Η Θεσσαλονίκη με σκοτώνει

Επιμένω: Η έκθεση του Νίκου Χαραλαμπίδη “Innocent peasants missing their chance to modernity”, στην γκαλερί Λόλα Νικολάου, δεν είναι μόνο τραγικά updated λόγω της αιματοχυσίας στη λωρίδα της Γάζας, αλλά και μοναδική ως προς το πολιτικό σκεπτικό της και το τεχνικό της μέρος. Χαλιά όπου πάνω τους απεικονίζονται μοτίβα πολέμου και καταστροφής, διαχωριστικά τείχη, επικίνδυνη καθημερινότητα, κουρελιασμένος ανθρωπισμός, διάστικτη βαρβαρότητα. 

Ο Κύπριος καλλιτέχνης γνωρίζει από πρώτο χέρι τι σημαίνει «λωρίδες», μη αρμονική συνύπαρξη, κακή γειτονία, που χαρακτηρίζονται με αφηρημένες μεγαλοστομίες περί «δικαίου λαών», ενώ πίσω τους το μόνο που κρύβεται είναι η οικονομία του πολέμου και οι στυγνές ιδιοκτησιακές διαφορές. Με την έκθεση αυτή, ο καλλιτέχνης, που πρόσφατα φιλοξενήθηκε στο παρισινό Πομπιντού, τολμά να δει τα αίτια των πολέμων στην πραγματική τους διάσταση: συμφέροντα χρηματιστηριακής φύσης, χωρίς θρησκευτικό ή εθνολογικό υπόβαθρο. Ταυτόχρονα όμως, πέρα από τη δυσωδία και τον πόνο, αφήνει μια χαραμάδα ελπίδας για το πώς θα μπορούσαν να συμβιώνουν «αντίπαλα στρατόπεδα» εντεύθεν κακείθεν των λωρίδων και των πράσινων γραμμών, με ανεκτικότητα και σεβασμό.

Και η Θεσσαλονίκη ταξιδεύει στην καρδιά του χειμώνα, τη λούζουν βροχές και υγρασία, κύματα που χτυπούν στη σκάλα της Περαίας, διαδηλώσεις για την Κωνσταντίνα Κούνεβα (δεν είσαι μόνη, να το ξέρεις), ώμοι σκυφτοί, κασκόλ κι εκπτώσεις. Αυτό που διαπιστώνω είναι πως στην πόλη κυριαρχεί μια μουντάδα. Που, όμως, αν το πρωί κάνεις ζάπινγκ και συντονιστείς με την πρωινή εκπομπή του TV Μακεδονία «Κορίτσια για σπίτι», πάει περίπατο και η περισυλλογή δίνει τη θέση της σε γνήσια φραπεδαράδικη χαρά και θεσσαλλλλλονικαράδικη (ένεκα λάμδα παχέως ως αγελάδος) ταρατατζουμοσύνη.

Ένα πρωινό τσίρκο με θηριοδαμάστρια τη βασική παρουσιάστρια Μαρία Γουγουτσά, που δίνει το πρόσταγμα, και μια αγέλη από παρουσιάστριες-pets φτιάχνουν μοναδική ατμόσφαιρα: τι να τρώτε, κορίτσια, και πώς να γυμνάζεστε όταν σας έρχεται περίοδος, πώς να αναγνωρίζετε τη φίλη-φίδι που πάει να σας φάει τον άντρα, πώς να χωρέσετε όλη την γκαρνταρόμπα σας σε μια τσάντα, the total morning zoo TV! 

Τσακίρ κέφια με προσκλήσεις τραγουδιστών και συγκροτημάτων, που παρουσιάζουν πρωινά θεάματα και playback μπουζούκια πίστας. Μάχιμα ρεπορτάζ κοινωνικού σελεμπριτισμού από τη δαιμόνια ρεπόρτερ Νάνσυ Παραδεισιανού (η επίδειξη του μόδιστρου Nikolas, το φιλανθρωπικό γκαλά, όπου πάλι έλαμψαν η Βίκυ Χατζηβασιλείου και η Ηρώ Τζελέπογλου, σε σημείο να αναρωτιέμαι αν είναι πραγματικές γυναίκες ή λάμπες φθορισμού). Η μεγάλη μου συμπάθεια, όμως, είναι η «Μαίρη, η γειτόνισσα»! Μου αρέσει γιατί είναι ένα μπριόζο ξανθό κορίτσι, με γνήσιο λαϊκό φαν και ατάκες πολυβόλο, που περιπλανιέται στη Θεσσαλονίκη αναστατώνοντας πρόσωπα και θέματα. 

Τα «Κορίτσια από σπίτι» του TV Μακεδονία είναι το πρωινό μου βίτσιο, η απαγορευμένη trash χαρά. Εκτός από τις παραπάνω τσούπρες, το σόου διανθίζεται από μια ροδομάγουλη Κύπρια με τσιμπημένο αξάν, δύο ξανθές εσωτερικού τηλεοπτικού χώρου και έναν αρσενικό μαϊντανό ολκής, που στα όνειρά του βλέπει πως γίνεται Ζαμπούνης στη θέση του χαλίφη Χρήστου. Ο κομψευόμενος δανδής Οδυσσέας ώρες ώρες γίνεται έρμαιο στα χέρια αυτού του χαρεμιού, που τον μεταμορφώνει ανάλογα με τις ανάγκες του κάθε θέματος είτε σε λαϊκό καμάκι είτε σε χλιδάτο μπουζουκάμπουρα. 

Η εκπομπή και το κόνσεπτ της είναι πανεύστοχα. Το 80% της Θεσσαλονίκης κινείται σε παρόμοιες συντεταγμένες. Παρόλη την οικονομική κρίση, τα μπουζούκια της “Barbarella”, στην καρδιά της Αριστοτέλους, χτυπάνε tilt, με τις μάζες να παραληρούν και να προσκυνούν τον αθυρόστομο βάρδο Αξά. Στα φραπεδάδικα της παραλίας πρώτο θέμα συζήτησης είναι ο Μαζίνιο, το νέο προπονητικό απόκτημα του Άρη (δεν είναι μόνη, αλλά στην πορεία για την Κωνσταντίνα Κούνεβα δεν έγινε δα και ο λαϊκός ξεσηκωμός που προκάλεσαν τα ντέρμπι κυπέλλου ΠΑΟΚ - Άρη), η πόλη είναι πνιγηρή και περικυκλωμένη από μαζάνθρωπους αυτής της νεανικής ποιότητας, που ωθούν το διαφορετικό, το indie, το αλλιώς, να περιχαρακώνεται ακόμα περισσότερο στις βραχονησίδες της Ζεύξιδος, της Καλλάρη και της Βαλαωρίτου. 

Από τη μια η έκθεση του Νίκου Χαραλαμπίδη και από την άλλη τα «Κορίτσια από σπίτι» του TV Μακεδονία. Δύο κόσμοι παράλληλοι στην ίδια πόλη, δύο εκδηλώσεις και δράσεις συμπεριφοράς, αισθητικής και σκέψης εκ διαμέτρου αντίθετες, με αιώνες φωτός να τις διαχωρίζουν. Και στη μέση εγώ, να κοιτώ και να γράφω απορημένος για το τώρα και τη ζωή στο βορρά. Η Κωνσταντίνα Κούνεβα είναι μετανάστρια, που σχεδόν πληρώνει με τη ζωή της τα όνειρα, τη δράση και την απόφασή της να καλυτερεύσει το μέλλον. Μόνο που στη Θεσσαλονίκη το κυρίαρχο μοντέλο είναι… Κωνσταντίνα Κούνιιιιεβα. Από το κούνια μπέλα, από το κούνα τη μέση σου, καλή μου, και τσάκισέ τη στο ρυθμό της μπουζουκοχαράς. Θλιβερό, αλλά υπάρχει. Διάλεξε Κωνσταντίνα, διάλεξε ζωή. 

Φωτό: Νίκος Χαραλαμπίδης, “Innocent peasants missing their chance to modernity”, γκαλερί Λόλα Νικολάου