Ένα γοητευτικό καφέ, σαν «σχολείο» στη Θεσσαλονίκη

Εκεί κάπου στην καμπή μεταξύ 70s και 80s παράλληλα με την άφιξη των πρώτων cafe/bar στο κέντρο της πόλης, ένας μικροκαμωμένος αλλά εξαιρετικά γοητευτικός άνθρωπος, ο Ηλίας Αποστολίδης, η Ηλίας ο «Φου» στο περιπαιχτικό παρατσούκλι, συνάρθρωσε ασυναίσθητα μάλλον, αλλά πρωτοπόρα σίγουρα, την κατακερματισμένη μέχρι τότε  κοινωνική ζωή των νέων της Ηλιούπολης της Θεσσαλονίκης, δημιουργώντας το πρώτο μοντέρνο καφέ στην άγνωστη οδό Καραβαγγέλη στα δυτικά της πόλης, στην εργατούπολη .

Ήταν το καφέ Lanuit. Ο Ηλίας ένας λαϊκός άνθρωπος, αλλά με αυθόρμητα χαρακτηριστικά ενός ιδιαίτερου και φυσικού εστετισμού, πνευματώδη και εκφραστικό λόγο, ζεστή αύρα και κύρος αντιστρόφως ανάλογο της χαριτωμένης μικρής φιγούρας του, φαίνεται πως ήταν ο κατάλληλος άνθρωπος στον σωστό χρόνο.

Οι δημόσιοι χώροι συνάντησης περιορίζονταν μέχρι τότε σε κάποια ελάχιστα παραδοσιακά καφενεία, τους συλλόγους κυρίως αθλητικούς. Η Lanuit μετατρέπεται γρήγορα σε θρυαλλίδα, που συνενώνει τα τεμαχισμένα ανθρωπονήματα, το ετερόκλητο συμπεριφορικό μωσαϊκό, τις μικρές συμπαθητικές «φυλές» της περιοχής. Ολοήμερη λειτουργία, με αδιάκοπους καφέδες μέχρι το απόγευμα και αμέτρητες μπύρες τις πιο βραδινές ώρες. Δειλά και σποραδικά long drinks, από λίγους. Martini bianco, Bacarti, Rosso Antico. Λαϊκοί μάγκες, ποδοσφαιρόφιλοι, νεαροί τελειόφοιτοι μαθητές και μαθήτριες, ελάχιστοι φοιτητές τότε με πολιτικές ανησυχίες και πνευματικά ενδιαφέροντα και οι πρώτες πρωτοπόρα χειραφετημένες γυναίκες βέβαια, αναμειγνύονται γλυκά και αμήχανα διαμορφώνοντας έκτοτε και σιγά - σιγά τη νέα ταυτότητα του μοντερνισμού της περιοχής. Μία κοινωνική ταυτότητα χωρίς εύκολα διακριτά και ενιαία χαρακτηριστικά αλλά σίγουρα μία πρωτότυπη και πρωτόγνωρη ώσμωση, διαφορετικών κοινωνικών στρωμάτων και μεταξύ δύο γενεών των γεννημένων από 1950 μέχρι το 1965 περίπου.

Στη μισή πτέρυγα, οι λαϊκοί, έκαναν χρήση περισσότερο καφενείου και στην άλλη μισή πλευρά, οι νεαροί μαθητές - φοιτητές σε ελαφρώς πιο στοχαστικές αναζητήσεις σφυρηλατούσαν συγκρατημένα όνειρα της ζωής και μαγκωμένα φλερτ. Έχοντας το προνόμιο, να ζώ αυτήν την σχεδόν «πολιτιστική επανάσταση» ακριβώς δίπλα στο σπίτι μου στην Καραβαγγέλη, έγινα γρήγορα σχεδόν ο βενιαμίν θαμώνας, μπαινοβγαίνοντας από τα δέκα μου, όλη μέρα αμέτρητες φορές και μετατρέποντας εντέλει τη Lanuit σε δεύτερο σπίτι μου. Για μία ολόκληρη δεκαετία έγινε το πεδίο της πρώιμης κοινωνικοποίησής μου. Έμαθα πολλά, πήρε το αυτί μου πρωτάκουστα, θηριώδη ψέματα και γλαφυρές αλήθειες, γνώρισα εκατοντάδες ανθρώπους, παρατηρούσα επί ώρες συμπεριφορές και σχήματα σκέψεων, έβλεπα τη ζωή οριζοντίως και διαγωνίως, σε μία πλούσια αλλά ατάκτως ειρημένη θεματολογία, μερικές φορές συνεκτική και άλλες σχεδόν τις περισσότερες σουρεαλιστική. Από αθλητικά μέχρι πολιτικά, από ερωτικά μέχρι μεταφυσικά, από κοινωνικά παράδοξα μέχρι αυτοαφηγηματικές ιστορίες που επαναλαμβάνονταν με σημαντικές ή ανεπαίσθητες  τροποποιήσεις, για όσους είχαν ξανακούσει.

Όμως όλα αυτά είχαν μία τρυφερή υπόσταση τότε και μία νοσταλγική σήμερα. Μία μέρα προς το τέλος της δεκαετίας του 80 καθώς κατέβαινα από το σπίτι έκανα να στρίψω αριστερά προς τη Lanuit, όπως με πηγαίναν ασυνείδητα πια τα πόδια μου. Κάτι με σταμάτησε, έκανα μεταβολή και κατέβηκα στο κέντρο της πόλης. Ήταν η στιγμή μάλλον που συνειδητοποίησα ότι αυτό ίσως το ομορφότερο «σχολείο» της νιότης μου, μετά από δεκαετείς «σπουδές» είχε τελειώσει. Είχα πάρει το απολυτήριο, με καλό βαθμό, και δεν χρειαζόταν να ξαναγυρίσω...