Στη θάλασσα της Ελλάδας θα πέσει ο κινεζικός διαστημικός σταθμός;

Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος (ESA) εκτιμά ότι ο κινεζικός διαστημικός σταθμός και πειραματικό διαστημικό εργαστήριο «Τιανγκόνγκ-1» (Ουράνιο Παλάτι-1) θα πέσει στη Γη, μεταξύ 24 Μαρτίου και 19 Απριλίου. Η εκτίμηση αυτή είναι πάντως πιθανό να αλλάξει μέσα στις επόμενες εβδομάδες.

Το πού ακριβώς θα πέσει ο, μήκους 10,4 μέτρων και βάρους 8,5 τόνων, σταθμός είναι αδύνατο να προβλεφθεί, κατά πάσα πιθανότητα πάντως στη θάλασσα. Η ζώνη της πτώσης εκτείνεται σε μια τεράστια έκταση, που περιλαμβάνει και την Ελλάδα, η οποία μάλιστα κατονομάζεται σε σχετική αναφορά της ESA.

Το Γραφείο Διαστημικών Θραυσμάτων (Space Debris Office) του Ευρωπαϊκού Κέντρου Διαστημικών Επιχειρήσεων (ESOC) της ESA στο Ντάρμσταντ της Γερμανίας ανέφερε σε ιστολόγιο με τις τελευταίες εκτιμήσεις του για τον χρόνο και την περιοχή πτώσης του «Τιανγκόνγκ-1» ότι «η επανείσοδος (στην ατμόσφαιρα) θα λάβει χώρα οπουδήποτε σε γεωγραφικό πλάτος ανάμεσα στις 43 μοίρες βόρεια και 43 μοίρες νότια (π.χ. Ισπανία, Γαλλία, Πορτογαλία, Ελλάδα κ.α.). Περιοχές εκτός αυτών των γεωγραφικών πλατών μπορούν να αποκλεισθούν. Σε καμία περίπτωση δεν θα είναι δυνατό να υπάρξει ακριβής εκτίμηση από την ESA για τον χρόνο και την τοποθεσία».

Μια καλύτερη εκτίμηση, σύμφωνα με την ESA, θα είναι δυνατή μόνο μια μέρα πριν από την ημερομηνία πτώσης του σταθμού, αλλά και πάλι δεν θα είναι ακριβής.

Αν και η ζώνη μεταξύ των 43 μοιρών βόρεια και 43 μοιρών νότια του Ισημερινού είναι τεράστια και περιλαμβάνει μεγάλες θαλάσσιες περιοχές, οι επιστήμονες της ESΑ εκτιμούν ότι ο σταθμός είναι πιθανότερο να πέσει κοντά σε ένα από τα δύο όρια της ζώνης, δηλαδή είτε πιο κοντά στις 43 μοίρες βόρεια είτε πιο κοντά στις 43 μοίρες νότια. Σημειωτέον ότι η επικράτεια της Ελλάδας βρίσκεται σε γεωγραφικό πλάτος από 35 έως 42 μοίρες βόρεια περίπου, συνεπώς η χώρα μας είναι κοντύτερα στο άνω άκρο της ζώνης πιθανής πτώσης.

Σε μεγάλο βαθμό ο σταθμός θα καεί, καθώς θα διασχίζει τη γήινη ατμόσφαιρά του. Θεωρείται όμως πιθανότατο ότι ορισμένα κομμάτια θα γλιτώσουν και τα απομεινάρια αυτά θα πέσουν στην επιφάνεια της Γης. Η ESA θεωρεί πιθανό ότι τα συντρίμμια θα διασπαρούν σε μια μεγάλη έκταση, σε αποστάσεις έως 100 χιλιομέτρων μεταξύ τους. 

Όμως, εκτιμά ότι η πιθανότητα κάποιο κομμάτι να πέσει στο κεφάλι κάποιου ανθρώπου είναι δέκα εκατομμύρια φορές μικρότερη από την πιθανότητα να χτυπηθεί κανείς από κεραυνό μέσα σε ένα έτος ή μικρότερη από την πιθανότητα να χτυπηθεί από κεραυνό δύο φορές μέσα στο ίδιο έτος. Στην ιστορία των διαστημικών πτήσεων δεν έχει επιβεβαιωθεί μέχρι σήμερα καμία πτώση διαστημικού «σκουπιδιού» πάνω σε άνθρωπο. 

Αρχικά, οι Κινέζοι προγραμμάτιζαν μια ελεγχόμενη πτώση του σταθμού στο τέλος της ζωής του, κάπου στον αχανή Νότιο Ειρηνικό Ωκεανό, μακριά από κατοικημένες περιοχές. Όμως τον Μάρτιο 2016 έγινε γνωστό ότι ο σταθμός σταμάτησε να λειτουργεί και να ανταποκρίνεται στις εντολές του κινεζικού κέντρου ελέγχου, με συνέπεια να είναι πια σε μεγάλο βαθμό ανεξέλεγκτος.

Ο «Τιανγκόνγκ-1» υπήρξε το πρώτο διαστημικό εργαστήριο της Κίνας, το οποίο εκτοξεύθηκε το 2011 για να βοηθήσει τη χώρα, που έχει μεγάλες διαστημικές φιλοδοξίες, να αποκτήσει τεχνογνωσία, έτσι ώστε να κατασκευάσει και να θέσει σε τροχιά ένα μεγαλύτερο επανδρωμένο σταθμό, κάτι που προγραμματίζεται να γίνει μέσα στη δεκαετία του 2020.

Στη διάρκεια της ζωής του τον «Τιανγκόνγκ-1» είχαν επισκεφθεί τρεις κινεζικές αποστολές: η πρώτη το 2011 ήταν το ρομποτικό διαστημικό σκάφος Shenzhou και ακολούθησαν άλλες δύο το 2012 και 2013, τα επανδρωμένα σκάφη Shenzhou 9 και 10 αντίστοιχα.

Παρόλο που ο κινεζικός σταθμός δεν είναι μικρός, στη διαστημική ιστορία έχουν υπάρξει και άλλες ανεξέλεγκτες πτώσεις, με πιο χαρακτηριστική -και ανησυχητική- εκείνη του αμερικανικού διαστημικού σταθμού Skylab, βάρους 74 τόνων, το 1979.