Άρθρα με ψευδοεπιστημονικούς ισχυρισμούς σχετικά με την επίδραση των φούρνων μικροκυμάτων στην υγεία κυκλοφορούν στο ελληνικό διαδίκτυο
Μια σειρά άρθρων τα οποία κυκλοφορούν στο ελληνικό διαδίκτυο ανακυκλώνουν ψευδοεπιστημονικούς ισχυρισμούς σχετικά με την επίδραση των φούρνων μικροκυμάτων στην υγεία.
Η χρήση των φούρνων μικροκυμάτων ως εργαλεία μαγειρικής έχει δεχτεί κριτική ανά τα χρόνια στο πλαίσιο κινδυνολογικών δηλώσεων περί επιπτώσεων στην υγεία. Ωστόσο η πλειονότητα των ισχυρισμών που κυκλοφορούν βασίζονται σε ψευδή ή παραποιημένα στοιχεία. Παρακάτω εξετάζονται μια σειρά ισχυρισμών που βρέθηκε να κυκλοφορούν πρόσφατα στο ελληνικό διαδίκτυο σχετικά με το εν λόγω θέμα.
Οι φούρνοι μικροκυμάτων είναι μια μορφή μη-ιονίζουσας ακτινοβολίας. Η συγκεκριμένη ακτινοβολία ιονίζει τα άτομα και αλλάζει το ηλεκτρομαγνητικό τους πεδίο. Έτσι τα άτομα αλλάζουν αντίστοιχα και το τρόπο που αντιδρούν με άλλα άτομα και μόρια γύρω τους. Ενδεικτικά να αναφέρουμε ότι τύποι παρόμοιας ακτινοβολίας είναι και οι ακτίνες γάμμα, τα πυρηνικά φάρμακα και οι ακτίνες που κάνουμε στα νοσοκομεία όταν χρειαζόμαστε ακτινογραφίες. Οπότε ναι, είναι γεγονός πως πρόκειται για μια συσκευή της οποία η αλόγιστη χρήση θα μπορούσε να αποβεί μοιραία.
Πηγή: diaforetiko.gr
Στο εν λόγω δημοσίευμα είναι σαφές ότι ο αρθρογράφος δε γνωρίζει το αντικείμενο καθώς μπερδεύει εμφανώς την ιονίζουσα με την μη-ιονίζουσα ακτινοβολία. Η ιονίζουσαακτινοβολία έχει επαρκή ενέργεια για να προκαλέσει αλλαγές σε μόρια ενώ η μη-ιονίζουσαδεν μπορεί να οδηγήσει σε τέτοιου είδους αλλαγές. Οι ακτίνες X και γάμμα είναι μορφές ιονίζουσας ακτινοβολίας ενώ τα μικροκύματα είναι μορφή μη-ιονίζουσας ακτινοβολίας και συνεπώς δεν έχουν σε καμία περίπτωση τον ίδιο δείκτη επικινδυνότητας. Σε παλαιότερο άρθρο μας έχουμε ασχοληθεί εκτενέστερα με το θέμα της μη-ιονίζουσας ακτινοβολίας και γιατί δεν αποτελεί κίνδυνο για την ανθρώπινη υγεία:
Επιπρόσθετα, οι ισχυρισμοί περί «επικίνδυνων διαρροών ακτινοβολίας» από τους φούρνους μικροκυμάτων είναι στη καλύτερη περίπτωση κινδυνολογικοί. Σχετική μελέτη που εξέτασε τα επίπεδα διαρροών σε 106 συσκευές από διαφορετικούς κατασκευαστές βρήκε πως οι διαρροές ήταν εντός των επιπέδων ασφαλείας, ενώ υπολογίστηκε ότι, η πιθανότητα ένας φούρνος μικροκυμάτων να έχει διαρροή ακριβώς στο επιτρεπτό όριο είναι 0.6%. [πηγή]
Αυτοί οι φούρνοι βομβαρδίζουν κυριολεκτικά τα μόρια των τροφίμων, και αυτά τα πολωμένα μόρια ακτινοβολούν στην ίδια συχνότητα. Ναι, ακτινοβολούν εκατομμύρια φορές το δευτερόλεπτο. Με αυτό το τρόπο ζεσταίνετε το φαγητό μας. Προκαλεί «δομική ισομέρεια» επίσης.. Μήπως γνωρίζετε τι σημαίνει αυτό; Είναι ένα είδος δομικής βλάβης των μορίων των τροφίμων.
Πηγή: athensmagazine.gr
Η «δομική ισομέρεια» περιγράφει τη διαφορετική διάταξη ατόμων σε ένα μόριο. Για παράδειγμα η αιθανόλη, η βασική χημική ένωση στο αλκοόλ που καταναλώνουμε, έχει το χημικό τύπο CH3CH2OH. Ανάλογα με τη θέση του υδροξυλίου (-OH) έχουμε και διαφορετικό μόριο. Για να αλλάξει η θέση του ωστόσο χρειάζεται επαρκής ενέργεια για να σπάσουν και να επανασυνδεθούν οι χημικοί δεσμοί που το συνδέουν με τα υπόλοιπα άτομα.
Την ενέργεια μεταξύ ατόμων τη μετράμε με τη μονάδα μέτρησης eV (ηλεκτρονιοβόλτ). Ένας φούρνος μικροκυμάτων μπορεί να δώσει ενέργεια μεταξύ 0.00000124 eV – 0.00124 eV, ενώ οι δεσμοί μεταξύ άνθρακα και λοιπών στοιχείων στις οργανικές ενώσεις που περιέχονται στις τροφές κυμαίνονται μεταξύ 1-9 eV.
Με απλά λόγια η ενέργεια που δίνει ο φούρνος μικροκυμάτων δεν είναι αρκετή για να σπάσουν οι εν λόγω δεσμοί και να γίνει αναδιάταξη των ατόμων. [πηγή]
Ο Δρ Hans Hertel, βιολόγος και επιστήμονας τροφίμων, και οι συνεργάτες του πραγματοποίησαν μια μελέτη στην οποία ασχολήθηκαν με την επίδραση των μικροκυμάτων. Η μελέτη διήρκεσε οκτώ εβδομάδες και συμμετείχαν οκτώ συμμετέχοντες. Αυτοί ζούσαν σε ένα ελεγχόμενο περιβάλλον. Έτρωγαν ωμά τρόφιμα, προετοιμασμένα τρόφιμα, και γεύματα από το φούρνο μικροκυμάτων. Μετά από κάθε γεύμα, έκαναν τεστ στο αίμα των συμμετεχόντων στη μελέτη. Τα τρόφιμα που είχαν μπει στο φούρνο μικροκυμάτων τροφίμων άλλαξε το αίμα τους. Μπορείτε να το πιστέψετε αυτό;
Ο Hans Hertel, αναφέρεται σε όλα τα δημοσιεύματα ως χημικός τροφίμων, ωστόσο τα στοιχεία της βιογραφίας του δε μπορούν να επιβεβαιωθούν καθώς δεν έχουν βρεθεί σε κάποιο επίσημο ίδρυμα ή έστω σε κάποια προσωπική ιστοσελίδα. Η μόνη επίσημη αναφορά στα διαπιστευτήρια του βρίσκεται σε δικαστική απόφαση εις βάρος του. Εκεί αναφέρεται ότι έχει πτυχίο στις «τεχνικές επιστήμες» (technical sciences) από το Ομοσπονδιακό Ίδρυμα Τεχνολογίας της Ζυρίχης (Zürich Federal Institute of Technology) [πηγή]
Ο ίδιος και άλλοι 7 εθελοντές οι οποίοι ακολουθούσαν «μακροβιοτική διατροφή», μια ειδική μορφή χορτοφαγικής διατροφής, απομονώθηκαν για 2 μήνες σε ένα ξενοδοχείο καταναλώνοντας ως επί τω πλείστον φαγητό που ετοιμαζόταν σε φούρνο μικροκυμάτων. Μετά τους 2 μήνες αναφέρεται πως προχώρησε στη συγγραφή μιας μελέτης στην οποία ανέλυε τα προβλήματα υγείας που είχαν εμφανίσει τα άτομα που έτρωγαν φαγητό και γαλακτοκομικά τα οποία είχαν θερμανθεί στο φούρνο μικροκυμάτων. Συγκεκριμένα αναφέρεται πως τα προβλήματα υγείας ήταν «αρχές καρκινογένεσης».
Ωστόσο, μέχρι σήμερα η μελέτη δεν έχει δημοσιευτεί σε κανένα έγκριτο peer-reviewed επιστημονικό περιοδικό ή σε οποιοδήποτε περιοδικό. Τόσο η μελέτη όσο και τα δεδομένα απ’ το «πείραμα» δεν υπάρχουν πουθενά, καθιστώντας τη χρήση της εν λόγω «μελέτης» ως τεκμήριο μη αποδεκτή.
Το viral μήνυμα της καμπάνιας της Telekom που μοιράστηκε η COSMOTE με στόχο την ευαισθητοποίηση σχετικά με τις online δημοσιεύσεις παιδικών φωτογραφιών
19°
