Μόλις κυκλοφόρησε το λεύκωμά της με τον τίτλο «Ατελιέ καλλιτεχνών- χάος και έμπνευση»
Ταϊλάνδη - Σιγκαπούρη: Τελευταίες εικόνες και εντυπώσεις από δύο μαγευτικούς ταξιδιωτικούς προορισμούς
Μετά το Βιετνάμ, Ταϊλάνδη. Το υψηλότερο επίπεδο ανάπτυξης αποτυπώνεται στα οχήματα, στην τάξη/καθαριότητα, στο οδήγημα, στο μεγαλύτερο ποσοστό αγγλοφωνίας - που αντισταθμίζει την εντελώς ακατανόητη γραπτή γλώσσα. Η χώρα, με πληθυσμό κάπου 75 εκατ., δεν υπήρξε ποτέ αποικία: το βασίλειο του Σιάμ, που μετονομάστηκε Ταϊλάνδη (1939), κατάφερε να διατηρήσει την ανεξαρτησία του. Βόλευε πάντως Βρετανούς και Γάλλους μια ουδέτερη ζώνη μεταξύ των δικών τους κτίσεων στην περιοχή (Βιρμανία-Μαλαισία, Ινδοκίνα αντιστοίχως).
Το Τσιάνκγ Μάι, στη Βόρεια Ταϊλάνδη, είναι λιγότερο από 2 ώρες αεροπορικώς δυτικά από το Ανόι, υπεριπτάμενοι του Λάος. Αν και στο ίδιο γεωγραφικό πλάτος, οι δυο πόλεις έχουν πολύ διαφορετικό μικροκλίμα. Μετά την ψύχρα και υγρασία στο Ανόι, βρέθηκα στο επιθυμητό καλοκαίρι: λιακάδα, 21-36 βαθμοί, κολύμπι στην πισίνα. Παράξενο, με τέτοιες καιρικές συνθήκες, να νυχτώνει στις 6! Κουνούπια γιοκ: ψεκάζουν συστηματικά.
Τουριστικός προορισμός και τόπος εγκατάστασης συνταξιούχων ή ψηφιακών νομάδων, είναι πόλη με περίεργο «ιστορικό κέντρο»: πρόκειται για μεγάλο τετράγωνο που ορίζεται από τα μισογκρεμισμένα παλιά τείχη. Χαμηλή δόμηση: ξενοδοχεία μπουτίκ, σπίτια με αυλές και κοκόρια, αλάνες, εστιατόρια πάσης φύσεως, κέντρα μασάζ, τράπεζες, πλυντήρια αυτοκινήτων, μικρομάγαζα, πάμπολλοι χρυσοποίκιλτοι βουδιστικοί ναοί, όλα ανακατεμένα.
Άπλα, ησυχία, χαλάρωση, ανασύνταξη. Αλλά μια μέρα πήρα λεωφορείο προς Βορρά, στην πόλη Τσιάνκγ Ράι, μόλις 50 χιλιόμετρα από την πολύπαθη Βιρμανία (Μυανμάρ) όπου μαίνεται αντάρτικο κατά του στρατιωτικού καθεστώτος. Η τρίωρη διαδρομή γραφική, μέσα από βουνά, ποτάμια, αγρούς, ορυζώνες, μπανανιές. Στην πόλη αυτή, παλιοί βουδιστικοί ναοί και δύο σύγχρονοι, αλλόκοτοι. Ο γαλάζιος, με έντονα ψυχεδελικά στοιχεία. Ο λεγόμενος λευκός, χτισμένος και διακοσμημένος από τοπικό καλλιτέχνη που χρηματοδότησε το όλο εγχείρημα. Κάπου 25.000 ευρώ: ποσό σημαντικό, αλλά τον πλούτο πολλοί εμίσησαν την δόξαν ουδείς - που έλεγε και η γιαγιά μου. Υστεροφημία…
Από τα σφυροδρέπανα του Βιετνάμ, φωτογραφίες του άνακτα και του βασιλικού ζεύγους: οιαδήποτε προσβολή στο πρόσωπό τους, ακόμα και στο FB, επισείει βαριές ποινές. Πολίτευμα κάτι σαν συνταγματική μοναρχία, με πόλους εξουσίας το κοινοβούλιο, το παλάτι και βέβαια τον στρατό…Ο διάχυτος συντηρητισμός δεν εμποδίζει μια κατά παράδοση ανεκτικότητα στην ομοφυλοφιλία (τα ladyboys ως ενδιάμεσο φύλο είναι αποδεκτά), ούτε και τη νομιμοποίηση της κάνναβης: μαγαζιά πουλάνε έτοιμα τσιγαριλίκια, εν αντιθέσει με τους δρακόντειους νόμους σε άλλες χώρες της περιοχής (Μαλαισία, Σιγκαπούρη).
Ενώ η πολύβουη αχανής πρωτεύουσα Μπανγκόκ υποφέρει από ατμοσφαιρικούς ρύπους, η Τσιανγκ Μάι όχι. Ευχάριστη χαλαρότητα. Ακόμα και εάν ούτε οι ελέφαντες στα πέριξ ούτε οι βουδιστικοί ναοί δεν είναι ψηλά στη λίστα των ενδιαφερόντων του. επισκέπτη Ορισμένοι παλιοί ναοί διατηρούν ένα τούβλινο σκελετό - ωραιότερος από τις βαριές χρυσαφένιες φιοριτούρες που αποτελούν τον κανόνα.
Με βραδινή απευθείας τρίωρη πτήση προς Νότο, Σιγκαπούρη: νησιωτική πόλη κράτος 5 εκατομμυρίων κατοίκων, με υψηλότατο κατά κεφαλήν ΑΕΠ. Πλούτος που δεν προέκυψε από πετρέλαιο/φυσικό αέριο, αλλά από συνδυασμό κρατικού παρεμβατισμού (έμφαση σε εκπαίδευση, υποδομές, νόμο και τάξη) και φιλελεύθερης οικονομίας - που προφανώς ταιριάζει σε μια πόλη-λιμάνι. Τη μοίρα της χώρας όρισε, από τη δεκαετία του 1960, ο αυταρχικός οραματιστής πρώτος ηγέτης και οι επίγονοι/απόγονοί του. Κοινοβουλευτισμός και ελευθερία τύπου/έκφρασης ατροφικότατα. Υπάρχει ένα «speakers’ corner» στα πρότυπα Hyde Park στο Λονδίνο (όπου μπορείς να πεις ό,τι θέλεις): διαπίστωσα ερημιά, δεσπόζει μάλιστα εκεί ένα αστυνομικό τμήμα...
Απολαυστικός ο τελευταίος αυτός σταθμός. Όχι μόνο λόγω της υπέροχης φιλοξενίας σε μια καταπράσινη περιοχή και του σπιτικού φαγητού (επιτέλους τυρί, ελαιόλαδο!), αλλά και επειδή η Σιγκαπούρη απεδείχθη ωραιότερη, πιο ενδιαφέρουσα από το αναμενόμενο. Η αποικιοκρατική βρετανική σφραγίδα ορατή σε κτίρια του 19ου αιώνα, στο αριστερό οδήγημα, στα διώροφα λεωφορεία. Αλλά η κινέζικη παρουσία δεσπόζει πληθυσμιακά και οικονομικά: η Chinatown εντυπωσιακή, ανακατωμένη με πανύψηλα κτίρια τραπεζικών χρηματοπιστωτικών κολοσσών. Η Little India, σε άλλη γειτονιά, μικρή- όπως άλλωστε και ο ινδικής καταγωγής πληθυσμός. Αύρα κοσμοπολιτισμού. Η παραποτάμια περιοχή με παλιά κτίσματα/αποθήκες έχει μετατραπεί σε ευχάριστο μέρος για βόλτα (ποδαράτα ή με τουριστικό καραβάκι). Συγχρόνως, ακρίβεια παντού (εισαγόμενα τρόφιμα από όλο τον κόσμο), κυρίως στη στέγη: συνέβαλε η πρόσφατη εγκατάσταση πολλών πάμπλουτων Κινέζων του Χονγκ Κονγκ. Ως προς δε τα αυτοκίνητα, πληρώνεις τσουχτερή άδεια απόκτησης!
Απογευματινές τροπικές καταιγίδες συνήθεις. Το βρόχινο νερό αποθηκεύεται σε ταμιευτήρες, μειώνοντας κάπως την υδατική εξάρτηση από Μαλαισία. Τραυματική μνήμη: η λειψυδρία λόγω πολιορκίας συνέβαλε στην πτώση της Σιγκαπούρης στους Ιάπωνες, το 1942 (μέγα πλήγμα, σχολίασε ο Τσώρτσιλ). Η Ιαπωνική κατοχή υπήρξε ιδιαίτερα σκληρή για τους Κινέζους της περιοχής, όχι τόσο για το οικονομικά περιθωριοποιημένο Μαλαισιανό στοιχείο.
Παράταιρη παρατήρηση, διεπιστημονικής φύσης: οι νεαρές γυναίκες εδώ, εν αντιθέσει με Βιετνάμ-Ταϊλάνδη, ΔΕΝ αρέσκονται στα ενίοτε αντιαισθητικότατα μακριά νύχια. Αρνητική συσχέτιση ευμάρειας και μήκους νυχιών.
Έπεται λεωφορείο για Κουάλα Λουμπούρ και αεροπλάνο για Αθήνα.
ΥΓ. Επιστρέφοντας, διαπιστώνω έκπληκτος ότι η χρεωστική κάρτα εκτός Ευρωζώνης συνεπάγεται παράλογες τραπεζικές επιβαρύνσεις. Σε καφέ 2 ευρώ προστέθηκε καπέλο 1 ευρώ!
Δειτε περισσοτερα
Ο Στέλιος Καζαντζίδης, ο Χρήστος Μάστορας, το χαστούκι που του έδωσε, οι ταινίες, οι μύθοι του και πόσο σοκαριστικό είναι όταν απομυθοποιούνται
40+ νέα πρόσωπα που ξεχωρίσαμε τη φετινή χρονιά και πιστεύουμε ότι θα συζητηθούν το νέο έτος
Ρωτήσαμε 10 προσωπικότητες από τους χώρους των τεχνών, των βιβλίων, της πολιτικής και της ακαδημαϊκής ζωής να μας μιλήσουν για τα τρία βιβλία που διάβασαν και αγάπησαν περισσότερο μέσα στο 2024. (Έχουμε κι ένα έξτρα. Κι είναι, φυσικά, ποίηση.)
Η λειτουργία του ονείρου μέσα από μια εντυπωσιακή εγκατάσταση
Το 2024 ήταν η χρονιά του τρόμου, ζήσαμε τη μεγαλεπήβολη επιστροφή κάποιων βετεράνων σκηνοθετών πίσω από την κάμερα, ενώ γίναμε μάρτυρες μιας σειράς νέων ρεκόρ