Ταξιδια

Μια κυριακάτικη βόλτα στο ρέμα Πικροδάφνης

Nα υπερασπίζεται κανείς τα ανοιχτά ρέματα είναι θαρραλέο και πρωτότυπο

Άννα Δαμιανίδη
2’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Αν δεν ήταν ο Αλέξης Πανσέληνος με τη Μεγάλη Πομπή, ένα βιβλίο του που είχα διαβάσει πριν χρόνια, δεν θα ξεκινούσα να πάω στο περπάτημα γνωριμίας με το ρέμα Πικροδάφνης, έχω κουραστεί να βλέπω φύση κατεστραμμένη στην Αττική. Όμως είχα στο νου μου τόσον καιρό το σκηνικό της ιστορίας, το ρέμα Αγίου Δημητρίου ή Μπραχαμίου, στο οποίο μένει ο ήρωας του βιβλίου σ' ένα αυθαίρετο, ένας νεαρός που διαβάζει μανιωδώς κόμιξ διαδραματιζόμενα στο απώτερο μέλλον: όταν η Αθήνα είναι πια, λέει, χτισμένη σε τεράστιους πύργους, ή μάλλον υπερυψωμένες πλατφόρμες, πάνω από τη φύση του λεκανοπεδίου που έχει αφεθεί στα πόδια τους να οργιάσει, να ξαναγίνει άγρια, δασωμένη, με ζώα, με νερά, με τα πάντα. Ζούνε σε δυο επίπεδα οι άνθρωποι του μέλλοντος, η προηγμένη τεχνολογία τους προσφέρει τα πάντα χωρίς να χρειάζεται να καταστρέφουν τη φύση, την οποία συντηρούν και θαυμάζουν από ψηλά, σα θεοί. Σε δυο επίπεδα κυλά και η πλοκή, το ένα στη σύγχρονη τσαπατσούλικη γειτονιάς της Αθήνας και το άλλο στο επινοημένο μακρινό της μέλλον.

Όνειρο οικολογικό που ξαναθυμόμουν την Κυριακή περπατώντας τελικά στο ρέμα, το οποίο, αν κι έχει σε πολλά σημεία σκουπίδια, και μπάζα, και σπίτια χτισμένα σύρριζα στις όχθες, και αυθαίρετα μέσα στις πλαγιές της κοίτης, δεν είναι τόσο κατεστραμμένο όσο περίμενα. Είναι δύσκολη δουλειά να τα βάλεις μ' ένα ρέμα, το μπαζώνεις, το σκεπάζεις, το ξεχνάς, το νερό όμως τρέχει πάντα, απόδειξη οι πλημμύρες σε κάθε βροχή. Τα ξέρουμε αυτά. Στο δε ρέμα της Πικροδάφνης το νερό ρέει σε αληθινή κοίτη ποταμίσια, με βότσαλα και άμμο, καλαμιώνες και δέντρα σκύβουν πάνω του, είναι ένα κομμάτι αληθινής φύσης που γλίτωσε από κάποιο θαύμα, συμπτώσεις, ποιος ξέρει τι, κι έχει μάλιστα χαρακτηριστεί 'ιδιαίτερου περιβαλλοντικού ενδιαφέροντος'.

image

Όχι πως σώθηκε οτιδήποτε από τους χαρακτηρισμούς και τα ονόματα. Εδώ κοτζάμ Κηφισός, Ιλισσός τραγουδισμένος, Ηριδανός, και άλλα ένδοξα νερά της Αττικής εξαφανίστηκαν. Δεν τα έσωσε η διασημότητα ούτε η αρχαιότητα, οπότε μπορεί, αυτό το τελευταίο που απέμεινε με το ταπεινό όνομα Ρέμα της Πικροδάφνης, να είναι το πρώτο που θα σωθεί συνειδητά και θα γίνει το επίσημο ποτάμι της πόλης. Υπάρχει και σχέδιο στα συρτάρια της Περιφέρειας, να γίνει μονοπατάκι για περίπατο στις όχθες του, τις οποίες πλησίαζε η δική μας μεγάλη πομπή την περασμένη Κυριακή με αρκετή δυσκολία. Αλλά υπάρχει και η απειλή, νέες ιδέες για παρεμβάσεις με τσιμέντο, να βαστάει περισσότερα νερά ή κάτι τέτοιο, διότι θέλουν να ξεράνουν το ρέμα Τραχώνων και να πέσει το νερό του εκεί, οπότε έχετε γεια βρυσούλες και ρέματα.

Πιάσαμε λοιπόν, η κυριακάτικη μεγάλη πομπή μας, το ποτάμι (μου επιτρέπετε να το αναβαθμίσω σε ποτάμι, λόγω ελλείψεως άλλων ποταμιών, εξάλλου οι λέξεις διεκδικούν τα αντικείμενά τους) από το σταθμό Αγίου Δημητρίου και το πήγαμε μετ' εμποδίων ως το Φάληρο, στη θέση Έδεμ όπου χύνεται, κι εκεί πια είναι ποτάμι κανονικό, με τις καλαμιές να το κρύβουν από τους θαμώνες του παραθαλάσσιου κέντρου Εδεμ, και ψαράδες να πιάνουν χέλια στις εκβολές και να τα ψήνουν επί τόπου, σαν σε παράλληλο σύμπαν.

Τη βόλτα τη διοργάνωσε η ομάδα “Πολίτες υπερ των ρεμάτων της Αττικής”, που δεν είχα ξανακούσει. Και μόνο που υπάρχει τέτοια ομάδα σου αναπτερώνει το ηθικό. Οι φυσιολάτρες της Αθήνας πρέπει να είμαστε η πιο καταπιεσμένη μειονότητα.

image

image

Ακούμε συνέχεια για κλεισμένα ρέματα που προκαλούν πλημμύρες, οπότε το να υπερασπίζεσαι τα ανοιχτά ρέματα είναι θαρραλέο και πρωτότυπο. Θα έπρεπε να είναι αυτονόητο, αλλά θεωρείται λόξα. Προσωπικά πιστεύω ότι άλλη πομπή κι άλλη πορεία δεν έχει νόημα, πέρα από τέτοιους περιπάτους σε όχθες απειλούμενων ρεμάτων και παρόμοιων θαυμάτων. Μόνο σε τέτοια θα πηγαίνω, όσο με κρατούν ακόμα τα πόδια μου.

image