Ταξιδια

Οι Σπέτσες της Αλεξάνδρας Χαριτάτου

«Δεν ξέρεις τελικά εάν οι Σπέτσες είναι ταξίδι ή είναι προορισμός»

32014-72458.jpg
A.V. Guest
ΤΕΥΧΟΣ 793
2’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ
Η ιστορικός-μουσειολόγος Αλεξάνδρα Χαριτάτου

Η ιστορικός-μουσειολόγος Αλεξάνδρα Χαριτάτου γράφει για τις δικές της Σπέτσες

Οι Σπέτσες είναι το ωραιότερο νησί του κόσμου! Ε, ίσως υπερβάλλω λίγο – όσο υπερβάλλει κανείς όταν μιλάει για μεγάλους έρωτες ή το αγαπημένο του φαγητό (πατάτες τηγανητές). Ίσως επειδή πηγαίνω εκεί από τότε που γεννήθηκα και με κάνει να το νιώθω σπίτι μου, περισσότερο από οποιοδήποτε μέρος στον κόσμο. Ίσως επειδή, ενώ θεωρείται από τα κοντινά και «εύκολα» νησιά του Αργοσαρωνικού και οι πρώτη-φορά-επισκέπτες έρχονται με χαμηλές προσδοκίες, τελικά το ερωτεύονται, καθώς συνδυάζει πευκόφυτες πλαγιές και τυρκουάζ νερά, κοσμοπολιτισμό και παράδοση, φανατικούς επισκέπτες και μόνιμους κατοίκους από επιλογή, ενώ όλο και περισσότεροι άνθρωποι της πόλης «ξεχνιούνται» και σχεδόν ξεχειμωνιάζουν εκεί. Ίσως γιατί είναι ένα νησί, πάντα στη μόδα, μοναδική επιλογή για γάμους και βαφτίσεις, σκηνικό χολιγουντιανών υπερπαραγωγών και αγαπημένων ελληνικών ταινιών, προορισμός μεγάλων σκαφών και μικρών ιστιοφόρων, λατρεμένος τόπος πιτσιρικαρίας όλων των ηλικιών, αλλά και των εφήβων που κάνουν εδώ τις πρώτες διακοπές τους χωρίς τους γονείς. Ίσως γιατί, ταυτόχρονα με τον κοσμοπολιτισμό του, φέρει πάνω στα τείχη των αρχοντικών του, στα κανόνια της Ντάπιας, στα υπέροχα βοτσαλωτά και την κυανέρυθρη σημαία του, σπουδαία Ιστορία, αυτοθυσία και τόλμη στους εθνικοαπελευθερωτικούς αγώνες.

Αλήθεια, πώς να χωρέσουν όλοι οι κόσμοι των Σπετσών σε λίγες αράδες; Φτάνοντας, νιώθεις έντονα την ανθρώπινη παρουσία, σαν να κατοικούσαν εκεί από πάντα. Από τη Μεσολιθική εποχή (8.000 π.Χ.), κι ενώ το νησί ήταν ακόμα συνδεδεμένο με την Πελοπόννησο –με μια στενή λωρίδα γης μεταξύ Ποσειδωνίου και Κόστας–, βρίσκουμε τις πρώτες ενδείξεις ανθρώπινης δραστηριότητας: λεπίδες από πυριτόλιθο στη Ζογεριά, ξεχασμένες από προϊστορικούς κυνηγούς. Οι Σπέτσες μνημονεύονται εδώ και 2.000 χρόνια από τους περιηγητές Στράβωνα και Παυσανία, ως Πιτυούσα (Πευκόφυτη), όνομα που έρχεται από τα προελληνικά χρόνια (45 αιώνες πριν), από τις παραφθορές γίνεται Πέτσα, μετά τους Βενετσιάνους αποκαλείται Σπέτσα στα χρόνια του ’21, για να καταλήξει στις μέρες μας ως Σπέτσες.

Τι να δει και τι να πρωτομνημονεύσει κανείς; Την Μπουμπουλίνα και το υπέροχο μουσείο-σπίτι της· τον Ανάργυρο που ίδρυσε τις Σχολές –«σχολείο ηγητόρων» κατά τα πρότυπα των αγγλικών κολλεγίων– και μας έδωσε το κόσμημα-ξενοδοχείο «Ποσειδώνιο»· τον σπουδαίο θαλασσογράφο Ιωάννη Αλταμούρα, ο οποίος χάθηκε τόσο νέος, και την επίσης σπουδαία ζωγράφο, μητέρα του Ελένη Μπούκουρα-Αλταμούρα, η οποία σπούδασε ζωγραφική στην Ιταλία, κόντρα στα ήθη της εποχής, μεταμφιεσμένη σε άνδρα· τον Ελευθέριο Βενιζέλο φωτογραφημένο στα βοτσαλάκια μπροστά στο σπίτι του Ναυάρχου Φωκά· τον Τζων Φώουλς που με το μυθιστόρημα «Ο Μάγος», έκανε το νησί διάσημο προορισμό «αυτογνωσίας» τις δεκαετίες 1960 και 1970· τη σπηλιά στους Αγίους Αναργύρους, που η παράδοση λέει πως εάν κολυμπήσει εκεί μια γυναίκα τότε κάνει αγόρι (δεν ξέρω αν ισχύει, πάντως βγήκε και στην Τζένη Καρέζη στο «Τζένη-Τζένη» και σ’ εμένα με τον γιο μου, Μάνο).

Δεν ξέρεις τελικά εάν οι Σπέτσες είναι ταξίδι ή είναι προορισμός. Καθώς όμως φεύγεις ξανά για την Αθήνα στο μελαγχολικό σούρουπο της Κυριακής κι ενώ έχεις φάει τα απίθανα γεμιστά από τον Πάτραλη, κρατώντας το κυπελάκι παγωτό γιαούρτι με αγριοκέρασο από το Alfi’s και με τα καθιερωμένα αμυγδαλωτά του Κλήμη που έχεις υποσχεθεί σε φίλους, στις αποσκευές σου, σκέφτεσαι με χαρά πότε θα επιστρέψεις, πότε θα ξαναγυρίσεις σπίτι σου…

Η ιστορικός-μουσειολόγος Αλεξάνδρα Χαριτάτου

Αλεξάνδρα Χαριτάτου είναι ιστορικός-μουσειολόγος και μέλος του ΔΣ του Οργανισμού Διαχείρισης και Ανάπτυξης Πολιτιστικών Πόρων (ΟΔΑΠ), αρμόδια για την αναδιοργάνωση των πωλητηρίων.


Βρείτε τον καλοκαιρινό οδηγό των Σπετσών εδώ

ΕΓΓΡΑΦΕΙΤΕ ΣΤΟ NEWSLETTER ΜΑΣ

Tα καλύτερα άρθρα της ημέρας έρχονται στο mail σου

ΠΡΟΣΦΑΤΑ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ

ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΙ ΠΑΝΤΑ

ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

Έχετε δει 20 από 200 άρθρα.