την εκτόξευση μιας υπηρεσίας διαθέσιμης από το 2018, κοστίζουν ακόμη και κατά τη διάρκεια της δωρεάν δοκιμής, με 50 μοναδικά avatars, σε πέντε παραλλαγές των 10 αισθητικών προεπιλογών και τιμή 21,51 ευρώ.

Τα άκρως στιλιζαρισμένα, εντυπωσιακά πορτρέτα της Lensa έχουν κατακτήσει το διαδίκτυο, αλλά επίσης απασχολούν ολοένα περισσότερο ειδικούς σε θέματα απορρήτου, ψηφιακούς καλλιτέχνες, καλλιτέχνες γενικότερα, καθώς και χρήστες που παρατήρησαν ότι η εφαρμογή κάνει το δέρμα τους πιο χλωμό ή το σώμα τους πιο λεπτό.

View this post on Instagram

A post shared by Lensa: Photo Editor by Prisma Labs (@lensa.ai)

Έχει επίσης κατηγορηθεί για «εγγενή μισογυνισμό» και επιβολή των κυρίαρχων προτύπων εικόνας. Παρά ταύτα, η Lensa έχει ξεπεράσει σε downloads ακόμη και εφαρμογές σαν το Instagram και το TikTok. Πώς ακριβώς λειτουργεί και ποια ζητήματα ηθικής εγείρει;

View this post on Instagram

A post shared by Lensa: Photo Editor by Prisma Labs (@lensa.ai)

Lensa: Ποια είναι η viral εφαρμογή τεχνητής νοημοσύνης που μεταμορφώνει τις selfies σου; - Όσα πρέπει να γνωρίζετε

Οι φωτογραφίες που κάνουν τον γύρο του διαδικτύου είναι προϊόντα της λειτουργίας Magic Avatars της Lensa. Για να δοκιμάσετε τα εφέ της, θα πρέπει πρώτα να κάνετε λήψη της εφαρμογής Lensa στο τηλέφωνό σας.

Μια ετήσια συνδρομή στην εφαρμογή, η οποία παρέχει επίσης υπηρεσίες επεξεργασίας φωτογραφιών, κοστίζει 33,79 ευρώ. Αλλά μπορείτε να χρησιμοποιήσετε την εφαρμογή για μια εβδομαδιαία δωρεάν δοκιμή, εάν θέλετε να τη δοκιμάσετε πριν δεσμευτείτε.

Η δημιουργία των μαγικών avatar απαιτεί επιπλέον χρέωση. Εφόσον έχετε συνδρομή ή δωρεάν δοκιμή, μπορείτε να αποκτήσετε 50 avatar για €3,75, 100 για €5,62 $ ή 200 για €7,50.

Η Lensa συνιστά στους χρήστες να υποβάλλουν 10 έως 20 selfies για καλύτερα αποτελέσματα.

Η Lensa είναι προϊόν της εταιρίας Prisma, η οποία έγινε δημοφιλής για πρώτη φορά το 2016 με μια λειτουργία που επιτρέπει στους χρήστες να μεταμορφώνουν τις selfies τους σε εικόνες στο στυλ διάσημων καλλιτεχνών.

Η εφαρμογή εξηγεί στην πολιτική απορρήτου της ότι χρησιμοποιεί την τεχνολογία TrueDepth API και πως οι φωτογραφίες που παρέχονται από τον χρήστη ή τα «δεδομένα προσώπου» χρησιμοποιούνται «για να εκπαιδεύσουν τους αλγορίθμους μας ώστε να αποδίδουν καλύτερα και να σας δίνουν καλύτερα αποτελέσματα».

Lensa: Ποια είναι η viral εφαρμογή τεχνητής νοημοσύνης που μεταμορφώνει τις selfies σου; - Η σεξουαλικοποίηση του σώματος

Μια από τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι χρήστες της Lensa αφορά στον τρόπο που μεταμορφώνει σε σημείο παραποίησης το ανθρώπινο σώμα, μέσω της τεχνητής νοημοσύνης.

Συχνά τα τελικά αποτελέσματα είναι άκρως σεξουαλικά, γεμίζοντας το στήθος των γυναικών και δίνοντας στο σώμα τους σχήμα κλεψύδρας.

«Είμαι μόνο εγώ ή αυτές οι εφαρμογές δημιουργίας selfie τεχνητής νοημοσύνης διαιωνίζουν τον μισογυνισμό;», έγραψε στο Twitter η Μπράντι Μπάρκερ, μια φεμινίστρια που έχει εργαστεί στον κλάδο της τεχνολογίας. «Εδώ είναι μερικές που πήρα με βάση τις φωτογραφίες του προσώπου μου».

«Η Lensa μου χάρισε προσθετική στήθους! Ευχαριστώ, τεχνητή νοημοσύνη!!!», έγραψε στο Twitter μια άλλη χρήστρια, που έλαβε ένα πορτρέτο κομμένο ακριβώς πάνω από το στήθος. «Υπάρχουν κι άλλοι με υπερβολικό στήθος στις φωτογραφίες τους με Lensa ή μόνο εγώ;», αναρωτήθηκε μια άλλη.

Σε παρόμοιο τόνο, αρκετοί χρήστες δηλώνουν ότι η εφαρμογή επιστρέφει αρκετές εικόνες με σεξουαλικό υπονοούμενο ή πραγματικό γυμνό.

Ενώ άλλοι αναφέρουν, ότι σε πολλές από τις εικόνες, ακόμη και εκείνες που χρησιμοποιούσαν ως πρότυπο ντυμένο μοντέλο, περιείχαν μια λάγνα έκφραση προσώπου, πλούσιο ντεκολτέ και σέξι ρούχα, που δεν ταίριαζαν με τις φωτογραφίες που είχαν υποβάλει.

Η Ολίβια Σνόου, μια ερευνήτρια στο κέντρο κριτικής έρευνας του διαδικτύου στο UCLA και επαγγελματίας ντομινατρίξ, είπε ότι η εφαρμογή δημιούργησε γυμνές εικόνες προφανούς ομοιότητας με την ίδια ακόμα και όταν υπέβαλε φωτογραφίες της ως παιδί, μια εμπειρία που κατέγραψε για το WIRED.

Η Σνόου υποστήριξε είπε ότι η τεχνολογία τεχνητής νοημοσύνης, όπως αυτή που χρησιμοποιεί η Lensa, θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για τη δημιουργία εκδικητικού πορνό.

Όπως επισημαίνει η ερευνήτρια του UCLA στο άρθρο της στο Wired, αυτό που διαπίστωσε ήταν η «παντελής έλλειψη εποπτείας περιεχομένου» στην εφαρμογή. Ζήτησε επίσης αυστηρότερη νομοθετική ρύθμιση των προϊόντων τεχνητής νοημοσύνης, όπως η Lensa.

Άλλοι χρήστες έχουν τεκμηριώσει διαφορετικές μορφές προκατάληψης που παρατηρούν στις εικόνες τους στο Lensa, όπως οι μαύροι χρήστες που είναι «ξασπρισμένοι» και χλωμότεροι από ό,τι είναι στην πραγματικότητα.

Ομοίως, η Όμπρεϊ Γκόρντον, συγγραφέας και ακτιβίστρια για τα δικαιώματα των υπέρβαρων, έγραψε στο Instagram ότι η εφαρμογή παρήγαγε εικόνες που την έκαναν να φαίνεται πολύ πιο αδύνατη από ό,τι στην πραγματικότητα.

«Η Lensa δουλεύει υπερωρίες για να με κάνει αδύνατη στην τεχνητή νοημοσύνη», έγραψε στη λεζάντα.

Lensa: Ποια είναι η viral εφαρμογή τεχνητής νοημοσύνης που μεταμορφώνει τις selfies σου; - Οι ψηφιακοί καλλιτέχνες λένε ότι η εφαρμογή κλέβει τη δουλειά τους

Η έκρηξη της εφαρμογής Lensa, καθώς και η άνοδος της τέχνης που δημιουργείται από την τεχνητή νοημοσύνη τους τελευταίους μήνες, έχει αναζωπυρώσει τη συζήτηση σχετικά με την ηθική της δημιουργίας εικόνων με τεχνολογικά μοντέλα που έχουν εκπαιδευτεί χρησιμοποιώντας την πρωτότυπη δουλειά άλλων ανθρώπων.

Πολλοί στον χώρο της ψηφιακής τέχνης έχουν εκφράσει επίσης ενδοιασμούς για τα προϊόντα τεχνητής νοημοσύνης που παράγουν εικόνες μαζικά τόσο φθηνά, ειδικά αν αυτές οι εικόνες μιμούνται στιλ που οι πραγματικοί καλλιτέχνες έχουν αφιερώσει χρόνια για να βελτιώσουν.

Εταιρείες όπως η Lensa λένε ότι «φέρνουν την τέχνη στις μάζες», είπε η καλλιτέχνης Κάρλα Ορτίθ. «Αλλά πραγματικά αυτό που φέρνουν είναι πλαστογραφία, κλοπή τέχνης και αντιγραφή στις μάζες».

Σε ένα email του στο NBC News, ο διευθύνων σύμβουλος της Prisma Labs, Αντρέι Γιουσόλτσεφ, ξεκαθάρισε ότι η μεταφορά της τέχνης στις μάζες «δεν ήταν ποτέ μέρος της αποστολής της εταιρείας» και δήλωσε ότι ο «εκδημοκρατισμός της πρόσβασης» σε τεχνολογία όπως το Stable Diffusion είναι «ένα απίστευτο ορόσημο».

»Αυτό που κάποτε ήταν διαθέσιμο μόνο σε έμπειρους χρήστες της τεχνολογίας είναι τώρα εκεί έξω για να το απολαμβάνουν όλοι. Δεν απαιτούνται συγκεκριμένες δεξιότητες», είπε ο Γιουσόλτσεφ.

Η τεχνολογία της Lensa βασίζεται σε ένα μοντέλο βαθιάς μάθησης που ονομάζεται Stable Diffusion, σύμφωνα με την πολιτική απορρήτου της. Το Stable Diffusion χρησιμοποιεί ένα τεράστιο δίκτυο ψηφιακής τέχνης που έχει αφαιρεθεί από το διαδίκτυο, από μια βάση δεδομένων που ονομάζεται LAION-5B, για να εκπαιδεύσει την τεχνητή νοημοσύνη του.

Επί του παρόντος, οι καλλιτέχνες δεν μπορούν να επιλέξουν ή να εξαιρεθούν από τη συμπερίληψη της τέχνης τους στο σύνολο δεδομένων και, επομένως, να χρησιμοποιηθούν για την εκπαίδευση του αλγόριθμου.

Καλλιτέχνες λένε ότι το Stable Diffusion βασίζεται στα έργα τέχνης τους για να φτιάξει εικόνες, χωρίς να τους αποζημιώνει για το έργο τους.

Νωρίτερα φέτος, το CNN δημοσίευσε ρεπορτάζ για αρκετούς καλλιτέχνες, οι οποίοι αναστατώθηκαν όταν διαπίστωσαν ότι το έργο τους είχε χρησιμοποιηθεί χωρίς τη συγκατάθεσή τους ή την πληρωμή τους για την εκπαίδευση του νευρωνικού δικτύου για το Stable Diffusion.

Αρκετοί από τους καλλιτέχνες εξέφρασαν ανησυχία ότι οι εφαρμογές θα μπορούσαν επίσης να απειλήσουν τον βιοπορισμό τους.

Οι ψηφιακοί καλλιτέχνες δεν μπορούν να ανταγωνιστούν τις χαμηλές τιμές και το γρήγορο αποτέλεσμα που εγγυάται η τεχνητή νοημοσύνη για ένα ψηφιακό πορτρέτο, είπαν τότε.

Η ιδιοκτήτρια της Lensa, εταιρία Prisma, προσπάθησε να κατευνάσει τις ανησυχίες σχετικά με την εξάλειψη της δουλειάς για ψηφιακούς καλλιτέχνες μέσα από την τεχνολογία της.

«Ενώ τόσο οι άνθρωποι όσο και η τεχνητή νοημοσύνη μαθαίνουν για τα καλλιτεχνικά στιλ με ημιπαρόμοιους τρόπους, υπάρχουν μερικές θεμελιώδεις διαφορές: η τεχνητή νοημοσύνη είναι ικανή να αναλύει γρήγορα και να μαθαίνει από μεγάλα σύνολα δεδομένων, αλλά δεν έχει το ίδιο επίπεδο προσοχής και εκτίμησης για την τέχνη που διαθέτει ο άνθρωπος», έγραψε η εταιρεία στο Twitter στις 6 Δεκεμβρίου.

Ενώ πρόσθεσε πως «τα αποτελέσματα δεν μπορούν να περιγραφούν ως ακριβή αντίγραφα οποιουδήποτε συγκεκριμένου έργου τέχνης».

(Με πληροφορίες του Guardian, του WIRED, του CNN και του NBC)