Γιατί φέτος στην Αντίπαρο (με μια στάση στην Παροικιά)

Της Μαρίας Κελέση*

Πριν την Αντίπαρο προτείνω μια στάση οπωσδήποτε στην Παροικιά! Ένα πέρασμα θα κάνεις για τρεις, τέσσερις ώρες, γιατί προορισμός είναι η Αντίπαρος. Η Παροικιά είναι μια κούκλα με τα όμορφα μαγαζάκια της, τους φούρνους της, όπως το «Τσέρκι» ή του «Ραγκούση», τα καφέ στο κεντρικό στενό της. Όλοι συνήθως τρέχουνε για την κοσμική Νάουσα. Στην Παροικιά πρέπει να επισκεφτείς το Αρχαιολογικό της Μουσείο, ένα διαμάντι με θησαυρούς, όπως ένα ψηφιδωτό δάπεδο στην είσοδο από το ρωμαϊκό γυμνάσιο της αρχαίας Πάρου, μια Νίκη που λίγο φέρνει σ’ αυτήν της Σαμοθράκης ή μια Γοργώ που όποιος την κοίταζε κατά τον μύθο, πέτρωνε... Έχει πολύτιμα ευρήματα από σημαντικούς προϊστορικούς οικισμούς, όπως οι Κουκουναριές της Πάρου ή τον Σάλιαγκο της Αντιπάρου και πολλά άλλα θαυμάσια ευρήματα από μεταγενέστερες περιόδους της ιστορίας των δυο νησιών.

Καθώς κατεβαίνεις για να φύγεις περνάς για λίγο απ’ την Εκατονταπυλιανή ή Καταπολιανή να τη θαυμάσεις άλλη μια φορά. Η ιστορία της εκκλησίας αρχίζει από τα χρόνια του Μ. Κωνσταντίνου. Εκεί απέναντι απ’ την κεντρική είσοδο έχει μια πλατεϊτσα κι άμα σε βρει το μεσημέρι κάθεσαι στο καφέ «Ιδέα» και πίνεις κάτι να δροσιστείς. Το βύθισμα στη σκιά εκεί έχει μια ομορφιά ανείπωτη καθώς ακούς τα ακαταπόνητα τζιτζίκια και κοιτάς σε προοπτική την είσοδο της Εκατονταπυλιανής...

Αν συνεχίσεις, το ενετικό Κάστρο της Παροικιάς έχει απίθανα δρομάκια για να τα περπατήσεις καθώς βλέπεις τα τείχη με τα ένθετα μάρμαρα από τις αρχαιότητες που βρήκαν οι Ενετοί λίγο μετά το 1260 από τους γύρω ναούς, όταν άρχισε να κτίζεται. Η κοινότητα των καθολικών έχει εκεί βέβαια ακόμη και την πανέμορφη εκκλησία της, τον Άγιο Αντώνιο της Πάντοβα. Απίστευτες  και οι υπόλοιπες εκκλησίτσες, η Παναγία του Σταυρού, οι Ταξιάρχες κ.α. Στην κορυφή του Κάστρου αγναντεύεις το γαλάζιο που ανοίγεται μπροστά σου. Η Παροικιά έχει και 54 συνολικά νεοκλασικά κτίρια που μαρτυρούν την ευμάρεια του νησιού.

Για βουτιά στα διπλανά Λιβάδια, παραλία κοντά σχετικά στο λιμάνι. Στο καφέ «Όναρ», είναι πιο ήσυχα και μπροστά στον «Ναυτικό Όμιλο Πάρου». Για γρήγορο φαγητό στου «Χανιώτη», οικογενειακό εστιατόριο είτε όταν καθίσεις κι άλλο στο λιμάνι είτε όταν φεύγεις και περιμένεις το απογευματινό καράβι. Ωραία προϊόντα έχει το μαγαζάκι «Δίστρατο» με ντόπιες μαρμελάδες και γλυκά του κουταλιού που μπορείς να πάρεις φεύγοντας για να θυμάσαι όταν γυρίσεις κάθε πρωί την Πάρο. Υπάρχει και το συνονόματο του πολύ όμορφο καφέ λίγο πιο κάτω. Αν θελήσεις να κάνεις αρκετά από αυτά, μπορεί να χρειαστείς και λίγο παραπάνω χρόνο. Πάντως τα καραβάκια στην Πούντα φεύγουν μέχρι αργά για Αντίπαρο.

Ή με δικό σου αυτοκίνητο ή με το ΚΤΕΛ Πάρου που είναι κοντά στο λιμάνι, φεύγεις για την Πούντα, το λιμανάκι με τα καραβάκια που σε πάνε Αντίπαρο. Υπάρχουν και τα καραβάκια που φεύγουν κατευθείαν για την Αντίπαρο από την Παροικιά αλλά δεν παίρνουν αυτοκίνητο. Από την Πούντα σε λιγότερο από δέκα λεπτά είσαι Αντίπαρο. Καλό είναι να υπάρχει αυτοκίνητο για τις παραλίες γιατί τα δρομολόγια του πούλμαν δεν είναι και τόσο συχνά και δεν πάνε σε όλες τις παραλίες.

Οι άνθρωποι στην Αντίπαρο είναι ευγενικοί και φιλόξενοι σαν να μην τους έχει χτυπήσει ακόμη ο τουριστικός ιός... Έχει πολλά δωμάτια και ξενοδοχεία η Χώρα που είναι χαλαρή και το φαγητό είναι καλό στην «Κληματαριά», στον «Σταθερό» στο λιμάνι, στον «Ντάμη», στον «Λώλο», για πρωϊνό στο καφέ «Μαργαρίτα» κ.α. Το βράδυ έχει και τα περίφημα μπαράκια της με ωραίες μουσικές, όπως το «Λούκυ Λουκ», το «Demarte», το «Doors», το «Tabula Rasa» ή η «Χελώνα». Για πολύ αργά το πασίγνωστο παμπάλαιο «La Luna» μέχρι το πρωί.

Στη Χώρα το Ενετικό Κάστρο και ο οικισμός γύρω του είναι ωραίο για βόλτα. Το Κάστρο της έχει ιδιαιτερότητα ως προς την κατασκευή και σώζεται η βάση από το κεντρικό πύργο που διαθέτει και μια ωραία Πύλη γοτθικού ρυθμού. Εκεί θα δεις και την εκκλησία του Αγ. Νικολάου του 1703 και το στολίδι- εκκλησία της γεννήσεως του Χριστού. Η εκκλησία της Ευαγγελίστριας έχει αγιογραφίες της Κρητικής Σχολής. Το νησί γενικά έχει πάμπολλες εκκλησίες. Τέλος, το Ιστορικό Λαογραφικό Μουσείο εκεί στη Χώρα στο στενό, είναι κάθε μέρα ανοιχτό εκτός κάποιων ωρών το μεσημέρι κι έχει αντικείμενα και φωτογραφίες από την αγροτική ζωή του νησιού.

Ο Αγ. Γεώργιος είναι ο άλλος οικισμός του νησιού όπου μπορεί επίσης να μείνει κανείς. Έχει λίγα δωμάτια, όπως το «Ζομπός», το «Δελφίνι» και το «Σαν Τζιόρτζιο» που όλα είναι πολύ καλά. Εμείς μείναμε στο τελευταίο με την Ζαχαρώ που μας φίλεψε και τα τέλεια γεμιστά της. Το χαμόγελο κι η ζεστασιά της μας θύμισαν άλλες εποχές… Στον Αγ. Γεώργιο έχει καλό φαγητό και στον «Ζομπό» και στα δύο παραθαλάσσια ταβερνάκια, τον «Καπετάν Πιπίνο» και το «Ακρογιάλι». Μετά το μεσημεριανό μπάνιο οι ταβέρνες αυτές μαζεύουν πολύ κόσμο. Οι τρεις μικρές παραλίες στον Άγιο Γεώργιο είναι όμορφες και πας με τα πόδια, δεν χρειάζεται αυτοκίνητο, αν μένεις Αγ. Γεώργιο. Από τον Αγ. Γεώργιο επίσης, ξεκινάει μονοπάτι για όσους θέλουν να πάνε στον Προφήτη Ηλία όπου είναι και το ψηλότερο σημείο του νησιού κάπου 308 μ. υψόμετρο. Πρέπει όμως πρώτα να πάρεις καλές πληροφορίες και να πας οργανωμένος και στη σωστή ώρα. Γι’ αυτούς που θέλουν περπάτημα έχει πολύ ωραία μονοπάτια. Το Δίκτυο Antiparos Routes διαθέτει πολλές πληροφορίες και προτείνει διάφορες απίθανες διαδρομές. Το νησί είναι ωραίο και για ποδήλατο με τις απαλές και ήρεμες γραμμές του…

Από τον Αγ. Γεώργιο θα περάσεις οπωσδήποτε απέναντι με το καΐκι του «Σαργού» στο νησάκι Δεσποτικό, με το αρχαίο όμορφο όνομα Περπέσινθος. Θα επισκεφθείς το αρχαϊκό ιερό του Απόλλωνα, πιθανά και της Άρτεμης. Η θεά Εστία λατρεύονταν εκεί επίσης αργότερα στα κλασικά χρόνια με το επίθετο «Ισθμία». Το ιερό αναστυλώνεται σιγά σιγά και σταθερά από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων με επικεφαλής τον ακούραστο αρχαιολόγο Γ. Κουράγιο. Καθώς υψώνονται οι κολόνες, αποκαλύπτεται και η ομορφιά του απόκοσμου «θείου» που επιμένει μες το χρόνο. Οι δύο παραλίες εκεί πανέμορφες, τα Πλατανάκια και το Λιβάδι...

Οι παραλίες της Αντιπάρου είναι πολλές, οι τρεις Ψαραλυκές κοντά στη Χώρα, ο Σιφνέϊκος γιαλός, ο Σωρός, τα Μοναστήρια, τα Γλυφά, η Φανερωμένη, η παραλία του θρυλικού κάμπινγκ της Αντιπάρου και στη δυτική μεριά του νησιού τα πολύ ήσυχα Λιβάδια. Στην όμορφη παραλία του Σωρού που μαζεύει όμως κόσμο θα φας οπωσδήποτε στο «Περαματάκι». Έχει και άλλες παραλίες, αρκεί να έχεις χρόνο και επιθυμία για ψάξιμο και μετακίνηση. Οι αποστάσεις όμως μικρές.

Το διάσημο σπήλαιο είναι πολύ ενδιαφέρον με τους σταλακτίτες και τους σταλαγμίτες του. Εκεί στα 1673 έκανε Χριστούγεννα ο πρέσβης της Γαλλίας στην Κωνσταντινούπολη επί Λουδοβίκου ΙΔ΄. Από εκεί περάσανε και ο Όθωνας με τη βασίλισσα Αμαλία. Απλώς έχει γύρω στα 411 σκαλιά για να κατέβεις και φυσικά μετά να τα ανέβεις.

Κάπου στο κέντρο του νησιού, στον Κάμπο, που ήταν και το πιο εύφορο μέρος, υπάρχει το «Κτήμα Αγριλιά» όπου η οικογένεια Λαμπαδάριου βγάζει το δικό της υπέροχο λάδι, τσίπουρο και ξινομυζήθρα. Τα δύο τυριά που βγάζει η Αντίπαρος, η ξινομυζήθρα και η γραβιέρα είναι εξαιρετικά.

Τη μέρα που φεύγαμε στην τελευταία βόλτα στο στενό, ακουγόταν από κάποιο σπίτι ένα γνωστό ωραίο νησιώτικο τραγούδι, μου φαίνεται δεν είναι κυκλαδίτικο αλλά είναι νησιώτικο «κανονικό», με όλα τα απαραίτητα, το βιολί, τοσαντούρι, τα λόγια, τη λυγερή φωνή. Ήταν το «τη θάλασσα  τη γαλανή θα την εχαλικώσω, θα την εστρώσω μάρμαρα να ρθω να σ’ ανταμώσω….». Σκέφτηκα λοιπόν, γίνεται και νησί χωρίς νησιώτικα; Καλό αντάμωμα και πάλι!

*Η Μ.Κ. είναι καθηγήτρια Μέσης Εκπαίδευσης και αρχαιολόγος