Διεθνής Έκθεση Θεσσαλονίκης: Στιγμές στον χρόνο

Ξεφυλλίζουμε σελίδες από την έκδοση «Διεθνής Έκθεση 1926 - 2017» του Κυριάκου Α. Ποζρικίδη. Εναλλακτικά θα της πήγαιναν και τίτλοι όπως «ΔΕΘ, ωραία χρόνια» ή και «Οι αναμνήσεις ξαναγυρίζουνε», αφού κάποτε Διεθνής Έκθεση, Φεστιβάλ Τραγουδιού και Τόλης Βοσκόπουλος ήταν ένα και το αυτό!

Το 1926, στην πρώτη διοργάνωση, στο Ελβετικό σπιτάκι της Νεστλέ, μια αγελάδα αρμέγεται ζωντανά και όλα τα πιτσιρίκια πίνουν δωρεάν γάλα. Λίγο παραδίπλα, η αντίζηλος Νουτρίτσια παρουσιάζει για πρώτη φορά γάλα σε σκόνη σαν βοήθημα-συμπλήρωμα του μητρικού θηλασμού. Είναι τα χρόνια του Μεσοπολέμου και η σύφιλη σαρώνει, οπότε φανταστείτε τι σεισμό προκαλούν τα φαρμακευτικά προϊόντα Παστέρ, που παρουσίασαν τη ριζική θεραπεία της με ελληνικό βισμούθιο. Το ίδιο και με τους ρευματισμούς, που τα Παστέρ συνιστούν ρευματόλη και τέλος. Σε εκείνη την πρώτη Έκθεση, η μπίρα Φιξ κοστίζει μία δραχμή και μέγας ντόρος γίνεται όταν οι Κομοτηναίοι και οι Ξανθιώτες παραγωγοί καπνού αρνούνται να δειγματίσουν τα καπνά τους στο Εθνικό Καπνικό Περίπτερο, διατεινόμενοι ότι τα χαρμάνια Κιρέτσιλερ και οι μπασμάδες της Γεννησέας είναι πολύ ανώτερα για να συγκατοικήσουν με τους καπνούς της Αιτωλοακαρνανίας. 

Το 1928 παρουσιάζονται τα μακαρόνια Μίσκο ενώ οι καραμέλες Λάιφ Σέιβερς κάνουν πανικό, όταν το φορτηγάκι τους γυρίζει την Έκθεση πάνω κάτω και μοιράζει καραμέλες τζάμπα. 

Για σας, κυρία μου! Το 1931 ο αντιπρόσωπος Μήτσος Μπαχαριάς παρουσίασε τα διάσημα καλλυντικά της Elisabeth Arden, ενώ στο περίπτερο Roger & Gallet οι Θεσσαλονικιές μπορούσαν πλέον να αγοράζουν πούδρες χωρίς ταλκ και υδράργυρο, όπως και κρέμες προσώπου χωρίς λίπος. Την ίδια χρονιά, για πρώτη φορά στην ιστορία του ελληνικού θεάματος, παρουσιάζεται ο Γύρος του Θανάτου με τους Ιπτάμενους Μοτοσικλετιστές να γυροβολάνε μέσα στο βαρέλι, ενώ το 1933 είναι τέτοια η ζήτηση για τη ΔΕΘ, που η Ελληνική Εταιρεία Εναέριων Συγκοινωνιών δρομολογεί διπλή καθημερινή αεροπορική σύνδεση Αθήνας - Θεσσαλονίκης. 

Το 1934 μια Αυστροελληνική Εταιρεία παρουσίασε για πρώτη φορά τσιγάρα χωρίς ή με ελάχιστη νικοτίνη, τα γνωστά lights, χωρίς ιδιαίτερη εμπορική ανταπόκριση. Ήταν τα χρόνια τα σέρτικα, τα χρόνια τα μερακλίδικα, με άγνοια κινδύνου και θέληση για ποτό, τσιγάρο και χορούς ως το πρωί. Την επόμενη χρονιά, το 1935, η Τελεφούνκεν παρουσίασε το πρώτο ραδιόφωνο παγκόσμιας λήψης κι έτσι μπορούσες να χορεύεις από τη Νάουσα ή τους Αμπελόκηπους με τον Duke Ellington, χωρίς να τρέχει τίποτα που δε ζούσες στο Χάρλεμ της Νέας Υόρκης. 

Το 1936 τα μεγάλα βραβεία σαρώνουν τα κρασιά Μπουτάρη, οι ακανέδες Λαϊλά και η Αχάια Claus, ενώ το 1939 η εταιρεία Άμβυξ του Αλβέρτου Ρεβάχ παρουσιάζει τη σαμπάνια Moet & Chandon, το απεριτίφ Campari, και τα Cointreau και Benedictine, ιστορικό βάθος χρόνου που εξηγεί γιατί τόσα χρόνια η Θεσσαλονίκη είναι (και!) πρωτεύουσα του fine drinking. 

Σημαδιακή χρονιά είναι και το 1954, όταν στο Εθνικό Περίπτερο Οικονομικής Ανάπτυξης όλοι οι παρακάτω, Ζαναέ, Ιζόλα, Κάρολος Φιξ, Μίσκο, Παπαστράτος, Πειραϊκή Πατραϊκή, Τιτάν και Υφανέτ, μαρτυρούν ακμάζουσα ελληνική βιομηχανία. 

Το 1957, μιας και προηγουμένως μιλούσαμε για ανάπτυξη, έρχεται και η καινοτομία, αφού ο Δημήτρης Βακόνδιος χτυπά στο σέικερ με παγάκια τον καφέ της Νεστλέ και ο φραπές θέτει τις βάσεις για τη σταδιακή μετατροπή της Θεσσαλονίκης αλλά και της χώρας σε Φραπεδούπολη. Λίγο παραδίπλα από τον Βακόνδιο, στο περίπτερο του Αγίου Όρους, ο μοναχός Αρσένιος διαθέτει το θεραπευτικό σαπούνι δαφνέλαιου, υποστηρίζοντας πως ενισχύει την τριχοφυΐα και συντελεί στην απομάκρυνση της πυτιρίδας, ενώ στο αμερικανικό περίπτερο ψήθηκε ενώπιον κόσμου ένα κοτόπουλο με ηλιακή ενέργεια, πιστοποιώντας την υπεροχή της Αμερικής, εκτός από τις ηλεκτρικές καρέκλες για θανατοποινίτες, και στους οικιακούς φούρνους.

Έναν χρόνο αργότερα, το 1958, ο Τσιτσάνης με τη Γιώτα Λύδια στο Πανόραμα, ο Στέλιος Καζαντζίδης με τη Μαρινέλα στους Χορτατζήδες, ο Χιώτης με τη Μαίρη Λίντα και τη Σούλη Σαμπάχ στο Παλλάς και ο Τώνης Μαρούδης στη Χαβάη, στήνουν νύχτες μαγικές και ονειρεμένες. 

Το 1962 το προφίλ της Θεσσαλονίκης, απόλυτης λόγω ΔΕΘ διασκεδαστούπολης, κάνει τον αντιπρόεδρο της Αμερικής Λίντον Τζόνσον να χορέψει αισθαντικά τανγκό υπό τις μελωδίες της Γιοβάννας στο διάσημο κέντρο Λουξεμβούργο. Εξήντα χρόνια, δε, πριν αρχίσουμε να ξεροσταλιάζουμε για τις έρευνες της MRB και της Prorata, το 1964 δηλαδή, η ΔΕΘ προχωρά σε σφυγμομέτρηση της κοινής γνώμης – γκάλοπ, με τη μέθοδο του ερωτηματολογίου. Στην ίδια ΔΕΘ, η Μις Υφήλιος Κορίνα Τσοπέι συναντιέται στο περίπτερο της Mobil Oil, που γιόρταζε τα 50 της χρόνια, με τη Μις ΗΠΑ Μπόμπι Τζόνσον, ισοφαρίζοντας κατά τι τα χάντικαπ: Αν οι Αμερικανοί έβγαζαν πετρέλαια, εμείς γεννούσαμε θεάρες. 

1965: το πρώτο Ράλι ΔΕΘ είναι γεγονός και νικητής είναι ο Σταύρος Γεωργιάδης με Mini Cooper S. Στη Θεσσαλονίκη έρχονται και οι Γκόρντον Κούπερ και Τσαρλς Κόνραντ, αστροναύτες του Gemini, με τον Κούπερ να δηλώνει: «Είμαι περήφανος που η λέξη αστροναύτης είναι ελληνική». Όμως οι Σοβιετικοί τσάκαλοι που κρυφακούν τις συνομιλίες κάνουν ρελάνς φέρνοντας τους Pavel Belyayev και Alexei Leonov, επίσης κοσμοναύτες, που δηλώνουν: «Η ελληνική μυθολογία μας εχρησίμευσε ως πηγή θάρρους και δυνάμεως για τη διαπλανητική μας πτήση». Η φωτιά που ξεσπάει στο περίπτερο 8 προκαλεί ζημιές στα σταντ των Αφοί Λαμπρόπουλοι, Ράδιο Αθήναι και Τελεφούνκεν, ενώ την επόμενη χρονιά, 1966, στο 5^ο Φεστιβάλ Τραγουδιού πρόεδρος είναι η Σοφία Βέμπο. Παραδίπλα από το Παλαί, στο Θέατρο της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών, ξεκινά το 1ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου με αφιέρωμα στον Μπάστερ Κίτον και μέλη της επιτροπής, πλην άλλων, τους Φιλοποίμην Φίνο, Γιάννη Τσαρούχη και Έλλη Λαμπέτη. Καλύτερη ταινία ψηφίστηκαν οι Ξεχασμένοι Ήρωες του Τζέιμς Πάρις, βραβείο ανδρικού ρόλου κέρδισε ο Γιώργος Φούντας και γυναικείου η Βούλα Ζουμπουλάκη. Το σάντουιτς με λουκάνικο βραστό ή τηγανητό κόστιζε 4 δραχμές, αλλά μας διαφεύγει η τιμή των αμυγδάλων, που το 1968 πέρασαν στην ιστορία με το «Στάσου, μύγδαλα», που φώναξε ο Γιάννης Βόγλης στην Αν Λόμπεργκ. Ήταν τέτοια η δύναμη της ικεσίας του που τα «Κορίτσια στον Ήλιο» σήκωσαν την κούπα. 

Το 1969 η Νταλιντά στο Παλέ με σαπόρτ τη Βίκυ Λέανδρος μαγεύει, όπως και το Εκείνη του Τόλη Βοσκόπουλου, που, παρά την ανεπανάληπτη καψουρίαση, παίρνει το δεύτερο βραβείο.

1970: Οι Αλμπάνο και Ρομίνα με σαπόρτ τους Idols τραγουδούν και ξεσηκώνουν, ενώ στις εγκαταστάσεις της ΔΕΘ παρουσιάζονται δείγματα σεληνιακών πετρωμάτων από την επιχείρηση του Απόλλων 11 στη Σελήνη. Την ίδια χρονιά εγκαινιάζεται ο Πύργος του ΟΤΕ με ανελκυστήρα που ανεβοκατεβάζει 180 άτομα την ώρα.

Το 1972 θεμελιώθηκαν οι εγκαταστάσεις της Στάγερ Ελλάς στο Καλοχώρι και στην πλατεία Σιντριβανίου τα ελληνικά τρακτέρ στήνουν πομπή τρικούβερτη, ενώ το 1974 το γεωτρυπανόπλοιο Οσεάνικ ενώπιον του κοινού δειγματίζει τρόπους για υποθαλάσσιες γεωτρήσεις στη Θάσο.