Πόσες θέσεις εργασίας απειλούνται στην Ελλάδα από την αυτοματοποίηση

Σχεδόν μία στις δύο θέσεις εργασίας (48%) έχουν πιθανότητα να αυτοματοποιηθούν, σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό, μέσα στα επόμενα δέκα έως 20 χρόνια, σύμφωνα με μελέτη του ΟΟΣΑ, που έκανε εκτιμήσεις για 32 χώρες.

Στην Ελλάδα, το ποσοστό είναι από τα μεγαλύτερα μεταξύ των χωρών, καθώς, σύμφωνα με τη μελέτη, ο μέσος εργαζόμενος έχει πιθανότητα 57% να δει τη θέση εργασίας του να επηρεάζεται εν μέρει ή εν όλω από την αυτοματοποίηση και τις μηχανές (τεχνητή νοημοσύνη, ρομπότ κ.α.). 

Το πιθανότερο είναι ότι οι περισσότερες θέσεις εργασίας δεν θα αυτοματοποιηθούν πλήρως, αλλά μερικά από τα έως τώρα καθήκοντα των εργαζομένων θα γίνονται πλέον με αυτοματοποιημένο τρόπο. Συνεπώς το βασικό «μήνυμα» δεν είναι τόσο ότι θα χαθούν θέσεις εργασίας πολλών ανθρώπων, όσο ότι θα μεταβληθούν δραστικά έως δραματικά.

Η μελέτη εκτιμά ότι σε αυτή την ομάδα υψηλού κινδύνου στις χώρες του ΟΟΣΑ ανήκουν το 14% των θέσεων εργασίας, που έχουν πιθανότητα να αυτοματοποιηθούν σε ποσοστό πάνω από 70% στο μέλλον. Ένα άλλο 32% των θέσεων εργασίας έχει πιθανότητα αυτοματοποίησης σε ποσοστό από 50% έως 70%. Στο αντίθετο άκρο, μία στις τέσσερις θέσεις εργασίας (26%) αντιμετωπίζει μικρό κίνδυνο αυτοματοποίησης, σε ποσοστό κάτω του 30%.

Όμως υπάρχουν μεγάλες διαφορές από χώρα σε χώρα. Σύμφωνα με τη μελέτη, στην Ελλάδα σχεδόν το ένα τέταρτο όλων των θέσεων απασχόλησης (23%) ανήκουν στην ομάδα υψηλού κινδύνου, έχοντας πιθανότητα να αυτοματοποιηθούν σε βαθμό άνω του 70%. Αντίθετα, το αντίστοιχο ποσοστό στη Νορβηγία είναι μόνο 6%, στη Φινλανδία 7% και στη Σουηδία 8%. Γενικότερα, οι εργαζόμενοι των πλούσιων χωρών φαίνεται να κινδυνεύουν λιγότερο από την αυτοματοποίηση σε σχέση με τους συναδέλφους τους των φτωχότερων χωρών.

Σε αρκετές χώρες, μεταξύ των οποίων η Ελλάδα και η Κύπρος, ο κίνδυνος αυτοματοποίησης των θέσεων εργασίας δεν αυξάνει ιδιαίτερα με την ηλικία, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, αντίθετα φαίνεται να κορυφώνεται μεταξύ των εφήβων και των νεαρών ενηλίκων και μετά μάλλον να σταθεροποιείται. Αυτό, κατά τους ερευνητές, με επικεφαλής τη Γκλέντα Κουιντίνι, έρχεται σε αντίθεση με την φοβία ότι η αυτοματοποίηση είναι πιθανότερο να πλήξει περισσότερο τους πιο μεγάλης ηλικίας εργαζόμενους, που έχουν μικρότερες τεχνολογικές γνώσεις.

Ο κίνδυνος αυτοματοποίησης διαφέρει, επίσης, από επάγγελμα σε επάγγελμα. Πιο «ευάλωτοι» σε μελλοντική αυτοματοποίηση είναι οι εργαζόμενοι με χαμηλό μορφωτικό επίπεδο στους τομείς της μεταποίησης, της γεωργίας, των κατασκευών και των υπηρεσιών (καθαριότητα, πωλήσεις, οδηγοί κ.α.). Αντίθετα, πιο δύσκολο να αυτοματοποιηθεί σε μεγάλο βαθμό είναι η εργασία επαγγελματιών με υψηλό μορφωτικό επίπεδο και μεγάλη εξειδίκευση, μολονότι ούτε αυτοί θα μείνουν αλώβητοι.