Στη Θεσσαλονίκη της πανδημίας και ο «Τάκης ο Ηθοποιός»

Καθώς περπατούσα σήμερα το πρωί στον έρημο δρόμο εκεί κάπου στη Δυτική Θεσσαλονίκη συνάντησα ένα φίλο της παιδικής ηλικίας. Έναν άνθρωπο γλυκό, ευγενή, τρυφερό, απλό. Αρκετά μεγαλύτερος από εμένα, 64 χρόνων σήμερα. Έφηβος ακόμη στην αύρα του. Δεν μετακινήθηκε ποτέ από την παιδική μας γειτονιά. Γαλουχημένος στο περιθώριο της κοινωνικής αμφισβήτησης των χρόνων του ‘70 και του ‘80. Λίγο ροκ, λίγο αλητεία και ελαφρά πολιτική του ριζοσπαστισμού της άρνησης του «συστήματος». Μποέμ, λαϊκός, εκκεντρικός, μοναχικός, λογοτεχνική μορφή. Ξερακιανός και γοητευτικός. Ήταν ενθουσιασμένος που συναντηθήκαμε μετά από χρόνια στη νεανική μας «πατρίδα». Δεν θυμόμουν το όνομά του και ντράπηκα. Αυτός με θυμόταν, σαν να μην πέρασε ούτε μια μέρα. «Σταύρο, κανόνισε να παίξουμε κανένα πινγκ-πονγκ τώρα που είσαι εδώ» μου είπε φεύγοντας. Όντως θυμήθηκα άπειρα παιχνίδια μαζί του. Αλλά τουλάχιστον 40 χρόνια πριν. Για αυτόν ήταν νωπή η μνήμη. Ήταν η σχέση του μαζί μου. Ξαναντράπηκα μέσα μου. Φαντάζομαι πως για πολλούς, όπως και για μένα, είναι το μεγαλύτερο διάλειμμα της ζωής αυτή η μεταφυσική στιγμή της πανδημίας. Ειδικά όλοι εμείς που ζούσαμε στον δημόσιο χώρο, που λόγω επαγγελματικών υποχρεώσεων ταξιδεύαμε, και που λόγω ιδιοσυγκρασίας θεωρούσαμε πως η ζωή είναι μία μάχη με τον χρόνο. Και τώρα ξαφνικά είμαστε σπίτι. Μπορεί να δουλεύουμε από εκεί, αλλά δεν υπάρχουν εντάσεις, δεν υπάρχουν ραντεβού, εκλείπει η συναναστροφή. Η αίσθηση του χρόνου είναι διαφορετική, οι ώρες όλες μοιάζουν μεταξύ τους, η ιεράρχηση των προτεραιοτήτων δεν υπάρχει. Όλα όσα μπορείς να κάνεις, μπορούν να γίνουν οποιαδήποτε στιγμή. Ο δημόσιος χώρος, που ως συνεκτική ύλη ένωνε τις ατομικότητες, είναι σε προσωρινή κατάρρευση. Έτσι δείχνει και την αξία που έχει στη ζωή και δεν το καταλαβαίναμε. Αλλά και όλες αυτές τις ημέρες που εσωτερικεύουμε αυτή την αυστηρή ιδιώτευση, ξανασκεφτόμαστε αναγκαστικά τη βαρύτητα των πραγμάτων στη ζωή μας. Αμείλικτα ερωτήματα: Τα έκανα σωστά μέχρι σήμερα; Ήμουν εκεί που έπρεπε ή όχι; Πού είναι τα όρια της ματαιότητας; Αυτό το υποχρεωτικό διάλειμμα της ζωής είναι κατάρα και ευχή συνάμα. Είναι ίσως και μία ευκαιρία για κάποια αλλαγή. Να ζήσουμε κοντά στην αλήθεια μας από εδώ και πέρα. Να στραφούμε στα μικρά και καθημερινά, αλλά μερικές φορές περισσότερο σημαντικά. Με χρόνο στους ανθρώπους της ζωής μας, με στροφή στον πυρήνα της επιθυμίας και όχι ενός εξωπραγματικού δέοντος. Να απαλλαγούμε από άσκοπους μεγαλοϊδεατισμούς. Να κρατήσουμε τη μνήμη της ουσίας. Τη μικρή λογοτεχνία που μας διαμόρφωσε. Να γίνουμε σοφότεροι.

Στο τέλος θυμήθηκα το όνομα του παλιού φίλου. Ήταν ο Τάκης. Ο Τάκης μεν, αλλά πασίγνωστος με το παρατσούκλι «Τάκης ο ηθοποιός». Είχε περάσει στη νεότητα ένα φεγγάρι από μία δραματική σχολή, δεν κατάφερε να παίξει στο θέατρο ποτέ. Ίσως να μην ταξίδεψε ποτέ. Έμεινε το παρατσούκλι. Ίσως και ο καημός να ταξιδέψει σε ρόλους. Κανείς δεν ξέρει. Ζει με την υπερήλικη μητέρα του ακόμη. Στην παλιά μας γειτονιά. Στην Ηλιούπολη. Στη Θεσσαλονίκη