Ισχύουν οι εμπειρίες θανάτου;

Μια νέα επιστημονική εξήγηση για τις εντυπωσιακές επιθανάτιες εμπειρίες που αναφέρουν αρκετοί ασθενείς, οι οποίοι «γύρισαν» στη ζωή από τον παραλίγο θάνατό τους, δίνει μια νέα αμερικανική επιστημονική έρευνα, που για πρώτη αφορά εξέτασε συστηματικά τη νευροφυσιολογική κατάσταση του εγκεφάλου ακριβώς μετά την ανακοπή της καρδιάς

Η μελέτη, που βασίστηκε σε πειραματόζωα, αλλά υποτίθεται ότι αφορά και τους ανθρώπους, διαπίστωσε μια απότομη έξαρση της ηλεκτρικής δραστηριότητας στον εγκέφαλο μετά το σταμάτημα της καρδιάς. Η έντονη αυτή ηλεκτρική δραστηριότητα εκτιμάται πως «γεννά» τη συνείδηση των επιθανάτιων εμπειριών, κάτι όμως που άλλοι επιστήμονες εμφανίζονται διστακτικοί να αποδεχθούν.

Σύμφωνα με το «BBC» και το «Έθνος» που αναδημοσιεύει, οι ερευνητές, με επικεφαλής την καθηγήτρια Φυσιολογίας και Νευρολογίας κ. Τζίμο Μπορτζίγκιν της Ιατρικής Σχολής του πανεπιστημίου του Μίσιγκαν, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών των ΗΠΑ (PNAS), μελέτησαν αρουραίους που πέθαιναν μετά από τεχνητό καρδιακό επεισόδιο.

Οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι ο θνήσκων εγκέφαλος βίωνε μια απότομη ενεργοποίηση των ηλεκτρικών εγκεφαλικών κυμάτων, κάτι που, στην περίπτωση των ανθρώπων, θα μπορούσε να εξηγεί την ανάδυση στη συνείδηση των οραμάτων των επιθανάτιων εμπειριών (near-death), όπως ένα τούνελ με φως στο βάθος, η απέραντη γαλήνη, η συνάντηση με πεθαμένους, η αίσθηση ότι κανείς πετάει πάνω από το ακίνητο σώμα του κλπ.

Όπως είπε η κ. Μπορτζίγκιν, είναι λανθασμένη η πεποίθηση πως ο εγκέφαλος, μετά τον κλινικό θάνατο, είναι αδρανής ή υπολειτουργεί. Στην πραγματικότητα, στη φάση του θανάτου, είναι πιο δραστήριος και από όταν είναι κανείς ζωντανός». Στη διάρκεια των 30 δευτερολέπτων μετά το σταμάτημα της καρδιάς των πειραματόζωων, οπότε ο εγκέφαλός τους δεν τροφοδοτούνταν πια με αίμα, καταγράφηκε μέσω ηλεκροεγκεφαλογραφήματος μια ξαφνική έξαρση (έως υπερδιπλασιασμός) των άκρως συγχρονισμένων υψηλής συχνότητας κυμάτων «γάμμα» του εγκεφάλου, τα οποία συνδέονται άμεσα με τη συνείδηση. Οι ερευνητές πιστεύουν ότι, στο κατώφλι του θανάτου, αυτό ακριβώς συμβαίνει και στους ανθρώπους, ενεργοποιώντας, σαν σε όνειρο, τις επιθανάτιες εμπειρίες, που βιώνονται ως «πιο πραγματικές και από την πραγματικότητα».

Όμως, για να υπάρξει επιβεβαίωση αυτής της εκτίμησης, θα πρέπει να γίνουν ανάλογα πειράματα σε ανθρώπους που έζησαν κλινικό θάνατο και τελικά επιβίωσαν - κάτι ασφαλώς όχι εύκολο. Εκτιμάται ότι το 10% έως 20% των ανθρώπων που επιβίωσαν μετά από κλινικό θάνατο λόγω ανακοπής καρδιάς (π.χ. στη διάρκεια μιας χειρουργικής επέμβασης), αναφέρουν, όταν συνέρχονται, μια σειρά από επιθανάτιες εμπειρίες.

(Σ.Σ. Όλη η ιστορία βασίζεται στη χρονική διαφορά μεταξύ καρδιακού και εγκεφαλικου θανάτου. Πάντως, εναλλακτικά, αντί για «ανάλογα πειράματα», μπορούμε ν΄ αναζητήσουμε τις ταινίες «Ανεξέλεγκτες καταστάσεις» και «Flatliners»)

Μ.Φ.