Απόβαση στο Μπούρτζι: Πώς είναι μέσα το θρυλικό φρούριο του Ναυπλίου

Σε μια νοσταλγική αύρα που θυμίζει κάτι από μεσαιωνικό παραμύθι με ιππότες και πειρατές είναι μόνιμα τυλιγμένο το επιβλητικό φρούριο-σήμα κατατεθέν του Ναυπλίου, το Μπούρτζι. Με καταγωγή από το Ναύπλιο, από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου, το παρατηρώ κάθε πρωί και άλλοτε μου φαίνεται πιο κοντά στην ακτή - άλλοτε πάλι πιο μακριά, λες και μετακινείται τις νύχτες με έναν μαγικό τρόπο. Αγέρωχο απέναντι στα κύματα που το χτυπούν και τους αιώνες που περνούν χωρίς να το αλλοιώνουν, αλλά και μυστήριο αφού για δεκαετίες και για άγνωστους λόγους, παρέμενε με τις πύλες του σφραγισμένες για τους κατοίκους και τους επισκέπτες της πόλης... μέχρι σήμερα. Η είδηση πώς το φρούριο Μπούρτζι ανοίγει ξανά τις πύλες του έκανε τον γύρο του διαδικτύου και δεν είχα παρά να το επισκέπτω από την πρώτη κιόλας μέρα.

Το καραβάκι αναχωρεί κάθε 20 λεπτά από το λιμάνι στο ύψος του Napoli Di Romania cafe, με αντίτιμο 5 ευρώ το άτομο και περίπου τρία λεπτά διαρκεί το δρομολόγιο για το Μπούρτζι. Καθώς πλησίαζα στο λιλιπούτειο λιμανάκι του θυμήθηκα τα λόγια κάποιων γνωστών μου που κάθε φορά που τους ανέφερα πόσο θα ήθελα να το επισκεφτώ, μου απαντούσαν «Έλα μωρέ, δεν έχει και κάτι να δεις εκεί». Πόσο λάθος, αφού πριν καλά καλά αποβιβαστεί κανείς φαίνεται πως πρόκειται για ένα πανέμορφο και πολυσύνθετο κτίσμα στο εσωτερικό του με μεγάλες προοπτικές όσον αφορά την αξιοποίηση του και τον εγχώριο τουρισμό, την διαχείριση του οποίου έχει αναλάβει η Εταιρεία Ακινήτων Δημοσίου (ΕΤΑΔ) που συνεργάστηκε με τον Δήμο Ναυπλιέων, την Εφορεία Αρχαιοτήτων Αργολίδος και το Υπουργείο Πολιτισμού.

Πριν περάσω την θολωτή πύλη του, αποφάσισα να εξερευνήσω τον εξωτερικό χώρο περιμετρικά που έχει διαμορφωθεί για να είναι προσιτός και κατάλληλος προς κάθε επισκέπτη, με ράμπες και ασανσέρ για τους ανθρώπους με κινητικά προβλήματα, κάδους απορριμμάτων, σύγχρονες και προσβάσιμες τουαλέτες και πέτρινα παγκάκια για να ξαποστάσει όποιος επιθυμεί. Ανυπομονούσα να εξερευνήσω και το εσωτερικό του.

Μπούρτζι: Το κάστρο - φρούριο στο Ναύπλιο και η ιστορία του

Για την ιστορία, το Φρούριο αυτό ανεγέρθηκε από τους Ενετούς γύρω στο 1473 που θέλησαν να δημιουργήσουν ένα ισχυρό πύργο και προμαχώνες με πυροβόλα σε σημείο που θεωρούσαν μεγάλης στρατηγικής σημασίας για την προστασία του λιμανιού. Αρχιτέκτονάς του, ο Iταλός Aντόνιο Γκαμπέλο, που είχε αναλάβει και το κτίσιμο του Kάστρου των Tόρων, του οχυρού της Ακροναυπλίας δηλαδή.

Στα χρόνια της Eλληνικής Eπανάστασης, το Mπούρτζι ήταν γνωστό ως Kαστέλι ή Θαλασσόπυργος. Εκεί λέγεται πως βρήκε για λίγο καταφύγιο το 1826, η ελληνική κυβέρνηση, όταν το επαναστατημένο έθνος βρισκόταν σε εμφύλιο. Λειτούργησε ως φρούριο μέχρι το 1865 και έπειτα αποτελούσε τον τόπο διαμονής του περιβόητου δήμιου της γκιλοτίνας που πραγματοποιούσε τις εκτελέσεις των θανατοποινιτών των φυλακών του Παλαμηδιού. Αναπαλαιώθηκε στη δεκαετία του 1930,και μετετράπη σε ένα πρότυπο τουριστικό θέρετρο Α' Κατηγορίας στην Ελλάδα, με τη λειτουργία ξενοδοχείου 12 δωματίων και ονομαστό εστιατόριο. Παρέμενε ανοιχτό συνεχώς από την δεκαετία του 1930 μέχρι τα χρόνια της απριλιανής δικτατορίας, η οποία θεώρησε σκόπιμο να το κλείσει, μη ανανεώνοντας την εκμισθωτική άδεια. Αργότερα το πήρε ο ΕΟΤ και το έκανε αναψυκτήριο έως περίπου το 1997 όπου έκλεισε εντελώς και από τότε μέχρι σήμερα έστεκε απλώς ως ένα εγκαταλελειμμένο μνημείο.

Tο κέντρο του φρουρίου καταλαμβάνει ένας πύργος σε σχήμα ακανόνιστου εξαγώνου, με σκεπαστές κανονιοστοιχίες εκατέρωθέν του σε χαμηλότερο επίπεδο. Eσωτερικά ο πύργος είναι τριώροφος και η επικοινωνία μεταξύ των ορόφων γινόταν κάποτε με κινητές σκάλες για λόγους ασφαλείας. Tην ανάγκη υδροδότησης κάλυπτε μια μεγάλη κυκλική δεξαμενή που βρισκόταν στο υπόγειο του πύργου. Oι είσοδοι βρίσκονταν βόρεια και νότια. Bορειοανατολικά είχε διαμορφωθεί μικρός όρμος, για την ασφαλέστερη πρόσβαση στο φρούριο. Μια ελιά στέκει στο κέντρο του και γύρω κάμαρες, δώματα, διάδρομοι, ταράτσες με απεριόριστη θέα στο Ναύπλιο και το Μυρτώο πέλαγος καλούν τον επισκέπτη να τα εξερευνήσει.

Εντυπωσιακά κανόνια με τις σιδερένιες μπάλες τους, πυροβολεία ανάμεσα στα τοιχώματα, στριφογυριστές σκάλες και μικρά θολωτά παράθυρα με σιδερένια κιγκλιδώματα που βλέπουν στα απόκρημνα βράχια συνθέτουν την μεσαιωνική ατμόσφαιρα.

Μπούρτζι: Ποιες εργασίες έγιναν στο ιστορικό κάστρο - φρούριο του Ναυπλίου

Είναι λειτουργικό για τις χρήσεις πολιτισμού και αναψυχής. Για το τρέχον διάστημα παραμένει ως επισκέψιμο μνημείο και σταδιακά στον χώρο του θα λειτουργήσει ένα αναψυκτήριο και εστιατόριο που θα μισθώσει ιδιώτης το προσεχές διάστημα και στους προμαχώνες ένα πωλητήριο αναμνηστικών ειδών του Οργανισμού Διαχείρισης και Ανάπτυξης Πολιτιστικών Πόρων (ΟΔΑΠ) με εκθεσιακό χώρο υπό την εποπτεία της Εφορίας Αρχαιοτήτων Αργολίδας.

«Έγιναν εργασίες ανακατασκευής, επισκευάστηκαν καινούρια δίκτυα ύδρευσης, αποχέτευσης και ηλεκτρικής ενέργειας με σύγχρονα δίκτυα επίσης τηλεπικοινωνιών, συντηρήθηκαν οι προμαχώνες και ετοιμάζεται και ένα δωμάτιο όμοιο με τα δωμάτια του ξενοδοχείου που λειτουργούσε κάποτε εδώ και θα μπορούν να ξεναγούνται στο εσωτερικό του οι επισκέπτες. Το εστιατόριο θα βρίσκεται στο επίπεδο της στάθμης και το αναψυκτήριο αποτελείται από έναν μικρό εσωτερικό χώρο για το παρασκευαστήριο και υπάρχουν τρία δώματα με πέργκολα για την απαραίτητη σκίαση των επισκεπτών στην ανατολική πλευρά του φρουρίου με θέα στο Ναύπλιο. Έτσι όποιος έρθει θα έχει την επιλογή να δειπνήσει ή να απολαύσει ένα ρόφημα κι από την άλλη να περιηγηθεί στους υπόλοιπους χώρους και να μάθει για την πλούσια ιστορία του φρουρίου.» θα μας πει ο Ανάργυρος Τσούτσος, στέλεχος της ΕΤΑΔ και ο Διευθύνων Σύμβουλος Παναγιώτης Μπαλωμένος δήλωσε χαρακτηριστικά: «Η ΕΤΑΔ εχει αποκτήσει μία σημαντική εμπειρία από την λειτουργία τέτοιων ιστορικών και πολιτιστικών χώρων και χρησιμοποιώντας αυτή την εμπειρία είμαστε έτοιμοι να αξιοποιήσουμε με τον καλύτερο τρόπο ένα ακόμα μνημείο με τρόπο επωφελή για όλους τους επισκέπτες, αλλά και για την τοπικη κοινωνία. Ο δικός μας ρόλος είναι να συνδράμουμε όλους τους θεσμικούς φορείς, όπως εν προκειμένω με το Υπουργείο Πολιτισμού, ώστε να αναδείξουμε στο μέγιστο την αξία των τόσο σημαντικών ακινήτων του Ελληνικού Δημοσίου.»

Η είσοδος έως και τις 17 Αυγούστου θα είναι δωρεάν, ενώ από την επομένη, 18 Αυγούστου, το μνημείο θα λειτουργεί με εισιτήριο (5 ευρώ).