Κολυμπήσαμε σε παράξενες θάλασσες με το Subnautica

Το 2018 μπήκε με τους καλύτερους οιωνούς αν κρίνουμε απ'το επίπεδο των κυκλοφοριών του Ιανουαρίου, όχι μόνο των επιλογών παρουσιάζουμε εδώ, αλλά και τίτλων που δεν προλάβαμε να καλύψουμε, όπως το σκοτεινό cyberpunk adventure The Red Strings Club και το αιθέριο platformer Celeste. Όσον αφορά τα δικά μας, γι'αυτό το μήνα έχουμε επιτέλους ένα brawler της προκοπής (μετά τις απογοητεύσεις των Mother Russia Bleeds και River City Ransom) με το Full Metal Furies, μια σκληρή, ειλικρινή ματιά στη σύγχρονη φτώχεια με το Little Red Lies και το πρώτο αριστούργημα της χρονιάς με το Subnautica.

Full Metal Furies
Από την εποχή που οι δίδυμοι Billy και Jimmy Lee πλακώνονταν μεταξύ τους για το ποιος θα πρωτοσώσει την αβοήθητη Marian στο Double Dragon, τα βασικά στοιχεία των side-scrolling brawlers έχουν παραμείνει λίγο-πολύ σταθερά. Είτε μιλάμε για την χρυσή εποχή του είδους στα τέλη των 80s (ποιος δεν έχει ταίσει εικοσάρικα το Final Fight και το Golden Axe;), είτε για την αναγέννησή του την τελευταία δεκαετία, ο ρόλος μας γνωστός. Θα ταξιδέψουμε κατά μήκος της οθόνης, θα αξιοποιήσουμε μια γκάμα επιθετικών και αμυντικών επιλογών ενάντια σε ορδές κακομούτσουνων αντιπάλων, θα προσέξουμε μην αρπάξει καμμιά αδέσποτη ο εκάστοτε σύντροφος στον τίμιο αγώνα μας και θα καταλήξουμε, μετά από κόπους και θυσίες, στον ευγενή σκοπό μας: να σώσουμε ή τον κόσμο ή το κορίτσι.

Στο Full Metal Furies είναι τα κορίτσια που θα σώσουν τον κόσμο, η πρώτη από τις πολυάριθμες μικροανατροπές που κάνουν τον δέυτερο τίτλο της Cellar Door (δημιουργοί του εθιστικού Rogue Legacy) να ξεχωρίζει. Πιο συγκεκριμένα, η παρέα από τις τέσσερις μοντέρνες Ερινύες που ελέγχουμε εναλλάξ θα τα βάλει με θεούς και Τιτάνες σε μια ιστορία εμπνευσμένη από την αρχαιοελληνική μυθολογία και γραμμένη με γενναίες δόσεις δημιουργικής ανακρίβειας και ασυνήθιστα ανάλαφρη διάθεση δοσμένη μέσα από γουστόζικους διαλόγους που συνδυάζουν την καρτουνίστικη χαριτωμενιά με την καλοπροαίρετη ειρωνεία. Πέρα από το αφηγηματικό του περιτύλιγμα όμως, τα στοιχείο που διαφοροποιεί το Full Metal Furies από τα υπόλοιπα του είδους είναι ο ρυθμός του, τον οποίο ελέγχει με ακρίβεια μετρονόμου.

Η συγκεκριμένη αρετή είναι εμφανής σε όποια κλίμακα κι αν εξετάσουμε το παιχνίδι. Από τη μία πλευρά έχουμε τη λογική με την οποία είναι σχεδιασμένες οι μάχες, συνήθως με τη μορφή κάποιας ξαφνικής ενέδρας. Σύντομες και φρενήρεις, διατηρούν ιδανική διάρκεια για έναν τίτλο αυξημένης δυσκολίας, τέτοια ώστε να μη βαρεθείς ακόμα και μετά απο διαδοχικές ήττες και επαναλήψεις. Αλλά και μέσα στον πανικό της εκάστοτε αψιμαχίας, η Cellar Door έχει καταφέρει να κάνει κάθε κλάσμα δευτερολέπτου σημαντικό: οι δυνάμεις σου μετράνε αντίστροφα διαφορετικούς χρόνους για να επαναφορτιστούν μετά από κάθε χρήση. Οι συνεχείς εναλλαγές στις ασπίδες των αντιπάλων σηματοδοτούν πότε μπορείς να τους κάνεις ζημιά εσύ και πότε ο συμπαίκτης σου, ενώ και οι επιθέσεις που τακτικά εξαπολύουν, υπακούουν και αυτές στους δικούς τους νόμους περιοδικότητας.

Η επιβίωσή σου σε κάθε στιγμή μάχης δεν είναι απλά θέμα αντανακλαστικών αλλα εξαρτάται απ'την ικανότητα να επεξεργαστείς συνδυαστικά όλα αυτά τα δεδομένα, να τα ιεραρχήσεις και να αντιδράσεις αναλόγως, ένας βίαιος γρίφος που λύνεις σε πραγματικό χρόνο. Συνυπολογίζοντας το βάθος που προσδίδουν στο παιχνίδι οι διαφορετικές προσεγγίσεις που απαιτεί κάθε μία απ'τις πρωταγωνίστριές του, τα όπλα και οι νέες δυνάμεις που αποκτούν στην πορεία, καθώς και το πλήθος από μυστικά και κρυφές περιοχές που περιμένουν ν'ανακαλυφθούν, γίνεται εμφανές γιατί το Full Metal Furies με κράτησε τόσες ώρες. Ίσως το μοναδικό brawler των τελευταίων ετών που μπορεί να θεωρηθεί άξιος συνεχιστής του θρυλικού Castle Crashers.

Τίτλος: Full Metal Furies

Εταιρεία ανάπτυξης: Cellar Door Games

Πλατφόρμα: Xbox One, Windows

Little Red Lie
Ξεκίνησα το Little Red Lie, το νέο visual novel (μια υποκατηγορία των adventures που δίνει έμφαση στο σενάριο και περιορίζει τη διαδραστικότητα) του Καναδού δημιουργού Will o' Neill με, ομολογουμένως, υψηλές προσδοκίες. Όχι μόνο είχε εκθειαστεί από μεγάλο μέρος της πιο σοφιστικέ πλευράς της gaming κριτικής, αλλά καταπιανόταν με θέμα σημαντικό και βαρύ, τόσο που τα βιντεοπαιχνίδια, αλλά και τα υπόλοιπα αφηγηματικά μέσα, τείνουν να το προσπερνάνε: την εμπειρία της ξαφνικής φτωχοποίησης στον σύγχρονο καπιταλισμό.

Αυτό είναι τουλάχιστον το σημείο εκκίνησης για τον πρώτο από τους δύο χαρακτήρες του, την μεσήλικη, προσφάτως απολυμένη Sarah Stone, η οποία επιστρέφει στο σπίτι των γονιών στα σαραντακάτι της, να ζήσει με την άρρωστη μητέρα, τον ταλαίπωρο πατέρα και την ψυχικά διαταραγμένη μικρότερη αδερφή της. Τις προσπάθειές της να βελτιώσει την κατάσταση για την ίδια και την οικογένειά της, θα τις ζήσουμε με ανατριχιαστική λεπτομέρεια καθώς και την κατάληξή τους σε συνεχείς αποτυχίες, επώδυνους εξευτελισμούς και μια σειρά από εξόφθαλμες αυταπάτες, από αυτές που μόνο κάποιος πραγματικά απελπισμένος θα μπορούσε να πιστέψει.

Στον αντίποδα της ατέρμονης κατρακύλας της Sarah, θα εμπλακούμε με μια ζωή άνετη, χλιδάτη, αλλά με τα δικά της προβλήματα και εντάσεις. Ο Arthur Fox έχει βγάλει εκατομμύρια πουλώντας αέρα κοπανιστό ως ακριβοπληρωμένος ομιλητής σε φιλανθρωπικές εκδηλώσεις και εταιρικά events. Δεν υπάρχει ούτε ένα από τα βαθυστόχαστα και τ'αλτρουιστικά και τα φερέλπιδα μηνύματα του που να πιστεύει. Τον απασχολεί, αντιθέτως, να διασφαλίσει συνεχή ροή από ναρκωτικά και αλκοόλ, να οδηγεί ακριβότερο αυτοκίνητο από οποιονδήποτε γνωστό του και ν'αποφεύγει την επαφή με την γυναίκα και τα δύο παιδιά του. Η αηδιαστική συμπεριφορά του προς όποιον θεωρεί υποδεέστερο θα κλιμακωθεί (με τη βοήθειά μας) σε εγκληματική αλλά, ως άλλος Weinstein στο rehab του Meadows, θα προσγειωθεί στα μαλακά. Είναι η οικονομία, ηλίθιε.

Ο o' Neill ξεσκεπάζει τις μικρές και μεγάλες υποκρισίες των σύγχρονων δυτικών κοινωνιών είτε αυτές γίνονται με θεωρητικά ευγενή σκοπό (η προσπάθεια της Sarah να προστατεύσει τους δικούς της απ'την οδυνηρή επίγνωση της επαγγελματικής της κατάστασης), είτε προς αναζήτηση του προσωπικού κέρδους (όπως η ανοιχτόκαρδη, φιλική περσόνα που διατηρεί ο Arthur). Το απλό αλλά αποτελεσματικό τρυκ του να χρωματίζει με κόκκινο κάθε ψέμα στους πυκνογραμμένους διαλόγους του παιχνιδιού, ευνοεί πολλαπλές αναγνώσεις και δίνει μεγαλύτερο βάθος στο κείμενό του. Για τα πρώτα κεφάλαιά του τουλάχιστον, το Little Red Lie είναι τίτλος βάναυσης ειλικρίνειας σε όλα τα επίπεδα, με σημαντικότερο αυτών τη διαύγεια με την οποία κατανοεί το ρόλο του χρήματος: όχι ως απλό μέσο για ν'αγοράζουμε ακριβότερα μπιχλιμπίδια, αλλά ως βασικό υπόστρωμα που επηρεάζει κάθε κοινωνική και διαπροσωπική μας εκδήλωση, ακόμα και όσα, θεωρητικά, δεν αγοράζονται, όπως η ενδοοικογενειακή γαλήνη ή οι ευκαιρίες που θα έχει ο καθένας μας για ένα «νέο ξεκίνημα».

Το πρόβλημα όμως, που γίνεται σοβαρότερο από τα μισά του παιχνιδιού, μετά από μια ξεκάρφωτα αυτοαναφορική ανατροπή, είναι η μονοδιάστατη εμμονή του στην δυστυχία καθώς και μια ροπή προς την υπερβολή που, ειρωνικά, πλήττουν την αληθοφάνεια της αφήγησής του. Για την Sarah δεν υπάρχει πάτος στο βαρέλι. Οτιδήποτε κακό θα μπορούσε να τις συμβεί, θα της συμβεί, η ζωή της ένα ατελείωτο σπιράλ καταστροφής. Ο Arthur, αντίστοιχα, είναι απόλυτα σιχαμερός, χωρίς υποψία αρετής ή, έστω δικαιολογίας – μια καρικατούρα, δηλαδή. Για έναν δημιουργό που δείχνει, όντως, εκλάμψεις μιας σπάνιας ειλικρίνειας και ευθύτητας στον τρόπο που καταπιάνεται με δύσκολα θέματα είναι ατυχές ότι ο o' Neill επιλέγει να περάσει πάνω από τις αναρίθμητες αποχρώσεις του γκρι ένα ισοπεδωτικό χέρι από μαύρο. Το Little Red Lie έχει ακόμα πράγματα να πει αλλά τα ντύνει με έναν ρηχό μηδενισμό που δεν είναι απλά πολιτικά άχρηστος αλλά και καλλιτεχνικά κενός.

Τίτλος: Little Red Lie

Εταιρεία ανάπτυξης: WZOGI

Πλατφόρμα: PS4, Vita, Windows, Mac, iOS, Android

Η indie επιλογή του μήνα: Subnautica
Αυτό που τα survival games κατορθώνουν αποτελεσματικότερα από οποιοδήποτε άλλο είδος είναι να συνδέουν την διαχείριση των μηχανισμών τους από τον παίκτη με τον τόνο απελπισίας που θέλουν να μεταδώσουν με την αφήγησή τους. Παρατηρείς αυτή την ένδειξη που διαρκώς συρρικνώνεται; Είναι η πείνα σου και μπορεί να σε σκοτώσει. Η μία όψη της είναι ως απλό νούμερο που βλέπεις στην άκρη της οθόνης και που οφείλεις να διατηρείς πάνω από κάποιο κατώτατο όριο. Η άλλη, αυτή που θα σου μείνει, είναι η καλπάζουσα απόγνωση όταν μια αγέλη από λιμασμένους λύκους βγει από τα δέντρα και αρχίσει να κατευθύνεται προς το ελάφι που σκότωσες με το τελευταίο βέλος σου στο Long Dark ή το σφίξιμο που θα αισθανθείς στο στομάχι όταν δεν έχεις υλικά για κατάλυμα και πλησιάζει η νύχτα στο Don't Starve. Στα τυπικά άγχη των χερσαίων τίτλων του είδους ας προσθέσουμε και ένα ακόμα για το Subnautica: το οξυγόνο.

Το διαστημόπλοιο Aurora, κατά τη διάρκεια μιας ερευνητικής αποστολής σε κάποια απόμερη γωνιά του γαλαξία, καταστρέφεται από μια αγνώστου προελεύσεως ενεργειακή ακτίνα. Μές στα χιλιάδες θραύσματα που συνιστούν την ολιγόλεπτη μεταλλική βροχή που θα ραντίσει την υγρή επιφάνεια του πλανήτη 4546Β ως αποτέλεσμα της έκρηξης, δίπλα σε αποκομμένες γεννήτριες, σκουριασμένα ερμάρια και βραχυκυκλωμένα drones, βρισκόμαστε κι εμείς. Ευτυχώς, μέσα σ'ένα αυτάρκες, αυτοτροφοδοτούμενο, ελαφρώς κλειστοφοβικό κουβούκλιο. Δυστυχώς, στη μέση ενός άγνωστου ωκεανού, χωρίς ιδέα για το που έχει εκτοξευθεί (και σε τι κατάσταση) το υπόλοιπο πλήρωμα του Aurora, αν και πότε μπορούμε να περιμένουμε κάποια αποστολή διάσωσης και, το πιο άμεσα ανησυχητικό, τι κατοικεί στα υδάτινα βάθη πέρα από τους τέσσερις τοίχους που μας προστατέυουν.

Σύμφωνα με τις συμβάσεις του είδους, το πρώτο μας μέλημα είναι να εξερευνήσουμε το άμεσο περιβάλλον μας και να εξασφαλίσουμε τα βασικά για επιβίωση. Τροφή και πόσιμο νερό αξιοποιώντας την τοπική πανίδα και πρώτες ύλες για τις απαραίτητες επιδιορθώσεις στην προσωρινή μας στέγη. Λίγο-λίγο, ξεθαρρεύουμε με τις καταδύσεις μας και αυξάνουμε τις δυνατότητές μας – μαζί τους και τις απαιτήσεις μας. Σπανιότερα υλικά, όπως το ασήμι και ο μόλυβδος, που εντοπίζονται σε μεγαλύτερα βάθη μπορούν να χρησιμοποιηθούν για πολυπλοκότερα εργαλεία και, στην πορεία, ακόμα και να χτίσουμε μια μονιμότερη βάση για ν'αντικαταστήσει το στριμωγμένο κουβούκλιό μας. Όχι πως η εμπειρία μας μέχρι αυτό το σημείο θα είναι οι ανέμελες διακοπές ενός τεχνολογικά ενισχυμένου Ροβινσώνα.

Πέρα από το δέσιμο αφήγησης και μηχανισμών, το δέυτερο ανεπανάληπτα ατμοσφαιρικό πάντρεμα που επιτυγχάνει το Subnautica και που το καθιστά αδιαμφισβήτητα το κορυφαίο survival game που έχω παιξει, εχεί να κάνει με τη διττή φύση του βυθού. Παράλληλα με το φόβο που σου προκαλεί ένας κόσμος που μπορεί να αποδειχτεί θανατηφόρος ανά πάσα στιγμή (όχι μόνο με τους τερατόμορφους κυνηγούς του, αλλά, ανεπαίσθητα, παρασύροντάς σε με μία ξαφνική λάμψη σε κάποιο από τα διαδαλώδη υπόγεια συμπλέγματά του, ενώ το οξυγόνο σου τελειώνει χωρίς να το αντιληφθείς), δεν μπορείς παρά ταυτόχρονα να αισθανθείς και δέος για την απόκοσμη ομορφία ενός κόσμου που σφύζει από παράξενη, εξωγήινη ζωή και για όσα ακόμα πιο θαυμαστά και επικίνδυνα υποψιάζεσαι ότι καραδοκούν στα πιο δυσπρόσιτα βάθη του. Με άλλα λόγια, το Subnautica είναι το πρώτο αριστούργημα του 2018 επειδή κατανοεί την έννοια της θάλασσας.

Τίτλος: Subnautica

Εταιρεία ανάπτυξης: Unknown Worlds Entertainment

Πλατφόρμα: Xbox One, Windows (με δυνατότητα για VR), Mac