Εάν διαβάζεις αυτό, δύο είναι τα τινά. Ή γύρισες. Οριστικά. Ή δεν έφυγες ποτέ, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν χρειάζεσαι απεγνωσμένα τα tips επιβίωσης που θα σε βγάλουν μέχρι την επόμενη άδεια. Ας δούμε πρώτα πώς νιώθεις. Το πρώτο στάδιο είναι μάλλον η μουδιασμένη παρατήρηση. Δεν πιστεύεις ότι βρίσκεσαι στην καρέκλα του γραφείου. Απλώς δεν το πιστεύεις. Πού πήγε αυτός ο εαυτός που ήσουν μέχρι μόλις πριν λίγο; Τι είναι η ζωή, ο άνθρωπος και άλλα τέτοια κάνουν camping στο ζαλισμένο από το ferry κεφάλι σου, όσο αναρωτιέσαι πώς γίνεται χθες να έβλεπες το Αιγαίο, τα καλαμαράκια, τη ζωή με άλλα μάτια και τώρα να συμβαίνει αυτό; Δεν ξέρω, αλήθεια, αλλά γίνεται.
Κι είναι και που όλα πάνε αργά. Και που όσοι περπατούν μαζί σου στην ίδια, άδεια, βυθισμένη πόλη είναι κι εκείνοι χάλια και το νιώθεις. Και πάνε αργά, χωρίς διάθεση και λεφτά. Το μυαλό τους κάπου φεύγει και οι φίλοι τους είναι κι εκείνοι κάπου μακριά -και σίγουρα καλύτερα- κι ας μην είναι πάντα καλύτερα το «κάπου μακριά», κι ας το ξέρεις. Εξαρτάται, λες, από τι θες να ξεφύγεις. Αλλά τώρα εσύ επιμένεις ότι όλα είναι καλύτερα από ένα μυαλό σε ύπνωση, βραδύτητα και νοσταλγία. Κι ενώ νιώθεις σαν να είμαστε όλοι μαζί σε αυτό, ταυτόχρονα αυτή η μαζική συνύπαρξη σε αρρωσταίνει. Κι αν ήταν φράση το πώς νιώθεις το πρώτο βράδυ στο δικό σου κρεβάτι, θα ήταν ένα ξεψυχισμένο «ξανά στα ίδια» ή ένα νευριασμένο «τώρα θα πλακώσουν όλοι από τα νησιά» στη θέση του, μέχρι πρότινος, «άδεια η πόλη που πήγαν όλοι». Θα περάσει πάντως, αν αυτό σε αγχώνει. Είναι οι γνωστές αμφιθυμίες μετά τις 20 Αυγούστου.
Για να μη σε βρει μεγαλύτερη απόγνωση λόγω μειωμένης απόδοσης και παραγωγικότητας, το πρώτο που δεν πρέπει να επιτρέψεις στον εαυτό σου είναι να σκέφτεται πάρα πολύ. Πρέπει δηλαδή να σου επιτρέψεις την εγκατάλειψη, την οικονομία δυνάμεων, ακόμα και την ανασφάλεια ότι αν περάσει κι άλλη μέρα στην οποία δεν έχεις παράξει έργο θα απολυθείς. Μην αρχίσεις δηλαδή να βασανίζεσαι με αυτό το δίπολο σκέψεων όπου θέλεις από τη μία να γυρίσεις -με τον μέγιστο βαθμό νοσταλγίας- πίσω στην ξεγνοιασιά της αλμύρας, ενώ από την άλλη προσπαθείς απεγνωσμένα να γίνεις παραγωγικός επειδή δεν αντέχεις αυτή την νωθρότητα που διέπει τη ζωή σου, αυτό το slow motion που σε σκοτώνει αργά.
Μη βασανίζεσαι με αυτές τις σκέψεις και αφέσου, για τουλάχιστον τις δύο πρώτες μέρες, στην πλήξη σου. Αφέσου στη ραστώνη που προκαλεί η κατάθλιψη της επιστροφής και μην αρχίσεις μανιωδώς να βάζεις πλυντήρια, να πλένεις τις βεράντες και να οργανώνεις όλα όσα έχεις υποσχεθεί στον εαυτό σου για το φθινόπωρο. Για αρχή, μπορείς να μην αδειάσεις καν τη βαλίτσα σου. Ίσως να σε κουράζει η εγκατάλειψη στην οποία σου έχεις επιτρέψει να περιέλθεις ή από την οποία απλώς αδυνατείς να ξεφύγεις, αλλά αν ειλικρινά η βαλίτσα σου είναι το τελευταίο πράγμα που αντέχεις να κάνεις, τότε μην την αδειάσεις και την επόμενη στιγμή βγάλτη απ’ το μυαλό σου. Όλα αυτά μπορείς να τα αντιμετωπίσεις αργότερα, όταν πραγματικά θα νιώσεις ότι πρέπει να γίνουν.
Στη δουλειά, πάρτο σιγά σιγά. Έχεις γυρίσει μεν με όρεξη και ιδέες για όλα όσα θέλεις να αλλάξεις και να κάνεις διαφορετικά, αλλά θα πρέπει να δεχτείς ότι είναι πολύ δύσκολο να βρεθείς σε διάθεση δημιουργίας. Αν αρχίσεις λοιπόν να πιέζεσαι ή να απογοητεύεσαι που δεν αντέχεις καν να προσπαθήσεις, η επιστροφή θα γίνει ακόμα πιο δυσβάσταχτη. Μικροί στόχοι για αρχή, με κάποια ψήγματα διάθεσης για δουλειά, ώστε να διατηρήσεις τουλάχιστον τη θέση σου και αργότερα, μετά το πρώτο διάστημα προσαρμογής –εύρους τουλάχιστον δύο εβδομάδων- το ξανασυζητάμε.
Επίσης, στο γραφείο βοηθάει πολύ να ανατρέχεις στο άλμπουμ των καλοκαιρινών σου διακοπών. Πέρασε τις φωτογραφίες στο Dropbox ή στο Drive σου και κάθε φορά που τελειώνεις κάτι, κοιτα τες. Όχι, δεν θα κλάψεις. Εδώ ίσως χρειαστεί λίγος αυτοέλεγχος, αλλά συνήθως θα πιάσεις τον εαυτό σου να χαμογελάει. Θα είναι εκείνη η στιγμή που είχατε πεθάνει στο γέλιο, η στιγμή λίγο πριν φιληθείτε, εκεί που φάγατε το καλύτερο γεύμα του καλοκαιριού κι εκεί που βούτηξες με δύναμη στη θάλασσα και θυμάσαι ακόμα πώς είναι να βρέχεσαι και να πλημυρίζει η ψυχή σου όλη, χαρά καλοκαιριού. Κι ας σε δούνε να μειδιάζεις οι υπόλοιποι συνάδελφοι. Ίσως καταλάβουν ότι κάπου έφυγες πάλι και πουν δεν πειράζει, γιατί το ίδιο κάνουν θα κι αυτοί. Είναι για το μυαλό, να θυμάσαι λιγάκι πώς ζεις και πώς μοιάζεις όταν είσαι εσύ.
Αφού λοιπόν εγκαταλείψεις για λίγο τη ρουτίνα που προσπαθεί να σου επιβληθεί, κι αφού αφεθείς για λίγο στη θλίψη σου χωρίς να την απαρνείσαι, θα χρειαστεί και λίγο σπρώξιμο η κατάσταση. Πρέπει να σκεφτείς ποιοι άνθρωποι μυρίζουν καλοκαίρι και πού να τους βρεις. Θα πάρουμε το κακό σενάριο όπου εκείνοι δεν βρίσκονται μαζί σου στην άδεια νυσταγμένη πόλη. Σε αυτή την περίπτωση ζεις την σπάνια και συνάμα εξαιρετική στιγμή όπου κάνεις πραγματικά ότι γουστάρεις. Θέλεις να πας θερινό; Θα δεις ό,τι και όπου θέλεις εσύ και μόνο εσύ, χωρίς καμία μα καμία διαπραγμάτευση και συμβιβασμό. Θέλεις να μην κουνηθείς από το σπίτι; Πολύ ωραία, πέσε σε νάρκη μέχρι να γυρίσουν όλοι και να ζήσεις νέες περιπέτειες. Θέλεις βόλτα, πάρε τους δρόμους και γίνε οτιδήποτε καταλάβεις ότι σημαίνει η λέξη flaneur όταν την ψάξεις στο λεξικό.
Στην περίπτωση που τα σωστά πρόσωπα είναι σε θέση να σε στηρίξουν και να το ζήσετε μαζί όλο αυτό, να συναντιέστε. Παρά την κούραση και τη μόνιμη διάθεση να βυθιστείς με το κεφάλι στην μπανιέρα, όπως στις ταινίες, ή να κοιτάς ξυπόλυτος το ταβάνι, πρέπει να βρεις το κουράγιο να συμμαζέψεις το σαλόνι και ν’ ανοίξεις το πατζούρι ν’ αερίσεις λίγο για ν’ αράξετε παρέα ή να ανασυνταχθείς και να κάνεις την υπέρτατη θυσία να μπεις στο μετρό ή να διασχίσεις την έρημο της πόλης. Αλλά αν το κάνεις, θα δεις ότι τελικά αγαπάς ακόμα τα παλιά σου μέρη, την πόλη, τους ανθρώπους που κάνουν τους χειμώνες σου και όταν θα πάρεις τον δρόμο για το σπίτι θα πεις ευτυχώς που πήγα και θυμήθηκα.
Το επόμενο πρωί θα είσαι πάλι χάλια, αλλά με συχνές επαναλήψεις και όσο οι ρυθμοί θα επιστρέφουν και θα σε βοηθούν να βρεις τους δικούς σου, το πράγμα θα φτιάχνει. Κλείσε άφοβα όσες συναυλίες και θεάματα πεθαίνεις να δεις όλον τον Σεπτέμβριο. Προσοχή στα διήμερα τύπου μικρές αποδράσεις και στα μπάνια τα ΣΚ, καμιά φορά τα κάνουν όλα χειρότερα, κοπιαστικά και κάπως θλιβερά –όχι πάντα- αλλά να το χεις κατά νου κι αυτό. Από την άλλη λέμε ναι στα σχέδια για νέα ταξίδια, είναι η προσδοκία που χρειάζεται και βοηθάει.
Γενικώς πρέπει να δώσεις χρόνο, να μην μελαγχολείς απλώς ή γκρινιάζεις μόνο. Να κάνεις μία προσπάθεια να μη βλέπεις ή να νιώθεις το προφανές που επιβάλλει η επιστροφή, να σε εκπλήσσεις με τον τρόπο που αντιμετωπίζεις αυτή την αγαπημένα μισητή συνθήκη. Αφέσου στα συναισθήματά σου, με λίγα λόγια, και μην προσπαθείς να ακολουθήσεις καμία λίστα που σου δίνει tips και ιδέες, ξεκουράσου κάνοντας για λίγο ακόμα ό,τι σου βγαίνει.
13°
