Στάθης Στασινός
ΤΕΥΧΟΣ 276
2’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Είχα υποσχεθεί στον εαυτό μου ότι δεν θα γίνω γκρινιάρης, αλλά κύριε εισαγγελέα μου δεν φταίω εγώ, οι κακοί αναγνώστες μου φταίνε. Αυτοί οι καταραμένοι λουδίτες που κάνουν διάφορες ενοχλητικές ερωτήσεις. Όπως να κάτσω να τους εξηγήσω τι ακριβώς θα κάνουμε το ακόμα πιο γρήγορο ίντερνετ που μας υπόσχονται με τις οπτικές ίνες.

Και ναι, μπορώ να μην γκρινιάζω για κάτι που δεν θέλω να πω, αλλά εάν μου το τρίβεις στη μούρη δεν θα κάτσω να κάνω την τσιρλίντερ. Η γρήγορη απάντηση για το πολύ γρήγορο ίντερνετ είναι πως δεν μας χρειάζεται. Θα ακούσετε πολλές πιθανές εφαρμογές που θα ωφεληθούν από τις οπτικές ίνες, αλλά όταν τα βάλετε όλα κάτω και τα μετρήσετε, η οπτική ίνα στο σπίτι δεν πρόκειται να σας κάνει ούτε πιο σοφούς, ούτε να αυξήσει την ανταγωνιστικότητά σας.

Υπάρχει μια καταραμένη καμπύλη που ονομάζεται καμπύλη οριακής χρησιμότητας. Κι εκεί σκοντάφτει πάντα η φαντασίωση του καπιταλισμού και της αειφόρου ανάπτυξης. Η καμπύλη αυτή μας λέει πως μπορείς να κόψεις την πείνα σου με ένα χάμπουργκερ, να γεμίσεις το στομάχι σου με δύο, να γουργουρίζεις σαν καλοταϊσμένος γάτος με τρία και να είσαι έτοιμος να σκάσεις από το φαΐ με τέσσερα. Στο πέμπτο όμως θα τα σιχαθείς και στο έκτο θα ξεράσεις. Με λίγα λόγια, κάθε επιπλέον χάμπουργκερ που τρως σου προσφέρει όλο και μικρότερη ευχαρίστηση και χρησιμότητα. Το πέμπτο και το έκτο, μάλιστα, δεν σου προσφέρουν τίποτα.

Για να το μεταφέρουμε αυτό στο ίντερνετ: Το αργό μόντεμ σού άνοιγε ένα παράθυρο σ’ έναν κόσμο που ποτέ δεν είχες φανταστεί ότι υπάρχει. Το πιο γρήγορο μόντεμ σού κάλυπτε πολλές ανάγκες για την πληροφορία που ήθελες να κατεβάσεις. Το αργό ADSL σού επέτρεψε να κάνεις τα ίδια πράγματα σ’ ένα κλάσμα του χρόνου και το γρήγορο ADSL επέτρεψε ένα σωρό οπτικοποιημένες πληροφορίες να μεταφέρονται σε πραγματικό χρόνο. Η οπτική ίνα;

Η οπτική ίνα λοιπόν θα προσφέρει ακόμα μικρότερη οριακή πληροφορία. Για την ακρίβεια, η wikipedia δεν έχει τίποτα ιδιαίτερο να κερδίσει από αυτό. Αντιθέτως, η οπτική ίνα στην ουσία μπαίνει για να ικανοποιηθεί το εμπορικό κομμάτι του ίντερνετ. Το κομμάτι εκείνο δηλαδή που θέλει να κάνει το ίντερνετ περισσότερο facebook, you tube, περισσότερο τηλεόραση, περισσότερο υπηρεσίες οπτικού κυρίως περιεχομένου. Αυτό δηλαδή που οι γραφειοκράτες της ΕΕ ονομάζουν ανάπτυξη.

Θα μπορέσετε να γίνετε πιο σοφοί εάν έχετε οπτική ίνα; Η απάντηση είναι μάλλον αρνητική. Η γνώση στο ίντερνετ δεν χρειάζεται τεράστιες ταχύτητες. Σκεφτείτε πως ακόμα και η μόδα των μπλογκ δεν χρειάζεται παρά ελάχιστη ταχύτητα. Θα δημιουργηθούν οπτικά μπλογκ στο στιλ των podcast, αλλά ο γραπτός λόγος παραμένει μία πιο συμπυκνωμένη μορφή πληροφορίας.

 Ίσως να σας επιτρέψουν να δουλεύετε από το σπίτι, αλλά αυτό είναι περισσότερο ένα πολιτισμικό ζήτημα παρά ένα τεχνολογικό. Σίγουρα πάντως θα προσπαθήσουν να σας πάρουν την πληροφορία και τις εφαρμογές από το σπιτικό σας υπολογιστή. Όλο και περισσότερο υλικό θα βρίσκεται online σε κάποιο απομακρυσμένο σέρβερ, αντί να βρίσκεται τοπικά στον υπολογιστή σας. Φανταστείτε κάτι αντίστοιχο με τα webmail, μόνο που θα αφορά το σύνολο των αρχείων σας. Τραγούδια, ταινίες, βιβλία θα είναι αποθηκευμένα αλλού και προσβάσιμα από παντού. Με λίγα λόγια το υγρό όνειρο κάθε εταιρείας θα γίνει πραγματικότητα. Το Cloud Computing θα εξαπλωθεί. Ο έλεγχος θα γίνει ακόμα πιο στενός.

Διάβαζα πρόσφατα πως το γραφειοκρατικό αστικό κράτος του 19ου αιώνα είχε απεριόριστα μεγαλύτερη πληροφορία για τις οικονομικές συναλλαγές του κάθε υπηκόου ξεχωριστά σε σχέση με το αυτοκρατορικό κράτος, που μόνο μια γενική εικόνα είχε για το ζήτημα. Το ακόμα πιο γρήγορο ίντερνετ θα είναι μια επανάσταση πάνω στον τομέα του ελέγχου. Σκεφτείτε πόσο καιρό χρειάστηκε ο Kinsey για να συλλέξει τις πληροφορίες που έγιναν η πιο επαναστατική έρευνα πάνω στη σεξουαλικότητα το 1960. Σκεφτείτε πως σ’ ένα δικτυωμένο κόσμο θα μπορούσαμε να ξέρουμε ανά πάσα δεδομένη στιγμή πόσοι άνθρωποι τη βρίσκουν με την κάθε φαντασίωση. 22% daddy’s little girl, 35% not so straight, 15% absolute bitch.

Σίγουρα, πάντως, η περαιτέρω οπτικοποίηση της πληροφορίας θα είναι χρήσιμη για τη λουμπενοποιημένη κοινωνία που δημιουργούμε στο πρότυπο των ΗΠΑ και της Αγγλίας. Διότι η τάση είναι ξεκάθαρη. Θέλει μαεστρία για να έχεις τόση πληροφορία και τόσο πλούτο τριγύρω μας κι όμως να βυθίζεσαι όλο και περισσότερο στην άγνοια. ●

-