Καθημερινά πραγματάκια που σιχαίνεται το φυλλοκάρδι μου
Δεν αντέχω τους θορύβους. Τους δυνατούς θορύβους. Τους έντονους θορύβους. Τους επίμονους και τους επαναλαμβανόμενους θορύβους. Τις δυνατές φωνές. Τις τσιρίδες. Τις άνευ λόγου δυνατές φωνές. Τις τσιρίδες των παιδιών έξω στον δρόμο.
Ναι, θα πείτε, κανείς δεν τα αντέχει όλα αυτά. Προφανώς. Αλλά: αλλά υπάρχει και κόσμος που κάποιοι θόρυβοι μπορούν να τον ρίξουν νοκ-άουτ, να τον ξεκάνουν, να του ανοίξουν το κεφάλι στα δύο. Ένας από αυτούς τούς τυχερούς είμαι κι εγώ. Τους σιχαίνεται το φυλλοκάρδι μου με ένταση, με πάθος, με λύσσα. Θα ήθελα να υπήρχε ένα κουμπί που να έβαζε στο mute τα πάντα: λένε πως και η πολλή ησυχία είναι δυσάρεστη, αλλά δεν είναι δα και η πρώτη ανοησία που λένε. Το ’χουν συνήθειο.
Όλοι οι θόρυβοι είναι φρικτοί. Παρά ταύτα, ένας είναι ο χειρότερος απ’ όλους, αυτός που μπορεί να σε εξοντώσει μέσα σε δευτερόλεπτα: το ρούφηγμα του καφέ (ή της σούπας, αν ζεις στην Ιαπωνία και σε κάτι τέτοιες χώρες). Αυτός είναι το τέλος. Αυτός, είναι μια σφαίρα στην καρδιά. Εξ ου και πρέπει να απαγορευτεί.
Εννοώ, και στις ταινίες. Όταν τρώνε τα νουντλς και τα ρουφάνε με όλη τους τη δύναμη, σαν βιομηχανικές ηλεκτρικές σκούπες. Κόψτε αυτές τις σκηνές. Τέλος.
2. Δεν αντέχω τα φώτα. Τα έντονα φώτα. Τα άχρηστα φώτα. Τη μανία του κόσμου με τα φώτα.
Ζω σε μια πολυκατοικία που όλοι (κυριολεκτικά όλοι, πλην ασφαλώς εμού) αγαπούν να ανάβουν τα κοινόχρηστα φώτα μέσα στην ημέρα. Όταν δηλαδή ένα αναμμένο φως δεν κάνει τη διαφορά, γιατί δεν μπορεί να κάνει τη διαφορά. Αλλά θέλουν να τα βλέπουν αναμμένα, γιατί έτσι. Το χέρι τους, βγαίνοντας από το σπίτι τους ή από το ασανσέρ, πάει κατευθείαν στο κουμπί, κι ας μην έχει ΚΑΜΙΑ σημασία αν το φως είναι ανοιχτό ή κλειστό. Δεν υπάρχει εξήγηση γι’ αυτό. Δεν έχει μείνει στον ερπετικό μας εγκέφαλο κάποια ανάμνηση από τότε που ζούσαμε δίπλα στον δεινόσαυρο. Γιατί δεν ζούσαμε ποτέ δίπλα στον δεινόσαυρο. Ανάβουμε τα φώτα από καθαρή ανοησία. Τα ανάβουμε γιατί έχουν κουμπί.
Και δεν είναι μόνο η πολυκατοικία μου. Μπαίνω κάθε πρωί στα ντους των αποδυτηρίων, συνήθως πρώτος. Φυσικά βλέπω. Φαίνονται τα πάντα. Οι ντουζιέρες, το σαμπουάν σου, τα απαυτά σου — όλα. Επίσης, γενικά κάνεις ντους με τα μάτια κλειστά, γιατί είσαι μες στα σαπούνια. Ως εκ τούτου, το τελευταίο πράγμα που χρειάζεσαι, είναι φως. Αλλά όχι: ο επόμενος που θα έρθει θα ανάψει το φως, για να κάνετε μπάνιο σε καθεστώς κρεοπωλείου/φαρμακείου/εκκολαπτηρίου.
Δεν υπάρχει εξήγηση γι’ αυτό.
3. Δεν αντέχω τα αρώματα. Όλα τα αρώματα. Αλλά μερικά αρώματα περισσότερο από άλλα. Οι άσχημες μυρωδιές είναι άσχημες μυρωδιές, όμως ένα πατσουλί συχνά τα καταφέρνει να γίνει ακόμη πιο αποτελεσματικό όπλο θανάτου. Μπαίνει μέσα σου από τα ρουθούνια, από το στόμα, απ’ τ’ αυτιά, από τους πόρους σου, από παντού, και σε πλημμυρίζει με τη γλυκερή του υφή, κολλάει στους ιστούς σου, κυλάει σαν πετρελαιοκηλίδα στο αίμα σου, κυκλώνει και σφίγγει σαν βόας συσφιγκτήρας τα καημένα σου τα κοκαλάκια. Δεν σε ρωτάει πριν να το κάνει. Τα αρώματα δεν ρωτάνε ποτέ, λες και γεννήθηκαν στη Ρωσία. Απλώς επεμβαίνουν και σε σκοτώνουν λίγο-λίγο. Τα αρώματα σε μισούν.
Δεν μπορείς να προφυλαχτείς από δαύτα. Δεν υπάρχουν λύσεις. Μόνο η απαγόρευση των αρωμάτων, ή η πάση θυσία αποφυγή τους μένοντας στο σπίτι, σε parfum free, καλά ελεγχόμενο περιβάλλον.
Αλλά και πάλι… Προχθές η (καλή, χρυσή) γκρούμερ έβαλε κολόνια στα σκυλάκια μας μετά το μπάνιο. Τρελάθηκα. Η τριπλή σερπαντίνα αναθυμιάσεων με έψαξε, με βρήκε και σχεδόν με σκότωσε. Εννοείται πως, φορώντας μια διπλή χειρουργική μάσκα, τα ξανάπλυνα στη σκάφη, όπως κάναμε στη Χρυσή #not Δεκαετία τού ’60. Αλλιώς έπρεπε να τα αμολήσω στο βουνό, σαν κάτι γελοίους κυνηγούς (ταυτολογία, σόρι). Και να πάρω καινούργια.
Σκυλιά χωρίς άρωμα.
* * *
Ποια βιβλία σε έκαναν αναγνώστη;
Αλήθεια, θυμάστε; Έστω ένα ή δύο από αυτά; Όχι ποια θεωρείτε καλύτερα, σημαντικότερα, κορυφαία ή κάτι τέτοιο. Αλλά ποια σάς έκαναν να αγαπήσετε το διάβασμα. Τότε. Παλιά. Όταν είπατε, «Wow! Τι φάση. Εδώ θα μείνω».
Εάν θυμάστε κάποιους τίτλους (και σίγουρα θυμάστε), πείτε τους και σε εμάς με ένα μέιλ.
* * *
Ένας Τσελεμεντές εν προόδω
Στις συνταγές μας σήμερα, έχουμε bananabread! Μας τη στέλνει η επαγγελματίας μαγείρισσα και καλή φίλη Ελένη Δοξιάδη, που είναι και τρομερή γατομαμά. Την ευχαριστούμε για ακόμη μία φορά, και περιμένουμε και τις δικές σας συνταγές. Στείλτε τες μας με ένα μέιλ!
Σε κανέναν δεν αρέσει να τρώει παραγινωμένες μπανάνες. Και συμβαίνει συχνά να βρίσκονται μερικές τέτοιες στην κουζίνα, που ναι μεν λυπάσαι να τις πετάξεις αλλά δεν πρόκειται και να τις φας κιόλας. Αυτή η συνταγή λοιπόν είναι μία πολύ καλή λύση για να μην τις πετάξεις.
Σε ένα μπολ λιώστε:
3-4 μπανάνες και
140 γραμμάρια ζάχαρη (προσωπικά προτιμώ καστανή)
με ένα πιρούνι ώστε να ενσωματωθεί η ζάχαρη και να έχετε ένα πηχτό μείγμα, ας πούμε σαν πουρέ. Εν τω μεταξύ σε πολύ χαμηλή θερμοκρασία σε ένα μπρίκι, ή κατσαρολάκι, αφήστε να λιώσουν:
75 γραμμάρια βούτυρο
και προσθέστε το στο μπολ, ακολουθώντας το με:
1 αυγό, χτυπημένο
1 κουταλάκι του γλυκού άρωμα βανίλιας
Ανακατέψτε καλά όλα τα υγρά στοιχεία σε ένα ομοιόμορφο μείγμα, και στη συνέχεια προσθέστε τα στερεά, τα οποία είναι καλύτερα να έχουν ανακατευτεί μαζί από πριν σε ένα άλλο μπολ:
190 γραμμάρια αλεύρι, είτε που φουσκώνει μόνο του, είτε για όλες τις χρήσεις (στη δεύτερη περίπτωση προσθέτοντας και 1 κουταλάκι του γλυκού μπέικιν πάουντερ)
½ κουταλάκι του γλυκού αλάτι
1,5 κουταλάκι του γλυκού κανέλα
Για την ενσωμάτωση των στερεών βολεύει το ανακάτεμα να γίνει με μια σπάτουλα σιλικόνης ή ένα σύρμα. Το τελικό μείγμα θα είναι αρκετά πηχτό. Αδειάστε το σε μια μακρόστενη μικρή φόρμα για κέικ (οι αλουμινένιες μίας χρήσης είναι ιδανικές: 10x23 εκατ.), που θα πρέπει είτε να είναι καλά βουτυρωμένη, είτε ντυμένη με λαδόκολλα.
Ψήστε σε προθερμασμένο φούρνο στους 180° για περίπου 50 λεπτά.
Τι σπουδαίο βιβλίο! Απολαυστικό ανάγνωσμα, γεμάτο πληροφορίες, από μια εποχή σαγηνευτική και μυστηριώδη, για λαούς παλιούς αλλά γεμάτους καινοτόμες ιδέες, που ακόμη γνέφουν γύρω μας και, εν πολλοίς, καθορίζουν τη ζωή μας. Πώς έμοιαζε ο Θεός λοιπόν, όταν τον πρωτοεπινόησαν; Και άραγε γιατί ήταν άντρας; Ήταν υποχρεωτικό; Τι σήμαινε αυτό για εκείνους τους παλιούς ανθρώπους, και τι σημαίνει για εμάς σήμερα; Η καθηγήτρια Φραντσέσκα Σταυρακοπούλου, σαν άλλη Ιντιάνα Τζόουνς, κάνει μια βουτιά στο παρελθόν, ξεσκονίζει τις πηγές, και αποκαλύπτει πράγματα που δεν ξέραμε ότι πεθαίναμε να τα μάθουμε. Μην το χάσετε!
Κυκλοφορεί σε μια άψογη έκδοση από την Αλεξάνδρεια. Η δε μετάφραση του Γιώργου Καράμπελα είναι κέ-ντη-μα.
Διαβάστε ένα χαρακτηριστικό απόσπασμα από το βιβλίο:
Το θείο πέος-τόξο έμεινε πράγματι αξέχαστο — αν και όχι όπως ίσως θα περίμενε ο Μαρδούκ. Συνδέθηκε αντίθετα με τον Γιαχβέ, τον Θεό της Βίβλου. Κι αυτός είναι πολεμική θεότητα, και τα χαρακτηριστικά του όπλα, οι αστραπές, οι κεραυνοί και οι καταρρακτώδεις βροχές, ταυτίζονταν με τον ολέθριο αντίκτυπο του πανίσχυρου τόξου του και των ταχύτατων βελών του. Όπως ο Κατακλυσμός, το τόξο του Μπρουκ, έτσι και το τόξο του Γιαχβέ ταυτίζεται με το ορθωμένο πέος του – καίτοι στην ευφημιστική γλώσσα της γυμνής σάρκας: ἐντείνων ἐντενεῖς τὸ τόξον σου ἐπὶ σκῆπτρα, λέει εκστασιασμένος ο προφήτης Αβακούμ στο εξαίσια παραστατικό του όραμα για τον Γιαχβέ ως απόλυτο φαλλικό πολεμιστή. Σε ολόκληρη την εβραϊκή Βίβλο, λέγεται για τον θεό αυτόν ότι συνθλίβει τα γεννητικά όργανα των εχθρών του, έτσι ώστε να μην μπορούν να «σηκωθούν» εναντίον του, το δε όπλο του είναι τόσο φοβερό ώστε, όταν πλησιάζει, τα τόξα των εχθρών του χαλαρώνουν και πέφτουν, τα πέη τους συρρικνώνονται και τα γεννητικά τους όργανα τρέμουν. Πιο φρικτή είναι η σεξουαλικοποιημένη φύση της τιμωρητικής επίθεσης του Γιαχβέ ενάντια στον ίδιο του τον λαό. Όταν στρέφει το τόξο του κατά της Ιερουσαλήμ, η σκηνή παραπέμπει σε μια άγρια, ταπεινωτική επίθεση ενός υπεραρρενωπού βιαστή, όπως το θέτει ένα ποίημα από τους Θρήνους Ιερεμίου, βιβλίο του 6ου αιώνα π.Ε.: «Το τόξο μου το τέντωσε και για σημάδι μ’ έβαλε στο βέλος του. Τα βέλη όλα της φαρέτρας μού τα έμπηξε στα νεφρά μου. [...] Χαλίκια με τα δόντια μου με έκανε να φάω. Μ’ έριξε μες στη στάχτη».
Νά και το οπισθόφυλλο:
Η θεολογία και η θρησκειολογία μάς διδάσκουν ότι ο Θεός της Βίβλου δεν είχε σώμα: στην Παλαιά Διαθήκη, φανερωνόταν μόνο στα αινιγματικά λόγια των προφητών του, και στην Καινή, στο σώμα του Χριστού. Η παρουσίαση του Θεού ως ενσώματου και αρσενικού είθισται να θεωρείται απλώς μεταφορική, συμβολική ή ποιητική. Όμως, σ’ αυτή την αποκαλυπτική μελέτη, προϊόν διεξοδικής έρευνας στις βιβλικές πηγές, η διακεκριμένη Ελληνοβρετανίδα θεολόγος (αν και άθεη) Φραντσέσκα Σταυρακοπούλου παρουσιάζει μια απολύτως σωματική εικόνα του βιβλικού Θεού: μια θεότητα με ανθρώπινη μορφή, βγαλμένη μέσα από αρχαίους μύθους και τελετουργίες, δημιουργημένη από μια συγκεκριμένη κοινωνία σε μια συγκεκριμένη εποχή, κατ’ εικόνα του λαού που τη γέννησε. Τρεις χιλιάδες χρόνια πριν στη νοτιοδυτική Ασία, ο λαός αυτός λάτρευε ένα περίπλοκο πάνθεον, υπό την ηγεσία ενός πατέρα-θεού ονόματι Ελ, που είχε εβδομήντα παιδιά. Ένα απ’ αυτά, ο Γιαχβέ, ήταν μια ελάσσων θεότητα της καταιγίδας, που περπατούσε και μίλαγε, έκλαιγε και γελούσε, έτρωγε, κοιμόταν, αισθανόταν και ανέπνεε – και ήταν αναντίρρητα άνδρας. Έμελλε ωστόσο να γίνει κάτι πολύ μεγαλύτερο και πιο αφηρημένο: ο Θεός των μεγάλων μονοθεϊστικών θρησκειών. Εξετάζοντας το σώμα αυτού του Θεού, από το κεφάλι μέχρι τα χέρια, τα πόδια και τα γεννητικά όργανα, εξερευνώντας τους τόπους και τα τεχνήματα, τις συνθήκες και τις εμπειρίες του κόσμου πριν από τη Βίβλο στον οποίο άρχισε να παίρνει σάρκα και οστά, η συγγραφέας ανιχνεύει όχι μόνο τις πηγές της παλαιότερης μονοθεϊστικής θρησκείας αλλά και τις καταβολές του Δυτικού πολιτισμού.
Για τη συγγραφέα:
Η Φραντσέσκα Σταυρακοπούλου (γεν. 1975) είναι καθηγήτρια Βιβλικών Σπουδών και Αρχαίων Θρησκειών στο Πανεπιστήμιο του Έξετερ, στη νοτιοδυτική Αγγλία, και επικεφαλής του τμήματος Θεολογίας και Ιστορίας της Ιουδαϊκής Θρησκείας.
Βρείτε το εδώ, ή στο βιβλιοπωλείο της γειτονιάς σας, ή όπου αλλού σάς αρέσει να προμηθεύεστε τα βιβλία σας.
* * *
Το Ημερολόγιο κυκλοφορεί τρεις φορές την εβδομάδα: κάθε Σάββατο, κάθε Κυριακή, και κάθε Τετάρτη. Θυμίζουμε: όποιος έχει μία πρωτότυπη και ωραία, απλή συνταγή, για την οποία υπερηφανεύεται, μπορεί αν θέλει να μας τη στείλει με μέιλ. Επίσης μπορεί να μας στείλει μέιλ και για οποιοδήποτε άλλο θέμα. Σας ευχαριστούμε πολύ.
8°
