Η Χίος της Λένας Διβάνη

Η Χίος δεν είναι νησί - καλοκαιρινό φάντασμα, φίλε αναγνώστη. Δεν βάζει τα καλά της να υποδεχτεί τουρίστες το καλοκαιράκι, για να πέσει σε χειμερία νάρκη πτώμα από την κούραση, τα ξίδια και τα drags τον χειμώνα. Είναι ένας τόπος που πάλλεται ολοχρονίς ολοζώντανος αιώνες τώρα, ένας τόπος που μοσχοβολάει πορτοκαλανθούς και ιστορία. Δεν λέω ότι δεν διαθέτει μοντερνιά, μπαρ και ρεστοράν – διαθέτει κι απ’ αυτά αλλά ποιος τους δίνει σημασία; Για να καταλάβετε τη σημασία της, να πούμε ότι πλακώθηκαν γι’ αυτό το ελληνικό νησί οι πάντες: Οθωμανοί, Ενετοί και Γενοβέζοι, κουρσάροι και καραβοκύρηδες.

Αρχικά νίκησαν οι Γενοβέζοι και αν με ρωτάτε πολύ καλά έκαναν, γιατί αυτό που αγάπησα περισσότερο εγώ στο νησί δικό τους έργο είναι. Πρώτα πρώτα ο πλούτος του, η μαστίχα και τα λεμονο-μανταρινο-πορτόκαλα – οι Γενοβέζοι τα προώθησαν, κατάλαβαν ότι είναι χρυσάφι. Πράγματι μεταμόρφωσαν το νησί σε τόσο σπουδαίο κέντρο εμπορίου, που και ο Χριστόφορος Κολόμβος έμεινε εδώ επί δύο χρόνια ως μέλος εμπορικής αποστολής.

Εγώ πήγα πρώτη φορά πριν τρία χρόνια κι ακόμα έχω το άρωμα των μανταρινιών στα ρουθούνια μου. Ήμασταν τέσσερις φίλοι και νοικιάσαμε δωμάτια σ’ ένα από τα αρχοντικά του Κάμπου – αυτό να κάνετε κι εσείς, όταν πάτε. Θεούλη μου, αυτά τα ψηλοτάβανα, ευάερα σπίτια, αυτά τα μωσαϊκά, αυτοί οι μυστικοί τους κήποι... Νομίζεις πως θα βγει ο κύριος πρέσβης-μας-κακομαθαίνετε στο κεφαλόσκαλο να σε καλωσορίσει. Παίρνεις πρωινό με αρωματικό καφέ και μαρμελάδα πορτοκάλι που έφτιαξε η οικοδέσποινα με τα χεράκια της από το δέντρο που σου κάνει σκιά όσο τρως. Ύστερα βάζεις το μαγιό σου και ρωτάς την κυρία έξω από το καπετανόσπιτο ποια είναι η ωραία παραλία. Γελάει υπερήφανη και εκεί στο όρθιο σου λέει την ιστορία της, στην Αμερική μένει, να και τα εγγόνια της, «Γκας, έλα να σου γνωρίσω μια καλή Ελληνίδα» (εμένα). Δεν ξεχνούν οι Χιώτες το νησί τους, ο Γκας θα έρχεται μέχρι να γεράσει εδώ και θα γνωρίζει καλές Ελληνίδες γιατί όλες καλές τις βλέπει αφού είναι Ελληνίδες. Κι ας γράφει φραγκοχιώτικα ο Γκας, Ελληνάρας παραμένει – διαταγή γιαγιάς! Και μετά σου λένε πού να κάνεις μπάνιο και πας.

Και μετά πεινάς και ρωτάς κατά λάθος έναν Τούρκο πού να φας. Δεν πειράζει τελικά που είναι Τούρκος, έρχεται στο νησί δέκα χρόνια σερί και ξέρει πού να φας και σε στέλνει σε ένα ταβερνάκι όπου μαγειρεύουν κοτόπουλο με σος μανταρίνι όνειρο! Εμ, τι νόμισες; Τρελοί είναι οι Τούρκοι που πλημμυρίζουν τη Χίο κάθε χρόνο; Και μετά καταλήγεις στο Πυργί, το χωριό όπου τα σπίτια είναι σα να βγήκαν από σκηνικό του Χόλιγουντ, σμιλεμένα με τον τρόπο που οι Γενοβέζοι έμαθαν τους μαστόρους. Και αντί να πιεις τον καφέ, που λέγαμε, κάθεσαι με το στόμα ανοιχτό και κοιτάς τον ήλιο να πέφτει από πίσω τους.

Δεν σας λέω άλλα. Spoiler alert! Τι περιμένετε; Να πάτε!

*  Η Λ.Δ. είναι συγγραφέας, καθηγήτρια Νομικής.

Βρείτε τον καλοκαιρινό οδηγό της Χίου εδώ.