Dream, baby, dream

196 «Κατακρύψεις» έργων σε όλο τον πλανήτη. Από τον Βόρειο έως τον Νότιο Πόλο και από την ανατολική άκρη της γης έως και τη Δύση της. Όμως αυτό δεν είναι παρά ένα μόνο από τα πολλά στοιχεία-κατόψεις που καθορίζουν και σκιαγραφούν το αρχιτεκτόνημα της τέχνης μα και της ζωής του Δημήτρη Αληθεινού, που αυτήν την Παρασκευή, στην γκαλερί της Ζήνας Αθανασιάδου, έρχεται στη Θεσσαλονίκη για να παρουσιάσει μια σειρά έργων από την πρόσφατη δουλειά του «Τα Όνειρά μου». 

Πρωτοεκπέμποντας κατά την ταραχώδη πολιτικά και κοινωνικά δεκαετία του ’70 και προεκτείνοντας τις διαπολιτισμικές ανησυχίες της εικαστικής γλώσσας του ως γνήσιος Homo Universalis το ’80, ο Αληθεινός δημιούργησε έργα έξω και πέρα από το θεσμικό σύστημα «διartβίωσης», μετατοπίζοντας στην ουσία το σπίτι-ύπαρξή του έξω από τα καθιερωμένα μπλοκ των μουσείων ή των μητροπολιτικών πολεοδομιών, όπου κατοικεί κυρίαρχα και γεωγραφικά η σύγχρονη τέχνη. Θέτοντας εαυτόν στην υπηρεσία της πολιτισμικής πολυφωνίας και εκφράζοντας άυλες συνεργασίες με πλανητικούς περιφερειακούς κόμβους, είτε με τη μορφή εικαστικών έργων είτε βιβλίων από τα ταξίδια του, αποτελεί μα και είναι πρότυπο και πρωτότυπο ριζοσπαστικού και πρωτοποριακού καλλιτέχνη.

Τον λες και μικρό παιδί, καθώς επιμένει αυτός ο γεννηθείς το 1945 να ρωτά το ένα και το αυτό αιώνες τώρα: Ποιος ο ρόλος του καλλιτεχνικού έργου, πολύ περισσότερο σε περιόδους αμφισβήτησης; Ποιες είναι εκείνες οι παράμετροι-συζεύξεις είτε στη δημόσια είτε στην ιδιωτική τέχνη που την ενώνουν με τη ζωή, ως αναπόσπαστο κομμάτι της, καταργώντας έτσι τον ελιτισμό και την απόσταση από τον καθημερινό βίο των ανθρώπων; Λευκά κουτιά, ανθρώπινα μέλη, μέταλλα και οξέα, άσπρα ψυγεία και παλμικοί χτύποι καρδιάς, κινηματογραφικές μηχανές 16 χιλιοστών και πορτρέτα Αγίων, σαμάνοι στο Νότιο Νεπάλ και Αναστενάρηδες πυροβάτες στη Μακεδονία.

Πολύπλοκος; Καθόλου! Ξεκάθαρος; Εντελώς. Δημιουργώντας με συνεχή την αίσθηση της πορείας του, ακόμα κι όταν η πυξίδα πλεύσης του κάνει ζιγκ ζαγκ σε ωκεανούς, παραλλήλους και συμβάντα, ο Αληθεινός, όπως έχει κατά καιρούς δηλώσει, αισθάνεται πως ζει και ξαναζεί σαν ήρωας του ίδιου έργου: είναι νομοτελειακά δοσμένος και αφιερωμένος στο «αντι», στέκεται διαρκώς φρουρός ενός ιδιότυπου προσωπικού οικουμενικού up against, σε οποιαδήποτε μορφή εξουσίας, καταπίεσης, δυστυχίας, κακού και βίας. Τολμώντας και επιμένοντας να «δακρύζει» απροκάλυπτα τη δημοσία θέα, παράγοντας δηλαδή έργα που διατηρούν ανέπαφη την ικανότητά τους ως προς το να παράγουν γέλιο, φιλιά, χάδια και μυρωδιές μιας προσδοκώμενης ουτοπικής έστω άνοιξης καταμεσής δύσθυμων χειμώνων, ο Αληθεινός πιστεύει και διακονεί, μάχεται και παραδίδει μια τέχνη που δεν προορίζεται για να γεμίζει τοίχους και σαλόνια, αλλά αφουγκράζεται και υπερασπίζεται τοπία πολιτισμών και οικουμενικής ομορφιάς, αγώνα και ελευθερίας.

Ζωή, έρωτας, θάνατος. Ανάμεσα στην αινιγματική αυτή τρίλιζα κι έτσι όπως εντός της παρεισφρέουν και καιροφυλακτούν εξουσίες, ψέματα και κακά συμβάντα, ο καλλιτέχνης-υποκείμενο οφείλει όχι απλώς να λέει την αλήθεια, όπως διατείνεται ο ίδιος, μα και να ερμηνεύει τον κόσμο. Άλλως, δεν μιλάμε για τέχνη, μα για «ανάλαφρες τέρψεις», όπως κατά καιρούς προσδιόρισε τον αντίποδα, που μάχεται. Ουσιαστικός. Πολυσχιδής και μακριά από εντυπωσιασμούς-αστραφτερά καθρεφτάκια για «αγρίους», μοιάζει με κάθε του έργο να προκαλεί επαναφέροντας την ίδια υπόμνηση: αφουγκράσου, υπερασπίσου, ποίησε και δημιούργησε το περιβάλλον, προσδίδοντάς του τα ποιοτικά χαρακτηριστικά-όπλα σ' αυτήν τη διαρκή μάχη. Ανυπομονώ! Πολύ περισσότερο γιατί τα εγκαίνια της έκθεσης «Τα Όνειρά μου» θα τα παρουσιάσει ο ίδιος ο καλλιτέχνης συνοδευόμενος από τη διευθύντρια του Κρατικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης, Μαρία Τσαντσάνογλου, που θα προλογίσει μα και θα συντονίσει αυτό το ιδιότυπο live happening-interview (ας μου επιτραπεί η έκφραση) που θα βιώσει η Θεσσαλονίκη. Η οποία πόλη, ως αντιλαμβάνεσαι, πέραν των διθυραμβικών σχολίων για τη βρώση και την πόση της, που τις υμνούν κάθε τρεις και λίγο οι «New York Times» κι ο «Guardian», παράγει κι άλλα «μεζεδάκιαrt» στην «κουζίναrt» της, που τούτον τον παγωμένο Ιανουάριο κρατούν τη φωτιά καλά αναμμένη.

Ανυπομονώ για την επερχόμενη Παρασκευή. Ο Αληθεινός και μετά όλοι μαζί στη «Μαύρη Τρύπα live» στα Λαδάδικα, όπου η Laetitia Sadier των Stereolab θα παιανίσει ζωντανά παρόμοιου ύφους τραγούδια, μιας και είναι μοναδική η ταύτιση ανάμεσά τους: ακόμα κι αν δεν γνωρίζονται αναμεταξύ τους, κινούνται και δρουν σχεδόν παράλληλα, με ιδιότυπα αόρατο, πλην όμως κοινό μανιφέστο, για όσους έχουν εκπαιδευτεί να βλέπουν και με τη σκέψη, πέρα από τα αφτιά ή τα μάτια. Μοναδικοί, παγκόσμιοι, απόλυτοι, σεβασμός!