Κωνσταντινούπολη με... γκρουπ: Αξία ανεκτίμητη!

Πρώτη φορά στην Κωνσταντινούπολη. Το ταξίδι δώρο, ή καλύτερα γονική παροχή (ευχαριστώ είπα;). Οι εντυπώσεις μοναδικές. Η περιπέτεια, πάλι, ανεκτίμητη.

Και για να τονίσω εξαρχής το πόσο υπέροχη είναι η Κωνσταντινούπολη, παραθέτω διάλογο πριν από αρκετά χρόνια: Κάποια στιγμή στην Κοπεγχάγη  (2008-2009 νομίζω, ήταν) ρώτησα την Όλγα –γνωστή και ως «Σασίκ» χωρίς πολλές λεπτομέρειες– η οποία δεν έδειχνε ικανοποιημένη από το σκανδιναβικό  τοπίο. «Μα καλά δεν σου αρέσει τίποτα πια;» τη ρωτάω. «Εντάξει, δεν είναι και Κωνσταντινούπολη» μου απαντά. Έπρεπε να περάσουν 10 χρόνια για να τη δικαιώσω. Ε ναι, λοιπόν, Όλγα, είχες δίκιο. Η Κοπεγχάγη δεν είναι Κωνσταντινούπολη. Ούτε κατά διάνοια.

Ώρα αναχώρησης 6 το πρωί με λεωφορείο από την Άρτα (άμα τη ζεις την περιπέτεια, ζήσε την στο έπακρο). Το γκρουπ ανεπανάληπτο. Οι περσόνες εξαιρετικές. Ηλικιωμένες -φιλενάδες- που έχουν οργώσει όλη την Ευρώπη και ωρύονται για την πολιτική Τσίπρα, τις συντάξεις, τις περικοπές, μαζί με τα απαραίτητα άσχετα σόκιν σχόλια, wannabe τύπισσες της επαρχίας έτοιμες να σαρώσουν τα μαγαζιά της Πόλης (όπερ και εγένετο, θα επιστρέψω, πάραυτα) και κάπου εκεί ανάμεσα και κάποιοι, με αγωνία να δουν την Αγια-Σοφιά, τον Βόσπορο, το Πατριαρχείο κ.λπ.

Οι ώρες περνούσαν, οι κράμπες ανελέητες και εμπρός μας οι Κήποι. Τουρκικά σύνορα, με την ελπίδα να περάσεις... γρήγορα. Not. 3 ώρες μετά από αρκετό βάλε-βγάλε βαλίτσα περνάμε. Πανευτυχείς τα μέλη του ιδιόρρυθμου γκρουπ. Λιγότερη και η γκρίνια στον οδηγό. Αρχίζουν τα σταυροκοπήματα οι ηλικιωμένες φιλενάδες, επικαλούμενες την Παναγία για να μην τις συλλάβει ο Ερντογάν (λες και θα είχε λόγο).

Και εκεί που λες «ναι, φτάνω  επιτέλους», οι αναποδιές συνεχίζονται. Δεν θα επεκταθώ γιατί θα θίξω άτομα και θα κλείσω σπίτια, αλλά ναι, κάπου, κάπως, κάποτε και μετά από μία ακόμα μικρή στάση για τις απαραίτητες φυσικές ανάγκες (στα χωράφια, λόγω ανοργανωσιάς, όχι πολιτισμικής επιβολής, τονίζω) ξεπροβάλλει η Βασιλεύουσα.

Περί τα 19 εκατ. κόσμου, σαρώνει την έκταση από τη θάλασσα του Μαρμαρά ως τα στενά του Βοσπόρου, τα Δαρδανέλλια και τον Εύξεινο Πόντο. Και μετά περνά απέναντι στο ασιατικό κομμάτι. Ατελείωτη. Η ανοικοδόμηση με ξεπερνά. Φώτα παντού. Οργιώδη κτίρια και ουρανοξύστες. Άλλη αίσθηση. Μα, πού πήγε επιτέλους η παράδοση;

Ο πρόεδρος Ερντογάν, φαίνεται, έχει κάνει εξαιρετική δουλειά στον πόλεμο εντυπώσεων. Αφίσες, πράσινο, οι απαραίτητες σημαίες σε όλα τα μεγέθη και μία αίσθηση υποβολής αλλά και προσφυγιάς μαζί. Και εκεί που σε έχει συνεπάρει το τοπίο, η φωνή της χήρας-γριάς σε επαναφέρει στην πραγματικότητα.

Ακριβώς έξω από το μητροπολιτικό δημαρχείο της Πόλης. Εκεί ένα μνημείο υπενθυμίζει τους πεσόντες του αποτυχημένου πραξικοπήματος. Κάποια κέρινα ομοιώματα ακριβώς δίπλα, τοποθετημένα μέσα σε γυάλινο πλαίσιο, θυμίζουν τα γεγονότα της 23ης Ιουλίου του 2016.

Δίπλα, το ξενοδοχείο. Εξαιρετικά! Η θέα αποζημιώνει για την κούραση των ατελείωτων ωρών στο πούλμαν. Τα τζαμιά ξεπροβάλλουν παντού γύρω μου.

Πρώτη μέρα, η περιπέτεια αρχίζει. Τα 13 plus χιλιόμετρα ξεκινούν. 20.000 και πλέον βήματα έγραψε για την πρώτη μέρα το application. Πόσος πόνος!

Αγια-Σοφιά. Ο εξαιρετικός ξεναγός Ρετζέπ (καμία σχέση με τον Πρόεδρο) δίνει όλες τις απαραίτητες πληροφορίες και με το παραπάνω. Ήδη από πριν. Από τον Ιππόδρομο.

Η Αγια-Σοφιά μπροστά μας. Πανέμορφη, καθηλωτική, επιβλητική. Νομίζω ότι οι όποιες εκφράσεις μου δεν αρκούν για να την περιγράψουν. Και κάπου εκεί μία αίσθηση προσφυγιάς, ένα γιατί. Κάτι σαν ξεκλήρισμα και χωρίς να έχω την αίσθηση του ξεριζωμού μέσα μου βάσει DNA. Τουναντίον. Αλλά τώρα καταλαβαίνω.

Τον αξίζει το πόνο η ομορφιά της. Δυόμισι ώρες ξενάγηση και όλα άξιζαν, από την είσοδο, μέχρι τα ψηφιδωτά, την πύλη του Παραδείσου. Τα τουρκικά εμβλήματα από δέρμα καμήλας περιμετρικά στο εσωτερικό του ναού, η μόνη παραφωνία. Επιχείρησαν να τα βγάλουν από τον ναό αλλά δεν μπόρεσαν. Ενδεχομένως επειδή κατασκευάστηκαν μέσα στην Αγια-Σοφιά, μας είπε ο Ρετζέπ. Και παραμένουν εκεί ως «παρά φύσιν» έκθεμα.

Η Αγια-Σοφιά μοιάζει ατελείωτη. Παντού τρούλοι, μοναδική αρχιτεκτονική. Καμία κολόνα να στηρίζει τον κεντρικό τρούλο, ύψους 56 μέτρων. Νιώθεις τόσο μικρός. Ένα τίποτα. Τα 40 παράθυρα τραβούν το φως αβίαστα μέσα στον ναό και τον λούζουν με ήλιο. Σαν, εκεί, να ήταν η πρώτη του κατοικία.

Δίπλα ακριβώς το Τοπ Καπί με τους στρατώνες εν ενεργεία στην άκρη του. Λαός πολύς. Όλες οι φυλές του κόσμου. Μιλιούνια... Και παντού έλεγχος. Να τα αυτόματα, να οι ακτίνες Χ, αρκετή πρόληψη αλλά χωρίς καθυστερήσεις.

700 στρέμματα πλούτου στο παλάτι του Σουλτάνου, τον οποίο και... είδα (με περισσή κομπορρημοσύνη, το τονίζω) καθήμενο αρχοντικά σε ένα ομοίωμα στο κτίριο της Βιβλιοθήκης. Ωραία η βόλτα, απίστευτη η συντήρηση του χώρου. Πολλά τα λεφτά...

Αναχώρηση για το Μεγάλο Παζάρι. Πάλι έλεγχος. Η απαραίτητη στάση για ένα ντονέρ δίχως αύριο. (1 ευρώ; Μα μόνο 1 ευρώ;). Κόσμος χαμογελαστός, οικείος, γνώριμος.

Ώρα για βόλτα. Μπαίνω στο Μεγάλο κλειστό παζάρι. Ασφυκτική ατμόσφαιρα, ζέστη, υγρασία και αυτό το λαμπίρισμα από τα χρυσά που σε ζαλίζει.

Τα παζάρια δίνουν και παίρνουν, αλλά μόνο στα πλαϊνά σοκάκια. Ο κεντρικός δρόμος από την πύλη 7, δεν αφήνει περιθώρια στους κοσμηματοπώλες για παζάρια. Είναι χρυσός, δεν γίνονται εκπτώσεις, σου απαντούν. Εξάλλου, η επέλαση των Ρώσων κάνει τον μέσο ελληνικό τουρισμό σχεδόν άφαντο οικονομικά. Για να μην πω αχρείαστο.

Πολλά τα χιλιόμετρα, ακόμη περισσότερη η κούραση. Αμέτρητες εικόνες. Ώρα για περισσότερες: Επόμενη στάση: Πλατεία Ταξίμ.

Πολιτισμικό σοκ. Το πέρασμα στο Πέραν, παλιά ελληνική περιοχή, πλούσια αρχοντική. Δεν έχει απομείνει τίποτα πια. Το πάλαι ποτέ φιλέτο της Πόλης έχει αλλάξει. Και τώρα πολυθνικές, λούσο, τουρίστες και πολλά μα πάρα πολλά ψώνια για έχοντες και κατέχοντες.

Ένας ατελείωτος δρόμος τύπου Ερμού με χιλιάδες μαγαζιά. Αλλά στο 1/10 σε μέγεθος, μήκος, πλήθος κόσμου. Ένας πιτσιρικάς πωλητής μού είπε μάλιστα ότι κλείνουν στη 1 το βράδυ. Δεν περίμενα για να το επιβεβαιώσω.

Η επόμενη μέρα είναι αφιερωμένη στα Πριγκιποννήσια και τον Βόσπορο. Κρουαζιέρα έξω από την Πρώτη, την Αντιγόνη, την πανέμορφη Χάλκη με την επιβλητική σχολή μέσα σε ένα καταπράσινο τοπίο και στάση για βόλτα στην Πρίγκηπο με τους 7.000 κατοίκους. Για μόλυνση στο νησί ούτε λόγος καθώς δεν κυκλοφορούν αυτοκίνητα και μηχανάκια, εκτός της αστυνομίας, της πυροσβεστικής και ενός ασθενοφόρου.

Κατά τ’ άλλα μόνο μηχανάκια με μπαταρίες και πολλές, μα πάρα πολλές άμαξες. Πεντακάθαρος τόπος από άποψη μόλυνσης αλλά πολλή βρώμα τα άλογα. Δεν το προτείνω για ευαίσθητες... μύτες.

Η απογευματινή βόλτα μέχρι το πιο στενό σημείο του Βοσπόρου σε συνεπαίρνει. Τι καλύτερο από έναν παραδοσιακό, τούρκικο καφέ εν πλω έξω από το μαγευτικό Ντολμά Μπαχτσέ και όλη την παράκτια Κωνσταντινούπολη μέχρι τη σχολή Ευελπίδων! Μετά το πραξικόπημα ο Ερντογάν μάζεψε όλους τους στρατιωτικούς μέσα στην Πόλη και πλέον τα τελευταία 2 χρόνια η σχολή δεν λειτουργεί. Το κτίριο μοναδικό. Τα σπίτια σου κόβουν την ανάσα (5 εκατ. δολάρια πωλείται το πιο φτηνό και 95 εκ. το ακριβότερο για όσους ενδιαφέρονται).

Κάπου μέσα στα νερά του Βοσπόρου ξεπροβάλλει και το ιδιωτικό νησί της Γαλατά Σαράι. A propo, είχαν κακοτεχνίες και παράνομα «κτίσματα» και ο δήμος τα κατεδάφισε. Πέντε μήνες στέκουν εκεί τα αυθαίρετα και τώρα η ομάδα βρίσκεται σε διαπραγματεύσεις για να τα ξαναχτίσει.

Και εκεί που χανόμαστε στην ομορφιά του τοπίου, περνάμε από την περιοχή των ηθοποιών. Και αρχίζουν τα απαραίτητε σχόλια: Πού μένει ο Μουράτ; –που αγνοώ και ποιος είναι–, Και πού γυρίστηκαν τα «ασημένια φεγγάρια»... Ορίστε απορίες τώρα. Έτσι για να μάθω να μη βλέπω τούρκικα σίριαλ.

Η χαρά της γριάς, της γνωστής χήρας του γκρουπ μαζί με τη φιλενάδα της. Οι οποίες, παρεμπιπτόντως, λίγο πριν από την κρουαζιέρα είχαν ξοδέψει 50 ευρώ σε... κεριά από το Πατριαρχείο. Δεν επεκτείνομαι σε αυτό ωστόσο γιατί θα χρειαστώ και δεύτερη επίσκεψη. Ωραίο αλλά το περίμενα μεγαλύτερο, η πρώτη εικόνα. Καθηλωτικό, ωστόσο.

Επιστροφή εν πλω και στο κατεστραμμένο κτίριο του νυχτερινού κέντρου Ρέινα. Αυτό που έπεσαν οι πυροβολισμοί την Πρωτοχρονιά του 2017. Τότε είχε μπει ένας ένοπλος και αν δεν κάνω λάθος είχε σκοτώσει 30 plus άτομα. Ερείπιο παραμένει, για μνημείο το πάνε. Απτόητοι οι ιδιοκτήτες, άνοιξαν ένα άλλο πιο κάτω που σφύζει από νεολαία.

Πολλές οι γέφυρες στον Βόσπορο. Η πρώτη, η Γέφυρα του Βοσπόρου ή Ατατούρκ (πλέον ονομάζεται και «Γέφυρα των Μαρτύρων της 15ης Ιουλίου», η γέφυρα του Μωάμεθ Β' του Πορθητή, η Γέφυρα Φατίχ Σουλτάν Μεχμέτ, η γέφυρα του Σουλτάνου Σελίμ ή Γιαβούζ (η μεγαλύτερη στον κόσμο με σιδηροδρομική γραμμή), γέφυρα του Κεράτιου Κόλπου και η γέφυρα του Γαλατά.

Αλλά ο Βόσπορος δεν είναι και τόσο γαλήνιος, όμως. Η άναρχη οδήγηση των καπετάνιων σού χαλάει την ηρεμία. Οδηγούν τα πλοία, όπως και τα αυτοκίνητα. Λες και δεν υπάρχουν κανόνες. Άλλος βγαίνει από αριστερά, άλλος από δεξιά, από παντού έρχονται. Και παντού πηγαίνουν. Relax, problem γιοκ, μου είπε ατάραχος και ο ταξιτζής το προηγούμενο βράδυ σε ένα παρ’ ολίγον ατύχημα.

Πολλές οι αναμνήσεις, ακόμα περισσότερες οι εικόνες, οι μυρωδιές και οι εμπειρίες. Την επόμενη φορά σίγουρα θα δω ακόμα περισσότερα. Μέχρι τότε μένουν τα μπαχάρια, τα τσάγια, τα λουκούμια και εκείνος ο ναργιλές που κοσμεί, προς το παρόν, το σαλόνι μου.

Υ.Γ. 1 Καλός ο κιοφτές αλλά το κεμπάμ δεν τρωγόταν. Πολύ βαρύ για τα γούστα μου. «Είναι κιμάς από μανάρι και όχι αρνί» όπως πολύ ορθά παρατήρησε μία πολυταξιδεμένη κυρία με γνώσεις μαγειρικής, η οποία στη μυρωδιά του έβγαλε και ψεκάστηκε με το χαρακτηριστικό της άρωμα, που κουβαλά πάντα στην τσάντα της.

Υ.Γ. 2 Όλα, μα όλα τα αδέσποτα είναι μαρκαρισμένα με χαρακτηριστική βούλα στο αυτί.

Υ.Γ. 3 Η πρόσβαση από την ευρωπαϊκή στην ασιατική πλευρά μέσω της νέας καλωδιωτής γέφυρα στα στενά του Βοσπόρου (γέφυρα Σουλτάνου Σελίμ ή Γιαβούζ, αν δεν κάνω λαθος), έχει διόδια 1 ευρώ. Στην επιστροφή, πάλι, είναι δωρεάν. Τη γέφυρα μάλιστα την έκλεισαν για τους πεζούς γιατί αρκετοί ανέβαιναν και αυτοκτονούσαν.