Αυτές τις ημέρες έτυχε και ήμουν σε ένα νοσοκομείο (όχι για μένα), όπως και άλλες δέκα-δεκαπέντε φορές τα τελευταία χρόνια. Δεν θα πω τίποτε που δεν το ξέρουν όλοι: σε αντίθεση με την εικόνα που παρατηρεί κανείς στους θαλάμους (η Γ΄ Καρδιολογική στο Ιπποκράτειο εχθές ήταν εκκλησία, ντρεπόσουν να πατήσεις), στο Τμήμα Επειγόντων Περιστατικών η κατάσταση είναι όσο άσχημη μπορεί να φανταστεί κανείς.
Ο κόσμος είναι πολύς (καθώς δεν είχα και πολλά να κάνω, υπολόγισα πως έφτανε ένας ασθενής ανά 1,5 λεπτό περίπου, ενώ παράλληλα τα ασθενοφόρα έρχονταν με συχνότητα 1 ανά 10 λεπτά), η διαλογή γίνεται μεν ταχύτατα, αλλά η αναμονή για τους γιατρούς των Επειγόντων είναι τρομερά μεγάλη· το ίδιο και για τις τυχόν εξετάσεις (αίμα, ακτίνες κλπ.), που όμως έτσι κι αλλιώς είναι χρόνος που θα ξόδευες στην αναμονή. Συνολικά, και ιδίως αν χρειάζεσαι παθολόγο ή καρδιολόγο, μπορεί να περιμένεις αρκετές ώρες εκεί. Χρειάζεται να οπλιστείς με υπομονή.
Τι μπορεί να γίνει; Δεν ξέρω. Προφανώς εάν εφημέρευαν τα διπλάσια νοσοκομεία από όσα εφημερεύουν, ο χρόνος θα μειωνόταν στο μισό. Αλλά δεν έχω ιδέα τι σημαίνει αυτό σε κόστος και πόρους. Για την υγεία, σε όλα τα κράτη, δαπανάται το μεγαλύτερο κομμάτι του προϋπολογισμού. Ακόμη και σε μία χώρα-αστακό όπως η Ελλάδα, δίνουμε στην υγεία σχεδόν διπλάσια χρήματα από ό,τι στην άμυνα.
Οι ειδικοί τα ξέρουν καλύτερα, και δεν είναι δουλειά μου να το σχολιάζω. Αλλά έχω να καταθέσω μερικές άλλες παρατηρήσεις, που άλλες έχουν μια κάποια σημασία, άλλες όχι:
Οι εννιά στους δέκα δεν μπορούν να καταλάβουν γιατί πρέπει να κάνουν στην άκρη όταν περνάει από δίπλα τους ένα φορείο με κάποιον που του έχει ανοίξει στα δύο το κεφάλι. Πρέπει να τους το υποδείξεις, και συχνά να τους τραβήξεις από το μανίκι. Απελπισία.
Καπνίζουν οι πάντες. Έξω μεν, αλλιώς θα τους μπουζουριάσουν, αλλά καπνίζουν. Πολύ τσιγάρο, περισσότερο από ό,τι στα μπαρ που ξενυχτάνε. Και όχι επειδή «νοσοκομείο είναι εδώ, θα καπνίσεις», αλλά επειδή ο κόσμος εξακολουθεί να καπνίζει. Πρέπει να γίνει μεγάλη καμπάνια με το άτμισμα, πράγμα που θέλει θάρρος.
Οι Τσιγγάνοι ζουν σε άθλιες συνθήκες, εξ ου και αρρωσταίνουν και τραυματίζονται πιο συχνά από τους υπόλοιπους Έλληνες. Ένα 10%, μπορεί και παραπάνω, στα Επείγοντα των δημόσιων νοσοκομείων είναι Τσιγγάνοι. Ενώ στον γενικό πληθυσμό δεν ξεπερνούν το 1%.
Οι γιατροί στα Επείγοντα είναι τόσο νέοι και τόσο καλοί. Τι να πω. Συγκινητικό. Σαν να βλέπεις ιατρική σειρά στην τηλεόραση. Και δουλεύουν όλοι τους σαν τρελοί. Τα ίδια και οι νοσοκόμοι και οι τραυματιοφορείς. Αλλά και οι σεκιούριτι. Κάνουν τρομερά δύσκολη δουλειά, όλοι τους. Χθες, ένας σεκιούριτι δεν σταμάτησε να δίνει οδηγίες ΟΛΗ την ώρα της βάρδιας του. Του το είπα. Μου λέει, «Εσύ δεν κάνεις έτσι στη δουλειά σου;» «Όχι», του είπα.
Ο καλύτερος τρόπος για να σταματήσει να σου γκαρίζει κάποιος είναι να μην του δίνεις καμία σημασία, να διατηρείς την ψυχραιμία σου, να χαμογελάς, και να μιλάς ήρεμα και απλά. Είναι ίσως κατανοητό για κάποιους, αλλά οι περισσότεροι που φωνάζουν, ουρλιάζουν, βρίζουν και —εντέλει— απειλούν το ιατρικό προσωπικό στα νοσοκομεία απλώς θέλουν… οκέι, ας μην το πω. Εν πάση περιπτώσει, το σύνολο αυτών των τύπων έχει λάθος. Σε όλα.
Ένα πολύ μεγάλο ποσοστό των επειγόντων περιστατικών δεν είναι επείγοντα περιστατικά.
Πάρα πολλοί ασθενείς και τραυματίες έρχονταν εκεί από άλλες πόλεις. Το μεγάλο δυστύχημα είναι ίσως ότι δεν υπάρχουν αρκετά αποκεντρωμένα νοσοκομεία.
Πολλά κορίτσια δουλεύουν τραυματιοφορείς στα ασθενοφόρα. Δεν έτυχε να δω κάποια από αυτές να οδηγεί. Αλλά ήταν ένα καλό ποσοστό.
Πολλές κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις. Γαμώτο. Ο άλλος οδηγούσε χωρίς ζώνη «λίγο έξω από το χωριό του». Ο άλλος «είχε βγει με το τρακτέρ». Κάποιος έπεσε από σκάλα κάνοντας μια επισκευή. Ένας γλίστρησε με το μηχανάκι· δεν φορούσε κράνος. Ίσως δεν είναι πολλά για τις έξι ώρες που ήμουν εκεί, αλλά οι εικόνες σού μένουν. Όπως και το βλέμμα των ανθρώπων τού ΕΚΑΒ, που έτρεξαν ώς εκεί περνώντας όλα τα κόκκινα και με τη σειρήνα να ουρλιάζει.
Αυτά είναι τα περιστατικά 1, τα πιο δύσκολα, αυτά που απαιτούν αστραπιαία επέμβαση γιατί υπάρχει σοβαρότατος κίνδυνος απώλειας ζωής. Τα περιστατικά 2 μοιάζουν σε όλα με τα 1, αλλά εκεί έχεις ένα μικρό περιθώριο. Τα 3 και 4 βρίσκονται στη μέση. Απαιτούν γρήγορη αντιμετώπιση, αλλά γενικά δεν υπάρχει κίνδυνος θανάτου είτε στα μεν, τα πιο σοβαρά, είτε στα δε, τα κάπως λιγότερο σοβαρά. Τα περιστατικά 5 μπορούν να εξεταστούν αργότερα, δεν μας προβληματίζουν. (Από μάθημα που άκουσα σε νεαρούς φοιτητές, έξω από την είσοδο).
Υπάρχουν άνθρωποι —σίγουρα γνωρίζετε κι εσείς τουλάχιστον έναν— που δεν αντέχουν να βλέπουν τα γατιά στη γειτονιά τους να ταλαιπωρούνται από το ένα και το άλλο, και κάνουν ό,τι μπορούν για να τα βοηθήσουν κάπως, να τα στέρξουν, να τους σταθούν. Είμαστε μια χώρα με πολύ-πολύ μεγάλο πρόβλημα με τα αδέσποτα. Πελώριοι αριθμοί, ανεπαρκείς πολιτικές, αδιαφορία από κάποιους φορείς, αναισθησία από όχι λίγους πολίτες.
Εμείς γνωρίζουμε τους ανθρώπους που έχουν τις Catoikies, ένα μαγαζί-εργαστήριο εδώ στη Θεσσαλονίκη που φτιάχνει και πουλάει σπιτάκια, ονυχοδρόμια και άλλα ωραία πράγματα για γάτες. Όμως δεν κάνουν μόνο αυτό: φροντίζουν και πολλά αδέσποτα. Όπως λένε, «Αυτή την περίοδο, το καθημερινό συσσίτιο περιλαμβάνει περίπου 25 γάτες». Αλλά τις στειρώνουν επίσης, όποτε μπορούν. Προφανώς, όλα αυτά προϋποθέτουν κεφάλαιο. Το βάζουν όλο από την τσέπη τους.
Φέτος έφτιαξαν μία σειρά από tote bags, σε πολλά σχέδια και σε τέσσερα διαφορετικά χρώματα. Όλα τα έσοδα από τις πωλήσεις τους θα καλύψουν στειρώσεις και κτηνιατρικά έξοδα. Ίσως κάποιοι ενδιαφερθείτε. Ωραίο πράγμα οι πάνινες τσάντες.
Στη μαγειρική μας στήλη σήμερα, έχουμε στραπατσάδα, a.k.a. καγιανά. Τη συνταγή μάς έστειλε ο φίλος Ντ. Κ. Τον ευχαριστούμε πολύ, και θυμίζουμε πως πάντα περιμένουμε και τις δικές σας συνταγές. Στείλτε μας μέιλ!
Στραπατσάδα όνειρο
ΥΛΙΚΑ:
4 ντομάτες μεσαίου μεγέθους
8 αυγά
200 γραμμάρια φέτα
2 κουταλιές της σούπας ελαιόλαδο
Αλάτι, πιπέρι
ΕΚΤΕΛΕΣΗ:
Κόβουμε τις ντομάτες κομματάκια, καμιά δεκαριά την καθεμία. Δεν είναι απαραίτητο να τις τρίψετε στον τρίφτη, ούτε το συνιστούμε. Δεν χρειάζονται στύψιμο, επίσης. Ούτε ξεφλούδισμα. Θα βράσουν.
Κόβουμε και τη φέτα σε κομματάκια, σαν μεγάλα ζάρια.
Ζεσταίνουμε το λάδι στο τηγάνι, που το έχουμε στο 3, στο πιο δυνατό.
Μόλις πάρει να καπνίζει το λάδι, ρίχνουμε τις ντομάτες και τις ανακατεύουμε λιγάκι με μια ξύλινη κουτάλα.
Συνεχίζουμε να ανακατεύουμε πότε-πότε, προσέχοντας να μην κολλήσει η ντομάτα μας στο τηγάνι, για κάνα δίλεπτο.
Ρίχνουμε το αλατοπίπερο και ξαναανακατεύουμε.
Στο μεταξύ, χτυπάμε τα αυγά σε ένα γυάλινο μπολ, αλλά όχι πολύ, όχι όπως τα χτυπάμε για ομελέτα.
Τα ρίχνουμε πάνω στην ντομάτα, και ανακατεύουμε για να ομογενοποιηθεί το μείγμα.
Ρίχνουμε και τη φέτα.
Κλείνουμε το μάτι και ανακατεύουμε πάλι για άλλα δύο λεπτά πάνω-κάτω.
Το φαγητό δεν πρέπει να στεγνώσει: η καλή στραπατσάδα τρώγεται ζουμερή.
Τη σερβίρουμε με χωριάτικο ζυμωτό ψωμί. Κάποιοι προσθέτουν και ένα-δυο λουκάνικα από δίπλα. Τι άνθρωποι…
Δύσκολο βιβλίο. Σκληρό βιβλίο. Αλλά ένα βιβλίο που ΠΡΕΠΕΙ να διαβαστεί, και να διαβαστεί από πολλούς. Είναι η 100% αληθινή ιστορία της φρικτής κακοποίησης της συγγραφέως από τον πατέρα της — ένας αδιανόητος εφιάλτης που κράτησε χρόνια… Το βιβλίο είναι ένα κράμα μυθιστορήματος, απομνημονευμάτων, και αυτό που λέμε auto-fiction, με διάσπαρτα τεκμήρια και πολλά, πολλά κομμάτια τραυματισμένης μνήμης σε κάθε του σελίδα. Μια ειλικρινής αυτοβιογραφία, γραμμένη με όσο γίνεται πιο κρύο μυαλό. Μα, γίνεται να γράψεις με καθαρό μυαλό κάτι τόσο τρομερό;… Ο «Θλιβερός τίγρης» σάρωσε όλα τα βραβεία στη Γαλλία. Δικαιωματικά.
Νά ένα απόσπασμα από το βιβλίο:
Θυμάμαι το πρώτο διαμέρισμα που κατοικήσαμε, τον μακρύ διάδρομο που έπαιρνες για να πας στο μπάνιο, μια γκριζογάλανη μοκέτα, πράγμα που σήμερα μου επιτρέπει να χρονοθετήσω την έναρξη των παρενοχλήσεων με ακόμα μεγαλύτερη ακρίβεια από τότε που υπέβαλα τη μήνυση. Θυμάμαι το κελάρι του σπιτιού που στη συνέχεια έγινε δικό μας, τα στοιβαγμένα μεταλλικά κιβώτια με σύνεργα αναρρίχησης πάνω στα οποία με ξάπλωνε. Ένα μεγάλο δωμάτιο υπό ανακαίνιση, κι εκείνος να με περιμένει όρθιος δίπλα στη σόμπα. Ένα δωμάτιο σε φιλικό σπίτι. Ένα παιδικό δωμάτιο στο σπίτι του αδελφού του. Ένα μουσταρδί ριχτάρι με κρόσσια. Ένα δωμάτιο με ταπετσαρία στο χρώμα πράσινου μπουκαλιού στο σπίτι της γιαγιάς από τη μεριά της μητέρας μου. Το υπόγειο του μαγαζιού με είδη σκι όπου εκείνος δούλευε. Θυμάμαι τη μυρωδιά του σπαρματσέτου. Πάντως δεν φοβόταν, θα μπορούσε να μπουν πελάτες. Πήγαινα στη λέσχη του σκι πεζοπορίας. Τον συνόδευα στη δουλειά, του έκανα πεολειχία κι έπειτα μου ετοίμαζε τα σκι μου κι έφευγα από το μαγαζί μαζί με τον δάσκαλο, με το αυτοκίνητο της λέσχης, ένα Mehari. Αυτοκίνητα. Σκηνές, σε κάμπινγκ. Ένα σαλέ που του είχαν δανείσει. Και όλα ανεξαιρέτως τα δωμάτια του σπιτιού, από το κελάρι ώς τη σοφίτα.
Γράφει στο οπισθόφυλλο η μεταφράστρια του βιβλίου, Λίζυ Τσιριμώκου:
Τα παιδικά χρόνια της Νεζ Σινό έχουν σφραγιστεί από τον εξακολουθητικό βιασμό που υφίστατο από τον πατριό της. Τον μηνύει το 2000, μαζί με τη μητέρα της, κι εκείνος καταδικάζεται σε εννέα χρόνια φυλάκισης. Χρόνια αργότερα, η Σινό επανέρχεται σε αυτό το ανεπούλωτο τραύμα καταθέτοντας με μια σπαραχτική αφήγηση το τι και πώς συνέβη – δίχως πάθος, δίχως μεμψιμοιρία. Επιχειρεί να αποσυναρμολογήσει προσεκτικά τη μικρή βόμβα που δυναμίτισε την παιδική της ηλικία: το θέμα δεν είναι μόνον τα κυριολεκτικά συμβάντα· είναι και το πώς λειτουργεί αυτή η κατάθεση, υποχρεώνοντας τον αναγνώστη να σκεφτεί πάνω στα ευαίσθητα θέματα της παιδοφιλίας, της αιμομιξίας, της σεξουαλικής κακοποίησης ανηλίκων. Η υβριδική αφήγηση, μεταξύ μαρτυρίας, αυτοβιογραφίας και μύχιας εξομολόγησης –δίχως να απεμπολεί την αναντίρρητη λογοτεχνικότητά της– τεντώνει τα όρια των γλωσσικών δυνατοτήτων της προκειμένου να μπορέσει να εξηγήσει τα γεγονότα, αλλά και να βρει τον τρόπο να τα πει. Το κείμενο γίνεται ανιχνευτής τόσο της δύναμης όσο και της αδυναμίας της λογοτεχνίας ως πανάκειας, ως θεραπείας ή παραμυθίας. Για να φέρει εις πέρας την αυθιστόρησή της, η συγγραφέας συνομιλεί και ξαναδιαβάζει συγγραφείς και κείμενα γύρω από την ενδοοικογενειακή σεξουαλική παρενόχληση. Εξερευνώντας το τοπίο του ζοφερού κακού, η Σινό ομολογεί ότι ο επιζών μπορεί να επιβιώνει, αλλά δεν ξεχνά ποτέ. Ως ενήλικη πλέον, αναζητεί την αλήθεια, όχι την εκδίκηση· θέλει να κατανοήσει τη θέση του δήμιου, τους μηχανισμούς που τον οδηγούν στην παραβατική πράξη, αλλά και τη θέση του περίγυρου που συνήθως τον συγκαλύπτει. Η δική της μη αναστρέψιμη θέση διατυπώνεται παραστατικά: damaged for life – διά βίου κατεστραμμένη.
Δυο λόγια για τη συγγραφέα:
Η Neige Sinno γεννήθηκε το 1977 στη Γαλλία, στην περιοχή Hautes Alpes. Μετά από ένα διάστημα στις Ηνωμένες Πολιτείες μετακόμισε στο Mεξικό, όπου ζούσε μέχρι πρόσφατα με τον σύντροφό της και την κόρη τους. Σπούδασε αγγλική και αμερικανική λογοτεχνία, δίδαξε σε πανεπιστήμιο, μεταφράζει και έχει γράψει ένα ακόμη μυθιστόρημα, μια συλλογή διηγημάτων, καθώς κι ένα δοκιμιακό μελέτημα στα ισπανικά γύρω από την αναγνωστική εμπειρία. Με την κυκλοφορία του στη Γαλλία, το «Triste Tigre» έγινε αμέσως το εκδοτικό γεγονός της χρονιάς και το πιο πολυβραβευμένο βιβλίο (Prix littéraire Le Monde, Prix Les Inrockuptibles, Prix Femina, Prix Goncourt 2023, Choix Goncourt de la Suisse, Choix Goncourt de la Belgique, Choix Goncourt de l’Orient, Choix Goncourt de la Slovaquie, Choix Goncourt de l’Inde, Choix Goncourt de l’Autriche, Choix Goncourt de la Grande Bretagne, Choix Goncourt des Pays-Bas).
Βρείτε το εδώ, ή στο βιβλιοπωλείο της γειτονιάς σας, ή όπου αλλού σάς αρέσει να προμηθεύεστε τα βιβλία σας.
* * *
Το Ημερολόγιο κυκλοφορεί τέσσερις φορές την εβδομάδα: κάθε Σάββατο και Κυριακή, και κάθε Τρίτη και Πέμπτη. Θυμίζουμε: όποιος έχει μία πρωτότυπη και ωραία, απλή συνταγή, για την οποία υπερηφανεύεται, μπορεί αν θέλει να μας τη στείλει με μέιλ. Επίσης μπορεί να μας στείλει μέιλ και για οποιοδήποτε άλλο θέμα. Σας ευχαριστούμε πολύ.
11°
