Δημήτρης Μάντζος: Το δικό μου ταξίδι στα Κύθηρα

Υπάρχει μια ολόκληρη θεωρία γύρω από το νησί, ένα μυστήριο που καλείσαι να ανακαλύψεις. «Τα Κύθηρα ποτέ δεν θα τα βρούμε, το χάσαμε το πλοίο της γραμμής», δεν είναι απλά ένα τραγούδι που ερμήνευσε ο Δημήτρης Μητροπάνος. Το συνειδητό συναντά το υποσυνείδητο και ενώ η πρόσβαση στα Κύθηρα πλέον φαντάζει εύκολη μια και υπάρχουν πληθώρα επιλογών για να φτάσεις εκεί, πάντα κάτι θα σε δυσκολεύει. Άλλωστε, ο δρόμος προς το ιδεατό δεν είναι ποτέ εύκολος.

Τα Κύθηρα κατοικήθηκαν από τη Νεολιθική εποχή από τους Μίνωες, τους Φοίνικες, τους Μυκηναίους, τους Αθηναίους και τους Σπαρτιάτες. Το νησί της Ουρανίας Αφροδίτης, η πρώτη κρυψώνα του Πάρη και της Ωραίας Ελένης στον δρόμο προς την Τροία, το νησί με τα βυζαντινά μνημεία, ο τόπος που πολιορκήθηκε για μήνες από τον Πειρατή Μπαρμπαρόσα, το νησί των Ενετών, με το κάστρο να δεσπόζει επιβλητικό απέναντι από τη μυθική Χύτρα, «Το Μάτι της Κρήτης» όπως το αποκαλούσαν. Ένα νησί με συγκλονιστική γεωπολιτική θέση, αν το εξετάσει κανείς, που παρέμεινε όμως τόσο παρθένο, αναλλοίωτο και αυθεντικό ανά τους αιώνες.

Εμένα μου πήρε χρόνια να φτάσω εκεί. Αλλά τουλάχιστον τα βρήκα το καλοκαίρι του 2019. Έκτοτε δεν με αφήνουν. Ούτε τα αφήνω. Συναντιόμαστε τακτικά. Στον ίδιο ρυθμό που σε μεταφέρει μακριά από όλα. Γιατί ο χρόνος στο νησί λειτουργεί διαφορετικά. Αργά.

ΤΟ ΠΡΩΙΝΟ

Το ξύπνημα γίνεται πάντα με τον ήχο τον τζιτζικιών, χωρίς ξυπνητήρι. Πρωινό με θυμαρίσιο μέλι, λαδοπαξίμαδα και φρέσκα αυγά από τις κότες των γειτόνων. Κύριο συστατικό του πρωινού οι ατέλειωτες συζητήσεις γύρω από το μεγάλο τραπέζι της κυρίας Μαρίας που μας φιλοξενεί και τα θέματα συζήτησης ξεκινούν πάντα με πολική, επικαιρότητα και φυσικά δελτίο καιρού.

Η ΘΑΛΑΣΣΑ

Στα Κύθηρα, όπως έμαθα και εγώ με τα χρόνια, για να πας στην παραλία πρέπει να εξετάσεις τον καιρό. Οι διαπραγματεύσεις με τον Αίολο αρχίζουν από νωρίς. Το νησί βρέχεται από τρία πελάγη και έχεις πολλές επιλογές σε παραλίες. Κομπονάδα, Χαλκός, Λυκοδήμου και τόσες ακόμη. Κάθε μία από αυτές είναι και ένα άλλο μέρος της Ελλάδας. Πόσες αντιθέσεις χωρούν σε έναν τόπο με μια τόσο ιδιαίτερη γεωγραφική θέση; Το Ιόνιο συναντά το Αιγαίο και μαζί το Μυρτώο, δημιουργώντας ένα ξεχωριστό σκηνικό χρωμάτων και τοπίων. Πελοπόννησος, Κυκλάδες και Κρήτη, όλα συναντιούνται, σε ένα ιδιαίτερο νησί-σταυροδρόμι.

ΤΟ ΦΑΓΗΤΟ

Ο σχεδιασμός, εκτός από την παραλία, πρέπει να περιλαμβάνει και το φαγητό, γιατί τα Κύθηρα είναι ένα μεγάλο νησί και πρέπει να χειριστείς έξυπνα τις αποστάσεις. Μετά τον ήλιο, τη θάλασσα και το βιβλίο στην παραλία, ο οργανισμός σου σου θυμίζει πως εκτός από το μυαλό έχεις κι ένα στομάχι που πεινά. Μεζέδες και παραδοσιακές συνταγές σε περιμένουν να τις γευτείς σε όμορφες ταβέρνες και οικογενειακά εστιατόρια, παντού σκορπισμένα πάνω στο νησί.

Η ΒΟΛΤΑ

Και τώρα θα σας πω ένα inside joke της παρέας. Την πρώτη φορά που ήρθα στο νησί εντυπωσιάστηκα με το πόσα χωριά και ταμπέλες μπορεί να έχει ένας τόπος. Εδώ κάθε οικογένεια έχει και το χωριό της. Λογοθέτης - Λογοθετιάνικα, Αρώνης - Αρωνιάδικα, Φατσέας - Φατσάδικα, Βιαρόπουλος - Βιαράδικα και πάει λέγοντας. Στον δρόμο, λοιπόν, προς το πανέμορφο χωριό Μυλοπόταμος (αυτό με τους καταρράκτες) συναντήσαμε και τα Καλησπεριάνικα. Κι επειδή όλο αυτό πλέον δεν έβγαζε νόημα, έκτοτε όλοι στην παρέα κάθε φορά που βλέπουμε κάτι υπερβολικό ή χωρίς λόγο ύπαρξης, το χαρακτηρίζουμε ως «Καλησπεριάνικο».

Επανέρχομαι όμως στο κεφάλαιο «βόλτα» που είναι πολύ βασικό στο νησί. Χώρα, Καψάλι, Παλαιόχωρα, Αβλέμωνας, Μυλοπόταμος, Κάτω Χώρα, Ποταμός, Καραβάς και πολλά ακόμα μέρη με ιστορία, καταρράκτες, θέα, ηλιοβασιλέματα, κάστρα, εκκλησίες, φαράγγια, βουνά που αξίζει να εξερευνήσεις.

ΤΟ ΒΡΑΔΥ

Τέλος, καθώς νυχτώνει, το νησί σκεπάζεται από ένα μυστήριο πέπλο. Ένα σύννεφο που εμφανίζεται κάθε δύο με τρία απογεύματα και μετατρέπει ξαφνικά το σκηνικό σε ταινία του Αγγελόπουλου. «Προβέντζα» την ονόμασαν οι Ενετοί, «Κατσιφάρα» την λένε οι ντόπιοι, και όλο αυτό για τα μάτια της θεάς Αφροδίτης που λένε πως εκείνη δημιούργησε αυτό το πυκνό σύννεφο για να κρύβει στο νησί τους εραστές της από τον Δία. Ιστορίες πολλές καθώς πίνουμε το ποτό μας στα σοκάκια της χώρας καθισμένοι πάνω στον πέζουλα με το αλάτι όλης της ημέρας και καλή διάθεση.

Τα Κύθηρα δεν σε ψάχνουν, τα ψάχνεις. Δεν πας κατά λάθος, ταξιδεύεις ως εκεί. Αν όμως τα βρεις, κι αφήσεις κι εκείνα να σε «βρουν», θα νιώσεις να αποκτούν μια ξεχωριστή θέση στον χάρτη σου. Κάτι σαν φάρος στο «ταξίδι» της συνεχούς αναζήτησης του βαθύτερου εαυτού μας.

*Ο Δημήτρης Μάντζος είναι Βουλευτής Επικρατείας Κοινοβουλευτικός Εκπρόσωπος ΠΑΣΟΚ - Κίνημα Αλλαγής | Δικηγόρος - Διαμεσολαβητής.