Περπατώντας στην αγορά του Αλ Χαλίλι

Κοιτάς από το παραθυράκι του αεροπλάνου και ενώ δεν έχουν περάσει ούτε δύο ώρες από την απογείωση αντικρίζεις την θολή καφετιά πόλη, διακρίνεις τους αμέτρητους μιναρέδες, τους αχανείς αμμόλοφους, τους φοίνικες. Είσαι στην Αφρική, κοντινή και συγχρόνως απρόσιτη.

Κατεβαίνεις από το αεροπλάνο και αρχίζει το ανεξάντλητο παζάρι και το κυνηγητό για το ποιος θα «κερδίσει» τον τουρίστα. Ήδη από τα ανταλλακτήρια συναλλάγματος, από τα οποία παίρνεις και την visa, αρχίζεις να νιώθεις την πίεση του αιγυπτιακού εμπορικού συστήματος, του «όποιος προλάβει να σε αρπάξει, πρόλαβε». Το ίδιο συνεχίζεται φυσικά και με τα ταξί, όπου η «μάχη» ανάμεσα στις διάφορες εταιρείες του αεροδρομίου που σε τραβολογούν είναι αδυσώπητη. Παντού άνθρωποι πρόθυμοι να σε βοηθήσουν, να σου κουβαλήσουν την βαλίτσα, να σου δώσουν ό,τι πληροφορίες χρειαστείς. Οι Αιγύπτιοι είναι φιλικοί άνθρωποι, εξυπηρετικοί και καλόκαρδοι, αν σε δουν να ψάχνεσαι και να κοιτάς δεξιά αριστερά θα προθυμοποιηθούν να βοηθήσουν, οι περισσότεροι βέβαια περιμένοντας ένα «μπαξίσι» (φιλοδώρημα). Υπάρχουν και κάποιοι που απλά θέλουν να σε βοηθήσουν ειλικρινά και χωρίς αντάλλαγμα. Στην Αίγυπτο πρέπει να μάθεις να ψυχολογείς τους ανθρώπους, να μάθεις να αρνείσαι εκεί που πρέπει, να κάνεις παζάρι εκεί που χρειάζεται και να εμπιστεύεσαι εκεί που σε κοιτάνε με καθαρό βλέμμα και χαμόγελο.

Οι δρόμοι είναι ένα συνεχές χαοτικό και θορυβώδες κομφούζιο. Χωρίς λωρίδες, χωρίς φλας, χωρίς διαβάσεις πεζών και με τους συνεχείς εκκωφαντικούς ήχους από κόρνες και εξαντλητικό μποτιλιάρισμα − πρέπει να μάθεις να επιβιώνεις. Οι ήχοι απομακρύνονται όσο προσεγγίζεις με το ταξί τον Νείλο. Η απεραντοσύνη και η σαγήνη του σε μαγεύουν από την αρχή και σιγά-σιγά αποκτάς συναίσθηση τού πού βρίσκεσαι, νιώθεις την Αφρική με όλες σου τις αισθήσεις. Δεν ξέρω ποια είναι η πιο κατάλληλη ώρα για να περπατήσεις παράπλευρα του Νείλου. Όσο υπάρχει το φως του ήλιου η εικόνα του θολού Καΐρου καθρεπτίζεται στα νερά και σε συνδυασμό με τα επιβλητικά κτίρια και τους ουρανοξύστες σε κάνει να θες να εξερευνήσεις κάθε μοναδική γωνιά της πόλης. Όσο νυχτώνει, τα φώτα από τα κτίρια και τα πλοιάρια προσδίδουν μια ρομαντική υπόσταση, μια μαγευτική χροιά στον μεγαλύτερο ποταμό του κόσμου, και εσύ δίνεις την υπόσχεση πως θα επιστρέψεις κάποια μέρα.  

Την πόλη αυτή την αγαπάς κατά κάποιο τρόπο μέσα από τα παζάρια της, μέσα από την αυθεντικότητα των ντόπιων, από τις μεθυστικές μυρωδιές των μπαχαρικών που μονίμως σου γαργαλάνε τη μύτη, από την απλότητα της ζωής στα δαιδαλώδη σουκ και τις αμέτρητες ιστορίες των ανθρώπων τους. Τυπικές εικόνες ανατολής, γωνιές που μένουν ανέγγιχτες στο πέρασμα του χρόνου καθηλώνουν τον κάθε «ξένο» περαστικό. Στην πολύβουη αγορά θα δεις από μαγαζιά που φτιάχνουν παραδοσιακά φέσια, χειροποίητα ψηφιδωτά κουτιά με το γνωστό «mother of pearl», τυπογραφεία για πάπυρους, μαγαζάκια με υφάσματα, πασμίνες και κελεμπίες, μέχρι και αμέτρητα μαγαζιά με μπαχαρικά, μανάβικα ή γλυκά. Πολύχρωμα, αδιέξοδα σοκάκια που σε κάνουν να χάνεσαι για αρκετή ώρα, να περιπλανιέσαι αλλά να μη θες να ξαναβρεθείς στην προκαθορισμένη διαδρομή σου. Οι άνθρωποι σε κοιτάνε, παρά τις υπεράνθρωπες προσπάθειες να μη μοιάζεις με τουρίστας − για εκείνους αρκεί ένα γρήγορο βλέμμα και καταλαβαίνουν. Πολλοί σου χαμογελάνε και σου προσφέρουν παραδοσιακό τσάι ή ακόμα και φαλάφελ, εσύ φυσικά και το δέχεσαι − εκτός από ευγένεια που δείχνεις, δεν πρέπει να χάσεις μια μοναδική ευκαιρία να εντρυφήσεις εκ των έσω στην ανατολίτικη κουλτούρα. Η επικοινωνία είναι δύσκολη, πολλοί προσπαθούν με κάποιες λέξεις στα αγγλικά να σε γνωρίσουν, να μάθουν από πού είσαι και ποια είναι η γνώμη σου για τον τόπο τους. Τελικά τα μόνα που χρειάζονται οι άνθρωποι για να έρθουν κοντά είναι η θέληση και το χαμόγελο.

To Κάιρο εκτός από πόλη με τους Χίλιους Μιναρέδες είναι και η πόλη με τα χίλια πρόσωπα. Δεν μπορείς να την ψυχογραφήσεις, όσες βόλτες κι αν κάνεις, με όσους κι αν μιλήσεις και όσα στιγμιότυπα κι αν αποτυπώσεις στη μνήμη σου, πάντα θα σε εκπλήσσει. Οι αντιθέσεις της έρχονται να σε συναντήσουν σε κάθε γωνία και να σε κάνουν να ανοιγοκλείσεις τα βλέφαρά σου. Το απέραντο Αιγυπτιακό Μουσείο σε ταξιδεύει στο χρόνο, σε κάνει να χαθείς στις χιλιετίες και να θαυμάσεις με όλο σου το είναι το μεγαλόπρεπο αρχαίο πολιτισμό. Ο Πύργος του Καΐρου στο Ζαμάλεκ σου προσφέρει απλόχερα την πιο συναρπαστική πανοραμική θέα της πόλης μέχρι και τις πυραμίδες της Γκίζας. Το επιβλητικό Citadel σε γνωρίζει με τους παλιούς βασιλιάδες και σου «ψιθυρίζει» ιστορίες δόξας και ανάπτυξης. Το Κοπτικό Κάιρο σε υποδέχεται με κύριο σκοπό να σε εντυπωσιάσει με την αρχιτεκτονική του, από το Κόπτικο Μουσείο μέχρι και τον ναό του Αγίου Γεώργιου και το νεκροταφείο παίρνεις μια πολύ καλή γεύση του παλιού Καΐρου. Στο καταπράσινο πάρκο Al-Azhar χαλαρώνεις ξεχνώντας για λίγο τους χαοτικούς ρυθμούς και το νέφος. Πλατείες πολυσύχναστες, με τον αέρα αμφισβήτησης να πλανιέται, με βασίλισσα την πλατεία Ταχρίρ, σε καλούν να περιπλανηθείς ανάμεσα στο πλήθος, γνωρίζοντας κάθε έκφανση του λαού. Παιδιά παίζουν μπάλα σε σοκάκια καθώς σουρουπώνει και ακούγεται από τα μεγάφωνα το κάλεσμα του μουεζίνη για την προσευχή − τότε όλη η πόλη αδρανοποιείται.

Το βράδυ οι σκονισμένοι δρόμοι αναδύουν μυστήριο. Είναι δύσκολο να ανακαλύψεις πού χτυπάει η καρδιά της πόλης όταν νυχτώνει. Οι Αιγύπτιοι χωρίζονται σε αυτούς που πίνουν αλκοόλ και σε αυτούς που περιορίζονται στο τσάι και το ναργιλέ. Οι φελούκες κατά μήκος του Νείλου έχουν φωταγωγηθεί περιμένοντας να υποδεχτούν ζευγαράκια που θέλουν να απολαύσουν μια ρομαντική βαρκάδα, ενώ από τα τεράστια πλοιάρια που μοιάζουν με πλωτά πολυκαταστήματα ακούγονται κυρίως ανατολίτικοι ρυθμοί. Οι Αιγύπτιοι ξέρουν να διασκεδάζουν (αυτοί που έχουν τη δυνατότητα να το κάνουν) και θέλουν να διασκεδάσεις και εσύ, να νιώσεις άνετα, να έχεις να αναπολείς όταν επιστρέψεις πίσω.

Το Κάιρο συνεχώς σε αιφνιδιάζει, σε φλερτάρει με επιμονή και στο τέλος σε καταφέρνει. Χρειάζεσαι λίγο χρόνο για να συνηθίσεις «τα χνώτα του», να εγκλιματιστείς στους ζωντανούς ρυθμούς του αλλά δεν γίνεται παρά να σε κατακτήσει και να σε τραβήξει και πάλι κοντά του.