Η Σίφνος της Νίκης Ψαραύτη-Μπουτάρη

Τη Σίφνο την πρωτογνώρισα 8 ετών, όταν πήγα για πρώτη φορά για διακοπές. Πολλά χρόνια μετά μπόρεσα να συνειδητοποιήσω το λόγο, τη μαγεία, το ξελόγιασμα που ένιωσα τότε, παιδάκι της πρωτεύουσας, το λόγο που μ’ έκανε να την αγαπήσω με πάθος, όπως κάθε Σιφνιός, πολιτογραφημένος ή μη, αγαπά το μικρό αυτό νησί των δυτικών Κυκλάδων με τη μεγάλη ιστορία.

Η Σίφνος είναι ολόκληρη μια εμπειρία. Μια εμπειρία ολιστική, η εμπειρία των πέντε αισθήσεων.

Τη Σίφνο πρώτα τη μυρίζεις: Μόλις «πέσει» το πλοίο της γραμμής κάτω από το βόρειο κάβο της Χερρόνησος και βγεις στο κατάστρωμα σου έρχεται συμπυκνωμένο άρωμα από θυμάρι, φασκόμηλο, ρίγανη, λεβάντα. Το πρωί μες στα στενά του Αρτεμώνα μοσχοβολά ο γλυκάνισος στα περίφημα κουλούρια που ψήνονται αενάως, την Κυριακή τα ρεβίθια στο τσουκάλι και τ’ ανθόνερο από τα ξακουστά λουκούμια του ζαχαροπλαστείου τέταρτης γενιάς. Τα κεριά από μέλι κερήθρας στις εκκλησιές. Οι βασιλικοί και τα γιασεμιά στις αυλές, τα νυχτολούλουδα στα σοκάκια.

Τη Σίφνο την αφουγκράζεσαι: Τις καμπάνες σαν παιδικά κουδουνάκια στα πανηγυράκια (σχεδόν ένα κάθε μέρα) και τα βιολιά στα γλέντια μετά τη λειτουργία. Τον ξελιγωμένο γάιδαρο στο χωράφι το μεσημέρι, το μελαγχολικό γκιώνη το βράδυ και τη συναυλία των βατράχων στο ρέμα με τις φυλλωσιές, κάτω απ’ το γεφύρι του Αρτέμωνα. Το μελτέμι που σιγο-σφυρίζει ή το χοντρο-βοριά που μαίνεται όπως ορμάει απ’ τις ψηλές κορφές, του Προφήτη Ηλία και του Αϊ-Συμεών.

Τη Σίφνο τη γεύεσαι: οι νοστιμιές της είναι αληθινή ωδή στην αίσθηση της γεύσης και ανησυχητικά εθιστικές. Τα γηγενή, όπως το μέλι, η κάπ(φ)αρη, η χωραφίσια πατάτα κι η άνυδρη ντομάτα, τα σύκα, η μυζήθρα, η μανούρα και τα «καρύδια» της (όπως λένε οι ντόπιοι τα αμύγδαλα!). Η κουζίνα της, ανεπιτήδευτη αλλά πεντανόστιμη, ανέδειξε έναν Τσελεμεντέ (και όχι το αντίθετο) με φημισμένα πιάτα, όπως τα ρεβίθια καπνιστά στο τσουκάλι, το ρίφι κοκκινιστό με τις πατάτες, τους ρεβιθοκεφτέδες, τα αμπελοφάσουλα σκορδαλιά, τα αυγοκαλάμαρα και τις μελόπιτες, τα αμυγδαλωτά, τα μεθυσμένα κουλουράκια και τα μπουρέκια. 

Η Σίφνος είναι παν-ωραία, αληθινό χάρμα οφθαλμών: Τα άσπρα πεντακάθαρα χωριά, λουσμένα στο απολλώνειο φως, περιχυμένα με τον εκτυφλωτικό ασβέστη, με φόντο το λουλακί της θάλασσας με τις άσπρες αφρισμένες κορφές. Οι ασημένιοι βράχοι και οι ψιλοκεντημένες με ξερολιθιές πλαγιές της. Τα σχίνα και τα αλμυρίκια, οι συκιές κι οι ελιές. Τα απότομα ψηλά βουνά της, αλλά και τα φυσικά απάγγεια λιμανάκια της: Φυκιάδα, Βαθύ, Σεράλια, Φάρος και Φασολού και κάπου ανάμεσα το παραμυθένιο κι εμβληματικό ακρωτήρι της Χρυσοπηγής. Ο Αρτεμώνας και η Απολλωνία, το ατμοσφαιρικό ενετικό Κάστρο της.

Άφησα στο τέλος την κορυφαία γι’ αυτό το νησί αίσθηση: το άγγιγμα της Σίφνου.

Τα νερά που μοιάζουν κρύσταλλα, αλλά σε τυλίγουν σαν μετάξι απαλό όταν βουτάς μέσα τους. Τα μονοπάτια τα αρχαία, τα αιώνια, ακόμα στρωμένα με μάρμαρα που σε καλούν να τα περπατήσεις, γιατί τη Σίφνο δεν μπορείς να πεις ότι την ξέρεις αν δεν την περπατήσεις. Οι ζεστές πλάκες στη Χρυσοπηγή, η παρηγορητική σκιά του αλμυρικιού και της συκιάς. Κι όταν έχεις ρουφήξει όλες αυτές τις αισθήσεις στη διαπασών και ξαποσταίνεις (για λίγο) το βραδάκι στην αυλή σου, ε, τότε θαρρείς πως είναι πολύ εύκολο ν’ απλώσεις το χέρι και να μαζέψεις στα δάχτυλά σου χρυσόσκονη από το αυγουστιάτικο φεγγάρι που ανατέλλει ξαφνικά, γεμάτο και σουρεαλιστικά τεράστιο, πίσω από το διπλό καμπαναριό τ’ Αΐ-Γιαννιού.

Φώτο: Η Νίκη Ψαραύτη-Μπουτάρη στο εκκλησάκι του Προφήτη Ηλία

* Η Νίκη Ψαραύτη-Μπουτάρη είναι διαφημίστρια (πρόεδρος & διευθύνουσα σύμβουλος της Arrow Advertising S.A.) και εκ καταγωγής, αλλά κυρίως εκ ψυχής, Σιφνιά.