Οι προβλέψεις που έκανε ο Ισαάκ Ασίμωφ το 1984 για το 2019

Ο Ισαάκ Ασίμωφ (1920-1992) ήταν ένας από τους πιο διάσημους και παραγωγικούς συγγραφείς επιστημονικής φαντασίας παγκοσμίως, έχοντας γράψει 465 περίπου βιβλία κατά τη διάρκεια της 40χρονης πορείας του. Το έργο του περιέχει πολλές προβλέψεις για το μέλλον της κοινωνίας και της τεχνολογίας. Ορισμένες έγιναν πραγματικότητα - όπως αυτό που αποκαλούσε “οπτικο-ακουστική επικοινωνία” με την οποία θα μπορούμε να επικοινωνήσουμε με οποιονδήποτε πάνω στη Γη - άλλες όμως όχι. Στις 31/12/1983, μια ημέρα πριν μπει το 1984, η εφημερίδα Toronto Star κάλεσε τον Ασίμωφ να δώσει απάντηση στο ερώτημα "Πως θα είναι ο κόσμος το 2019;", 35 χρόνια μετά. Η εφημερίδα θεώρησε ότι αυτή ήταν η κατάλληλη στιγμή για το ερώτημα αφού τότε έκλειναν 35 χρόνια από την έκδοση του θρυλικού “1984” του Τζωρτζ Όργουελ. Ο Ασίμωφ δέχτηκε την πρόκληση, ζήτησε 1 δολάριο για κάθε λέξη που θα έγραφε και προχώρησε στις προβλέψεις του:

«Τρία πράγματα θα πρέπει να μας απασχολούν για το 2019: ο πυρηνικός πόλεμος, η πληροφορική και η κατάκτηση του διαστήματος. Επειδή όμως δεν έχει κανένα νόημα να φανταστούμε το μέλλον εάν οι ΗΠΑ και η Σοβιετική Ένωση εμπλακούν σε πυρηνικό πόλεμο (αν γίνει αυτό δεν θα υπάρχει μέλλον για να το φανταστούμε) ας θεωρήσουμε ότι δεν θα συμβεί.

Η επέλαση των υπολογιστών θα συνεχιστεί απρόσκοπτα. Οι υπολογιστές, που έχουν ήδη γίνει απαραίτητοι για την παγκόσμια βιομηχανία, θα αρχίζουν να μπαίνουν και στα σπίτια. Τα ρομπότ, που ήδη τα βλέπουμε στη βιομηχανία, θα διεισδύσουν στην καθημερινότητα κατά τη διάρκεια της επόμενης γενιάς. Η αυξανόμενη πολυπλοκότητα των κοινωνιών θα καταστήσει υποχρεωτική τη χρήση των υπολογιστών. Οι κυβερνήσεις τότε θα επιδιώκουν την μηχανοργάνωση όπως επιδιώκουν τώρα τους αμυντικούς εξοπλισμούς.  Εκείνα τα κράτη που θα μείνουν πίσω στην κούρσα της πληροφορικής θα υποφέρουν.

Η εντατικοποίηση της μηχανοργάνωσης θα αλλάξει ριζικά τις εργασιακές μας συνήθειες. Αυτό συνέβη και σε άλλες εποχές, μετά την βιομηχανική επανάσταση, η στροφή από τους αγρούς στα εργοστάσια ήταν γρήγορη και επώδυνη. Με την πληροφορική η μετάβαση από τα εργοστάσια σε κάτι νέο θα είναι ακόμη ταχύτερη και συνεπώς ακόμα πιο οδυνηρή. Δεν θα σημαίνει λιγότερες θέσεις εργασίας συνολικά, καθώς η τεχνολογική πρόοδος έχει δημιουργήσει στο παρελθόν περισσότερες θέσεις εργασίας από αυτές που εξαφάνισε και δεν υπάρχει λόγος να πιστεύουμε ότι αυτό δεν θα ισχύει και τώρα. Ωστόσο, οι θέσεις εργασίας που θα δημιουργούνται δεν θα είναι ίδιες με τις θέσεις εργασίας που θα χάνονται. Οι νέες εργασίες που θα εμφανιστούν θα περιλαμβάνουν το σχεδιασμό, την κατασκευή, την εγκατάσταση, τη συντήρηση και την επισκευή υπολογιστών και ρομπότ, καθώς και την κατανόηση των νέων βιομηχανιών που θα δημιουργήσουν οι "έξυπνες" μηχανές. Αυτό σημαίνει ότι η επόμενη γενιά θα ζήσει μια δύσκολη μετάβαση καθώς εκατομμύρια άνθρωποι δεν θα μπορούν να κάνουν τις δουλειές που θα χρειάζονται περισσότερο.

Το 2019, τα κράτη θα τα πηγαίνουν αρκετά καλά μεταξύ τους και θα συνεργάζονται όπως μια παγκόσμια κυβέρνηση που κανείς δεν θα παραδέχεται την ύπαρξή της. Εκτός από τις αρνητικές εξελίξεις - τον υπερπληθυσμό, τη ρύπανση του περιβάλλοντος και τον μιλιταρισμό - θα υπάρχουν και θετικές. Η εκπαίδευση θα ζήσει μια επανάσταση από τους υπολογιστές. Τα σχολεία θα εξακολουθούν να υπάρχουν, αλλά οι δάσκαλοι δεν θα κάνουν τίποτα περισσότερο από το να εξάπτουν την περιέργεια των μαθητών που θα την ικανοποιούν στο σπίτι τους μπροστά στην οθόνη των υπολογιστών τους. Θα υπάρχει η ευκαιρία για για κάθε άνθρωπο, να μάθει ότι θέλει να μάθει στον δικό του χρόνο, με τη δική του ταχύτητα και με τον δικό του τρόπο. Οι υπολογιστές και τα ρομπότ θα κάνουν όλη τη “χαμαλοδουλειά” το 2019, οι κοινωνίες θα μπουν στον αυτόματο πιλότο και όλο και περισσότεροι άνθρωποι θα ζουν μια ζωή πλούσια σε διακοπές αλλά και επιστημονική έρευνα, λογοτεχνία, τέχνες και συναρπαστικά χόμπι όλων των ειδών.

Πάμε τώρα στην κατάκτηση του διαστήματος. Δεν πρόκειται να εγκαταλείψουμε το διάστημα, έχοντας φτάσει τόσο μακριά μέχρι σήμερα. Και θα κάνουμε πολύ περισσότερα από το να δημιουργήσουμε μια νέα πολεμική αρένα ή απλά ταξίδια αναψυχής. Θα πάμε στο διάστημα για να κατοικήσουμε εκεί. Μέχρι το 2019 θα έχει σχεδιαστεί η πρώτη αποικία στο διάστημα, αν δεν έχει αρχίσει να κατασκευάζεται κιόλας. Θα χτίσουμε ένα διαστημικό σταθμό και θα θέσουμε τα θεμέλια για να κάνουμε το διάστημα μόνιμη κατοικία για όλο και περισσότερους ανθρώπους.

Μέχρι το 2019, θα επιστρέψουμε στο φεγγάρι. Δεν θα πάνε μόνο Αμερικανοί, αλλά μια διεθνής ομάδα. Και όχι μόνο για να συλλέγει πέτρες αλλά για να δημιουργήσει ένα σταθμό εξόρυξης υλικών στο φεγγάρι. Υλικά που θα χρησιμοποιηθούν για τις μεγάλες κατασκευές που θα τεθούν σε τροχιά γύρω από τη Γη. Μια τέτοια κατασκευή, η οποία θα μπορούσε να ολοκληρωθεί μέχρι το 2019, θα ήταν το πρωτότυπο ενός σταθμού για τη συλλογή ηλιακής ενέργειας, τη μετατροπή της σε μικροκύματα και τη μεταφορά της στη Γη. Θα είναι η πρώτη από μια σειρά τέτοιων κατασκευών γύρω από τον ισημερινό. Θα είναι η αρχή της εποχής που ένα μεγάλο μέρος της γήινης ενέργειας θα προέρχεται από τον ήλιο και μάλιστα υπό συνθήκες που δεν θα την καθιστούν ιδιοκτησία κάποιου κράτους αλλά ολόκληρου του πλανήτη. Τέτοιες δομές θα είναι από μόνες τους εγγυήσεις της παγκόσμιας ειρήνης και της συνεχιζόμενης συνεργασίας μεταξύ των εθνών. Η παραγόμενη ενέργεια θα είναι τόσο αναγκαία για όλους και εφικτή μόνο αν τα κράτη συμβιώνουν σε ειρήνη που ο πόλεμος θα γίνει αδιανόητος.

Παρατηρητήρια και εργαστήρια θα χτιστούν στο διάστημα για να αυξήσουν τις γνώσεις μας για το σύμπαν. Ολόκληρες βιομηχανίες θα μπορούν να μεταφερθούν εκτός της επιφάνειας της Γης. Η Γη θα είναι σε θέση να απαλλαγεί από τις παρενέργειες της εκβιομηχάνισης (όπως η μόλυνση του περιβάλλοντος) χωρίς όμως να χάσει τα πλεονεκτήματα. Τα εργοστάσια θα φύγουν, αλλά όχι πολύ μακριά. Μόνο μερικές χιλιάδες χιλιόμετρα προς τα πάνω. Αν και ο κόσμος του 2019 θα είναι πολύ διαφορετικός από τον σημερινό του 1984 αυτό θα είναι μόνο ένα μικρό δείγμα των πολύ μεγαλύτερων αλλαγών που θα έρθουν τα επόμενα χρόνια».