Cookies, Voice cookies, διαδικτυακό tracking: Μας παρακολουθούν;

Η Homo Digitalis είναι μια Μη Κυβερνητική/ Μη Κερδοσκοπική Οργάνωση, η οποία ιδρύθηκε το Μάρτιο του 2018 και ασχολείται με την προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στον κόσμο του διαδικτύου. Στελεχώνεται αποκλειστικά από εθελοντές και η δραστηριοποίηση της ποικίλλει καθώς συμπεριλαμβάνει στοχευμένες δράσεις, όπως π.χ. καταγγελίες για τα drones και τις κάμερες που θέλει να τοποθετήσει η αστυνομία (bodycams), αλλά και εκπαιδευτικές δράσεις προς το κοινό με σκοπό να υπάρξει ενημέρωση για τα ψηφιακά δικαιώματα, όπως ημερίδες για cyber bulling στα παιδιά, τα δικαιώματά τους για τα προσωπικά δεδομένα κ.λπ. Υπάρχουν εκατοντάδες μέλη, όλοι αφιερώνουν λίγο χρόνο από τις δουλειές τους, ο καθένας στο  αντικείμενό τους και την εξειδίκευσή του. Ποια είναι η βασική τους αρχή; Ότι ενημερωμένος πολίτης είναι προστατευμένος πολίτης. Συγκεκριμένα, στα cookies, που συζητάμε εδώ, μιλάμε για έναν τρομερό όγκο πληροφορίας που συλλέγουν άπειρες ιστοσελίδες για εμάς, πολλά πράγματα που δεν ξέρει και η ίδια μας η οικογένεια. Και αν δεν υπάρχει γνώση για αυτό,  πώς θα μπορεί να υπάρξει αντίδραση και αυτοπροστασία;

---

Η Μαρία-Αλεξάνδρα Παπουτσή και ο Στέργιος Κωνσταντίνου, μέλη της Μη Κυβερνητικής Οργάνωσης Homo Digitalis που ασχολείται με τα ψηφιακά δικαιώματα, μας εξηγούν τους μηχανισμούς διαδικτυακής παρακολούθησης

Φανταστείτε: στη διάρκεια της μέρας κάποιοι σας παρακολουθούν και σημειώνουν σε χαρτάκια που τα κολλάνε πάνω σας βγάζοντας συμπεράσματα για το τι χρειάζεστε, πού πηγαίνετε, τις προτιμήσεις σας, τη διάθεσή σας. Π.χ., κατευθύνεστε το πρωί στην καφετιέρα για έναν έως τρεις καφέδες (coffee addicted), βγαίνετε να ποτίσετε τα πάρα πολλά φυτά σας (πρασινάδες και λουλούδια) και παρατηρείτε μελίγκρα στα φύλλα τους (φάρμακο ή/και λίπασμα), παραπονιέστε στο τηλέφωνο ότι ξυπνάτε πιασμένος/η (καινούργιο στρώμα ή/και μαξιλάρια), στον δρόμο για το γραφείο σταματάτε στη βιτρίνα με τα καλοκαιρινά (μαγιό ή/και σαγιονάρες-πέδιλα), το απόγευμα συναντάτε την/τον αγαπημένη/ο σας (gay ή straight) για ένα πότο, ή γυρνάτε σπίτι και ανοίγετε την τηλεόραση παραγγέλνοντας  delivery (σινγκλ ή/και μοναξιά), ίσως και να πάρετε ένα χάπι βαλεριάνας  γιατί τελευταία αργεί να σας πάρει ο ύπνος (άγχος ή/και κατάθλιψη), ή παίρνετε το ένθετο της Κυριακάτικης με τα ταξίδια και το χαζεύετε (αεροπορικά εισιτήρια)  – κι ένα σωρό άλλα. Είναι η εικόνα που έκανα μετά τη συζήτησή μου με τους Homo Digitalis. Ακούγεται υπερβολικό; 

«Όταν πλοηγείσαι σε ένα site κάποιος βλέπει ποια άρθρα πατάς και με βάση τη σειρά, την ώρα, το είδος, βγάζει κάποια συμπεράσματα, τι τύπος είσαι, συνήθειες, καταναλωτικές προτιμήσεις, ή επειδή είναι αργά τη νύχτα ότι είσαι μόνος σου στη ζωή, ή ότι είσαι άνεργος…» λέει η Μαρία-Αλεξάνδρα.

Κάθε φορά που σερφάρουμε για να ενημερωθούμε, για να χαλαρώσουμε, για αγορές ή για να δούμε τι ανέβασαν οι φίλοι μας στα σόσιαλ υπάρχει ένας μηχανισμός που συλλέγει για εμάς πληροφορίες που σχηματίζουν ένα προφίλ. «Οι πληροφορίες αυτές καταλήγουν σε έναν μεγάλο κουβά, σε εταιρίες που αυτή είναι η δουλειά τους, να συλλέγουν δεδομένα, να τα αναλύουν και να τα πουλάνε σε κάποιον άλλο, ο οποίος μετά θα σου στείλει μια στοχευμένη διαφήμιση. Στην Αμερική αυτό γίνεται κατά κόρον, πολλοί οργανισμοί αγοράζουν δεδομένα από κουβάδες που έχουν φτιάξει άλλοι, και τα πουλάνε σε τρίτους. Ξέρουν για εσένα πράγματα που, αν σε ρωτούσαν, μπορεί να μην τα έλεγες».

Αντί να είμαστε όλο και πιο υποψιασμένοι, χωρίς δεύτερη σκέψη πατάμε «Αccept all» κάθε φορά που μπαίνουμε σε μια ιστοσελίδα. Όχι μόνο επειδή είμαστε εθισμένοι στην ταχύτητα, αλλά και γιατί δεν συνειδητοποιούμε τους μηχανισμούς παρακολούθησης (tracking) οι οποίοι είναι αόρατοι και εν πολλοίς αδιαφανείς. Δεν έχουμε στο μυαλό μας ότι πατώντας «Αποδοχή όλων» δεν δίνουμε συγκατάθεση μόνο στη συγκεκριμένη ιστοσελίδα, αλλά και σε μια μακροσκελή λίστα «συνεργατών» που πρέπει σύμφωνα με τον νόμο να αναγράφεται στην Πολιτική Απορρήτου ή Πολιτική Cookies της. «Είσαι σε ένα site που εμπιστεύεσαι, και συμπληρώνεις μία φόρμα επικοινωνίας ή παραγγελίας. Αν ήξερες ότι πίσω από τον ώμο σου υπάρχουν 100-200-500 άνθρωποι που κοιτάνε τι γράφεις, θα συμφωνούσες; Πρέπει να σκεφτούμε ότι τα δεδομένα μας είναι εμπορεύσιμα και, κυρίως, ότι δεν ξέρουμε πού θα καταλήξουν και για ποια χρήση» συμπληρώνει η Μαρία Αλεξάνδρα.

Φέρνει ως παράδειγμα ένα dating app που απευθύνεται στην LGTBQ κοινότητα. Σε έρευνα που έγινε μετά από καταγγελία βρήκαν ότι τα δεδομένα από την εφαρμογή πηγαίνουν κατευθείαν σε 4.000 εταιρίες. Ενώ δηλαδή οι χρήστες την κατέβαζαν για ένα συγκεκριμένο σκοπό, τα δεδομένα τους μεταπωλούνταν για εμπορικές χρήσεις σε τεράστια κλίμακα. «Το σχήμα είναι σαν δέντρο, φαντάσου, δηλαδή πηγαίνουν πρώτα στις 50, που μπορεί να σου αναφέρει η Πολιτική Απορρήτου, από αυτές σε άλλες 200 κοκ. Κάποιοι σε αυτή την αλυσίδα θα βγάλουνε χρήματα και μέσω ενός πλειστηριασμού δεδομένων, κυριολεκτικά, όποιος δώσει τα περισσότερα χρήματα εκείνη τη στιγμή θα σου πλασάρει μια προσωποποιημένη διαφήμιση».

Το browsering μας, τι γκουγκλάρουμε και πού πατάμε, δείχνει πολλά πράγματα για εμάς. Όταν μπαίνουμε σε ένα site το “ποιοι είμαστε” κοινοποιείται σε εκατοντάδες εταιρίες.

Cookies & Πλειστηριασμοί δεδομένων: Γιατί, μόλις δείξουμε ενδιαφέρον για κάτι, μας εμφανίζονται οι αντίστοιχες διαφημίσεις; 

Τα cookies είναι η πιο διαδεδομένη μέθοδος παρακολούθησης των χρηστών στο διαδίκτυο. Χρησιμοποιούνται για να αναγνωρίζουν τον υπολογιστή μας και να θυμούνται τη συμπεριφορά και τις προτιμήσεις μας κατά την περιήγηση. «Είναι αρχεία κειμένου, μία γραμμή κώδικα που έχει προγραμματιστεί να κάνει ένα πράγμα. Ανάλογα με τον τύπο τους, μπορεί να συλλέγουν τα κλικς, τις σελίδες που μπαίνεις και σε ποια αλληλουχία» εξηγεί ο Στέργιος.

Τα αναγκαία cookies, που επιτελούν τεχνικές λειτουργίες (χωρίς αυτά οι επισκέπτες ενός δικτυακού τόπου ενδέχεται να μην έχουν πρόσβαση στις διάφορες λειτουργίες του), είναι τα μόνα που δεν χρειάζονται τη συγκατάθεσή μας. Έπειτα έχουμε τα cookies ανάλυσης, με πιο διαδεδομένα τα Google Αnalytics, που συλλέγουν δημογραφικά στοιχεία, ηλικία, φύλο, συσκευή, από ποια ιστοσελίδα μπήκαμε, πόση ώρα περάσαμε σε συγκεκριμένες σελίδες κ.λπ. και με βάση αυτά ο πάροχος της ιστοσελίδας μπορεί να χαράξει τη στρατηγική του. Και είναι (ανάμεσα σε άλλα) και τα στόχευσης, ή αλλιώς advertising ή Μarketing cookies, που κρύβουν το μεγαλύτερο ρίσκο, τα οποία βλέπουν τι ψάχνουμε για να μας προβάλλουν στοχευμένες διαφημίσεις. 

«Τα cookies συλλέγουν πληροφορίες και το σύστημα στο background τις κοινοποιεί. Το browsering μας, τι γκουγκλάρουμε και πού πατάμε, δείχνει πολλά πράγματα για εμάς. Όταν μπαίνουμε σε ένα site το “ποιοι είμαστε” κοινοποιείται σε εκατοντάδες εταιρίες διαδικτυακής διαφήμισης τη φορά, μέσω μιας τεχνολογίας που λέγεται Real Time Bidding (RTB), στα ελληνικά Δημοπρασία σε Πραγματικό Χρόνο». 

Ο Στέργιος εξηγεί ότι τα RTBs λειτουργούν παρασκηνιακά σε πάρα πολλές ιστοσελίδες και εφαρμογές. «Μεταδίδουν συνεχώς τη διαδικτυακή μας δραστηριότητα, τι παρακολουθούμε στο διαδίκτυο ή πού βρισκόμαστε στον πραγματικό κόσμο. Σε απλή γλώσσα, το RTB αναφέρεται στην αγορά και πώληση διαδικτυακών διαφημιστικών εμφανίσεων μέσω δημοπρασιών σε πραγματικό χρόνο».

Έχετε προσέξει, όταν φορτώνεται μια ιστοσελίδα, ένα ευδιάκριτο γκρι περίγραμμα το οποίο μετά από λίγα δευτερόλεπτα μετατρέπεται σε διαφήμιση; «Καθώς μια διαφήμιση φορτώνεται στο πρόγραμμα περιήγησης ενός χρήστη, οι πληροφορίες σχετικά με τη σελίδα και τον χρήστη που την προβάλλει διαβιβάζονται σε ένα AdExchange, το οποίο τη δημοπρατεί στον διαφημιστή που είναι διατεθειμένος να πληρώσει την υψηλότερη τιμή. Η διαφήμιση του πλειοδότη φορτώνεται αμέσως, κι η όλη διαδικασία διαρκεί μόλις χιλιοστά του δευτερολέπτου». Είναι ο μηχανισμός που εξηγεί γιατί, μόλις δείξουμε ενδιαφέρον για κάτι, μας εμφανίζονται λίγο μετά οι αντίστοιχες διαφημίσεις.

Δεν είναι εύκολο να συνειδητοποιήσουμε πόσες προσωπικές πληροφορίες αγοράζονται και πωλούνται στην αγορά παρακολούθησης. Όμως «πρακτικά είμαστε ανοιχτό βιβλίο για όλους τους αποδέκτες, είτε είναι εταιρείες διαμεσολάβησης δεδομένων είτε οποιαδήποτε άλλη που μπορεί να δημιουργεί φακέλους για τον καθένα μας. Λ.χ. το σύστημα RTB της Google στέλνει αυτά τα δεδομένα σε 968 εταιρείες! Οι ιδιωτικές εταιρείες συγκεντρώνουν τεράστιο όγκο πληροφοριών για τους καθημερινούς ανθρώπους – αρκετό για να ζηλέψει η μυστική αστυνομία της πρώην Ανατολικής Γερμανίας» σημειώνει ο Στέργιος.

Στo Messenger, «σύμφωνα με τις εταιρίες δεν γίνεται tracking, επισήμως έχουν πρόσβαση μόνο στα μεταδεδομένα, δηλαδή πότε το έστειλες, σε ποιον. Αλλά…»

Voice cookies, tracking σε e-mails και chats: Μας παρακολουθούν;

Ρωτάω πώς συνδέονται η Google ή πλατφόρμες όπως η Facebook, με τα cookies των επιμέρους ιστοσελίδων. Μου εξηγούν ότι δύο είναι οι μεγαλύτερες εταιρίες παγκοσμίως, που έχουν το 99% της αγοράς της διαδικτυακής διαφήμισης: η μία λέγεται IAB και είναι ένα τεράστιος όμιλος στο οποίο συμμετέχουν Facebook, Twitter, Amazon και η Google και η δεύτερη είναι η Double Click της Google. Σκεφτείτε το κάθε σάιτ σαν οθόνες τηλεόρασης όπου οι δύο εταιρίες προωθούν προϊόντα. Όσο για τη Facebook, έχει πιο ενδελεχές profiling γιατί οι χρήστες του, όλοι εμείς, δημοσιοποιούμε συνεχώς τι κάνουμε: ενδιαφέροντα, πολιτικές πεποιθήσεις, σεξουαλικό προσανατολισμό, μέρη που πηγαίνουμε. 

Τα voice cookies; Προχθές το Facebook μου έβγαλε διαφήμιση για κάτι που σκέφτομαι να αγοράσω, ενώ δεν είχα καμία διαδικτυακή διάδραση που να δίνει την πληροφορία. «Προφανώς το είπες σε κάποιον/α στο τηλέφωνο ή από κοντά. Όταν χρησιμοποιείς Siri, Google assistant ή Amazon Alexa αυτά συλλέγουν δεδομένα ήχου σου και με συγκεκριμένα keywords κάνουν trigger και σου δείχνουν τις αντίστοιχες διαφημίσεις πάλι με το σύστημα του RTBs». 

Γίνεται tracking στο περιεχόμενο των e-mails και των chats μας. Επισήμως υπάρχει το απόρρητο των επικοινωνιών και έτσι κατ’ αρχήν οι επικοινωνίες προστατεύονται. Όμως η Οδηγία για τις ηλεκτρονικές επικοινωνίες έχει ψηφιστεί από το 2002 και τροποποιήθηκε το 2009, έκτοτε έχουν αλλάξει όλα. «Η ΕΕ έχει κωλυσιεργήσει στο να βγάλει έναν αντίστοιχο GDPR για τις ηλεκτρονικές επικοινωνίες, με αποτέλεσμα οι τεχνολογίες tracking στις ψηφιακές επικοινωνίες να μην εποπτεύονται επαρκώς. Χαρακτηριστικό παράδειγμα: Όταν σε ένα email γράψουμε “παρατίθεται συνημμένο” και δεν κάνουμε επισύναψη, σου βγάζει ειδοποίηση ότι δεν έχεις συνάψει κάτι, κι αυτό, παρότι βοηθητικό, σημαίνει ότι κάποιος αλγόριθμος διαβάζει το περιεχόμενο των e-mails μας». Το ίδιο και στo Messenger. «Σύμφωνα με τις εταιρίες δεν γίνεται tracking, επισήμως έχουν πρόσβαση μόνο στα μεταδεδομένα, δηλαδή πότε το έστειλες, σε ποιον. Αλλά…»

Αν κοιτάμε αεροπορικά εισιτήρια και ξαφνικά δούμε μπροστά μας διαφημίσεις για ταξίδια στο Instagram, δεν έγινε απαραίτητα από το ότι σκρολάραμε κάποιες ωραίες φωτογραφίες στο ίδιο το Instagram, μπορεί να πήρε την πληροφορία από άλλο site

Social media & social media bubble 

Το ότι με κάποιους τρόπους μάς παρακολουθούν είναι παραπάνω από εμφανές στα social media. «Αν με βάση την τεχνολογία των cookies και των trackers γίνονται δύο πράγματα: συλλογή δεδομένων, και μετά, με βάση την ανάλυσή τους, προβολή διαφημίσεων, ειδικά τα social media είναι ένας χώρος που και συλλέγονται δεδομένα και προβάλλονται προσωποποιημένα αποτελέσματα αυτής της συλλογής, δηλαδή διαφημίσεις. Όση ώρα είμαι σε Facebook ή Instagram, και δίνω δεδομένα και καταναλώνω» εξηγεί η Μαρία Αλεξάνδρα. «Οι διαφημίσεις που θα δούμε εκεί θα είναι με βάση τι κοιτάμε στις ίδιες τις πλατφόρμες, όσο και τι έχουμε ψάξει σε άλλες ιστοσελίδες, όπου η Meta έχει βάλει cookies και trackers. Αν κοιτάμε αεροπορικά εισιτήρια, και ξαφνικά δούμε μπροστά μας διαφημίσεις για ταξίδια στο Instagram, δεν έγινε απαραίτητα από το ότι σκρολάραμε κάποιες ωραίες φωτογραφίες στο ίδιο το Instagram, μπορεί να πήρε την πληροφορία από άλλο site». Η Μαρία-Αλεξάνδρα συμπληρώνει: «Δηλαδή, τώρα η Meta ξέρει ότι εγώ κάνω μία κλήση με εσένα, που μάλλον έχει βγάλει συμπέρασμα ότι είσαι δημοσιογράφος, ξέρει ότι αυτή είναι η δουλειά σου, εγώ όμως μπορεί να εισέφερα μία πολύ καινούργια πληροφορία για εμένα». 

Είναι ο ίδιος μηχανισμός που σχηματίζει και τις φούσκες μας; Ο Στέργιος διευκρινίζει: «Πρέπει να τα σκεφτούμε σαν δύο διαφορετικές αγορές: μία είναι αυτή της διαδικτυακής διαφήμισης, και η δεύτερη των social media, που είναι αγορά προσοχής. Το social media bubble αφορά στον αλγόριθμο που προσπαθεί να μας κρατήσει engaged.  Π.χ. το Facebook, με βάση έναν αλγόριθμο που λαμβάνει υπόψη παραμέτρους όπως likes, comments, shares, reactions, μηνύματα, μας δείχνει αναρτήσεις που θα μας κρατήσουν περισσότερη ώρα. Ας πούμε, η Δήμητρα κάνει video call με τον Στέργιο, άρα να της δείξουμε την ανάρτησή του για να υπάρχει reaction. Το θέμα της πώλησης της διαφήμισης δεν είναι κομμάτι της πλατφόρμας, όμως όσο πιο πολύ μας κρατάει τόσο πιο πολύ μπορεί να μας συνδέσει με την άλλη αγορά, και τόσο ανεβάζει το κασέ του».

Ο χρήστης χάνει τον έλεγχο, κι αυτό είναι το τρομακτικό. Και σήμερα είναι για να σου δείξει εσπαντρίγες αντί για γόβες, μεθαύριο θα είναι για να έχεις πιο ευνοϊκούς ή όχι όρους ασφάλισης Υγείας

Ο αντίλογος: Και πού είναι το πρόβλημα; 

Γενικά, η στρατηγική είναι θέλω να ξέρω όσα περισσότερα μπορώ για κάποιον για να μπορέσω να του πουλήσω κάτι το οποίο είμαι σίγουρος ότι θα αγοράσει. Αν ωστόσο τα δεδομένα μας χρησιμοποιούνται για να μας δείχνουν προϊόντα και πράγματα που μας ενδιαφέρουν, πού είναι το πρόβλημα; «Η προσωποποίηση στο διαδίκτυο ως ένα βαθμό μας βολεύει, και μπορεί εγώ να ενδιαφέρομαι για ένα μασάζ και να μου έρθουν 3 προσφορές που θα χρειαζόμουν χρόνο να τις ψάξω» απαντάει η Μαρία-Αλεξάνδρα. «Από την άλλη αυτό που είναι σίγουρα πρόβλημα είναι η έλλειψη διαφάνειας. Δηλαδή, αν μπω να διαβάσω ένα  άρθρο και ξέρω ότι τα δεδομένα μου θα πάνε σε αυτές τις λίγες εταιρίες που θα τα χρησιμοποιήσουν σε πολύ συγκεκριμένους σκοπούς, οκ. Όμως, υπάρχει συχνά ηθελημένη αδιαφάνεια γύρω από τα ζητήματα αυτά. Πολύ σπάνια θα δεις σε ενημερώσεις απορρήτου να λένε εμείς πουλάμε τα δεδομένα σου εκεί και εκεί. Οπότε, ο χρήστης χάνει τον έλεγχο, κι αυτό είναι το τρομακτικό. Και σήμερα είναι για να σου δείξει εσπαντρίγες αντί για γόβες, μεθαύριο θα είναι για να έχεις πιο ευνοϊκούς ή όχι όρους ασφάλισης Υγείας και αν θα σου δώσουν δάνειο στην τράπεζα. Ή, θα πουλάνε τα ίδια παπούτσια σε εσένα 50 ευρώ και μένα 100 γιατί ο πάροχος της διαφήμισης θα ξέρει ότι εγώ έχω περισσότερα χρήματα». 

«Στον αντίλογο η απάντηση είναι: να ξέρεις ακριβώς τι πληροφορίες συλλέγονται και από ποιους, και τότε αποφάσισε, θέλεις διαφημίσεις, πάρ’ τες, δεν θέλεις, τέλος» συμπληρώνει ο Στέργιος. Μπαίνουμε στην Πολιτική Απορρήτου της ATHENS VOICE και βλέπουμε τη λίστα συνεργατών. «Αυτή πρέπει να υπάρχει σύμφωνα με τον νόμο σε όλες τις ιστοσελίδες, αυτό δεν συμβαίνει. Κι έπειτα, αν μια ασφαλιστική σου κάνει profiling και με βάση αυτό κρίνει τι πιθανότητες έχεις να αρρωστήσεις, γιατί είσαι καπνιστής, τρως ανθυγιεινά, παίρνεις ναρκωτικά, έχεις κατάθλιψη…, αυτό έρχεται σε ευθεία αντίθεση με τον κανονισμό για την προστασία των προσωπικών δεδομένων ο οποίος εισάγει την αρχή της αντικειμενικότητας. Και επίσης, σκέψου, πόσο ηθικό είναι ένας αλγόριθμος να κάνει προβλέψεις για την ανθρώπινη ζωή, ποιο θα είναι τότε το impact της ανθρώπινης επιλογής και αυτοδιάθεσης;»

Είναι τα ηθικά ζητήματα που θέτει ο νέος ψηφιακός κόσμος. Αυτό είναι κάτι που γίνεται ήδη; «Σκέψου ότι ήδη ιστορικές αλλαγές έχουν συμβεί εξαιτίας του profiling. Π.χ. Brexit και εκλογές Τραμπ-Χίλαρι το 2016, και τα δύο βασίστηκαν στην κρίσιμη μάζα του 5% η οποία κατευθύνθηκε εν πολλοίς από προσωποποιημένες διαφημίσεις». Αναφέρεται στο σκάνδαλο της Cambridge Analytica. Κάτι που εμφανίστηκε σαν ψυχομετρικό τεστ για τους χρήστες του Facebook με σκοπό αρχικά την ακαδημαϊκή έρευνα απέκτησε εμπορική χρήση και μέσω αυτού η CA κατάφερε να αποκτήσει πρόσβαση σε πάνω από 50 εκ. προφίλ Αμερικάνων και άλλων χρηστών του Facebook στους οποίους στάλθηκαν προσωποποιημένες πολιτικές διαφημίσεις προκειμένου να επηρεάσουν το αποτέλεσμα. Η πρόσβαση παραχωρήθηκε από τους ίδιους τους χρήστες. Κάθε φορά που κάποιος επέλεγε να κάνει το τεστ, ζητούνταν πρόσβαση σε προσωπικά δεδομένα που ο ίδιος αλλά ΚΑΙ οι φίλοι του είχαν κοινοποιήσει δημόσια στην πλατφόρμα.

Είναι το πιο τρανταχτό, καταγεγραμμένο παράδειγμα που απέδειξε πώς τα προσωπικά δεδομένα που μοιραζόμαστε στο Facebook μπορούν να χρησιμοποιηθούν από διαφημιστικές εταιρίες και μεσάζοντες πληροφοριών ώστε να χειραγωγήσουν τις επιλογές μας, όχι μόνο ως καταναλωτές αλλά και ως ψηφοφόρους.

Είναι παράνομο να πρέπει να δώσουμε αναγκαστικά τη συγκατάθεσή μας για cookies για να εισέλθουμε σε μια ιστοσελίδα.

Πώς προστατεύουμε την ψηφιακή μας καθημερινότητα; 
Στο site τους homodigitalis.gr έχουν σε περίοπτη θέση Oδηγούς Ασφαλούς Πλοήγησης στο Διαδίκτυο, τους οποίους μπορούμε να συμβουλευτούμε. Τα βασικά που πρέπει να θυμόμαστε: Είναι παράνομο να πρέπει να δώσουμε αναγκαστικά τη συγκατάθεσή μας για cookies για να εισέλθουμε σε μια ιστοσελίδα. «Σύμφωνα με τη νομοθεσία θα πρέπει η αποδοχή και η απόρριψη να είναι ισοδύναμες, δηλαδή να μη χρειάζεται να πρέπει να ψάξεις πώς θα απορρίψεις τα cookies». Και δεν έχουμε μιλήσει καθόλου για το πώς μας παρακολουθούν μέσω των έξυπνων συσκευών μας ή των εφαρμογών στο κινητό. «Αν θέλεις να προστατεύσεις την ιδιωτικότητά σου, περιόρισε τις εφαρμογές που μπορούν να έχουν πρόσβαση στα προσωπικά σου δεδομένα». Και είναι πολλά ακόμα αυτά που μπορούμε να κάνουμε, όπως να καλύπτουμε τις κάμερες στον υπολογιστή μας.

Και όταν σερφάρουμε; «Να βάλουμε στις ρυθμίσεις για την ιδιωτικότητα στο browser μας, στο strict. Να πατάμε Απόρριψη όλων, να βάλουμε τη ρύθμιση να διαγράφονται τα cookies ή να το κάνουμε μόνοι μας μια στο τόσο, να φροντίσουμε πάντα όταν μας ζητούν να βάζουμε στοιχεία μας να ξέρουμε ότι η σελίδα είναι https, ότι υπάρχει δηλαδή πρωτόκολλο κρυπτογράφησης. Το Disconnect είναι επίσης ένα εργαλείο που μπορούμε να εγκαταστήσουμε με το οποίο μπορούμε να δούμε και να μπλοκάρουμε κάποιους από τους τρίτους που μας ακολουθούν ενώ περιηγούμαστε στις διάφορες ιστοσελίδες. Αναλυτικές οδηγίες στο τρίτο μέρος του Οδηγού μας!».