Ταξιδια

Οι «Γαλάζιες Σημαίες» της Καβάλας

Αν βρεχόταν κι από τον βορρά, δεν θα διέφερε από νησί

Kείμενο: Θεόφιλος Μπασγιουράκης

Φωτογραφίες: Αχιλλέας Σαββόπουλος

Αν η πόλη της Καβάλας βρεχόταν κι από τον βορρά, δεν θα διέφερε από νησί. Αρκέστηκε όμως στις τρεις θάλασσές της, σε ανατολή, νότο και δύση. Παρέμεινε, λοιπόν, χερσόνησος, με τη ματιά της ν' αγναντεύει περισσότερο τη θάλασσα και λιγότερο το βουνό.

Έτσι κι οι άνθρωποί της, έχουν την αλμύρα στις φλέβες τους. Οι περισσότεροι, απ΄τα μικρά τους κιόλας χρόνια, μετά το μπουσούλημα στη στεριά, επιχειρούν το πρώτο τσαλαβούτημα στη θάλασσα. Μια θάλασσα που υπάρχει παντού. Όχι μόνον στην εκτεταμένη ακτογραμμή αλλά και μέσα στην ίδια την πόλη της Καβάλας, σε στενή επαφή με τον οικοδομικό της ιστό.

Δεν ξέρω πολλές πόλεις στην Ελλάδα, όπου ο κάτοικός τους έχει το προνόμιο, να βγαίνει από το σπίτι φορώντας το μαγιό του, να βαδίζει μερικά λεπτά και να βουτάει στο νερό. Και, μάλιστα, σε παραλίες αμμουδερές, με καθαρά, φιλικά νερά. Που, φέτος κατάφεραν ν' αποσπάσουν 14 «Γαλάζιες Σημαίες», ίσως τις περισσότερες από κάθε άλλη φορά. Ας γνωρίσουμε μερικές.

Κατευθυνόμαστε πρώτα στ' ανατολικά της πόλης. Περνάμε κάτω από τις αψίδες του μεγαλόπρεπου μεσαιωνικού υδραγωγείου. Είναι οι περίφημες «Καμάρες», σήμα κατατεθέν της Καβάλας από τις αρχές του 16ου αιώνα. Ήταν έργο μεγαλεπήβολο, για την υδροδότηση του πρώτου οικιστικού πυρήνα της Καβάλας, της άνυδρης συνοικίας της «Παναγίας», με νερό από την πηγή της «Μάννας του Νερού».

Αμέσως μετά τις Καμάρες συναντάμε τις εγκαταστάσεις του παλιού, γραφικού Καρνάγιου, την συνοικία της «Αγίας Βαρβάρας», τα «Πεντακόσια», τα παλιά «Σφαγεία» και να, φτάσαμε κιόλας στην πρώτη, εκτεταμένη αμμουδιά. Για μας, τους παλιούς Καβαλιώτες - που κρατάμε ζωντανές τις αναμνήσεις μας - είναι «Καρά - Ορμάν», που στα τουρκικά σημαίνει «Μαύρο Δάσος». Για τους υπόλοιπους είναι το κοινότοπο «Περιγιάλι». Εδώ έμαθαν - κι εξακολουθούν να μαθαίνουν - κολύμπι οι πλατειές μάζες του πληθυσμού, που ζούσαν στο κέντρο και στις ανατολικές συνοικίες της Καβάλας.

Καρά - Ορμάν

Πολύ χαίρομαι, που το ταπεινό Καρά Ορμάν των παιδικών μου χρόνων, είναι η σημερινή, τιμημένη με Γαλάζια Σημαία παραλία, έστω και με την ονομασία Περιγιάλι.

Και είναι αδύνατον να ξεχάσω, μετά από 60 τόσα χρόνια, την αστραπιαία επέμβαση του μακαρίτη του πατέρα μου. Που με έσωσε, κυριολεκτικά την τελευταία στιγμή από βέβαιο πνιγμό, στα νερά του Καρά - Ορμάν.

Μετά το τέλος της παραλίας μεσολαβεί ένας κατάφυτος, κακοτράχαλος κάβος. Πίσω του κρύβει τον κλειστό όρμο της «Άσπρης Άμμου», που στα γεράματά της την βάπτισαν «Μακρυάμμο». Εδώ, λοιπόν, σπάνια φτάναμε εμείς οι πιτσιρικάδες, όχι μόνον γιατί μας έπεφτε μακρυά αλλά και γιατί δεν παρουσίαζε το παραμικρό «ανθρωπολογικό» ενδιαφέρον για την ηλικία μας, αφού στην Άσπρη Άμμο κατέφευγαν κυρίως ηλικιωμένοι που έκαναν αμμόλουτρα. Έτυχε κάποτε να δω μερικούς, το κεφάλι τους, δηλαδή, που ήταν το μόνο που εξείχε από την άμμο.

Άσπρη Άμμος

Επιστρέφουμε στην πόλη της Καβάλας. Ακριβώς στο κέντρο της, κάτω από την εκκλησία της Παναγίας και τον Φάρο αντικρίζουμε στ΄ανοιχτά το θρυλικό «Μονόπετρο». Ήταν τα διάσημα «Βράχια», μια ζόρικη ακτή, πρόκληση για το θάρρος και την τόλμη των πιτσιρικάδων των 8-10 ετών.

Μονόπετρο

Πολύ πιο φιλικές - βέβαια - και πάντα στο κέντρο της Καβάλας, είναι οι αμμουδερές παραλίες της «Ραψάνης» και «Καλαμίτσας», με την διάκριση της Γαλάζιας Σημαίας κι αυτές. Χιλιάδες προνομιούχοι Καβαλιώτες απολαμβάνουν, χωρίς μετακίνηση, τα νερά αυτών των παραλιών.

Ραψάνη

Καλαμίτσα

Μετά τον υπέροχο, αμμουδερό όρμο της Καλαμίτσας βγαίνουμε ουσιαστικά από τον κύριο οικοδομικό ιστό της Καβάλας, ωστόσο, εξακολουθούμε να βρισκόμαστε πολύ κοντά στην πόλη. Καθώς αναπτύσσεται η δυτική ακτογραμμή, αρχίζουν να εμφανίζονται, ο ένας μετά τον άλλον, τρεις όρμοι εκπληκτικοί. Είναι οι ακτές του «Μπάτη» της «Τόσκας» και του «Αμερικάνου», που απέχουν αντίστοιχα 4, 6 και 6,5 χλμ από το κέντρο της Καβάλας. Με την αστική συγκοινωνία έχει κανείς την δυνατότητα, μέσα σε λίγα λεπτά, να βρεθεί σε τρεις, άριστα αξιοποιημένες παραλίες, με θαυμάσια αμμουδιά και διαυγέστατα νερά.

Μπάτης

Τόσκας

Όσοι θέλουν να αναζητήσουν περισσότερες περιηγητικές και κολυμβητικές συγκινήσεις, μπορούν να συνεχίσουν, πάντα κατά μήκος της δυτικής ακτογραμμής. Θα συναντήσουν διαδοχικά τις εκτεταμένες αμμουδερές παραλίες του Παλιού, της Ν. Ηρακλείτσας και της Ν. Περάμου. Και, ελάχιστα χιλιόμετρα μετά, θα εντυπωσιαστούν από τους όρμους του Βρασίδα και τις αχανείς, εξωτικές παραλίες των διάσημων «Αμμόλοφων», πραγματικούς κολυμβητικούς παραδείσους, με καταιγιστική αξιοποίηση και χιλιάδες φανατικούς οπαδούς.

Παλιό

Ν. Ηρακλείτσα

Βρασίδας

Με την μοναδική της τοπογραφία και τις περίφημες παραλίες αλλά και την μακραίωνη ιστορία της η πόλη της Καβάλας μπορεί να θεωρηθεί ως ένας από τους πιο επιθυμητούς προορισμούς, κάθε εποχή του χρόνου.