Πολεις

Τι θα έκαναν οι γυναίκες αν οι άντρες εξαφανίζονταν για 24 ώρες;

Όψεις της πόλης, αναμνήσεις, πράγματα που συνέβησαν παλιά, και πράγματα που συμβαίνουν σήμερα γύρω μας

Κυριάκος Αθανασιάδης
4’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Ημερολογιακές καταχωρίσεις για κάθε χρήση

Στο σιντριβάνι που πηγαίνουμε για μισή ώρα κάθε βράδυ με τον σκυλάκο μου, παίρνω και ένα βιβλίο μαζί μου για να διαβάσω. Εκείνος ξαπλώνει δίπλα μου, ή, τώρα που κρύωσε κάπως ο καιρός, στην αγκαλιά μου, κοιμάται, κι εγώ διαβάζω. Ή, κάνει ότι κοιμάται αυτός, και κάνω ότι διαβάζω εγώ. Κι έτσι περνάει η ώρα.

Ο σκυλάκος μου είναι σαν παιδί μου· κι αν το νιώθω μία φορά εγώ αυτό, εκείνος το νιώθει εκατό. Επίσης, ο σκυλάκος μου μεγάλωσε κάπως, κοντεύει τα δέκα, και είναι λιγάκι αδύναμος πια, και αμήχανος απέναντι σε όλη αυτή την αδυναμία. Και, ως εκ τούτου, με θέλει ακόμη πιο κοντά του. Μοιάζει μάλιστα ακόμη πιο πολύ σαν παιδί. Ή μάλλον, τώρα που γερνάει, μοιάζει ΠΙΟ πολύ σαν μικρό παιδί — σαν μωρό. Κι όλο φοβάται.

Και τι κάνουμε στα μικρά παιδιά; σκέφτηκα χθες. Τους διαβάζουμε βιβλιαράκια. Κι έτσι από χθες παίρνουμε παιδικά βιβλία μαζί μας, και του τα διαβάζω μεγαλόφωνα. Κι εκείνος ακούει.

Το πρώτο που διαβάσαμε ήταν το «Χρατς, χρουτς, πιπ, πλουφ!» της Βελγίδας συγγραφέως και εικονογράφου Kitty Crowther, που κυκλοφόρησε σε μετάφραση της Μυρσίνης Γκανά την προηγούμενη εβδομάδα από τις Εκδόσεις Μάρτης, πιθανότατα τον #1 οίκο παιδικών βιβλίων στη χώρα μας. Έχουμε να κάνουμε με μία συλλογή εξαιρετικά ποιοτικών βιβλίων εδώ, διαλεγμένων ένα-ένα, χωρίς καμία έκπτωση για λόγους εμπορικότητας, τρέχοντος συρμού, ή δεν ξέρω κι εγώ τι άλλο. Και με έξοχη εκδοτική φροντίδα, όλα τους.

Και αυτό το βιβλιαράκι, που μιλά με γλύκα, χιούμορ και συγκίνηση για τους φόβους που γεννούν η νύχτα και το σκοτάδι στα παιδιά (και στον σκυλάκο μου — και σε μένα), ήταν μαγικό. Σε κείμενο και σχέδια. Μας άρεσε πολύ, και μας ζέστανε την καρδιά.

Και βέβαια, το διαβάσαμε δύο φορές. Στη δεύτερη έκανα και τις φωνές.

* * *

Είδα μετά από πολύ καιρό το «Dangerous Days: Making Blade Runner» (2007), το ντοκιμαντέρ δηλαδή για το πώς γυρίστηκε η καλύτερη ταινία επιστημονικής φαντασίας όλων των εποχών. Είναι πολύ καλό, και όσοι αγαπάτε το «Blade Runner» (για τα δικά μου γούστα, η καλύτερη ταινία όλων των εποχών) φροντίστε να το δείτε έτσι και το έχετε χάσει μέχρι τώρα. Είναι εκπληκτικό.

Αλλά κάνω αυτή την ημερολογιακή καταχώριση για έναν πολύ συγκεκριμένο λόγο. Ο σεναριογράφος της ταινίας λοιπόν, ο Χάμπτον Φάντσερ, που είχε και την αρχική ιδέα για τη μεταφορά του μυθιστορήματος του Φίλιπ Ντικ στο σινεμά, είδε ξαφνικά τον Ρίντλεϊ Σκοτ να φέρνει ακόμη έναν σεναριογράφο στην παραγωγή, δυο-τρεις μήνες αφότου ξεκίνησε να γυρίζεται η ταινία, τον Ντέιβιντ Πίπολς. Και φυσικά τρελάθηκε, επαναστάτησε, κόντεψε να τα τινάξει όλα στον αέρα. Πώς ήταν δυνατόν να του κάνουν κάτι τέτοιο;

Μέχρι που είδε τις σελίδες του Πίπολς, και τις ιδέες που έφερνε στο τραπέζι. Και είπε, αφήνοντάς τες δίπλα στο πάτωμα και γέρνοντας πίσω στην καρέκλα του: «Ναι, ΑΥΤΟ είναι το Blade Runner. ΑΥΤΟ ήθελα να πω, αλλά το λέει καλύτερα το παλικάρι. Αυτό είναι, ναι, αυτή ΑΚΡΙΒΩΣ είναι η ατμόσφαιρα — έχει δίκιο».

Ακούγοντάς το από το στόμα του, πραγματικά ανατριχιάζεις. Κι αυτό είναι όλη η ουσία της τέχνης βέβαια. Και της ζωής.

* * *

Η συγγραφέας (και cat lady από το Σπρίνγκφιλντ του Μιζούρι) Bon Tindle έκανε κάτι εκπληκτικό στον λογαριασμό της στο Threats. Αυτή την ανάρτηση:

«Ας υποθέσουμε πως όλοι οι άντρες εξαφανίζονταν ξαφνικά για 24 ώρες, αλλά ότι θα ξέραμε πως ήταν ασφαλείς και ότι θα επέστρεφαν αμέσως μετα: λοιπόν, τι θα κάνατε μέσα σε αυτό το διάστημα; Η ερώτηση απευθύνεται αποκλειστικά και μόνο σε γυναίκες — οι απαντήσεις από άντρες θα διαγράφονται. Αυτό που με ενδιαφέρει είναι οι άντρες που θα διαβάσουν τη λίστα να καταλάβουν ότι όλα αυτά είναι πράγματα που ΔΕΝ νιώθουμε ασφαλείς να τα κάνουμε σήμερα. Ξεκινώ πρώτη: Θα έπαιρνα έναν υπνάκο στο πάρκο. Θα έκανα μια μεγάλη βόλτα μέχρι να κουραστώ, και μετά θα καθόμουν κάτω από ένα δέντρο και θα άφηνα να με νανουρίσει ο ψίθυρος του αέρα στα κλαδιά του».

Και τώρα διαβάστε τις απαντήσεις. Όχι όλες, τις 10-15 πάνω-πάνω, μόνο για να πάρετε μια ιδέα. Άλλωστε, είναι πάνω από 600 συνολικά. Αυτά, οι άντρες. Οι γυναίκες, αν θέλετε, γράψτε στα σχόλια της ανάρτησης τι θα κάνατε εσείς. Όσο πιο πολλές απαντήσεις, τόσο το καλύτερο.

* * *

Νά μια κίνηση από ένα σούπερ-μάρκετ που μας άρεσε πολύ και θέλουμε να τη μάθει πολύς κόσμος. Κι αυτό, όχι μόνο γιατί έτσι κι αλλιώς αξίζει να μαθευτεί, αλλά και για να βρει μιμητές. Στα καταστήματα του Μασούτη, λοιπόν, δεν θα ακούγονται πλέον μουσική και διαφημιστικές ανακοινώσεις προσφορών από τα μεγάφωνα, από τις 08:00 ώς τις 11:00.

Έτσι, τα συγκεκριμένα καταστήματα «θα είναι πιο φιλικά για τους ανθρώπους στο φάσμα του αυτισμού, αλλά και για όλους όσους αντιμετωπίζουν κρυφές αναπηρίες». Εξαιρετικό!

* * *

Οι εσωστρεφείς δεν είναι αντικοινωνικοί. Ούτε μισούν τους ανθρώπους συλλήβδην. Μισούν κάποιους — μπόλικους βέβαια· αλλά και ποιος δεν μισεί μπόλικους ανθρώπους;

Δεν είναι αναγκαστικά ντροπαλοί, επίσης. Αυτά τα δύο δεν είναι συνώνυμα. Απλώς αγαπούν τη μοναχικότητα, ακόμα-ακόμα και τη μοναξιά, καθώς γι’ αυτούς ΔΕΝ είναι μοναξιά. Δεν έχουν εκρήξεις, όπως αντιλαμβάνεται κανείς, παρατηρούν τον κόσμο γύρω τους με ενδιαφέρον, αγαπούν τα ωραία πράγματα και λατρεύουν τους ευγενικούς, πράους ανθρώπους. 

Κάποιες μέρες, το μόνο που θέλουν είναι να είναι μόνοι· και κάποιες άλλες μπορεί να τους δείτε στην αγορά, χωμένους σε ένα βιβλιοπωλείο ή σε ένα καφέ, ή να τρώνε μόνοι σε ένα εστιατόριο — αυτό, ειδικά, είναι το καλύτερό τους.

Αν είναι φίλοι σας —και, να ξέρετε, δύσκολα κάνουνε φίλους—, σίγουρα κάτι καλό έχετε κάνει στη ζωή σας. Ή απλώς είστε καλοί άνθρωποι. Και δεν αερολογείτε.

* * *

«Δημιούργησε μια φωνή που τον καθοδηγούσε μέσα στις μέρες. Ήταν ασταμάτητη, ατελείωτη, απαράλλαχτη. Η φυλακή ήταν τόσο ασυλλόγιστη, που τελικά έδιωξε το φόβο. Έτρεχε στους διαδρόμους, έτρεχε στη θέση του. Έτριψε τα φωτιστικά στο ταβάνι, τακτοποίησε την περιοχή του, έστρωσε την κουκέτα του. Σκοπός της φυλακής ήταν να καθαρίζεις τη φυλακή. Έβγαζε τον κουβά του από την αποθήκη, στεκόταν στη λευκή γραμμή. Είχαν φτιάξει τη φυλακή μόνο και μόνο για να τη διατηρούν καθαρή. Σημασία είχε πού έβαζαν τις λευκές γραμμές τους. Όλα εξαρτώνταν από τις γραμμές. Η φυλακή ήταν το μέρος όπου όλες οι γραμμές οι χαραγμένες στο στρατιωτικό μυαλό γίνονταν λαμπερές και διαυγείς για πάντα. Μόλις το κατάλαβε αυτό, ήξερε ότι τους είχε στο χέρι». Don DeLillo, «Ζυγός» (μετάφραση Αλέξης Καλοφωλιάς, 717 σελίδες, Εκδόσεις Gutenberg).

Πελώριος συγγραφέας, σπουδαίο βιβλίο που διαβάζεται απνευστί. Όπως πρέπει να διαβάζονται τα βιβλία.