Λευκά καπέλα: Τι είναι οι ηθικοί χάκερ;

Μπορεί η λέξη «χάκερ» να έχει για πολλούς ένα ξεκάθαρα αρνητικό πρόσημο, αλλά στην πραγματικότητα αυτή από μόνη της δεν ορίζει τον κυβερνο-εγκληματία. Για την ακρίβεια, ως χάκερ ορίζεται κάποιος ειδικός στους υπολογιστές που χρησιμοποιεί τις τεχνικές του γνώσεις, ώστε να ξεπεράσει κάποιο πρόβλημα.  

Είναι χαρακτηριστικό, μάλιστα, ότι υπάρχουν 7 διαφορετικές κατηγορίες χάκερ. Οι κυβερνο-εγκληματίες ανήκουν στην κατηγορία των «μαύρων καπέλων», όπου συναντάμε εκείνους που χρησιμοποιούν τις δεξιότητές τους για να επιτύχουν κάποιο προσωπικό ή οικονομικό όφελος, εισβάλοντας σε συστήματα χωρίς να έχουν πάρει την άδεια του ιδιοκτήτη τους, ώστε είτε ένα κλέψουν δεδομένα, είτε να τα αλλοιώσουν, είτε να τα καταστρέψουν. Από την άλλη, τα «κόκκινα καπέλα» μοιάζουν να είναι ο χειρότερος εφιάλτης των «μαύρων», αφού τους εντοπίζουν και σαν εκδικητές, αντί να τους καταγγείλουν, τους γεμίζουν με κακά λογισμικά, κλέβοντας ή και καταστρέφοντας τους δεδομένα.  

Άλλες λιγότερο γνωστές κατηγορίες είναι τα «γκρι καπέλα», που μπαίνουν σε συστήματα επίσης χωρίς άδεια, αλλά με μόνο σκοπό να ενημερώσουν τους κατόχους τους για τυχόν «τρύπες» και να τους ζητήσουν ένα χρηματικό ποσό για να τις κλείσουν, αλλά και τα «παιδιά του σεναρίου» όπου συναντάμε άτομα γεννημένα στη δεκαετία του 2000, τα οποία κατεβάζουν ένα κοινότυπο συνήθως πρόγραμμα και βλέπουν ένα-δύο βίντεο στο YouTube και ασχολούνται με το hacking απλά γιατί βαριούνται. Οι τελευταίοι θυμίζουν αρκετά τα «πράσινα καπέλα», άτομα της ίδιας γενιάς, που επίσης ασχολούνται μόνο γιατί δεν έχουν τίποτα καλύτερο να κάνουν, αλλά με πολύ μεγαλύτερη όρεξη να μάθουν, ενώ τα «μπλε καπέλα» δεν ενδιαφέρονται να μάθουν, αλλά αποσκοπούν στο να εκδικούνται όποιον τους έχει θυμώσει.  

Σε κάθε περίπτωση, οι πιο αδικημένοι από το αρνητικό πρόσημο στη λέξη «χάκερ» είναι ξεκάθαρα τα «λευκά καπέλα», γνωστοί και ως ηθικοί χάκερ. Αυτοί μπαίνουν στα συστήματα εταιρειών, μετά από εξουσιοδότηση του ιδιοκτήτη - πράγμα που κάνει τη δράση τους νόμιμη, σε σχέση με των προηγούμενων -, ώστε είτε να εντοπίσουν ίχνη «μαύρων καπέλων», είτε να βρουν ελαττώματα στα συστήματα ασφαλείας, και μετέπειτα να ενημερώσουν τους ενδιαφερόμενους και να διορθώσουν το πρόβλημα.  

Το ηθικό hacking, μάλιστα, έχει εξελιχθεί σε ένα αρκετά επικερδές επάγγελμα, με κάποια «λευκά καπέλα», όπως ο 23χρονος Santiago Lopez από την Αργεντινή που έχει καταφέρει να εντοπίσει σφάλματα σε εταιρείες όπως η Verizon και το Twitter, να βγάζουν 40 φορές τον μισθό του μέσου πολίτη της χώρας τους. Υπάρχουν, μάλιστα, και διαμεσολαβητικές εταιρείες, οι οποίες φέρνουν σε επαφή τους ηθικούς χάκερ με ενδιαφερόμενους για τις ικανότητές τους πελάτες. Η μεγαλύτερη αυτή τη στιγμή στον κόσμο είναι HackerOne, η οποία απασχολεί πάνω από 300.000 εργαζόμενους σε 150 διαφορετικές χώρες.  

Πιθανότατα τώρα ο πιο διάσημος ηθικός χάκερ στον κόσμο είναι ο Kevin Mitnick. Ο λόγος είναι ότι ξεκίνησε ως «μαύρο καπέλο», το οποίο οι αρχές κυνηγούσαν για πάνω από δύο χρόνια, για να τον πιάσουν το 1988 και να τον καταδικάσουν σε 46 μήνες φυλάκισης - οι οποίοι στη συνέχεια έγιναν 68, όταν παραβίασε τους όρους αναστολής του -. Η καταδίκη αυτή σηματοδότησε και το τέλος της εγκληματικής του πορείας και το 2000 αποφάσισε να αλλάξει το «μαύρο καπέλο» του, με το «λευκό» και να γίνει σύμβουλος επί πληρωμή και να καταλήξει να δουλεύει όχι μόνο για κάποιες από τις πιο επικερδείς εταιρείες του κόσμου, αλλά και για το FBI. Το 2000, βέβαια, ήταν και η χρονιά που η ιστορία του βγήκε στη μεγάλη οθόνη με την ταινία «Track Down», η οποία ήταν βασισμένη στο βιβλίο που έγραψε ο ηθικός χάκερ που έπιασε τον Mitnick, Tsutomu Shimomura. 

Βέβαια, πιο εντυπωσιακός και από τον διασημότερο ηθικό χάκερ είναι ο νεότερος, ο οποίος στο πρώτο του - πετυχημένο - εγχείρημα ήταν μόλις 11 ετών. Ο Reuben Paul, ή «Cyber Ninja» όπως τον αποκαλούν, το 2017 χάκαρε τις συχνότητες μίας εταιρείας παιχνιδιών, ώστε να αποδείξει ότι από τη στιγμή που χρησιμοποιείται Wifi ή bluetooth σε μία συσκευή δεν είναι καθόλου δύσκολο κάποιος να μπει στο σύστημά της.  

«Από εξολοθρευτές μέχρι αρκουδάκια, τα πάντα είναι δυνατόν να μετατραπούν σε όπλα» ανέφερε ο μικρός ηθικός χάκερ από το Τέξας σε συνέντευξή του στην εκπομπή «CBS This Morning». Η δήλωσή του αυτή είναι αποτέλεσμα εμπειρίας, αφού ο ίδιος είχε καταφέρει να εισβάλει στο σύστημα bluetooth, που είχε ένα παιδικό αρκουδάκι, και να καταγράψει μια ιδιωτική συνομιλία ενός γονιού με το παιδί του. Δεν είναι τυχαίο που παγκοσμίως του έχουν προσφέρει χιλιάδες δολάρια για να πραγματοποιήσει ομιλίες, αλλά και το ότι του έχει προταθεί δουλειά μέχρι και από το Υπουργείο Άμυνας των ΗΠΑ.  



Για τον Mårten Mickos, διευθύνοντα σύμβουλο της HackerOne, οι ηθικοί χάκερ είναι οι ηγέτες του μέλλοντος, αφού όπως αναφέρει στο Dazed οι σημερινοί είναι ανεπαρκείς όσον αφορά τα τρέχοντα ψηφιακά ζητήματα: «Εάν πας στη Βουλή και τους ρωτήσεις για την εκμετάλλευση δεδομένων, οι περισσότεροι δεν έχουν ιδέα. Δεν μεγάλωσαν με υπολογιστές, δεν μπορούν πραγματικά να εκτιμήσουν τι είναι κακό και τι καλό και πώς να κατευθύνουν τα πράγματα».