Πολεις

Τρανς άτομα, η μετάβαση, και το καλύτερο κόμικς

Όψεις της πόλης, αναμνήσεις, πράγματα που συνέβησαν παλιά, και πράγματα που συμβαίνουν σήμερα γύρω μας

Κυριάκος Αθανασιάδης
7’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Ημερολογιακές καταχωρίσεις για κάθε χρήση

Το μοναδικό δύσκολο κομμάτι όταν γράφεις βιβλία είναι το γράψιμο.

* * *

Μας κέρασαν κάτι σφηνάκια τις προάλλες στο ωραίο καινούργιο μπαρ εδώ στη γειτονιά, κι όταν ρώτησα [#weirdo_minute 1] τι ήταν, και μου είπαν βότκα, είπα ότι ευχαριστώ αλλά δεν πίνω βότκα. Και τότε… με ρώτησαν γιατί. Γιατί δεν πίνω βότκα. Δεν περίμενα μια τέτοια ερώτηση, και δεν είμαι και ετοιμόλογος. Έεε… δεν έχω πιει ποτέ μου, είπα. [ #weirdo_minute 2 ] Τι;! έκαναν. Μα, γιατί;… Το σκέφτηκα. Δεν ξέρω, είπα. Απλώς δεν έχω πιει. Ποτέ μου. Βασικά, έχω πιει μόνο μπίρα, κρασί και ουίσκι στη ζωή μου. ΤΙ;! ΓΙΑΤΙ; επέμειναν αυτοί. Ήταν έξαλλοι πια. Ε, δεν ξέρω, είπα. Ειλικρινά, δεν ξέρω. Ούτε τζιν; Ούτε. Ούτε ρούμι; Ούτε. Ούτε τεκίλα; Ούτε. Ούτε κάποιο κοκτέιλ; Κοκτέιλ; Όχι, ούτε κοκτέιλ, γιατί να πιω κοκτέιλ; Είσαι με τα καλά σου, άνθρωπέ μου; Μάλλον όχι, έπρεπε να πω, δεν είμαι, αλλά δεν το είπα. Ανασήκωσα μονάχα τούς ώμους. [ #weirdo_minute 3 ]

* * *

Το μεγάλο, διακοσίων σελίδων βιβλίο του Στηβ Στιβακτή, «Gérard ή: Το σπαθί στην πλάτη του» (Εκδόσεις Jemma Press) ήταν μια έκπληξη για εμάς, καθώς έχουμε κάπως απομακρυνθεί από τη σύγχρονη σκηνή του ελληνικού κόμικς και δεν ήμασταν προετοιμασμένοι για κάτι τέτοιο. Είναι μια σπουδαία, σπουδαία δουλειά. Το σενάριο, δουλεμένο εξονυχιστικά, είναι ευφυές και οργανωμένο με τον καλύτερο τρόπο, η γλώσσα είναι έξοχη, η αρχιτεκτονική των σελίδων πλούσια και ελκυστική, η εναλλαγή των χρωμάτων απίθανη και απολύτως βοηθητική (γιατί άλλο χρώμα σημαίνει άλλο χρονικό ή/και αφηγηματικό επίπεδο). Και το σχέδιο είναι πραγματικά υψηλού επιπέδου· συναρπαστικό.

Έχουμε να κάνουμε με ένα γενναίο, ακομπλεξάριστο και… ηρωικό κόμικς (υπερηρωικό, υπό μία έννοια), γεμάτο καθημερινή καλλιτεχνική μαγεία και ανθρωπιά. Η ιστορία έχει να κάνει με τη μετάβαση ενός τρανς ατόμου, που από μικρός συνειδητοποιεί ότι στην πραγματικότητα είναι αγόρι. Μα δεν μπορεί να το πει βέβαια —όλοι το καταλαβαίνουμε αυτό, συμβαίνει πάντα, οι ιστορίες που έχουμε ακούσει έχουν τόσα κοινά μεταξύ τους…—, του είναι τρομερά δύσκολο έστω και να το ψιθυρίσει στην καλύτερή του φίλη, την κολλητή του, με την οποία φτιάχνουν σενάρια φαντασίας — πόσο δε μάλλον να το εκμυστηρευτεί σε συμβούλους και ψυχολόγους στο σχολείο του, ή στην οικογένειά του. Και τι οικογένεια… Η μητέρα του ήρωά μας, χωρισμένη, συζεί εδώ και κάποιον καιρό με ένα παλιοτόμαρο, έναν απίστευτα φρικτό τύπο, έναν άντρα που στάζει από τους πόρους του βία και, αυτό που λέμε, «τοξική πατριαρχία». Το περιβάλλον μέσα στο οποίο ζει και μεγαλώνει ο ήρωάς μας είναι αποκαρδιωτικό, εξουθενωτικό.

Όμως ο Έκτορας —όπως ο ίδιος έχει βαφτίσει τον εαυτό του— δεν θα το βάλει κάτω. Για την ακρίβεια, έχει τους τρόπους του να ξεφεύγει από την πραγματικότητα. Έχει την τέχνη, έχει το φάνταζι, έχει τα Role-Playing Games, έχει τα κόμικς, έχει τη μουσική. Θα πλάσει, έτσι, με την πένα και τα μολύβια του έναν άλλο κόσμο, στον οποίο θα μπορεί να δραπετεύει. Έναν εναλλακτικό, παράλληλο κόσμο με μάγους, πολεμιστές, τέρατα… αλλά και προμάχους: ήρωες. Όπως ακριβώς είναι κι αυτός. Ένας ήρωας. Ένας πρόμαχος που πρέπει να σώσει τον εαυτό του, δηλαδή τον κόσμο. Και όλους τους άλλους που είναι σαν κι αυτόν.

Το καλύτερο βιβλίο για την ορατότητα των περιθωριοποιημένων ομάδων, και για το coming-out: αυτή την πράξη ίδρυσης του εαυτού μας.

Να το πάρετε όσοι αγαπάτε τα κόμικς. Είναι το καλύτερο βιβλίο «για την ορατότητα των περιθωριοποιημένων ομάδων», όπως λέει και ο Στιβακτής στο επιλογικό του σημείωμα, και για το «κάμινγκ άουτ[, αυτή την] πράξη ίδρυσης του εαυτού μας», για να δανειστούμε τα ωραία λόγια του Λύο Καλοβυρνά που υπογράφει τον πρόλογο.

Μια σπουδαία, σκληρή αλλά και γεμάτη συγκίνηση, και εντέλει αισιοδοξία, έκδοση από την ιστορική Jemma Press του Πειραιά, που ανέλαβε (και δεν είναι ασφαλώς η πρώτη φορά) το κόστος ενός πολύ ακριβού βιβλίου. Μακάρι ο «Gérard» να διαβαστεί πολύ, να ανατυπωθεί, και, άμποτε, να μεταφραστεί και να εκδοθεί και στο εξωτερικό. Το αξίζει και με το παραπάνω.

Διαβάζουμε στο οπισθόφυλλο:

Όλοι περνάνε ζόρια στα δεκαπέντε τους. Ο Έκτορας ίσως λιγάκι παραπάνω. Παλεύοντας ενάντια σε ένα καταπιεστικό, εχθρικό περιβάλλον, ο Έκτορας αναρωτιέται ποια είναι η θέση του σ’ αυτόν τον κόσμο. Πώς η παιδικότητα συναντά την ενηλικίωση, πώς μπορεί κανείς να χτίσει μια ταυτότητα που δεν αναγνωρίζουν οι γύρω του, τι μπορεί τελικά να σημαίνει οικογένεια, πώς η τέχνη κι οι ιστορίες μπορούν να είναι μια σανίδα σωτηρίας σε έναν κόσμο γεμάτο σκοτάδι. Μέσα από την απομόνωση και τις εντάσεις ενός καλοκαιριού στο χωριό, μέσα από τον θυμό για έναν εισβολέα και για ένα σπιτικό υπό διάλυση, ο Έκτορας κάνει ένα ταξίδι μέσα από τη δημιουργικότητα και τη φαντασία του, έχοντας στο πλάι του έναν απρόσμενο σύμμαχο, ώστε να βρει τα όπλα για να υποστηρίξει τον εαυτό του και ό,τι αγαπάει.

Στηβ Στιβακτής, «Gérard ή: Το σπαθί στην πλάτη του» (208 σελίδες 16,5 x 23 εκατ., Εκδόσεις Jemma Press).

* * *

Κατά το νέο αγαπημένο μας συνήθειο, στο σιντριβάνι χθες διάβασα στον σκυλάκο μου το «Βιβλίο των φόβων (και πώς να τους εξαφανίσετε)» της Φυτούλας Βακανά από τις Εκδόσεις Πατάκη, με την εικονογράφηση της Σάντρας Ελευθερίου. Ο σκυλάκος μου έχει κι αυτός ένα αρκουδάκι όπως ο πρωταγωνιστής του βιβλίου, και είναι και φοβιτσιάρης, όπως είναι και ο πρωταγωνιστής του βιβλίου. Αλλά μαζί είναι και γενναίος — όπως και πάλι ο πρωταγωνιστής του βιβλίου! Βασικά, νομίζω πως όλοι έτσι είμαστε λίγο-πολύ: φοβόμαστε ένα σωρό πράγματα· αλλά κάνουμε και ό,τι μπορούμε για να μην τα φοβόμαστε. Έτσι πάνε αυτά.

Το βιβλίο είναι έξοχο, είναι αστείο, και έχει και πλάκα. Δεν ηθικολογεί, δεν λέει χαζά, λέει τα πράγματα με το όνομά τους, κάνει καλή παρέα στα παιδιά, και —βέβαια— τους δίνει θάρρος. Κάνει δηλαδή αυτό που υπόσχεται. Οι ζωγραφιές, πάλι, είναι άψογες, είναι επίσης αστείες, είναι χαριτωμένες, ενώ η ατμόσφαιρα είναι τρομερά γοητευτική, και το παιχνίδι του φωτός με τις σκιές πανέξυπνο και… τρομακτικό.

Συνολικά, μια έκδοση ιδανική για πολλές-πολλές νυχτερινές συν-αναγνώσεις, που θα αρέσει σε όλα τα μικρά παιδάκια — και στα μικρά ή μεγάλα σκυλάκια που επίσης φοβούνται το σκοτάδι, τις αράχνες, τις σκάλες… και τα φαντάσματα… Μόνο οι γάτες, ως γνωστόν, δεν φοβούνται τα φαντάσματα. Όμως ούτε κι εκείνα τις φοβούνται.

Τα φαντάσματα φοβούνται μόνο εμάς.

ΥΓ. Πολύς κόσμος διαβάζει παιδικά βιβλιαράκια στα σκυλάκια του, δεν είμαστε οι μόνοι.

* * *

Στη στήλη μας με τις συνταγές, σήμερα έχουμε μύδια. Και μάλιστα, όχι για ένα, αλλά για ΔΥΟ φαγητά. Μας τις στέλνει η αγαπημένη μας φίλη Σμαράγδα Κωβαίου. Την ευχαριστούμε πολύ (και ακόμη περισσότερο θα χαρούμε και θα της το χρωστάμε χάρη αν μας στείλει και μια συνταγή για σαλονικιώτικα ροξ), και περιμένουμε και τις δικές σας προτάσεις.

[1] ΜΥΔΙΑ ΜΕ ΠΙΠΕΡΙΕΣ

ΥΛΙΚΑ:

  • 500 γραμμάρια μύδια με το κέλυφος, καθαρισμένα και πλυμένα
  • 1/2 κούπα λάδι
  • 1 καυτερή πιπεριά
  • 2 σκελίδες σκόρδο
  • 1/2 κούπα μαϊντανό ψιλοκομμένο
  • 5-6 πιπεριές Φλωρίνης κομμένες σε λωρίδες
  • 2-3 πράσινες πιπεριές, επίσης κομμένες σε λωρίδες
  • 1 ποτήρι λευκό κρασί
  • 1 ντομάτα φρέσκια κομμένη σε κύβους
  • Ρίγανη
  • ΟΧΙ ΑΛΑΤΙ, ΟΧΙ ΠΙΠΕΡΙ

ΕΚΤΕΛΕΣΗ:

Ζεσταίνουμε το λάδι και ρίχνουμε την καυτερή πιπεριά και το σκόρδο να μαραθούν. Χαμηλώνουμε τη φωτιά και ρίχνουμε και τις πιπεριές να μαραθούν κι αυτές, ενώ ανακατεύουμε συνέχεια. Προσθέτουμε τα μύδια, το κρασί, την ντομάτα και τη ρίγανη. Ανακατεύουμε και τα αφήνουμε σκεπασμένα να μαγειρευτούν για 2-3 λεπτά.

[2] ΜΥΔΟΠΙΛΑΦΟ

ΥΛΙΚΑ:

  • 500 γραμμάρια μύδια ψίχα
  • 10-15 μύδια με το κέλυφος
  • 1/2 κούπα λάδι
  • 2 κρεμμύδια μέτρια ψιλοκομμένα
  • 1/2 ματσάκι άνηθο
  • 1 ντομάτα ψιλοκομμένη
  • 1,5 κούπα ρύζι για πιλάφι
  • 2 κούπες νερό ζεστό

ΕΚΤΕΛΕΣΗ:

Τσιγαρίζουμε το κρεμμύδι και όταν ροδίσει ρίχνουμε τον άνηθο και την ντομάτα. Προσθέτουμε το νερό, και σε 5 λεπτά ρίχνουμε τα μύδια. Μόλις πάρει βράση, προσθέτουμε το ρύζι καλά πλυμένο. Ανακατεύουμε και, μόλις αρχίσει να εξατμίζεται το νερό, σβήνουμε, σκεπάζουμε με πετσέτα και αφήνουμε να τραβήξουν τα υγρά χωρίς να ανακατέψουμε ξανά.

* * *

Το Ημερολόγιο κυκλοφορεί τέσσερις φορές την εβδομάδα: κάθε Σάββατο και Κυριακή, και κάθε Τρίτη και Πέμπτη. Θυμίζουμε: όποιος έχει μία πρωτότυπη και ωραία, απλή συνταγή, για την οποία υπερηφανεύεται, μπορεί αν θέλει να μας τη στείλει με μέιλ. Επίσης μπορεί να μας στείλει μέιλ και για οποιοδήποτε άλλο θέμα.