Τους τελευταίους μήνες, παρατηρούμε μια αυξημένη ανησυχία για τις επιπτώσεις της ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας στην υγεία μας. Δεδομένης της ολοένα αυξανόμενης χρήσης ασυρμάτων συσκευών στην καθημερινότητά μας, κάτι τέτοιο είναι αναμενόμενο και υπό φυσιολογικές συνθήκες, χρήσιμο. Δυστυχώς στη χώρα που επικρατεί ο ανορθολογισμός, οι ψευδείς ειδήσεις και οι κεραιοφάγοι δημοτικοί άρχοντες, η ανησυχία αυτή έχει πάρει δυσανάλογες (σε σχέση με τους όποιους κινδύνους) διαστάσεις σε βαθμό επιζήμιο για το κοινωνικό σύνολο.
Η συζήτηση σήμερα εστιάζεται στις μικροκυματικές συχνότητες του ηλεκτρομαγνητικού φάσματος που χρησιμοποιούνται από τις διάφορες προσωπικές συσκευές (κινητά, ταμπλέτες, υπολογιστές) καθώς και τις διάφορες «έξυπνες» μικροσυσκευές. Η ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία που εκπέμπουν οι συσκευές αυτές είναι μη ιονίζουσα και δεν μεταφέρει αρκετή ενέργεια για να επιφέρει αλλαγές στο DNA των κυττάρων.
Το κύριο πρόβλημα με τη συζήτηση γύρω από τους πιθανούς κινδύνους της, εστιάζεται στο ότι ενώ μέχρι στιγμής δεν υπάρχουν ισχυρές ενδείξεις (και σε καμιά περίπτωση αποδείξεις) για βλαβερές επιπτώσεις στην υγεία μετά από 20 και πλέον χρόνια εντατικής χρήσης κινητών τηλεφώνων, είναι αδύνατο να αποδείξουμε πέρα από κάθε αμφιβολία ότι δεν υπάρχουν αρνητικές επιδράσεις. Ξεκινάω τη συζήτηση από τα κινητά τηλέφωνα, γιατί σε σχέση με τις υπόλοιπες συσκευές, η ακτινοβολία που εκπέμπουν είναι και πολύ μεγαλύτερης συγκριτικά ισχύος, αλλά και εκπέμπεται πολύ πιο κοντά στο ανθρώπινα σώμα (όπου η επίδρασή της είναι δυνητικά πολύ μεγαλύτερη).
Τι μας δείχνει η μέχρι τώρα ερευνητική εμπειρία; Η πλειοψηφία των επιδημιολογικών μελετών δεν έχει βρει αξιόπιστη σύνδεση μεταξύ της χρήσης κινητών τηλεφώνων και καρκίνου. Η διεθνής εμπειρία συγκλίνει προς την ακόλουθη διατύπωση του Εθνικού Καρκινικού Ινστιτούτου των ΗΠΑ: «Οι μέχρι τώρα μελέτες δεν έχουν δείξει επαναλαμβανόμενη σύνδεση μεταξύ της χρήσης κινητών τηλεφώνων και καρκίνων του εγκεφάλου, νεύρων και άλλων ιστών του κεφαλιού και του λαιμού. Περισσότερη έρευνα χρειάζεται γιατί και η τεχνολογία των κινητών τηλεφώνων αλλά και ο τρόπος χρήσης τους αλλάζει ραγδαία».
Μέχρι στιγμής, φαίνεται ότι οι διεθνείς κανονισμοί για τα όρια της εκπεμπόμενης ακτινοβολίας από τα κινητά τηλέφωνα είναι απόλυτα ασφαλείς, αφού δεν έχει παρατηρηθεί αύξηση των σχετικών καρκίνων τα τελευταία 20 χρόνια που συμπίπτουν με τη δραματική αύξηση της χρήσης των κινητών τηλεφώνων.
Και εδώ θα πρέπει να επισημάνουμε ότι από τη φυσική της ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας, η επίδρασή της στους ιστούς είναι πολύ μεγαλύτερη κοντά στην πηγή της και μειώνεται εκθετικά όσο απομακρυνόμαστε από αυτή. Αυτό υπαγορεύει ότι για τους χρήστες κινητών τηλεφώνων, η όποια βιολογική επίδραση της κινητής τηλεφωνίας προκαλείται κύρια από το κινητό τους και όχι από τις κεραίες των σταθμών βάσης. Σε μια κοινωνία που η κινητή τηλεφωνία έχει καθολική διείσδυση (όπως η ελληνική) η προσφιλής τακτική του ξηλώματος των κεραιών κινητής προς χάρη κάποιας δεισιδαιμονικής οικολογικής ευαισθησίας, πέρα από τις δυσκολίες στην επικοινωνία, αυξάνει σημαντικά τη συνολική ακτινοβολία που δέχεται ο πληθυσμός της χώρας, όντας χρήστης κινητών τηλεφώνων που εκπέμπουν με αυξανόμενη ισχύ όσο μεγαλώνει η απόστασή τους από τον σταθμό βάσης.
Οι συσκευές WiFi εκπέμπουν με ισχύ 10 με 100 φορές μικρότερη από τα κινητά και συνήθως πολύ πιο μακριά από το σώμα. Όπως είναι αναμενόμενο, δεν υπάρχουν πουθενά ενδείξεις αρνητικών βιολογικών επιδράσεων σε ανθρώπους από το WiFi στη διεθνή επιστημονική βιβλιογραφία.
Το ίδιο ισχύει και με τις διάφορες ασύρματες «έξυπνες» μικροσυσκευές που απαρτίζουν τους τερματικούς κόμβους του «Διαδικτύου των Αντικειμένων» (IoT - Internet of Things). Συνήθως οι συσκευές αυτές χρησιμοποιούν τεχνολογίες ασύρματης επικοινωνίας πολύ χαμηλής ισχύος. Ακόμα και στην περίπτωση χρήσης των δικτύων κινητής τηλεφωνίας, η ακτινοβολία που εκπέμπουν είναι πολύ μικρή (γιατί η ακτινοβολία στα σύγχρονα δίκτυα σχετίζεται άμεσα και με την ποσότητα των δεδομένων που πρέπει να μεταδοθούν, η οποία συνήθως είναι μικρή σε αυτές τις συσκευές).
Αφορμή για αυτό το άρθρο μού έδωσαν πρόσφατα δημοσιεύματα στον τύπο και η εκτεταμένη αναπαραγωγή τους στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Άρθρο στην Εφ.Συν, βασισμένο σε συνέντευξη καθηγητή Βιοχημείας του τμήματος Βιολογίας του Πανεπιστημίου της Πάτρας, παρουσιάζει τους νέους μετρητές ηλεκτρικής ενέργειας που θέλει να εγκαταστήσει η ΔΕΔΔΗΕ σαν τη «νέα ασύρματη απειλή για την δημόσια υγεία». Στην Κύπρο, το Υπουργείο Παιδείας, στέλνει εγκύκλιο στα σχολεία για να περιοριστεί η χρήση του WiFi σε αυτά. Και σαν κερασάκι στην τούρτα έρχεται μια ημερίδα του Ιατρικού Συλλόγου Αθηνών με θέμα «Μη Ιονίζουσα Ακτινοβολία και οι Πιθανές Επιπτώσεις της στην Υγεία».
‘Όπως και οι περισσότερες πρόσφατες συζητήσεις σχετικά με τις πιθανές επιπτώσεις της ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας, η ημερίδα αναφέρει σαν κύριο ερέθισμα την πρόσφατη (2016) προκαταρκτική ανακοίνωση αποτελεσμάτων εργαστηριακής μελέτης του Εθνικής Επιτροπής Τοξικολογίας των ΗΠΑ. Στη μελέτη αυτή, αρουραίοι εκτέθηκαν για μεγάλα χρονικά διαστήματα (9 ώρες την μέρα, αρχίζοντας πριν τη γέννησή τους και συνεχίζοντας μέχρι και δύο χρόνια μετά) σε ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία από 1 μέχρι και 4 φορές μεγαλύτερη από τα επιτρεπόμενα όρια για τα κινητά τηλέφωνα. Η μελέτη παρατήρησε αυξημένη (αλλά ακόμα μικρή) πιθανότητα εμφάνισης καρκινώματος στα αρσενικά (τα οποία όμως έζησαν περισσότερο από την ομάδα ελέγχου που δεν εκτέθηκε στην ακτινοβολία) και ταυτόχρονα καμιά επίδραση στα θηλυκά. Παρόλο που τα αποτελέσματα μιας τέτοιας μελέτης είναι δύσκολο να εφαρμοστούν στον άνθρωπο, αναζωπύρωσαν τη συζήτηση για τις επιδράσεις της ακτινοβολίας. Και κάπου εδώ αρχίζει το θέατρο του παραλόγου. Στην ίδια ανακοίνωση του ΙΣΑ για την ημερίδα του, διαβάζουμε για την αυξανόμενη συμπτωματολογία ηλεκτρικής υπερευαισθησίας (!!!!), σε σημαντικό ποσοστό του πληθυσμού, από την έκθεσή του στην ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία, και τη μεγάλη άνοδο του αυτισμού (!!!!).
Εδώ τα πράγματα γίνονται πολύ επικίνδυνα. Όταν ο μεγαλύτερος ιατρικός σύλλογος της χώρας κάνει ημερίδα επικαλούμενος μια ψευδο-ασθένεια (Ηλεκτρική Υπερευαισθησία) και ταυτόχρονα συνδέει εντελώς ακροβατικά και ανεύθυνα τον αυτισμό με την ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία, η όποια ουσιαστική συζήτηση για το θέμα γίνεται πολύ δύσκολη και οι υπερβολικές και συνεπώς επιζήμιες για το κοινωνικό σύνολο αντιδράσεις είναι παραπάνω από δεδομένες.
Στη χώρα που δεν μπορεί ούτε το κάπνισμα να ελέγξει και πάει για πρωταθλητισμό στην παιδική παχυσαρκία, η ανακοίνωση του ΙΣΑ θα μπορούσε να συνοψιστεί ως: «Τελικά μας ραδιοψεκάζουν». Κρίμα...
Το viral μήνυμα της καμπάνιας της Telekom που μοιράστηκε η COSMOTE με στόχο την ευαισθητοποίηση σχετικά με τις online δημοσιεύσεις παιδικών φωτογραφιών
