Έμαθε ποτέ κανείς πόσα από τα 54 χιλιάδες αυτοκίνητα του κρατικού στόλου αποσύρθηκαν τελικά στην πρώτη και πιο συζητημένη δημόσια διαβούλευση που έκανε αυτή η κυβέρνηση; Εγώ, πάντως, ψάχνοντας στο google δεν βρήκα καμία απάντηση.
Το ίδιο φυσικά συμβαίνει και με τις υπόλοιπες, λιγότερο διαφημισμένες αλλά περισσότερο σημαντικές δημόσιες διαβουλεύσεις. Τελικά τα σώματα ασφαλείας θα χάσουν τα επιδόματά τους όπως και οι υπόλοιποι δημόσιοι υπάλληλοι; Οι ταξιτζήδες, οι βενζινάδες και οι ιδιοκτήτες ενοικιαζόμενων θα φορολογούνται όπως και οι υπόλοιποι θνητοί; Κι αν ναι, από πότε; Ποια είναι τελικά τα κριτήρια για την απόκτηση ιθαγένειας;
Είμαι σίγουρος πως ελάχιστοι μπορείτε να απαντήσετε σε αυτά τα ερωτήματα που τέθηκαν σε «δημόσια» διαβούλευση. Ακόμα κι αν πήρατε μέρος σε αυτήν. Είμαι σίγουρος πως το OpenGov.gr φτιάχτηκε με ψίχουλα και εκμεταλλεύτηκε τις δυνατότητες του υπέροχου δωρεάν εργαλείου που ονομάζεται WordPress. Και το λέω αυτό για να το αντιπαραβάλω στο site του καναλιού της Βουλής της προηγούμενης κυβέρνησης, που κόστισε 1 εκατ. ευρώ και αυτή τη στιγμή αδυνατώ να το βρω ακόμα και στο google.
Παρ’ όλ’ αυτά το φορμά, οι παρουσιάσεις επιπέδου σχολικής έκθεσης και η μέθοδος που επιλέχθηκε για τις δημόσιες διαβουλεύσεις δεν θα μπορούσε να αποτελεί παρά ένα επικοινωνιακό πυροτέχνημα. Βαριέμαι να αρχίσω να αμφιβάλλω για τις καλές προθέσεις, διότι εδώ που έχουμε φτάσει μας είναι αδιάφορες. Η πολιτική συζήτηση συνεχίζει να διεξάγεται από τα τηλεοπτικά παράθυρα των παντελώς αδιάφορων τηλεαστέρων. Η δημόσια διαβούλευση παρέμεινε ένα χαοτικό σύστημα μηνυμάτων με μηδενικό feedback και σύνθεση απόψεων, και οι αποφάσεις πάρθηκαν τελικά ανάμεσα στους συνήθεις συνομιλητές της κάθε κυβέρνησης.
Στο χρονικό διάστημα μεταξύ της ενημέρωσης προς τους δημοσιογράφους του φορολογικού νομοσχεδίου και στην τελική κατάθεσή του άλλαξαν δεκάδες λεπτομέρειες (από αυτές στις οποίες κρύβεται ο… διάβολος μέσα). Η δημόσια διαβούλευση δεν υπήρχε πουθενά και –διά του αποτελέσματος– απονομιμοποιήθηκε πλήρως. Αν ήθελες να κάνεις «τη δουλειά σου», έπρεπε να πας από τους συνήθεις διαδρόμους πατρονίας και ειδικών συμφερόντων.
Η νομιμοποίηση μιας νέας διαδικασίας γίνεται μόνο από τον ίδιο το φορέα που κατέχει την εξουσία. Εάν η κυβέρνηση οργάνωνε ένα σοβαρό και οργανωμένο διάλογο στο Opengov.gr και ταυτόχρονα απαγόρευε κάθε άλλη πίσω πόρτα στη λήψη των αποφάσεων, τότε ο κάθε opinion leader θα γινόταν πραγματικά αδιάφορος μέσα σε μερικούς μήνες. Δεν το έκανε, κι αυτό έχει την πολιτική σημασία του.
Κάπως έτσι ήμουν έτοιμος να θάψω το πτώμα της δημόσιας διαβούλευσης, αφού τελικά δεν προσπάθησε καν σοβαρά να μεταφέρει το δημόσιο διάλογο από τους 5-10 δημοσιογραφικούς οργανισμούς που τον διαχειρίζονται στον πραγματικό δημόσιο χώρο της κοινωνίας των πολιτών.
Όμως, στο χαοτικό τρόπο που λειτουργεί αυτή η κυβέρνηση, υπάρχουν διάφορες φαντασιώσεις που υπηρετεί. Άλλες είναι μη παραγωγικές και επικίνδυνες, όπως η φαντασίωση της ύπαρξης μίας κάποιας «ελεύθερης αγοράς», κι άλλες είναι χρήσιμες, όπως η φαντασίωση πως η διάχυση της πληροφορίας μπορεί από μόνη της να προκαλέσει αλλαγές. Και οι δύο είναι σχεδόν μεταφυσικές πεποιθήσεις, παρόμοιες με τη μεταφυσική έννοια της προόδου που εισήγαγε ο διαφωτισμός.
Θα τολμούσα να πω πως η μεγαλύτερη διαδικτυακή επιτυχία της κυβέρνησης έγινε κατά λάθος πριν μερικές μέρες. Και θα αφιερώσω ολόκληρο το επόμενο “Τechie” σε αυτήν. ●
Ένας από τους πρωτοπόρους Έλληνες Venture Capitalists μιλά για τις προκλήσεις και τις ευκαιρίες της νέας εποχής κι εξηγεί γιατί η Ελλάδα έχει τη δυνατότητα να γίνει παράγοντας, όχι ουραγός.
11°
