Το βιογραφικό ντοκιμαντέρ «Music by John Williams» που προβάλλεται στο Disney+ είναι ένα αριστούργημα. Και είναι ένα αριστούργημα, πέραν πάσης αμφιβολίας, γιατί μιλά για τον μεγαλύτερο συνθέτη κινηματογραφικής μουσικής που υπήρξε ή θα υπάρξει στο μέλλον. Ο Τζον Γουίλιαμς είναι μια κατηγορία από μόνος του, και οποιοσδήποτε άλλος θα παίζει αναγκαστικά στην αποκάτω λίγκα. Αλλά δεν μιλά απλώς για τον μεγαλύτερο συνθέτη κινηματογραφικής μουσικής: το κάνει με αγάπη, με θαυμασμό, και με σεβασμό. Και ασφαλώς με πολλή έρευνα από πίσω και με πολλά στοιχεία.
Από την άλλη, όμως, τι να πρωτοχωρέσει κανείς μέσα σε 100 λεπτά όταν μιλάμε για ένα βουνό όπως ο Τζον Γουίλιαμς; Κανονικά, για κάθε πενταετία της καριέρας του θα έπρεπε να αφιερωνόταν ένα ολόκληρο επεισόδιο μίας τουλάχιστον ώρας. Αλλά και πάλι: ακόμα κι αυτή η ταινία είναι βάλσαμο στην καρδιά του θεατή.
Εννοείται πως εμφανίζεται και μιλά και ο ίδιος ο άγιος Γουίλιαμς, στα 92 του πια, θαλερός όμως και ακμαίος. Αν και σταμάτησε —θεωρητικά— να εργάζεται, ολοκληρώνοντας μια τιτάνια διαδρομή στη μουσική με τους «Fablemans» (2022) του Σπίλμπεργκ, κάθε μέρα εξακολουθεί να κάθεται στο πιάνο του και να γράφει. Και το κάνει ακόμα με τον παλιό, παραδοσιακό τρόπο: με το μολύβι πάνω στο χαρτί. Χαίρεται και θαυμάζει, λέει, τους νέους συνθέτες που γράφουν απευθείας στον υπολογιστή, και μπράβο τους (είναι τρομερά γενναιόδωρος άνθρωπος), αλλά ο ίδιος δεν φρόντισε ποτέ του να μάθει κάποια άλλη τεχνική, πιο σύγχρονη. Πάντα με το μολύβι, μία-μία νότα, στο χαρτί. Και μιλάμε για έναν όγκο δουλειάς που ξεπερνά οποιαδήποτε ικανότητα κατανόησης από τον καθένα μας. Για να το πούμε αλλιώς, εκτός από τον ίδιο και τον βιογράφο του, δεν υπάρχει κανείς άνθρωπος στον πλανήτη που να μπορεί να θυμηθεί πάνω από τα μισά έργα του Τζον Γουίλιαμς χωρίς να γκουγκλάρει. Βασικά, ούτε ο ίδιος τα θυμάται όλα. Είναι εκατοντάδες.
Παιδί οικογένειας μουσικών, ξεκίνησε από πολύ νεαρή ηλικία να δουλεύει στα κινηματογραφικά στούντιο της Columbia και της 20th Century Fox, και να παίζει πιάνο για όποια ορχήστρα τον καλούσε. Έκανε ενορχηστρώσεις. Διηύθυνε. Δούλεψε πολύ στην τηλεόραση. Ώρες ατέλειωτες, χωρίς να σηκώσει κεφάλι. Άρχισε να γράφει κομμάτια για σίριαλ της εποχής, θέματα για τίτλους, σκορ ταινιών — τα πάντα. Η ζωή του, από τη μια μέρα στην άλλη, ποτίστηκε, εμβαπτίστηκε στα στούντιο ηχογράφησης. Και θα έμενε εκεί, πλέον, για πάντα.
Όμως ήταν κάτι που του άρεσε, έβρισκε νόημα σ’ αυτό, η (πολλή) δουλειά έγινε το οξυγόνο του, και από ένα σημείο και μετά δεν μπορούσε να φανταστεί τον εαυτό του έξω από τη μουσική που έντυνε εικόνες. Συνέθετε κάθε μέρα, όλη μέρα, όταν δεν ενορχήστρωνε και δεν διηύθυνε την ορχήστρα του. Και αυτό επί χρόνια και χρόνια. Τόσα, που θα αρκούσαν να γεμίσουν την καριέρα οποιουδήποτε άλλου συνθέτη.
Μόνο που Τζον Γουίλιαμς τότε μόλις ξεκινούσε. Γιατί τότε γνώρισε τον Σπίλμπεργκ.
Σε κάθε περίπτωση, παρακολουθήστε αυτό το ντοκιμαντέρ, θα σας αρέσει. Και θα δείτε πόσο απλός, γήινος, γλυκύς, σεμνός, ευγενικός και υπέροχος είναι αυτός ο μυθικός άνθρωπος. Θα απολαύσετε κάθε λέξη από το στόμα του, και κάθε λέξη από το στόμα των υπολοίπων που μιλούν γι’ αυτόν στην ταινία. Θα συγκινηθείτε, θα κυριευθείτε από νοσταλγία, θα θέλετε να ξαναδείτε τις ταινίες (και θα ξαναδείτε δυο-τρεις οπωσδήποτε) και να ξανακούσετε τα σάουντρακ, θα γελάσετε με κάμποσες ατάκες («Είναι πολύ καλή η “Λίστα του Σίντλερ”, Στιβ, πρέπει να βρεις έναν καλύτερο συνθέτη από εμένα». «Δεν έχεις άδικο. Πρέπει. Αλλά είναι όλοι πεθαμένοι»), θα δακρύσετε, θα σηκωθείτε όρθιοι και θα χειροκροτήσετε.
Καθώς σήμερα συμπληρώνονται 86 χρόνια από τη «Νύχτα των Κρυστάλλων», να το πούμε ξεκάθαρα: οι επιθέσεις εναντίον των Ισραηλινών οπαδών της Μακαμπή στην Ολλανδία είναι ΠΟΓΚΡΟΜ. Ξανά: πογκρόμ.
Και να θυμίσουμε κάτι ακόμα: ο μεγαλύτερος διαχρονικά καρκίνος της Ευρώπης δεν είναι ο Πούτιν —αυτός θα φύγει κάποια στιγμή—, είναι ο αντισημιτισμός. (Που κάποιοι, ακροδεξιοί και αριστεροί, τάχα μου πονηρά αλλά ανερυθρίαστα, βαφτίζουν «αντισιωνισμό»: «Δεν με ενοχλούν οι Εβραίοι, έχω κι εγώ φίλους Εβραίους — αρκεί να μην προκαλούν».
Οι δε δράστες του πογκρόμ, όσο πρωτόγονοι, ομοφοβικοί, αντιδυτικιστές, αντιευρωπαϊστές κλπ. κλπ. και να είναι, όσο και να εχθρεύονται τη δημοκρατία και την ανοιχτή κοινωνία, όσο και να μισούν τις γυναίκες και να τις θεωρούν κάτι σαν γάτες και σκύλες, ΔΕΝ είναι νεοναζί, ΔΕΝ είναι θυμωμένοι, αγανακτισμένοι, καλά παιδιά μα βασανισμένα, παρασυρμένη νεολαία κ.ο.κ.: είναι ναζί σκέτο. Οπαδοί του Χίτλερ. Όλοι οι φασίστες έχουν την ίδια μούρη, και όλοι ομνύουν στη βία, στο αίμα και στον θάνατο. Στην εξόντωση του Άλλου.
Αυτά. Πάμε παρακάτω.
Ο μεγαλύτερος διαχρονικά καρκίνος της Ευρώπης δεν είναι ο Πούτιν —αυτός θα φύγει κάποια στιγμή—, είναι ο αντισημιτισμός.
Στη μαγειρική στήλη μας, σήμερα έχουμε πάλι μπισκότα, αλλά αυτή τη φορά χριστουγεννιάτικα. Μας τα στέλνει η καλή φίλη Μαίρη Κοτζαμάνογλου. Την ευχαριστούμε πολύ, και βέβαια περιμένουμε και τις δικές σας συνταγές. Στείλτε μας μέιλ!
H Ίλσε ήταν κόρη ζαχαροπλάστη. Το ζαχαροπλαστείο του πατέρα της το κληρονόμησε η αδελφή της. Τα γλυκά της μοναδικά, και πρώτη σε οργάνωση. Το κελάρι της γεμάτο με χειροποίητες μαρμελάδες, ζελέδες, αποξηραμένα φρούτα κι ό,τι άλλο μπορείς να φανταστείς. Σε ελάχιστο χρόνο σού έφτιαχνε τάρτες, μπισκότα, κρέμες, τούρτες, κέικ. Χαιρόμουν να πίνω καφέ ή τσάι μαζί της και να απολαμβάνω τα καλούδια της. Έχω ελάχιστες συνταγές της, γιατί έφυγε ξαφνικά. Σας παραθέτω μια συνταγή της για μπισκοτάκια χριστουγεννιάτικα. Τα φτιάχνω πάνω από τριάντα χρόνια τώρα, και όσοι τα έχουν δοκιμάσει τα θέλουν κάθε χρόνο, επιστρέφοντας το μεταλλικό δοχείο με την παράκληση να τους το γεμίσω τον επόμενο χρόνο. Τα τάλιρα της Ίλσε λοιπόν.
Ilse’sTaler– Μπισκοτάκια χριστουγεννιάτικα
ΥΛΙΚΑ (για 5 μπαστούνια, ή όσα βγουν ανάλογα με το μήκος τους):
375 γραμμάρια αλεύρι Aurora ή οποιοδήποτε αλεύρι μαλακό τύπου 450
125 γραμμάρια Mondamin ή κορν φλάουρ
½ κουταλάκι του καφέ μπέικιν
250 γραμμάρια ζάχαρη
2 πακετάκια βανιλοζάχαρη (δεν αγοράζω ποτέ, έχω δοχείο με ζάχαρη και προσθέτω τους λοβούς βανίλιας αφού έχω χρησιμοποιήσει τα σποράκια της για άλλες παρασκευές)
2 αυγά
250 γραμμάρια βούτυρο κρύο
1 πρέζα αλάτι
250 γραμμάρια σπασμένα φουντούκια (προσοχή: όχι αλεσμένα,) χωρίς τη φλούδα τους – τα βάζω σε σακούλα τροφίμων λίγα-λίγα και τα χτυπάω με τον ξύλινο πλάστη
ΕΚΤΕΛΕΣΗ:
Αναμειγνύουμε με το φτερό τα 5 πρώτα υλικά στο κάδο του μίξερ και προσθέτουμε τα υπόλοιπα 4 υλικά μέχρι να έχουμε τη ζύμη.
Βγάζουμε τη ζύμη, τη βάζουμε σε μία καθαρή επιφάνεια και κάνουμε μπαστούνια, με διάμετρο 2, το πολύ 3 εκατοστά.
Τα τυλίγουμε σε μεμβράνη και τα βάζουμε στο ψυγείο για 24 ώρες.
Βγάζουμε τα μπαστούνια, όχι όλα για να μη ζεσταίνεται η ζύμη, και κόβουμε τάλιρα με πάχος 2-2,5 χιλιοστά. Ψήνουμε σε προθερμασμένο συμβατικό φούρνο στους 190° για 7-8 λεπτά, ή στον αέρα, στους 160°, για 12-15 λεπτά (χωρίς προθέρμανση, δυο ταψιά μαζί). Τα επόμενα ψήνονται γρηγορότερα.
Σημείωση: Αν δεν θέλουμε να χρησιμοποιήσουμε μίξερ, μπορούμε να δουλέψουμε τα υλικά με το χέρι σε μια μεγάλη σαλατιέρα ή λεκάνη. Αλλά είναι λίγο κουραστικό.
Ο Χέιγκ είναι ένας συγγραφέας που αναπτερώνει το ηθικό μας. Κι αυτό μάς αρέσει ΠΑΡΑ πολύ στη λογοτεχνία. Βασικά, αξίζει από μόνο του: είναι κάτι παραπάνω από υπεραρκετό για να έχει αξία ένα βιβλίο. Η «Αβάσιμη ζωή» μάς κράτησε έξοχη συντροφιά, και θα σας γλυκάνει κι εσάς. Με μια λέξη, ο Χέιγκ είναι εγγύηση.
Νά τι μας είπε για το βιβλίο η μεταφράστριά του, η φίλη Άννα Παπασταύρου — την ευχαριστούμε θερμά για τον χρόνο της:
«Αυτό που μοιάζει με μαγεία δεν είναι παρά ένα κομμάτι της ζωής που εμείς δεν κατανοούμε ακόμα…» Μια αναπάντεχη και ουρανοκατέβατη κληρονομιά ενός σπιτιού στην Ιμπίθα της Ισπανίας, από μια γυναίκα που σχεδόν δεν τη θυμόταν, ξεσηκώνει την Γκρέις από το πληκτικό της σπίτι στο Λίνκολν να πάρει το αεροπλάνο για να διαλευκάνει το μυστήριο ενός θανάτου που μπορεί να είναι και φόνος. Έτσι αρχίζει μια απίστευτη περιπέτεια. «Δεν είμαι ξεχωριστή. […] Γιατί να είμαι ξεχωριστή; Είμαι μια ιδιότροπη γριά Αγγλίδα, συνταξιούχος καθηγήτρια μαθηματικών από το πουθενά. Είμαι ένα μεγάλο τίποτα. […] Όχι, ούτε καν αυτό. Δεν είμαι ένα μηδενικό, είμαι ένα μείον». Κι όμως, ο Ματ Χέιγκ με την απίστευτη φαντασία του θα μεταμορφώσει αυτή την ιδιότροπη συνταξιούχο σε πρωταγωνίστρια μιας ιστορίας μυστηρίου, όπου ο αναγνώστης βρίσκει μαζί της τον δρόμο να γκρεμίσει τα όρια που θέτει η πραγματικότητα, να εκτιμήσει τη ζωή σε όλο της τον πλούτο και να διαπιστώσει ότι τίποτα δεν είναι αδύνατο. Μέσα στη συναρπαστική πλοκή τρυπώνουν, κατά την αγαπημένη συνήθεια του Χέιγκ, τα μαθηματικά, η σχέση του ανθρώπου με τη φύση και τα (μετα)φυσικά φαινόμενα, οι δυνάμεις που κρύβει μέσα του και οι ανατροπές που περιμένουν τη ζωή του αν τις χρησιμοποιήσει. Οι φανατικοί αναγνώστες του συγγραφέα τού «Μεσάνυχτα στη βιβλιοθήκη» θα απολαύσουν μια εξαιρετικά ευφάνταστη περιπέτεια με πολλές κοινωνικές, ψυχολογικές και άλλες προεκτάσεις.
Νά και ένα χαρακτηριστικό απόσπασμα από το βιβλίο:
«Έγινε για κάποιον λόγο, ξέρεις. Όλα έγιναν για κάποιον λόγο. Η Presencia έρχεται σ’ εσένα μόνο για έναν λόγο. Όταν την πρωτοσυνάντησα, ήμουν ένας γερο-μπεκρής. Είχα ένα σωρό θέματα μετά τον θάνατο της γυναίκας μου της Τζούλια, και με βοήθησε. Μου έδωσε ό,τι χρειαζόμουν για να συνέλθω από τα μεθύσια μου. Γι’ αυτό παίρνω πάντα τούτο δω μαζί μου». Έχωσε το χέρι του στην τσέπη κι έβγαλε το μικροσκοπικό μπουκαλάκι του για το ρούμι, που ήταν γεμάτο με θαλασσινό νερό. Θαλασσινό νερό που δεν ήταν απλώς θαλασσινό νερό. Έβλεπα καθαρά ότι γυάλιζε αμυδρά. «Είναι από την Presencia. Γι’ αυτό η Κριστίνα είχε το βάζο απ’ τις ελιές. Ήθελε να την έχει κοντά της συνέχεια. Κι εγώ θέλω να είμαι κοντά της. Κοντά στην Presencia. Κοντά στα μυστηριώδη φωτόνια. Αισθάνεται πότε νιώθω ότι εξασθενώ. Λαμπυρίζει και μου δίνει δύναμη. Βλέπεις, τίποτα απ’ όλα αυτά δεν είναι τυχαίο. Το ότι εσύ ήρθες εδώ, το ότι ήρθες να με βρεις, το ότι μπήκες στο νερό. Η Presencia σε ήθελε. Η Κριστίνα σε ήθελε. Οι αλλαγές θα σε βοηθήσουν. Τα ταλέντα. Ενισχύονται όσο πάνε, σωστά; Ενισχύονται για λίγες μέρες. Κάποια στιγμή θα είσαι σε θέση να τα ελέγξεις. Σου το είπα πως θα τα ανέπτυσσες. Θυμάσαι; Στο νοσοκομείο. Λοιπόν, δεν παίρνουν τις ίδιες δυνάμεις με τον ίδιο τρόπο όσοι δέχονται το άγγιγμα της Presencia, γι’ αυτό πρέπει να ξέρω... Τι έχει εμφανιστεί σ’ εσένα ως τώρα; Ποια εξωαισθητηριακά ταλέντα; Τηλεπάθεια; Τηλεκινησία; Διορατικότητα; Πρόβλεψη;»
Διαβάζουμε στο οπισθόφυλλο:
Όταν η συνταξιούχος μαθηματικός Γκρέις κληρονομεί ένα σπιτάκι σ’ ένα νησί της Μεσογείου από μια ξεχασμένη φίλη, δεν μπορεί να κατανικήσει την περιέργειά της. Φτάνει στην Ιμπίθα, με ένα εισιτήριο χωρίς επιστροφή, χωρίς τουριστικό οδηγό και χωρίς κανένα σχέδιο. Στους κακοτράχαλους λόφους και στις χρυσές αμμουδιές των Βαλεαρίδων, η Γκρέις αναζητά απαντήσεις για τη ζωή της φίλης της, αλλά και για το πώς αυτή τελείωσε. Αυτό που θα ανακαλύψει είναι πιο παράξενο και από το πιο τρελό όνειρό της. Για να βουτήξει ωστόσο σ’ αυτή την απίθανη πραγματικότητα, η Γκρέις πρέπει πρώτα να συμφιλιωθεί με το παρελθόν της.
Βρείτε το εδώ, ή στο βιβλιοπωλείο της γειτονιάς σας, ή όπου αλλού σάς αρέσει να προμηθεύεστε τα βιβλία σας.
* * *
Το Ημερολόγιο κυκλοφορεί τέσσερις φορές την εβδομάδα: κάθε Σάββατο και Κυριακή, και κάθε Τρίτη και Πέμπτη. Θυμίζουμε: όποιος έχει μία πρωτότυπη και ωραία, απλή συνταγή, για την οποία υπερηφανεύεται, μπορεί αν θέλει να μας τη στείλει με μέιλ. Επίσης μπορεί να μας στείλει μέιλ και για οποιοδήποτε άλλο θέμα. Σας ευχαριστούμε πολύ.
14°
