Από το Λας Πάλμας και τα Γκράν Κανάρια στο Funchal της Μαδέιρα και από κει πέρασμα στο μικρό ηφαιστειακό νησί του Πόρτο Σάντο. Από το ένα αρχιπέλαγος στο άλλο και από την Ισπανία στην Πορτογαλία με θέα τον Ατλαντικό.
Θέση: Κατάστρωμα.
Λας Πάλμας
Αφήνω το Λάς Πάλμας με τις καλύτερες εντυπώσεις, το βιομηχανικό και διοικητικό κέντρο ολόκληρου του συμπλέγματος των Καναρίων Νήσων και ένατη μεγαλύτερη πόλη της Ισπανίας, θυμίζει περισσότερο Λατινοαμερικάνικη πόλη παρά κομμάτι της Ιβηρικής Χερσονήσου (στην οποία άλλωστε τύποις ανήκει). Στο κέντρο, τα παλιά διώροφα νεοκλασικά, με καμαρωτά ή μακρόστενα περβάζια και ανάγλυφα αετώματα, είναι βαμμένα σε κάθε λογής φανταχτερά χρώματα και σκεβρωμένα από το χρόνο και την παραμέληση, συνυπάρχουν δίπλα σε ογκώδεις φτηνοκατασκευές τσιμέντου με σκουριασμένα κάγκελα και μεγάλες τζαμαρίες στην πρόσοψη πλαισιωμένες από αλουμίνιο, οι παλιές πλατείες είναι πνιγμένες στην τροπική βλάστηση και τη σκόνη, παντού κυριαρχεί μια ατμόσφαιρα γλυκιάς παρακμής που την ισοζυγούν η ευθυμία και η ανεμελιά των κατοίκων.
Θα μπορούσα να περπατάω στη Λίμα, το Καράκας ή το Ροζάριο, όμως όχι, μάλλον βρίσκομαι σε μια κουκίδα του Ατλαντικού που συγκεντρώνει τις δικές της γοητευτικές ιδιαιτερότητες. Από τα ισόγεια καφεστιατόρια με τα ανεβασμένα ρολά στις εισόδους και τα πλαστικά τραπέζια στα πεζοδρόμια, τα μανάβικα με τα κάθε λογής εξωτικά φρούτα μέχρι τα μικρομάγαζα των μεταναστών από την Άπω Ανατολή, τις δυτικές ακτές της Αφρικής και τις Αραβικές χώρες, όλα διασκορπισμένα στο δαιδαλώδες κέντρο του που το οριοθετούν από τη μια πλευρά η προκυμαία με το λιμάνι και από την άλλη η αμμουδερή παραλία που εκτείνεται μέχρι το τέλος της πόλης. Εξωτικό και σκοτεινό μαζί, με το πέσιμο της αυλαίας της μέρας να αποκαλύπτει τον αμαρτωλό του «λιμανίσιο» χαρακτήρα. Περπατώντας από την κεντρική «Placa d Espagna» προς την συνοικία του λιμανιού Santa Catalina τα «κακόφημα» μπαρ διαδέχονται το ένα το άλλο, καμπαρέ με «drug queen» σόου, υπόγεια καταγώγια με κάθε λογής περιθωριακούς θαμώνες όπου η- αυστηρότατη στην Ισπανία- απαγόρευση καπνίσματος αγνοείται επιδεικτικά, ενώ στα σκονισμένα σοκάκια νωχελικές πόρνες στερεωμένες με το ένα πόδι στον τοίχο και το τσιγάρο στο χέρι περιμένουν να ψαρέψουν τον επόμενο πελάτη. Ένα σκηνικό βγαλμένο από την Τρούμπα των προηγούμενων δεκαετιών, γκρίζο, αυθεντικό και παράδοξα γοητευτικό…
Πρόκειται ίσως για ο,τι ομορφότερο έχω συναντήσει στη ζωή μου. Το Funchal, πρωτεύουσα της Μαδέιρα, απλώνεται αμφιθεατρικά σε ένα σύμπλεγμα καταπράσινων λόφων κατηφορίζοντας προς τον κόλπο. Περπατώντας στο ιστορικό κέντρο, κυριαρχούν τα αρχοντικά άριστα διατηρημένα κτίρια με τα καφασωτά παράθυρα και τις κεραμοσκεπές. Εδώ, τίποτα δεν έχει αφεθεί στην τύχη, από τα πράσινα κιόσκια με τα τρούλινα σκέπαστρα, τα παλιά πορτοκαλί Βόλβο λεωφορεία, τις περίτεχνες καγκελόπορτες, τους φιλοτεχνημένους με καλαίσθητα μοτίβα πεζοδρόμους, τα στρωμένα με μαύρο βότσαλο καλντερίμια και τις πεντακάθαρες πλατείες που ξεπροβάλουν κάθε μερικά δεκάδες βήματα μέσα από τα στενοσόκακα. Ανάμεσα στις πόλεις-μουσεία που έχω επισκεφτεί, το Funcal, διεκδικεί δικαιωματικά αυτόν της πιο καθαρής και τακτοποιημένης. Αποτοξινωμένη από σκουπίδια, γόπες (επιβάλλεται χρηματικό πρόστιμο σε όποιον πετάξει το τσιγάρο του κάτω) και κακόγουστα τουριστικά φτηνομάγαζα…
Πόρτο Σάντο
Βάρβαρο πρωινό ξύπνημα στις εφτά το πρωί για να προλάβω το πλοίο των οχτώ για το μικρό νησί του Πόρτο Σάντο (Άγιο Λιμάνι), το καράβι βγαίνει από τον κόλπο του Funchal κατευθυνόμενο προς τα βόρεια του νησιού με το σκηνικό των καταπράσινων λόφων και των απόκρημνων βράχων να μένει το ίδιο, παραλία ούτε για δείγμα, ενώ είναι η πρώτη φορά που βλέπω τα σύννεφα τόσο χαμηλά, να στεφανώνουν τις καταπράσινες βουνοκορφές του νησιού και με μια κίνηση του χεριού να έχεις την εντύπωση ότι μπορείς να τα αγγίξεις. Δεν συμβαίνει το ίδιο με το μικρό νησί του Πόρτο Σάντο που προσεγγίζουμε μετά από μισή ώρα ταξιδιού στο αρχιπέλαγος. Από το ένα ακρωτήρι μέχρι το άλλο απλώνεται μια αμμουδιά εννέα χιλιομέτρων πάνω από την οποία δεσπόζουν τα μικρά διάσπαρτα σπίτια του χωριού. Το νησί είναι κατοικημένο μόνο από τη μια πλευρά του, στο κέντρο της οποίας, πάνω σε ένα μικρό πλακοστρωμένο ύψωμα, βρίσκεται η κεντρική πλατεία του με μερικά καλοδιατηρημένα χωριατόσπιτα και την αποικιοκρατικού ρυθμού εκκλησία της Nossa Senhora de Piedade να την περιβάλλουν, δίπλα στην εκκλησία το φημολογούμενο σπίτι του Χριστόφορου Κολόμβου που αποτελεί και το μοναδικό μουσείο. Ατμόσφαιρα βγαλμένη από νησί άγονης γραμμής (τέσσερεις χιλιάδες νοματαίοι το χειμώνα όλοι και όλοι) που τους καλοκαιρινούς μήνες γεμίζει από τους κοσμοπολίτες κατοίκους της Μαδέιρα που αναζητούν λίγα εκτάρια βελούδινης αμμουδιάς με θέα τον αχανή Ατλαντικό.
Εδώ, η έννοια του πολιτισμού, όπως έχει επικρατήσει στα μεγάλα αστικά κέντρα, φαντάζει υποτυπώδης με τον ταξιδιώτη να μπορεί να απολαύσει όλα τα απορρέοντα προνόμια, χωρίς ωστόσο να λείπει και το τίμημα. Με το καράβι που συνδέει το νησί με τη Μαδέιρα να έχει μείνει ακινητοποιημένο λόγω βλάβης, οι προμήθειες αρχίζουν και τελειώνουν. Οι ντόπιοι βέβαια είναι συνηθισμένοι σε τέτοιου είδους ελλείψεις, όσο για τους υπόλοιπους, υπάρχει το αεροδρόμιο. Μια τελευταία ματιά κατά την απογείωση στο αρχιπέλαγος της Μαδέιρα μου αποκαλύπτει ο, τι δεν με άφησε να δω η εν πλώ περιπλάνηση μου. Και ύστερα, όλες οι παραστάσεις των τελευταίων δυο εβδομάδων μπαίνουν σαν καλοτραβηγμένες καρτ-ποσταλ στο συρτάρι των καλοκαιρινών αναμνήσεων…
Χρήσιμες και άχρηστες πληροφορίες
Το Λας Πάλμας αποτελεί τη μεγαλύτερη πόλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης εκτός Ηπειρωτικής Ευρώπης. Σύμφωνα με μελέτες κλιματολόγων του πανεπιστημίου Syracuse, διαθέτει το καλύτερο κλίμα στον κόσμο.
Το Funchal είναι η γενέτειρα του διάσημου Πορτογάλου ποδοσφαιριστή Κριστιάνο Ρονάλντο. Οι πρώτοι τουρίστες στο νησί χρονολογούνται από τον 19 αιώνα. Κάθε παραμονή πρωτοχρονιάς διοργανώνεται στο λιμάνι το μεγαλύτερο (καταχωρημένο στο βιβλίο Guinness) σόου βεγγαλικών στον κόσμο.
Ο Χριστόφορος Κολόμβος έζησε για ένα μικρό διάστημα στο Πόρτο Σάντο ύστερα από το γάμο του με την Filipa Moniz Perestrelo, κόρη του πρώτου κυβερνήτη του νησιού Bartholomew Perestrelo. Το σπίτι του πλέον λειτουργεί σαν μουσείο.
Τα πολλά και διαφορετικά κομμάτια της δένουν μεταξύ τους με φροντίδα και αγάπη, την οποία αγάπη καταθέτουν στην ιδιαίτερη πατρίδα τους οι κάτοικοί της…
Εδώ οι Βρετανοί του Αστερίξ είναι ακόμα αναγνωρίσιμοι, πίνουν τσάι και μαζεύονται στα σπίτια τους στις 6μμ που κλείνουν τα μαγαζιά του γραφικού Γκίλντφορντ
14°
