Ο ένας υπάλληλος σε πάρκινγκ, ο άλλος δεν ξέρω τι. Στέκονται στο πεζοδρόμιο και μιλάνε δυνατά, με μούτες και χειρονομίες. Ψιχαλίζει. Δεν καβγαδίζουν, ίσα-ίσα: συμφωνούν. Πρόκειται βέβαια να γίνει τρίτος παγκόσμιος πόλεμος εξαιτίας του Ζελένσκι και του Νετανιάχου, και ο επόμενος, ο τέταρτος, θα γίνει με σφεντόνες: το ’πε και ο Αϊνστάιν.
«Κι εμάς μάς σέρνουνε πίσω από τα άρματα να γίνουμε τροφή για τα κανόνια». «Ποια κανόνια, ρε συ; Πλάκα με κάνεις; Τίποτα δε θα μείνει». «Όχι, τίποτα. Όλα σκόνη για δυο ξεφτίλες». «Πίσω από όλα αυτοί είναι. Σ’ το λέω». «Πίσω από ΟΛΑ». «Και γιά πες: μέχρι να πέσουν οι βόμβες, εσύ τι θα έκανες;» «Αμέσως θα πέσουν οι βόμβες, πας καλά;» «Ναι, όχι, λέω ΑΝ». «Τι τι θα έκανα;» «Με ποιους θα πήγαινες; Μ’ αυτούς που σε βάζουν να πας; Η κυβέρνηση;» «Όχι βέβαια! Θα πήγαινα με τους ομόθρησκους». «Α να γεια σου!» «Αυτό έλειπε. Να σκοτωνόμαστε και μεταξύ μας. Χιλιετίες είμαστε μαζί». «Χιλιετίες».
Τριάντα πέντε με σαράντα ετών, μην πάει ο νους σας σε τίποτα παππούδες.
Τριάντα πέντε με σαράντα ετών, μαξ.
Συνέχισε να ψιχαλίζει μέχρι αργά που νύχτωσε, και νομίζω συνέχισε και μετά.
Όπου ακούς για gentrification σε μέρη όπου δεν μένουνε Ινδιάνοι, ξέρεις πως ένα βλαχάκι θέλει να πιει τη βοτκίτσα του σε ωραία ελεγχόμενο τριτοκοσμικό περιβάλλον, να ’χει να λέει. Όσο πιο βαθιά η παρακμή, η αρρώστια, η φτώχεια, η μιζέρια, η εξάρτηση από τις ουσίες — τόσο πιο γλυκά κυλάει στο λαρύγγι η βότκα. Κανόνας.
Έτυχε να δω χθες —τύχη κακιά— έναν καταρράκτη επαίνων από κάποιον σε κάποιον άλλον, που ήταν όλη, όλη μα όλη, ένα θηριώδες ψέμα: απ’ άκρου εις άκρον. Μιλάμε για Κολοσσό ψεύδους, για κανονική παραχάραξη της ιστορίας. Και βέβαια νά τα λάικ, νά οι χαρές, νά τα πανηγύρια: ο κόσμος είναι γενικά χαζούλης, και κυρίως αδαής. Μάλιστα, δεν ήταν μια απλή αναρτησούλα εκεί χάμω, αλλά κείμενο που μπήκε σε βιβλίο. Τύπου, μνημειώθηκε.
Τα ’χασα λιγάκι, λέω από μέσα μου, «Δε μπορεί, γαμώ τα ξύλα μου, τι διάολο», μου σφίχτηκε το στομάχι… οκέι, αυτά. Και κράτησα μια σημείωση να το βάλω εδώ, καλή ώρα, και να το ξεχάσω κατόπιν για πάντα, κι ας ήτανε προσωπικό το θέμα.
Την ιστορία δεν τη γράφουν οι νικητές. Τη γράφουν, Θε μου σχώρα μου, οι κατ’ επάγγελμα γλείφτες και οι *μπίιιπ*.
* * *
Ποια βιβλία σε έκαναν αναγνώστη;
Αλήθεια, θυμάστε; Έστω ένα ή δύο από αυτά; Όχι ποια θεωρείτε καλύτερα, σημαντικότερα, κορυφαία ή κάτι τέτοιο. Αλλά ποια σάς έκαναν να αγαπήσετε το διάβασμα. Τότε. Παλιά. Όταν είπατε, «Wow! Τι φάση. Εδώ θα μείνω». Εάν θυμάστε κάποιους τίτλους (και σίγουρα θυμάστε!), πείτε τους και σε εμάς με ένα μέιλ.
…Και, ναι, λάβαμε τις πρώτες τρεις απαντήσεις. Η πρώτη είναι από την καλή φίλη και συνάδελφο επιμελήτρια (αλλά και έξοχη μεταφράστρια) Χρύσα Φραγκιαδάκη. Νά τι μας είπε:
Με τυχαία σειρά και με μόνο κριτήριο αποτίμησης το αποτύπωμα που άφησαν στη μνήμη μου, 10+1 από τα μυθικά αναγνώσματα της παιδικής μου ηλικίας (μέχρι τα δώδεκά μου, την πρώτη γυμνασίου):
«Μικρές κυρίες», της Λουίζας Μέι Άλκοτ.
«Ένα δέντρο μεγαλώνει στο Μπρούκλιν», της Μπέτι Σμιθ.
«Το ημερολόγιο της Άννας Φρανκ».
«Όσα παίρνει ο άνεμος», της Μάργκαρετ Μίτσελ.
«Ντεζιρέ», της Άννας-Μαρίας Σελίνγκο.
«Για ποιον χτυπά η καμπάνα», του Έρνεστ Χέμινγουεϊ.
«Δράκουλας», του Μπραμ Στόουκερ.
«Η καλύβα του μπαρμπα-Θωμά», της Χάριετ Μπίτσερ Στόου.
«Το πλοίο των τρελών», της Κάθριν Ανν Πόρτερ.
Συλλήβδην, διάφορα από τα αστυνομικά της Άγκαθα Κρίστι (στην απίστευτα κακή και απίστευτα γοητευτική, τότε, σειρά του Λυχναριού.
11. Οι 24 τόμοι της εγκυκλοπαίδειας «Πάπυρος-Λαρούς», έκδοση 1963, σούπερ καθαρεύουσα, το τότε παράθυρό μου στον κόσμο.
Η δεύτερη είναι από την αγαπημένη μας φίλη Άντζη Κουνάδη, που είναι επίσης μεταφράστρια! Τυχαίο; Ιδού:
Διάβαζα διάφορα μικυμάου και γενικά ό,τι παιδικό έπεφτε στα χέρια μου, αλλά αναγνώστρια έγινα όταν διάβασα Ιούλιο Βερν, τις «20.000 λεύγες κάτω από τη θάλασσα», γύρω στα 7-8.
Και η τρίτη έρχεται από τα Γιάννενα, και από τον αγαπημένο μας γιατρό Γιώργο Παππά. Ιδού ποια βιβλία τον έκαναν να πει, «Εδώ είμαι»:
Στα 10, το «Ταξίδι στο Κέντρο της Γης».
Στα 17, το «Αλεξανδρινό Κουαρτέτο» (στην κατά Χουρμούζιο εκδοχή προφανώς).
Στα 25, το «Κουτσό» του Κορτάσαρ (στην κατά Εξάντα εκδοχή).
Περιμένουμε και τα δικά σας Πρώτα Βιβλία!
* * *
Ένας Τσελεμεντές εν προόδω
Στις συνταγές μας σήμερα, έχουμε μια κρεατόσουπα ΑΛΛΟ πράγμα. Θα το διαπιστώσετε καταρχάς διαβάζοντας το κείμενο, και ακόμη πιο… χορταστικά όταν κάτσετε να τη φτιάξετε. Μας τη στέλνει η αγαπημένη μας φίλη Σαπφώ Καρδιακού. Μιλάμε για κέντημα! Την ευχαριστούμε, και περιμένουμε και τις δικές σας συνταγές. Στείλτε τες μας με ένα μέιλ!
Γλυκιά κρεατόσουπα της τεμπελιάς
Με τα πρώτα κρύα έρχεται η διάθεση για χουχούλιασμα — χνουδωτές κάλτσες, ζεστές πιτζάμες, αφράτες ρόμπες, άφθονα μαξιλάρια και απαλά παπλώματα, μια καλή ταινία στην οθόνη και μια λαχταριστή comfortfoodόσουπα στο μπολ γίνονται οι κολλητοί μας τα χειμωνιάτικα βράδια. Όσοι προτιμάμε το “μέσα” από το “έξω” αλλά βαριόμαστε να καταπιαστούμε με το μαγείρεμα, πριν πεινάσουμε ετοιμάζουμε τη “γλυκιά κρεατόσουπα της τεμπελιάς”. “Γλυκιά” γιατί συμμετέχει η θαυματουργή γλυκοπατάτα, “τεμπελιά” γιατί ρίχνουμε τα υλικά στην κατσαρόλα και, απλώς, περιμένουμε να βράσουν. Η μόνη χειρωνακτική εργασία είναι το κόψιμο των λαχανικών και, στο τέλος, η πολτοποίηση με το ραβδομπλέντερ αν θέλουμε τη σούπα βελουτέ: καλύψαμε και τη γυμναστική τής ημέρας, δηλαδή... 😉 Η φιλοσοφία τής τεμπελιάς διαπερνά τη συνταγή απ’ άκρου εις άκρον, αφού μετράμε τα συστατικά “με το μάτι” και αναλόγως τις ορέξεις.
Οι δικές μου ορέξεις θέλουν οσομπούκο στη συνταγή — το μεδούλι και το οστό δίνουν θρεπτικά στοιχεία και νοστιμιά στο σύνολο, και το κρέας του μασιέται εύκολα... Είπαμε, ολωσδιόλου τεμπελιά. Μία φέτα οσομπούκο, λοιπόν. Πατάτες για βράσιμο, ανάλογα τη χωρητικότητα της κατσαρόλας. Μία γλυκοπατάτα κόκκινη — η κόκκινη είναι που δίνει τη γλυκύτητα στη συνταγή και ρευστοποιεί το βελουτέ μαζί με τις κλασικές πατάτες. Αν πάλι επιλέξετε λευκή γλυκοπατάτα, η σούπα θα γίνει men ακόμα πιο γλυκιά, όμως θα πήξει περισσότερο — γι’ αυτό προσθέτουμε κι άλλο νερό κατά το βράσιμο. Αν είστε φαν του σέλινου, be my guest. Εγώ θα απέχω. Δοκιμάστε να προσθέσετε μπρόκολο: σούπερ γεύση, σούπερ θρεπτικό φαγητό. Για πιο έντονη γεύση, σκεφτείτε το φινόκιο. Στα μπαχαρικά δεν θα σας περιορίσω: επειδή προτιμώ τις καυτερές σούπες, χρησιμοποιώ αρκετό μαύρο πιπέρι, λίγο cayenne και κατόπιν παίζω με τις γεύσεις:
Αλάτι
Λίγος κουρκουμάς
Τζίντζερ
Λίγο κίμινο
Αρκετό τριμμένο αποξηραμένο κρεμμύδι
Λίγο σουμάκ
Μπόλικη γλυκιά πάπρικα
Μια ιδέα μοσχοκάρυδο
Αγνό παρθένο ελαιόλαδο
Ή, όποια μπαχαρικά κάνουν τους γευστικούς σας κάλυκες να αγαλλιάζουν. Η συνταγή είναι comfort, όχι ζόρικη.
Τώρα, για να αξίζει τον χαρακτηρισμό τής τεμπελιάς, η σούπα πρέπει να βράσει αβίαστα. Γι’ αυτό, κόβουμε τις πατάτες, το μπρόκολο, το φινόκιο και το σέλινο σε μικρά κομμάτια. Κατόπιν ζεσταίνουμε την άδεια κατσαρόλα και σοτάρουμε το κρέας για δευτερόλεπτα με λίγο πιπέρι. Μετά ρίχνουμε τις πατάτες και το νερό. Αν χρησιμοποιείτε τα κοτσάνια του μπρόκολου, ρίξτε τα τώρα. Αν επιλέξατε μόνο ανθοκεφαλές, θα τις προσθέσετε πριν το τέλος. Το νερό πρέπει να καλύψει εντελώς το περιεχόμενο, φτάνοντας τα δύο τρίτα τής κατσαρόλας.
Βράζουμε σε μέτρια φωτιά και ρίχνουμε τα μπαχαρικά. Σε 50 λεπτά περίπου, το κρέας θα έχει βράσει. Έως τότε διαβάζουμε λίγες σελίδες από το βιβλίο που όλο λέμε θα ξεκινήσουμε και πάντοτε βρίσκουμε δικαιολογίες για να μην το πιάσουμε στα χέρια μας. Ενδιάμεσα, κοιτάμε αν κατέβηκε πολύ το νερό και συμπληρώνουμε ζεστό, δοκιμάζουμε τον ζωμό και προσθέτουμε μπαχαρικά αν χρειαστεί. Λίγο πριν το τέλος ρίχνουμε το σέλινο/το φινόκιο/το μπρόκολο και το ελαιόλαδο.
Μόλις σβήσουμε το μάτι, αφήνουμε το φαγητό να καταλαγιάσει. Μόλις πέσει η θερμοκρασία, πολτοποιούμε τα λαχανικά, αφαιρώντας το κρέας (αν δεν έλιωσε το μεδούλι, το αφήνουμε μέσα στις πατάτες για περισσότερη γεύση). Κόβουμε το κρέας σε μικρά κομμάτια και το επιστρέφουμε στο μίγμα.
Σερβίρεται σε βαθιά ζεσταμένα μπολ. Προαιρετικά, σκορπάμε ελάχιστη παρμεζάνα στην επιφάνεια. Συνοδεύουμε με φρυγανισμένες φέτες φρέσκου ψωμιού αλειμμένες βούτυρο Κερκύρας. Αφού φάμε, αφήνουμε την άπλυτη κατσαρόλα για αύριο, πιστοί στο πνεύμα τής συνταγής.
Πιάσαμε με πολλή χαρά και με μεγάλη συγκίνηση αυτό το βιβλίο στα χέρια μας. Το αγαπάμε πολύ, αγαπάμε τον Μπουνιουέλ πολύ, η ζωή του είναι συναρπαστική, οι άνθρωποι που συναναστράφηκε είναι συναρπαστικοί, ο ίδιος ήταν συναρπαστικός. Ο ωραίος τόμος από το Δώμα, στην έξοχη μετάφραση του Θάνου Σαμαρτζή, θα διαβαστεί πολύ. Είμαστε κάτι παραπάνω από σίγουροι γι’ αυτό. Μπράβο!
Διαβάστε ένα χαρακτηριστικό απόσπασμα από το βιβλίο:
Όταν συνήλθα, πήγα ένα βράδυ μόνος στο κινέζικο καμπαρέ. Μια κοπέλα που έκανε κονσομασιόν στο μαγαζί ήρθε κι έκατσε στο τραπέζι μου και μου έπιασε την κουβέντα, όπως απαιτούσε ο ρόλος της. Δεύτερο ξάφνιασμα του Ισπανού στο Παρίσι: η γυναίκα αυτή εκφραζόταν θαυμάσια, με μια λεπτεπίλεπτη και απόλυτα φυσική αίσθηση της συζήτησης. Προφανώς δεν μιλούσε ούτε για λογοτεχνία ούτε για φιλοσοφία. Κουβέντιαζε για κρασιά, για το Παρίσι, για πράγματα καθημερινά, αλλά με τέτοια απέριττη άνεση, τέτοια έλλειψη επιτήδευσης, σοβαροφάνειας, που απόμεινα μαγεμένος. Ανακάλυπτα κάτι που δεν το γνώριζα, μια νέα σχέση μεταξύ γλώσσας και ζωής. Δεν πλάγιασα μ’ εκείνη τη γυναίκα, δεν γνωρίζω το όνομά της, δεν την ξαναείδα ποτέ, αλλά παραμένει η πρώτη μου αληθινή επαφή με τη γαλλική κουλτούρα.
Νά και το οπισθόφυλλο:
Μπορεί να γεννήθηκε σ’ έναν τόπο όπου ο μεσαίωνας κράτησε μέχρι τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, αλλά από πολύ νωρίς ο Λουίς Μπουνιουέλ συνδέθηκε με την πνευματική και καλλιτεχνική πρωτοπορία της εποχής του· πρώτα στη Μαδρίτη, μαζί με τον Λόρκα, τον Νταλί, κι ύστερα στο Παρίσι της δεκαετίας του ’20, με την ομάδα των σουρεαλιστών. Στο σουρεαλισμό ο Μπουνιουέλ βρήκε την αγάπη για το παράλογο, το αμφίσημο, το βαθιά κρυμμένο, το επικίνδυνο, συνδυασμένη με την αυθάδικη διάθεση για πρόκληση, σκανδαλισμό, για βεβήλωση των ιερών και γκρέμισμα των παραδεδομένων αξιών, όπως η κοινωνική ειρήνη, η εργασία, η θρησκεία, η οικογένεια. Ο Μπουνιουέλ γράφει για τη ζωή του με παιχνιδιάρικη ειρωνεία και με μια παράδοξη νηφαλιότητα, έχοντας επίγνωση ότι αυτή υπήρξε χορταστική. Σαν ήρωας σε πικαρέσκο μυθιστόρημα, ξεστρατίζει αμέριμνος σε αλλεπάλληλες παρεκβάσεις, καθώς μιλά για τα μεγάλα πάθη και για τα όνειρά του, για τους αγαπημένους φίλους και τους πολέμιούς του, για τα έργα τα δικά του και για εκείνα που τον καθόρισαν.
Δυο λόγια για τον σκηνοθέτη/συγγραφέα:
Ο Luis Buñuel (1900-1983) γεννήθηκε στην Καλάνδα της Αραγώνας και μεγάλωσε στη Σαραγόσα, σε εύπορη αστική οικογένεια. Σπούδασε στη Μαδρίτη, ενώ τη δεκαετία του ’20 βρέθηκε στο Παρίσι, όπου γύρισε τις πρώτες του ταινίες και εντάχτηκε στην ομάδα των σουρεαλιστών. Μετά τον Ισπανικό Εμφύλιο έζησε εξόριστος, πρώτα στις ΗΠΑ και κατόπιν στο Μεξικό, όπου και γύρισε τις περισσότερες ταινίες του. Τη δεκαετία του ’60 ξανάρχισε να κάνει ταινίες και στην Ευρώπη, μοιράζοντας τον καιρό του μεταξύ Μεξικού, Ισπανίας και Γαλλίας.
Βρείτε το εδώ, ή στο βιβλιοπωλείο της γειτονιάς σας, ή όπου αλλού σάς αρέσει να προμηθεύεστε τα βιβλία σας.
* * *
Το Ημερολόγιο κυκλοφορεί τρεις φορές την εβδομάδα: κάθε Σάββατο, κάθε Κυριακή, και κάθε Τετάρτη. Θυμίζουμε: όποιος έχει μία πρωτότυπη και ωραία, απλή συνταγή, για την οποία υπερηφανεύεται, μπορεί αν θέλει να μας τη στείλει με μέιλ. Το ίδιο και για τα βιβλία που τον έκαναν αναγνώστη. Επίσης μπορεί να μας στείλει μέιλ και για οποιοδήποτε άλλο θέμα. Σας ευχαριστούμε πολύ.
15°
