Τι είδα και έμαθα ταξιδεύοντας με αεροπλάνο στην Covid-19 εποχή

Το καλοκαίρι του 2020, άλλαξε πολλά απ΄ αυτά που θεωρούσαμε δεδομένα. Ακόμα και το «σιγουράκι» των Ελλήνων, η ανάπαυλα των διακοπών, μεταβλήθηκε για πολλούς σε ένα μεγάλο άγχος. Η απόφαση, να γίνει κάποιο ταξίδι, ιδίως εάν αυτό περιελάβανε μεταφορά με πλοίο ή αεροπλάνο πάρθηκε από τους περισσότερους την τελευταία στιγμή. Και με την αύξηση των κρουσμάτων να ανακοινώνεται τις πρώτες μέρες του Αυγούστου, πολλαπλασίασε το δισταγμό, το άγχος ή και το φόβο για το πόσο ασφαλές θα μπορούσε να είναι.

Κι όμως! Μια από τις μεγάλες αλλαγές αυτού του ασυνήθιστου καλοκαιριού του 2020, ήταν ότι μέσα στο περιβάλλον της ανησυχίας και το άγχος του άγνωστου, αναπτύχθηκε το μεγαλύτερο αίσθημα ασφάλειας. Η Ελλάδα, φορώντας και πάλι τα καλά της έδωσε σε άλλη μία περίσταση «μαθήματα» υγειονομικής ασφάλειας. Και για όσους τη δοκίμασαν, η εμπειρία από τις διακοπές με ένα αεροπορικό ταξίδι στην καρδιά του Αυγούστου εν μέσω του 2ου COVID-19, έσβησε κάθε δισταγμό και ανησυχία.

Η αλήθεια είναι, ότι σχεδιάζοντας ένα αεροπορικό ταξίδι στην Κρήτη, στην καρδιά του Αυγούστου, δεν μπόρεσα να αποφύγω τις «μαύρες σκέψεις». Αν και πολυταξιδεμένος, και άνθρωπος που θεωρεί το αεροπλάνο το ασφαλέστερο μέσο μεταφοράς, δεν μπόρεσα να τιθασεύσω την ανησυχία μου για τη στιγμή που το σχέδιο θα έπρεπε να …εφαρμοστεί. Η πραγματικότητα, όμως …την διέψευσε.

Αεροπορικές, αεροδρόμια και όλοι οι φορείς που διαμορφώνουν το αεροπορικό ταξίδι, έχουν λάβει ενισχυμένα μέτρα προκειμένου να διαφυλάξουν ότι τόσο οι επιβάτες όσο και οι εργαζόμενοι στην επίγεια και εναέρια εξυπηρέτηση, θα μπορέσουν να ταξιδέψουν με σιγουριά και ασφάλεια. Και για τη χώρα αυτό είναι ένα σημαντικό επίτευγμα. Βέβαια, πολλά έχουν αλλάξει, διαμορφώνοντας μία νέα αεροπορική κουλτούρα.

Από τη στιγμή που ξεκινάς να σχεδιάσεις το ταξίδι έχεις πλέον καταλάβει ότι οι ανέπαφες και ηλεκτρονικές συναλλαγές  θα είναι ο κανόνας. Από το check inπου είναι σχεδόν υποχρεωτικό ηλεκτρονικά, έως τo passenger locator form σε περίπτωση που το ταξίδι είναι από το εξωτερικό (όλοι οι επιβάτες διεθνών πτήσεων με προορισμό οποιοδήποτε αεροδρόμιο της Ελλάδας, πρέπει μέχρι και την προηγούμενη ημέρα από την ημέρα της πτήσης αναχώρησής τους, να έχουν συμπληρώσει ηλεκτρονικά το Passenger Locator Form της Ελληνικής Κυβέρνησης) …το μήνυμα που λαμβάνει ο επιβάτης είναι ότι οι περιττές επαφές καλό είναι να αποφεύγονται και οι αποστάσεις να τηρούνται.   

Όταν φτάνεις στο αεροδρόμιο καταλαβαίνεις ότι κανείς δεν αστειεύεται με την τήρηση των μέτρων προστασίας. Όμως τελικά τα μέτρα δεν είναι και τόσο δυσβάσταχτα, ακόμη και για εμάς. Τους ανυπότακτούς Έλληνες. Που για μία ακόμη φορά, όπως έγινε στο lockdown προσαρμόστηκαν πολύ εύκολα στο να τηρούν τις διαδικασίες. Μια και αφορούν την ασφάλειά τους.

Η χρήση μάσκας, οι αποστάσεις στον έλεγχο ασφάλειας, τα αντισηπτικά και η ανέπαφη διέλευση από τα διάφορα σημεία ελέγχου ενισχύουν το αίσθημα ασφάλειας αλλά και προστατεύουν. Στα εκδοτήρια εισιτηρίων ή στην παράδοση των αποσκευών στα αεροδρόμια έχουν τοποθετηθεί  προστατευτικά και οι υπάλληλοι φορούν υποχρεωτικά γάντια, όπως και όλο το προσωπικό στο check-in αλλά και στις πύλες αναχώρησης.

Η εικόνα στο αεροδρόμιο, έχει αλλάξει. Στο gate και στους χώρους αναμονής οι παρέες «αραιώνουν» μια και οι αποστάσεις έχουν αυξηθεί. Αυτό όμως δεν αλλάζει την προσδοκία για το καλό και ασφαλές ταξίδι. Και τελικά, η «κοινωνικότητα» του αεροδρομίου είναι κάτι που θέλεις να θυσιάσεις, αν αυτό αυξάνει την προστασία σου και από άλλους συνεπιβάτες. Ιδίως «εκτός παρέας».

Όταν φτάνει η ώρα της επιβίβασης στο αεροσκάφος έχεις πειστεί όχι μόνο ότι οι κανόνες πρέπει να τηρούνται, αλλά και ότι μπαίνεις σε ένα πραγματικά καθαρό και ασφαλή χώρο.

Η καθαριότητα, άλλωστε, ήταν ανέκαθεν ένα χαρακτηριστικό στοιχείο  του αεροπορικού ταξιδιού, και κάτι που αναδείχτηκε σε στοιχείο διαφοροποίησης. Σήμερα, πλέον, απλά όλοι το παρατηρούμε, και κυρίως το εκτιμούμε πολύ περισσότερο.

Από επαγγελματική διαστροφή …αλλά και από προσωπικό ενδιαφέρον ζήτησα να μάθω λίγα περισσότερα και για τη διαδικασία καθαρισμού. Και όπως πληροφορήθηκα (είναι εκπληκτικό) εδώ και χρόνια υπάρχουν συγκεκριμένες διεθνείς οδηγίες και πρότυπα για το πως πρέπει να γίνεται ο καθαρισμός των αεροσκαφών, ποια υλικά επιτρέπεται και πρέπει να χρησιμοποιούνται και κάθε πότε τα αεροσκάφη απολυμαίνονται. Όλα αυτά ενισχύθηκαν και έγιναν ακόμη αυστηρότερα στην COVID-19 εποχή. Όπως για παράδειγμα σε σχέση με τον αέρα που κυκλοφορεί εντός αεροσκάφους.

Αυτό το δεύτερο μάλλον έπρεπε να το έχω πληροφορηθεί από πέρυσι που η Λεγεωνέλλα μας είχε αναστατώσει, οπότε και θα είχα μάθει για τα φίλτρα HEPA και τις εργοστασιακές προδιαγραφές ανακύκλωσης και φιλτραρίσματος του αέρα. Τι σας λέω;

Όλη η ποσότητα του αέρα που βρίσκεται στην καμπίνα των περισσοτέρων αεροσκαφών και κυρίως των AIRBUS (που είναι και αυτά με τα οποία συνήθως ταξιδεύουμε) αλλάζει εξ’ ολοκλήρου, κατά μέσο όρο, κάθε 3 λεπτά κατά τη διάρκεια της πτήσης. Όπως μου εξήγησαν, οι άνθρωποι της πτήσης μας, ο αέρας μέσα στην καμπίνα αποτελεί ένα μείγμα καθαρού αέρα που έρχεται από έξω και αέρα που έχει περάσει από τα φίλτρα, που ονομάζονται HEPA (High Efficiency Particulate Arrestors) και τα οποία αιχμαλωτίζουν πάνω από το 99% των βακτηρίων και ιών.

Με τον τρόπο αυτό συνεπώς, ο ρυθμός παροχής καθαρού αέρα είναι σημαντικά μεγαλύτερος από το μέσο όρο που συναντάται σε άλλους κλειστούς χώρους και σίγουρα σε ορισμένα άλλα μέσα μεταφοράς ενώ τα φίλτρα HEPA διασφαλίζουν ότι αυτός είναι και καθαρός.

Στις πτήσεις της νέας εποχής, οι αεροσυνοδοί με μάσκες και γάντια προσφέρουν αντισηπτικά μαντιλάκια και φροντίζουν να μην υπάρχει συνωστισμός στην καμπίνα κατά την τοποθέτηση των λιγοστών αποσκευών που πλέον επιτρέπονται στην καμπίνα, ακολουθώντας τα σχετικά πρωτόκολλα.

Δεν υπάρχουν περιοδικά, εφημερίδες ή άλλα έντυπα (εκτός από το φυλλάδιο ασφαλείας) , και στην περίπτωση που αυτά προσφέρονται,  όπως το περιοδικό  BLUE της AEGEAN, αυτό είναι ατομικό, μέσα σε προστατευτική μεμβράνη και με την υποχρέωση να το πάρεις μαζί σου.

Διαφοροποιημένο είναι και το σέρβις στη διάρκεια της πτήσης, χωρίς όμως να υστερεί, και λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαίτερες συνθήκες της περιόδου: Ατομικά μπουκαλάκια νερού, συσκευασμένα σνακ, και αντισηπτικά μαντηλάκια προσφέρονται σε ατομικό σακουλάκι, στα δρομολόγια εσωτερικού,ενώ στις πτήσεις εξωτερικού έχουν γίνει από όλες τις αεροπορικές αντίστοιχες προσαρμογές.

Στην πτήση μας για την Κρήτη, δεν μπόρεσα να μην παρατηρήσω, ότι το αεροσκάφος ήταν σχεδόν γεμάτο. Εντυπωσιάστηκα αναλογιζόμενος ότι την σκέψη για τις υψηλές προδιαγραφές ασφαλείας, δεν την είχα κάνει …μόνο εγώ, αλλά και πολλές δεκάδες συνταξιδιώτες μου που εμπιστεύτηκαν την αεροπορική μεταφορά. Και πολλές χιλιάδες σε άλλες πτήσεις. Φυσικά οι επιβάτες πρέπει να φορούν προστατευτική μάσκα σε όλη τη διάρκεια της πτήσης, όπως και τα πληρώματα. Και οι αεροσυνοδοί φροντίζουν τα μέτρα να τηρούνται  απαρέγκλιτα.

Το ίδιο ισχύει και κατά την αποβίβαση και έξοδο από το αεροσκάφος. Οι επιβάτες σηκώνονται τμηματικά (κάτι που ίσως οι εταιρείες να έπρεπε να το είχαν κάνει νωρίτερα και μία συνήθεια που καλό θα ήταν να παραμείνει) αποβιβάζονται και παίρνουν το δρόμο για την έξοδο ή το χώρο παραλαβής αποσκευών.

Η αλήθεια είναι ότι στην παραλαβή αποσκευών μάλλον δεν έχουμε καταφέρει να αποβάλουμε τελείως τα απείθαρχα στοιχεία του μεσογειακού ταπεραμέντου μας, και ένας συνωστισμός μπορεί να γίνει ορατός, ωστόσο είναι κάτι που μπορεί να βελτιωθεί.  Ο καθένας ατομικά θα πρέπει να κρατάει τις απαραίτητες αποστάσεις ακόμα και στην παραλαβή αποσκευών που μπορεί να υπάρξει συγκέντρωση πολλών επιβατών, μιας και είναι το στάδιο του ταξιδιού που όλοι ανυπομονούμε να τελειώσει γρήγορα!

Ολοκληρώνοντας το ταξίδι, είχα τη βεβαιότητα, ότι ήμουν πολύ πιο ασφαλής απ’ ότι ένιωθα την ώρα που πλησίαζα στο αεροδρόμιο. Κι έφερα στο νου μου την επισήμανση του Dr. David Powell, ιατρικού συμβούλου στην ΙΑΤΑ (την διεθνή ένωση των αεροπορικών εταιρειών): «Όλα τα δεδομένα που μπορούμε να καταγράψουμε, μας λένε ότι τα αεροπλάνα έχουν λιγότερο κίνδυνο από οποιονδήποτε αντίστοιχο δημόσιο χώρο, λεωφορείο, τρένο, εστιατόριο ή χώρο εργασίας».

Και σε αυτό συμβάλλουν τόσο τα ειδικά μέτρα των αεροπορικών εταιρειών και αρχών, αλλά και το γεγονός ότι το αεροσκάφος, όπως και το αεροδρόμιο, είναι ένας χώρος, που εφαρμόζεται μια ιδιαίτερη πειθαρχία. Πειθαρχία που μπορεί να ενισχυθεί περισσότερο και από τους ίδιους τους επιβαίνοντες πολλαπλασιάζοντας το «αποτύπωμα» ασφαλείας.

Η υγειονομική κρίση, εφόσον καταφέρει να ελεγχθεί οριστικά, θα αφήσει στο αεροπορικό ταξίδι, στις συνήθειες μας στη συμπεριφορά μας αλλά και στις επίσημες διαδικασίες, διαφορετικά απότοκα. Όπως είχε συμβεί αντίστοιχα μετά την επίθεση στους δίδυμους πύργους της Νέας Υόρκης. Και μερικά από αυτά ίσως να μην είναι και τόσο κακό να παραμείνουν. Άλλωστε, χάρη σε αυτά, το αεροπορικό ταξίδι έγινε πολύ πιο ασφαλές από το 2001 και μετά…

Έφυγα από το αεροδρόμιο με την «πίστη» μου στην ασφάλεια του ταξιδιού με αεροπλάνο, ενισχυμένη! Και με την… ανακούφιση ότι την επόμενη φορά, δεν θα χρειαστεί καν να μπω σε σκέψη. Απλά θα το κάνω. Ίσως δε και πολύ σύντομα, μια και την περίοδο αυτή οι αεροπορικές μας έχουν κατακλύσει από ελκυστικότατες προσφορές. Οι πρώτες εβδομάδες του φθινοπώρου αποδεικνύονται σίγουρα  σε μια ευκαιρία για οικονομικό αεροπορικό ταξίδι. Παρατείνοντας λίγο ακόμη το καλοκαίρι που λόγω COVID-19 άργησε να ξεκινήσει.