Η Ελένη Σταματούκου σχολιάζει την επικαιρότητα και εξηγεί πώς όσα συμβαίνουν παραπέμπουν σε άλλες εποχές.
Διαβάζεται ακούγοντας αυτό:
Κάποιοι, λίγοι, κυκλοφορούν με μάσκες στην πόλη. Οι επιβάτες πρώτη φορά μπορούν και αναπνέουν κανονικά μέσα στα λεωφορεία του ΟΑΣΘ. Τις άλλες μέρες απλά βασανίζονται. Τα λεωφορεία μού θυμίζουν τα matatu (mini buses) στην Κένυα, που ο ένας κάθεται σχεδόν πάνω στον άλλον, μόνο που εκείνα είναι γεμάτα χρώματα και μουσική. Στα λεωφορεία του ΟΑΣΘ ακούς μόνο βρισιές και αναστεναγμούς, τίποτα άλλο. Τα ΙΧ έχουν κατακλύσει το κέντρο, δημιουργώντας ασφυξία και ηχορύπανση στην πόλη. Το μετρό θα παραμείνει για πάντα κλειστό. Τη μέρα που ανακοινώθηκε το πρώτο κρούσμα του COVID-19 αλλιώς κορονοϊού ή κορωνοϊού στη Θεσσαλονίκη τα ράφια του σούπερ-μάρκετ της γειτονιάς μου είχαν αδειάσει, έτσι μού είπαν οι υπάλληλοι που δουλεύουν εκεί. Στο φαρμακείο κάτω από το σπίτι μου, οι μάσκες - όχι οι αποκριάτικες- ξεπουλήθηκαν μέσα σε μια μέρα.
Στον Έβρο εκατοντάδες άνθρωποι έχουν παγιδευτεί στην ουδέτερη ζώνη, μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας. Οι ελληνικές και τουρκικές αρχές δίνουν διαφορετικά νούμερα. Στα νησιά του Βορείου Αιγαίου οι πλαστικές βάρκες και τα πορτοκαλί σωσίβια γέμισαν πάλι τις παραλίες. Πριν λίγες μέρες ΜΑΤ από την Αθήνα κατέφθασαν σε Λέσβο και Χίο για να βοηθήσουν στην ολοκλήρωση των κλειστών κέντρο κράτησης. Οι κάτοικοι προσπάθησαν να τους εμποδίσουν, αλλά τα ΜΑΤ απάντησαν με δακρυγόνα. Εικόνες που θυμίζουν άλλες εποχές, ή ιστορίες από δυστοπικά μυθιστορήματα του Όργουελ και του Καμύ.
Διαβάζω την «Πανούκλα» του Καμύ. Μια πόλη στην Αλγερία, το Οράν, έχει αποκλειστεί εξαιτίας μιας επιδημίας. Η πόλη αρχίζει να μοιάζει με στρατόπεδο συγκέντρωσης, όπου οι άνθρωποι αλλάζουν, χάνουν τα αγαπημένα τους πρόσωπα, αλλά και την ελευθερία τους, απογοητεύονται, παραιτούνται, προσπαθούν να δραπετεύσουν, να αγωνιστούν για τη ζωή τους ή και να επωφεληθούν καταστάσεις. Το βιβλίο δημοσιεύθηκε το 1947, λίγο μετά το τέλος του Β’ Παγκοσμίου πολέμου. Ο Καμύ επιλέγει μια επιδημία ως σύμβολο για να δείξει τα δεινά ενός πολέμου. Στο βιβλίο η επιδημία πέρασε. Υπογραμμίζω δυο προτάσεις: «Οι δυστυχίες, στην πραγματικότητα, είναι μια κοινή υπόθεση, αλλά δύσκολα τις πιστεύει κανείς όταν του πέσουν στο κεφάλι. Υπήρξαν στον κόσμο τόσες πανούκλες όσοι και οι πόλεμοι. Και παρόλα αυτά οι πανούκλες και οι πόλεμοι πάντα βρίσκουν τους ανθρώπους το ίδιο απροετοίμαστους».
Είναι Παρασκευή βράδυ. Περιμένω έναν φίλο στον Χέμινγουεϊ. Η ζωή συνεχίζεται. Οι φίλοι μου στέλνουν φωτογραφίες με χιονισμένα βουνά, ανθρώπους μασκαρεμένους, μικρά δρομάκια που οδηγούν στη θάλασσα. Δίπλα μου ένα ζευγάρι φιλιέται. Σκέφτομαι ότι στο βιβλίου, οι άνθρωποι του Οράν ξεχύνονται στους δρόμους για να γιορτάσουν το τέλος της πανούκλας. Λέει κάπου ο Καμύ ότι τουλάχιστον για κάποιο διάστημα θα είναι ευτυχισμένοι γιατί ήξεραν πια «πως υπάρχει κάτι που πάντοτε μπορείς να λαχταράς και καμιά φορά να το κερδίζεις: η ανθρώπινη τρυφερότητα…»
14°
