Πολεις

Ημερολόγια δρόμου από τη συμπρωτεύουσα του δεύτερου lockdown

-Τι είμαστε; Θεσσαλονικείς! -Τι θέλουμε; Σωματική άσκηση!

Δημήτρης Καραθάνος
ΤΕΥΧΟΣ 762
2’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Ανταπόκριση από τη Θεσσαλονίκη του δεύτερου lockdown.

Αν ανήκεις στη φυλή των ανθρώπων με περιπετειώδες κοινωνικό ένστικτο και χαμηλό δείκτη αυτοπροστασίας, τότε η Θεσσαλονίκη πιθανότατα δεν είναι ο ιδανικός τρόπος για να εκπληρώσεις τις προσδοκίες σου για ανώδυνη πανδημία. Ο άνθρωπος είναι ζώο συντροφιάς, και πουθενά δε θα το διαπιστώσεις καλύτερα από αυτή την πόλη, όπου όλοι είναι γνωστοί μεταξύ τους με τον ένα ή τον άλλο τρόπο και της οποίας το κέντρο είναι ο πυρήνας κάθε δραστηριότητας. 

Εδώ οι συνοικίες δεν έχουν καταφέρει να αυτονομηθούν στον βαθμό που συμβαίνει στην Αθήνα και από τους παράλληλους δρόμους της παραλιακής έως τις ενδιάμεσες οδούς που σκαρφαλώνουν λίγο ψηλότερα από την Ολύμπου, περικλείονται όλα τα βασικά σημεία αναφοράς μιας αστικής έκτασης υπερβολικά μικρής για να μας χωρέσει – το κλειστοφοβικό πήξιμο της Τσιμισκή και της Αριστοτέλους θα έπρεπε να αφυπνίζει τον ευάλωτο στην προέλαση του COVID-19 διαβάτη πολύ πριν τις ημερήσιες εκθέσεις επιτήρησης του ΕΟΔΥ. 

Κάπως έτσι, με την πάροδο των 42 ημερών της πρώτης καραντίνας, η Θεσσαλονίκη βαρέθηκε να περιμένει τα τακτικά ραντεβού της με τις νουθεσίες των επιστημόνων και απλώθηκε στους δρόμους. Κατακυρίευσε τη Ρωμαϊκή Αγορά, την πλατεία Αγίας Σοφίας και το Ναυαρίνο, ξετρελάθηκε με τον χαμό της Νέας Παραλίας, συνέρρευσε στο κάμπους του ΑΠΘ. Τα πηγαινέλα παραθεριστών από τα Βαλκάνια και πρωτοετών φοιτητών από την ενδοχώρα ξεγέλασαν στο κρίσιμο αρχικό στάδιο τους επιδημιολογικούς δείκτες και προκάλεσαν πληθυσμιακές μετακινήσεις ενάντια στις νόρμες της πρόληψης. 

Όλα τα παρεπόμενα, η αυγουστιάτικη συναυλία του Σαμπάνη στη Χανιώτη Χαλκιδικής, με τους 2.000 παρευρισκόμενους και τις μολύνσεις που μετακυλίστηκαν στο γηροκομείο Ασβεστοχωρίου, οι συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας στο άγαλμα του Μεγάλου Αλεξάνδρου για τα προστατευτικά μέτρα στα σχολεία, οι ιερείς χωρίς μάσκες στον Άγιο Δημήτριο και οι ουρές έξω από τον ναό κατά τον εορτασμό του πολιούχου, το κατάμεστο κλαμπ στα Λαδάδικα την παραμονή της απαγόρευσης κυκλοφορίας ή το Εράσμους πάρτι των 20 ατόμων με τη διατάραξη κοινής ησυχίας τη νύχτα της περασμένης Παρασκευής, δεν ήταν παρά οι εκδηλώσεις μιας οικονομικά στενόχωρης και ψυχολογικά μπαϊλντισμένης κοινωνίας η οποία, κουρασμένη από τα στερεότυπα που ανακυκλώνει η υπόλοιπη Ελλάδα γύρω από την απείθειά της, έχασε ολωσδιόλου το μέτρο και προτίμησε να βάλει η ίδια τρικλοποδιά στον εαυτό της. Στις 30 Οκτωβρίου, η Θεσσαλονίκη ήταν ήδη πρωτεύουσα κρουσμάτων κορωνοϊού (θέση την οποία δεν έχει εγκαταλείψει έκτοτε) και στις 3 Νοεμβρίου μπήκε σε καθεστώς νέου lockdown. 

Θα μπορούσαν να είχαν εξελιχθεί τα πράγματα διαφορετικά; Θα ήταν αλλιώτικη η κατάσταση εάν πριμοδοτούνταν έγκαιρα οι στόλοι του ΟΑΣΘ και ανακουφιζόταν τα αποκαρδιωτικά κατάμεστα δρομολόγια; Θα μπορούσαν να αποψιλωθούν οι φιδοφωλιές της τοξικοεξάρτησης γύρω από το πάρκο Ξαρχάκου, τη Ροτόντα ή το άγαλμα του Βενιζέλου και να παραδοθούν στους δημότες ώστε να προκύψουν περισσότεροι διαθέσιμοι χώροι συνάθροισης; Θα μπορούσε ο τοπικός πληθυσμός να κλείσει τα αυτιά σε μια ραδιοφωνική μπάντα η οποία ενθαρρύνει τα πιο καχύποπτα ένστικτά της μέσω των απύλωτων αθλητικών FM; Υπήρχαν αναχώματα ορθολογισμού απέναντι στις θεωρίες συνωμοσίας, όντας όλοι μας κάτοικοι μιας χώρας που ούτως ή άλλως έρχεται δεύτερη παγκοσμίως σε θεωρίες συνωμοσίας γύρω από τον κορωνοϊό, πίσω από τη Νιγηρία, σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα του Guardian; Τι σημασία έχει; «It is what it is», όπως κυνικά διατεινόταν ο εκλογικά ηττημένος αρνητής της πανδημίας από την αντίπερα όχθη του Ατλαντικού. Τώρα οι κωδικοί 6 πέφτουν βροχή και όλοι τα μαζεύουμε όπως όπως για το σπίτι μόλις πέσει σκοτάδι. 

Γεγονός είναι πως το lockdown μετατρέπει την πόλη σε παιχνιδότοπο του δρομέα. Στη λεωφόρο Μεγάλου Αλεξάνδρου, μπορείς να διασχίσεις την άσφαλτο παράλληλα με το κυκλοφοριακό ρεύμα ενόσω οι Instagramers βγάζουν selfies στη μέση του αυτοκινητόδρομου εκμεταλλευόμενοι τη φωτογένεια του μετα-αποκαλυπτικού τοπίου. Ποτέ άλλωστε δεν θα δεις την πόλη τόσο απογυμνωμένη από το συστατικό στοιχείο της: τα μποτιλιαρισμένα γιώτα χι. Ενώ αν το λέει η περδικούλα σου και διαθέτεις προπονημένους γαστροκνημιαίους, τέτοιες μέρες μπορείς να περιπλανηθείς τρέχοντας την πόλη από το λιμάνι έως τη Σοφούλη και να φτάσεις ακόμη παραπέρα, μέχρι την πλαζ της Αρετσούς, τη μαρίνα της Νέας Κρήνης, να πάρεις τη στροφή του Ιππικού Ομίλου και να ξεχυθείς προς την περιοχή του αεροδρομίου. Όσο για την απουσία του ανθρώπινου στοιχείου; Μπορείς να διακρίνεις τη χειροπιαστή θλίψη ακόμη και στα βλέμματα των σκύλων: Έι, πού πήγαν όλοι; Καλό ερώτημα. We belong in this world together. Ας το κρατήσουμε έτσι.