Όταν ο David Bowie ταξίδεψε με τον Υπερ-Σιβηρικό Σιδηρόδρομο

O David Bowie το 1973, τη χρονιά που «σκότωσε» τον Ziggy Stardust και επέστρεψε στη Γη με μία άλλη περσόνα, ταξίδεψε από τη Σιβηρία στη Μόσχα στο τέλος της παγκόσμιας περιοδείας του Ziggy Stardust/Aladdin Sane. Ο φίλος και μέλος του συγκροτήματός του, Geoff MacCormack φωτογράφησε όλο το ταξίδι δίνοντας μία άλλη πλευρά του ροκ σταρ, όχι πολύ γνωστή μέχρι τότε.

Ο Bowie μόλις είχε αποκτήσει παγκόσμια φήμη την εποχή που το glam rock ήταν στην κορύφωσή του. Το 1972, το άλμπουμ του «The Rise and Fall of Ziggy Stardust and the Spiders from Mars» γνώριζε τεράστια επιτυχία και έβαζε τις βάσεις για το επόμενο βήμα του. Η παγκόσμια περιοδεία που είχε ξεκινήσει για την προώθηση του δίσκου, συνεχίστηκε και το 1973.

Ο David Bowie και τα αεροπλάνα

Η τελευταία συναυλία της περιοδείας δόθηκε στην Γιοκοχάμα της Ιαπωνίας. Αν και διαστημάνθρωπος του ροκ, ο Bowie φοβόταν τα αεροπλάνα και αποφάσισε να γυρίσει πίσω στην Αγγλία με έναν αντισυμβατικό τρόπο, πιο χρονοβόρο αλλά και αφορμή για πλούσιες εικόνες: από την Ιαπωνία πήγε στη Σιβηρία με το επιβατηγό πλοίο SS Felix Dzerzhinsky, ακολούθησε ένα ταξίδι διάρκειας μίας εβδομάδας με τον Υπερ-Σιβηρικό Σιδηρόδρομο, και μετά άλλες συνδέσεις με τρένο στην Πολωνία, Γερμανία και Γαλλία.

Το ταξίδι με τον Υπερ-Σιβηρικό είναι ένα όνειρο ζωής για πολλούς περιηγητές και μία ιδανική γραμμή είναι από το Πεκίνο στην Κίνα, μέσω Ουλαανμπαατάρ στη Μογγολία, και διασχίζοντας όλη τη Ρωσία από τη Μόσχα μέχρι την Αγία Πετρούπολη. Κινηματογραφικό ταξίδι που περιλαμβάνει αυστηρούς ελέγχους στα τελωνεία με αστυνομικά σκυλιά να σε μυρίζουν, ερήμους με απλωμένες σκηνές γιούρτ, βόλτες στη μαύρη αγορά, πορτοφολάδες, βουδιστικές τελετές, και κτήρια απομεινάρια πλέον της Σταλινικής αισθητικής, επίσκεψη στα παραδοσιακά banya, τα ρώσικα λουτρά, πινακίδες «προς τα γκουλάγκ», πρόχειρα γεύματα με χαβιάρι, καβουρόψυχα, αυγά και βότκα, εκκλησίες, ανάκτορα, όλα κι ακόμα περισσότερα όσα μπορεί να περιλαμβάνει ένα ταξίδι σαν κινηματογραφική ταινία.

Ο David Bowie στη Σοβιετική Ένωση: Η έκθεση με τις φωτογραφίες του Geoff MacCormack

Τώρα που ο David έχει φύγει για άλλο πολύ πιο μακρινό ταξίδι και η Σοβιετική Ένωση δεν είναι πια αυτό που ήταν, οι φωτογραφίες του παιδικού του φίλου και ενός από τους μουσικούς του, του MacCormack, από το ταξίδι του με τον Υπερ-Σιβηρικό παρουσιάζονται σε μία έκθεση με τίτλο «Ο David Bowie στη Σοβιετική Ένωση» στο Μουσείο Wende στο Culver City στην Καλιφόρνια. Το Wende είναι ένα μουσείο τέχνης, πολιτιστικό κέντρο και αρχείο ντοκουμέντων του Ψυχρού Πολέμου, το οποίο, σύμφωνα με την ιστοσελίδα του, «διερευνά την κοινωνική, πολιτική και πολιτιστική αλλαγή».

Ο Geoff MacCormack, παιδικός φίλος του Bowie από τη δεκαετία του ‘50 που έπαιζαν μαζί στις γειτονιές του Μπρόμλεϊ, συμμετείχε αργότερα στις περιοδείες του Bowie ως τραγουδιστής, ντράμερ, χορευτής και φωτογράφος. Και συνήθως, σύντροφός του στα ταξίδια με κάθε άλλο μέσο, εκτός αεροπλάνων. Οι φωτογραφίες από το ταξίδι με τον Υπερ-Σιβηρικό δείχνουν έναν Bowie αφημένο με αθωότητα στην παρατήρηση του κόσμου, αποκομμένο από το στρες του σούπερ σταρ αλλά και τη φιλία των δύο αντρών. Ένα ταξίδι το οποίο περιελάμβανε βραδιές με αλκοόλ με ναύτες και στρατιώτες επιβάτες, φανς και τουρίστες που αναγνώριζαν τον Bowie και απρογραμμάτιστες, αυθόρμητες ερμηνείες τραγουδιών του για τους επιβάτες.

Σε ένα βίντεο - συνέντευξη που δημοσιεύτηκε στον ιστότοπο του Μουσείου Wende, ο MacCormack θυμάται τα παιδικά του χρόνια με τον Bowie, το σχολείο τους, τους Προσκόπους και την εκκλησιαστική χορωδία που συμμετείχαν — και το ταξίδι τους στη Σοβιετική Ένωση. Ο MacCormack περιγράφει πολύ ζωντανά πώς οι δύο φίλοι έπεσαν στη μαγεία του ροκ εν ρολ, αποκαλώντας το «μια δύναμη της φύσης» που «μας τίναξε στον αέρα».

Bowie – MacCormack: Νέες εμπειρίες, αλκοόλ και η Πρωτομαγιά στη Μόσχα

Εκτός από τη μουσική η μεγάλη αγάπη του MacCormack είναι η φωτογραφία. Χάρη στην κοντινή, φιλική του σχέση με τον Bowie μπόρεσε να απαθανατίσει στιγμές που ίσως άλλου φωτογράφοι να μην είχαν καταφέρει: στιγμές με τον σταρ χαμένος στις σκέψεις του, χαλαρό αλλά και ενθουσιασμένο με τις εμπειρίες του ταξιδιού τους.

Η μουσική που συνοδεύει αυτές τις φωτογραφίες

Ο μη κερδοσκοπικός διαδικτυακός ραδιοφωνικός σταθμός dublab με έδρα το Λος Άντζελες έχει επιμεληθεί μια ειδική λίστα-σάουντρακ για αυτήν την έκθεση, που περιλαμβάνει τραγούδια από την εποχή εκείνου του ταξιδιού, καθώς και ονόματα από παλιούς και μελλοντικούς συνεργάτες του Bowie, όπως των Mott the Hoople, Lou Reed, Brian Eno και Queen. Μπορείτε να την ακούσετε και να μάθετε περισσότερα για τη διαδικασία δημιουργίας της εδώ:

Οι φωτογραφίες της έκθεσης υπάρχουν και στο βιβλίο του Geoff MacCormack που κυκλοφόρησε φέτος, με τίτλο «David Bowie: Rock 'n' Roll with Me».

Η έκθεση «David Bowie in the Soviet Union» στο Μουσείο Wende στο Culver City των ΗΠΑ διαρκεί μέχρι τις 22 Οκτωβρίου 2023.