Η γραφική κωμόπολη της Ανδρίτσαινας είναι αμφιθεατρικά χτισμένη στα δυτικά του Λυκαίου όρους σε μια κατάφυτη πλαγιά. Τον Αύγουστο του 2007, όταν η Πελοπόννησος καιγόταν απ’ άκρη σε άκρη, η φωτιά έφτασε σχεδόν έξω από το μουσείο της Αρχαίας Ολυμπίας και έγλειψε στην κυριολεξία την Ανδρίτσαινα. Η Δημόσια Ιστορική Βιβλιοθήκη της με υλικό ανεκτίμητης αξίας κινδύνευσε.
«Οι πυρκαγιές βίασαν τοπία αιώνιας γαλήνης, ανέτρεψαν ισορροπίες ανθρώπων και φύσης, αλλοίωσαν μορφές και εικόνες όπου γενιές και γενιές θήλασαν, μεγάλωσαν και γέρασαν μέσα τους» λέει ο Σταύρος Πανάς, ο αντιπρύτανης του Αριστοτέλειου Πανεπιστήμιου Θεσσαλονίκης, το οποίο ενέκρινε ένα σημαντικό κονδύλιο από τους πόρους του για να «υιοθετήσει» το Δήμο Φιγαλείας στο νομό Ηλείας με απώτερο στόχο να συμβάλει στην ανοικοδόμηση των πληγέντων από τις πυρκαγιές περιοχών. «Από την πρώτη επίσκεψή μας, τον Σεπτέμβριο του 2007, στη Βιβλιοθήκη της Ανδρίτσαινας, πρέκυψε η σκέψη ότι ο μεγάλος ιστορικός πλούτος θα έπρεπε να αποτυπωθεί ψηφιακά και εστιασμένα στη συλλογή του Νικολόπουλου και στα χειρόγραφα της επαναστατικής περιόδου. Την ίδια εποχή συναντήσαμε στην κωμόπολη την ομάδα της CΟSMOTE, η οποία είχε μια έντονη δραστηριότητα προσφοράς στην Ηλεία μετά τις πυρκαγιές. Mετά από συζητήσεις και με το δήμαρχο και με τους φίλους πλέον και συνεργάτες της COSMOTE, καταλήξαμε ότι συμπίπταμε στη μεγάλη επιθυμία της στήριξης της Βιβλιοθήκης της Ανδρίτσαινας» θυμάται ο κος Πανάς. Αξίζει να σημειωθεί ότι η COSMOTE συμμετείχε σ’ αυτή την πρωτοβουλία στο πλαίσιο του πολύπλευρου έργου στήριξης των πυρόπληκτων περιοχών στην Πελοπόννησο, όταν η Βιβλιοθήκη και το εξαιρετικής σημασίας και αξίας περιεχόμενό της κινδύνευσαν με ολοκληρωτική καταστροφή. «Ευτυχώς, η φωτιά σταμάτησε στα όρια της κωμόπολης και πραγματικά ένα θαύμα έσωσε από τις φλόγες τη βιβλιοθήκη. Στην οποία συμπεριλαμβάνονται και χειρόγραφα 2 αιώνων, αλλά και επιστολές του Ζαν Ζακ Ρουσό, του Βασιλιά Όθωνα, του Δημήτρη Πλαπούτα κ.ά. που “επέζησαν” από το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο» μου εξηγεί και ο Στάθης Αμανατίδης, αρχειονόμος- βιβλιοθηκονόμος και υπεύθυνος της μονάδας ψηφιοποίησης της κεντρικής βιβλιοθήκης του ΑΠΘ. Θέτοντας την τεχνολογία στην υπηρεσία της ιστορίας και του πολιτισμού, η COSMOTE στήριξε το έργο αυτό, παρέχοντας ένα σύγχρονο μηχάνημα ψηφιοποίησης στη Βιβλιοθήκη και αναλαμβάνοντας τη χρηματοδότηση της διαδικασίας ψηφιοποίησης. «Στο πλαίσιο λοιπόν της ανάδειξης αυτής της βιβλιοθήκης, η ομάδα του ΑΠΘ κατέβηκε στο χωριό και έπιασε δουλειά. Ο σαρωτής ψηφιοποιεί τα βιβλία με χειρουργικό τρόπο έτσι ώστε να μην απειλείται το βιβλίο –το δέσιμό του για παράδειγμα– στο ελάχιστο. Κάναμε μια επιλογή των 200 πιο σημαντικών τίτλων, όπως εκδόσεις του 16ου, 17ου και 18ου αιώνα που είχαν τυπωθεί σε ελληνικά τυπογραφεία στη Βιέννη ή την Τεργέστη. Τώρα όλα αυτά είναι διαθέσιμα στο internet. Σπάνια πρωτότυπα αρχεία, στα οποία δεν επιτρέπεται η άμεση επαφή με τα χέρια, μπορούν τώρα να διαβαστούν. Στο πλαίσιο αυτού του προγράμματος προβήκαμε και σε μια ανάγνωση συγκεκριμένων εγγράφων, όπως για παράδειγμα σπάνια χειρόγραφα των Κολοκοτρωναίων ή χειρόγραφα με αποφάσεις των Πελοποννήσιων αγωνιστών την περίοδο της επανάστασης. Μια πολύ δύσκολη και εξειδικευμένη δουλειά. Ο τόμος που εκδόθηκε σε 2.500 αριθμημένα αντίτυπα εμπεριέχει αυτή την ανάγνωση σε αρχειακό υλικό της ελληνικής επανάστασης. Επί ένα καλοκαίρι δουλεύαμε σε ομάδες που ανανεώνονταν συνέχεια. Στο τέλος εκπαιδεύσαμε το προσωπικό της βιβλιοθήκης και τους αφήσαμε το scanner για να συνεχίσουν μόνοι τους. Η δουλειά της ψηφιοποίησης είναι εξαιρετικά σημαντική τη σημερινή εποχή και η συγκεκριμένη κοινή προσπάθεια COSMOTE, ΑΠΘ και Δήμου Ανδρίτσαινας είχε ως αποτέλεσμα την εισαγωγή της ιστορικής βιβλιοθήκης στο παγκόσμιο δίκτυο ψηφιοποιημένων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων. Αν δούμε το παράδειγμα της Ανδρίτσαινας με το πλήθος των ξενόγλωσσων βιβλίων που διαθέτει, καταλαβαίνουμε ότι το κέρδος από αυτή την υπόθεση το καρπώνεται όχι μόνο η ελληνική αλλά και η παγκόσμια ερευνητική κοινότητα».
ΔΕΣ ΤΟ
Ψηφιοθήκη του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (www.lib.auth.gr). Αρχειακό υλικό, φωτογραφίες, χειρόγραφα Τριανταφυλλίδη και πολλές σημαντικές συλλογές που έχουν ψηφιοποιηθεί. Ιστορική Βιβλιοθήκη της Ανδρίτσαινας (http://blog.libver.gr/andritsaina).
Η Ανδρίτσαινα απέχει περίπου 250 χιλιόμετρα από την Αθήνα. Αν και οι περισσότεροι ακολουθούν το δρόμο μέσω Μεγαλόπολης, προτείνουμε την όμορφη διαδρομή μέσω Βυτίνας - Δημητσάνας - Στεμνίτσας.
Τι θα δεις
» Την Ιστορική Βιβλιοθήκη Ανδρίτσαινας, που χρονολογείται από το 1840 –δωρεά Κων/νου - Αγαθόφρωνα Νικολόπουλου– και θεωρείται μια από τις σπουδαιότερες βιβλιοθήκες των Βαλκανίων.
» Το Λαογραφικό Μουσείο στο Αρχοντικό Κανελλόπουλου και στον κεντρικό δρόμο την Τρανή Βρύση, την αρχαιότερη της Πελοποννήσου, χτισμένη το 1724.
» Το Ναό του Επικούριου Απόλλωνα. Απέχει 13 χιλιόμετρα από την Ανδρίτσαινα. Κτισμένος τον 5ο π.Χ. αιώνα από τον Ικτίνο, σήμερα συγκαταλέγεται στα Μνημεία Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO.
» Το χωριό Άνω Φιγαλεία (8 χλμ.), με τα ερείπια της αρχαίας Φιγαλείας, και το φαράγγι της Νέδας, ένα από τα ωραιότερα φαράγγια της Ελλάδας, όπου το καλοκαίρι αξίζει ένα μπάνιο στα σμαραγδένια νερά των λιμνών που δημιουργούν οι καταρράκτες του.
Πού να μείνεις
Στον παραδοσιακό ξενώνα Αυγερινός - Συράκος (26260 22314). Στην πανσιόν Επικούρειος Απόλλων (26260 22840). Στο Theoxenia, στην είσοδο από τη Μεγαλόπολη, με θέα (26260 22219). Στο καινούργιο Απολλώνιον, 1 χλμ. έξω από το χωριό, στο δρόμο προς Πύργο (26260 22900). Στο Αρχοντικό Δέδε, διατηρητέο κτίριο (693 9260898).
Πού να φας
Πάπαρης, γίδα βραστή, σούβλα. Πέτρινο, για ψητά στα κάρβουνα. Σελούλης με ποικιλία μαγειρευτών. Ψησταριάη Ανδρίτσαινα, για ψητά, πίτες, γλυκά της Έλσας. Πεύκο, καφέ - εστιατόριο με τραπεζάκια έξω. Τσιγουρής για καλά μαγειρευτά. Tip: Πριν φύγετε, αγοράστε παραδοσιακές χυλοπίτες και ρίγανη.
Για καφέ/ποτό
Καφενείο Επικούρειος Απόλλων, αυθεντικό με άριστο ελληνικό καφέ. Scabroso, ατμοσφαιρικό με καλά ποτά. Άρωμα Εποχής, ωραία μουσική, καπουτσίνο, καλά ποτά.
8°
