Οι βίσονες της Πολωνίας

Εγερτήριο στις πέντε το πρωί. Άφιξη σε ένα λιβάδι μέσα στην ομίχλη με πανύψηλα έλατα και πάχνη στο έδαφος. Περπάτημα στις μύτες των ποδιών για να δούμε από κοντά ευρωπαϊκό βίσονα, τον «αυτοκράτορα» του δάσους Μπιαγοβιέζα, στην ανατολική Πολωνία – εδώ ζουν οι τελευταίοι 400 βίσονες στην Ευρώπη. Οι ντόπιοι λένε: «Το να πας στο δάσος Μπιαγοβιέζα και να μη δεις τον ευρωπαϊκό βίσονα στο φυσικό του περιβάλλον είναι σαν να έχεις πάει στη Ρώμη χωρίς να δεις τον πάπα». Το δάσος είναι το μοναδικό στην Ευρώπη που παραμένει σχεδόν άθικτο εδώ και 6.000 χρόνια. Προστατεύεται από το 1912 και το 1979 εντάχθηκε από την UNESCO στη λίστα με τις τοποθεσίες Παγκόσμιας Κληρονομιάς. Το οικοσύστημά του φιλοξενεί 20.000 είδη ζώων. Ωστόσο, δύσκολο να τύχεις βίσονα. Είναι ένα ιδιαίτερα ντροπαλό ζώο, με τρομερά ελαφρύ πάτημα παρά τον όγκο του. Ένα ζώο γεμάτο αντιφάσεις. Επιβλητικό και συνάμα ευαίσθητο. Δυνατό και... υπό εξαφάνιση. Πάντως θα το δεις σίγουρα στο Εθνικό Πάρκο του χωριού. 

Ο ευρωπαϊκός βίσονας είναι εκλεκτικός στο φαγητό. Προτιμά μόνο το “hierocloe Odorata” ή “hierocloe Australis”. Δηλαδή το άγριο χόρτο του δάσους που στα λατινικά σημαίνει «ιερό χόρτο» και στα πολωνικά λέγεται zubr. Αυτό που το ξεχωρίζει από το κοινό χόρτο είναι η κόκκινη ρίζα. Έχει ιδιαίτερο άρωμα, κάτι ανάμεσα σε βανίλια με αμύγδαλο. Δεν μπορείς να το καλλιεργήσεις και μαζεύεται μόνο με το χέρι. Από το εκχύλισμα του «βισονόχορτου» παράγεται η πολύ ιδιαίτερη βότκα Zubrowka (προφέρεται Zoob-Roov-Ka).  Ξεχωριστό, είναι, επίσης, το αποστακτήριο Polmos της Zubrowka – μία από τις μεγαλύτερες και πλέον σύγχρονες μονάδες απόσταξης στον κόσμο. Ειδικότερα αποστάζονται έως 90.000 φιάλες την ημέρα και εμφιαλώνονται έως 7.000 φιάλες την ώρα. Το «ιερό χόρτο» του βίσονα κοστίζει 400 ευρώ το κιλό. «Μένει» μαζί με τη βότκα 2 εβδομάδες πριν εμφιαλωθεί. Κι έτσι η Zubrowka αποκτά μια πλειάδα διακριτικών αρωμάτων, που κάθε πότης αντιλαμβάνεται διαφορετικά. Άλλος γεύεται το θυμάρι, άλλος τη βανίλια, άλλος το κίτρο ή και όλα τα αρώματα μαζί. Είναι εξαιρετική βάση για πολλά κοκτέιλ αν και το αγαπημένο των Πολωνών λέγεται «μηλόπιτα» ή Σαρλότκα. Περιέχει απλά: Zubrowka, πάγο, μια φέτα λάιμ και χυμό μήλου. 

Η επικρατέστερη άποψη για την προέλευση της ονομασίας Μπιαγοβιέζα είναι αυτή του «Λευκού Πύργου» – κάποτε υπήρχε ένας τέτοιος πύργος στο χωριό. Στα σύνορα με τη Λευκορωσία, η περιοχή ήταν η πιο πολυθρησκευτική στην καθολική Πολωνία. Στην περιοχή υπήρχαν εκκλησίες ουνιτών Λευκορώσων, δεκάδες εβραϊκές συναγωγές μέχρι την έναρξη του β΄ παγκοσμίου πολέμου και ορθόδοξες εκκλησίες Ρώσων. Το δάσος ήταν ο αγαπημένος κυνηγητικός προορισμός των τσάρων. Από το 10ο αιώνα δικαίωμα στο κυνήγι του βίσονα είχαν μόνο οι βασιλείς και η άρχουσα τάξη. Στο εστιατόριο “Bialowieza Towarowa” –χτίστηκε για τον τσάρο Νικόλαο ΙΙ το 1903– θα δοκιμάσετε εξαιρετικό φαγητό, πάντα κυνήγι. 

Info

Τι να δεις 

Εκτός από το Εθνικό Πάρκο, αξίζει μια επίσκεψη στο Βασιλικό Πάρκο. Ένα πάρκο του 19ου αιώνα, αγγλικού τύπου, με πολλά ιστορικά κτίρια, μουσείο φυσικής ιστορίας, δύο εκκλησίες και έναν πύργο με παρατηρητήριο. Η περιοχή ενδείκνυται για ποδηλασία και πεζοπορία. 

Πώς να φτάσεις 

Το διεθνές αεροδρόμιο της Βαρσοβίας είναι το κοντινότερο στο χωριό Μπιαγοβιέζα. Από τη Βαρσοβία με τρένο (διάρκεια ταξιδιού 2,5 ώρες) φτάνεις στο Μπιάλιστοκ, το μεγαλύτερο αστικό κέντρο της περιοχής. Από εκεί αναχωρούν τοπικά λεωφορεία για Μπιαγοβιέζα. Εναλλακτικά υπάρχει δυνατότητα ενοικίασης αυτοκινήτου. Στο χωριό του βίσονα οι μετακινήσεις γίνονται με τα πόδια, με ποδήλατα, με άμαξες και το χειμώνα με έλκηθρα. 

Πού να μείνεις 

Ξενοδοχείο Best Western Zubrowka στις παρυφές του δάσους Μπιαγοβιέζα. Ολοκαίνουργιο, τεσσάρων αστέρων, με πισίνα και με το μοναδικό ATM του χωριού στην είσοδο του ξενοδοχείου. Το δίκλινο ξεκινάει από € 100 και φτάνει μέχρι τα € 277 τη βραδιά για την προεδρική σουίτα. 

Πότε να πας 

Η περιοχή γύρω από το δάσος Μπιαγοβιέζα έχει κλίμα ηπειρωτικό. Κρύο πολύ το χειμώνα και πολύ ζεστό αλλά σύντομο καλοκαίρι. Μάρτιος- Απρίλιος είναι η περίοδος των βροχοπτώσεων και μεγάλο μέρος του εθνικού πάρκου δεν είναι επισκέψιμο. Το χειμώνα θεωρείται πιο πιθανό να συναντήσεις βίσονα.