Πώς το FaceApp μπορεί να πάρει προσωπικά δεδομένα εκατ. χρηστών

«Πώς θα μοιάζω, όταν μεγαλώσω;». Το FaceApp ήρθε για να δώσει μια απάντηση, προκαλώντας φρενίτιδα στα social media. Μετρώντας δύο χρόνια ζωής, τις τελευταίες ημέρες επανήλθε στην πρώτη γραμμή της επικαιρότητας. Περισσότεροι από 150 εκατ. άνθρωποι έχουν «κατεβάσει» μέχρι στιγμής την εφαρμογή που έγινε viral, με τις/τους διαδικτυακές/ους φίλες/ους να ανταλλάσσουν φωτογραφίες με το πώς θα είναι σε μεγάλη ηλικία.

Αφήνοντας στην άκρη τις διαχρονικές θεωρίες συνωμοσίας για τις ασφαλιστικές εταιρείες και την ανάπτυξη αλγορίθμων σχετικά με την υγεία των ανθρώπων και τις επιπτώσεις του χρόνου πάνω τους ώστε να προκύψει ένα μοντέλο πρόβλεψης-αποκλεισμού οικονομικά ασύμφορων περιπτώσεων (βλ. #10 years challenge), το Forbes εστιάζει στο «φλέγον» ζήτημα των προσωπικών δεδομένων και το πόσο τελικά δίνουμε τη δέουσα προσοχή στην προστασία και τη διαχείρισή τους. Μετά το κατέβασμα του FaceApp, ο χρήστης καλείται να ανεβάσει μια εικόνα του στον server, προκειμένου να ακολουθήσει η επεξεργασία. Η επεξεργασία της/των φωτογραφίας/ών γίνεται σε κάποιον από τους server της εφαρμογής.

Τίθεται λοιπόν το ερώτημα πόσο καιρό μένουν αποθηκευμένες εκεί αλλά και το πόσο μικρή ή μεγάλη πρόσβαση έχει η εταιρεία σε αυτές.

Οι όροι χρήσης

Με τα social media να έχουν γίνει αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητας για πολλούς χρήστες, τα όρια ιδιωτικού-δημόσιου χώρου γίνονται όλο και πιο δυσδιάκριτα, καθώς ολοένα και περισσότεροι δημοσιεύουν χωρίς δεύτερη σκέψη προσωπικά δεδομένα που σε άλλες εποχές θα ήταν αδύνατο να το κάνουν με τέτοια ευκολία. Σε δημοσίευμά του το αμερικανικό περιοδικό υποστηρίζει ότι η πλειονότητα των χρηστών που ανέβασαν φωτογραφίες στο FaceApp (στο πλαίσιο του νέου trend #AgeChallenge) για να δουν πώς θα μοιάζουν με ρυτίδες, αυλακιές, γκρίζα ή άσπρα μαλλιά, όχι μόνο παρέδωσαν στο πιάτο τα προσωπικά τους δεδομένα, αλλά εκχώρησαν εν λευκώ στο FaceApp να χρησιμοποιήσει τα στοιχεία αυτά ΟΠΩΣ ΘΕΛΕΙ και για ΟΣΟ ΚΑΙΡΟ ΘΕΛΕΙ.

Ειδικότερα, σύμφωνα με τους όρους χρήσης του FaceApp, οι χρήστες διατηρούν τον έλεγχο στο «περιεχόμενό» τους, δηλαδή στο... πρόσωπό τους. Ωστόσο, η εφαρμογή μπορεί -με τη σύμφωνη γνώμη του χρήστη- να χρησιμοποιήσει ο περιεχόμενο που έχει «ανέβει» σε αυτήν, όπως θέλει, όπου θέλει και για όσο καιρό θέλει. Επιπλέον, το FaceApp έχει το δικαίωμα να αποθηκεύσει αυτά τα δεδομένα ακόμα και μετά τη διαγραφή της εφαρμογής από τους χρήστες.

Πρακτικά, η εξέλιξη αυτή δίνει τη δυνατότητα στη μητρική εταιρεία της εφαρμογής, τη ρωσική Wireless Labs, να χρησιμοποιήσει τα δεδομένα όπως αυτή κρίνει και επιθυμεί. Μια περίπτωση θα μπορούσε να είναι για την ανάπτυξη ενός αλγορίθμου αναγνώρισης προσώπου ή άλλες τεχνολογίες που συνδέονται άμεσα με την Τεχνητή Νοημοσύνη.

Προβληματισμός και ανησυχίες

Θιασώτες της θεωρίας περί μαζικής συλλογής δεδομένων χωρίς δικλείδες ασφαλείας για εμπορικούς σκοπούς, πιστεύουν ότι το πρόσωπό μας ενδεχομένως να καταλήξει σε μια διαφημιστική πινακίδα στη Μόσχα, όπως αναφέρει χαρακτηριστικά ο Πίτερ Κοσταντίνοφ. Η αλήθεια, πάντως, είναι πως τόσο οι selfies όσο και τα στοιχεία που τη συνοδεύουν, παραμένουν σε διακομιστές της Amazon στις ΗΠΑ.

Ο αρθρογράφος του Forbes σημειώνει πως το FaceApp δείχνει στην πράξη πόσο κοντή μνήμη έχουν οι άνθρωποι, καθώς ήδη ξέχασαν το σκάνδαλο «Cambridge Analytica». Ήδη, πάντως, το Business Insider μετέδωσε ότι τα επιτελεία των πρώτων υποψηφίων για τις προεδρικές εκλογές του 2020 έλαβαν την Τετάρτη προειδοποίηση από την Εθνική Δημοκρατική Επιτροπή (DNC), με τη συμβουλή να διαγράψουν άμεσα την εφαρμογή FaceApp.

«Εάν εσείς ή κάποιο μέλος του προσωπικού σας έχει ήδη χρησιμοποιήσει την εφαρμογή, σας συνιστούμε να διαγράψετε αμέσως την εφαρμογή» ανέφερε ο επικεφαλής της υπηρεσίας DNC, Μπομπ Λορντ, στην προειδοποίηση ασφαλείας. Μεταξύ άλλων τόνισε ότι «το FaceApp αναπτύχθηκε από τους Ρώσους», επισημαίνοντας ότι υπάρχουν «σημαντικές ανησυχίες για την πρόσβαση στις φωτογραφίες σας ή απλά το ανέβασμα μιας selfie».

«Δεν είναι σαφές σε αυτό το σημείο ποιοι είναι οι κίνδυνοι για την προστασία της ιδιωτικής ζωής, αλλά αυτό που είναι σαφές είναι ότι τα οφέλη από την αποφυγή της εφαρμογής υπερβαίνουν τους κινδύνους» εξήγησε ο Λορντ.